GameWorld Blogs

Όταν το 2001 η Oddworld Inhabitants παρουσίαζε το Oddworld: Munch’s Oddysee, το τρίτο παιχνίδι του ομώνυμου και μοναδικού franchise της 28ετούς πλέον διαδρομής της, από το 1994 και εξής, ανελάμβανε ένα σημαντικό ρίσκο. Η σειρά που είχε ήδη καταξιωθεί στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και αγαπηθεί ως 2D platform, έφευγε πλέον τόσο από τη Sony, το PlayStation και τους υπολογιστές, όσο και από τις δύο διαστάσεις, εξελισσόμενη αφενός σε ένα 3D platform game, αφετέρου αποκλειστικά για το Xbox, ήδη από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας της κονσόλας. Το αποτέλεσμα έδειξε να δικαιώνει την αμερικανική εταιρία ανάπτυξης, με το εγχείρημά της εκείνο να εισπράττει πολύ θετικές κριτικές, έστω και όχι στο βαθμό των δύο προκατόχων του. Ο δρόμος, ωστόσο, είχε πλέον ανοίξει για μια ανάλογη συνέχεια, ενώ οι developers είχαν ήδη αποδείξει ότι δε διστάζουν να κινηθούν έξω από τη ζώνη ασφαλείας τους. Στο πλαίσιο αυτό, το επόμενο project τους επρόκειτο να είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό και οπωσδήποτε πρωτοποριακό.

Είναι σπάνιο και εξ ορισμού φιλόδοξο, ως προς την ανταπόκριση την οποία προσδοκά από τους gamers, κάθε παιχνίδι που χαρακτηρίζεται «υβριδικό», συνδυάζοντας δύο ή και περισσότερα genres στο gameplay του, τα οποία φαινομενικά μπορεί να φαντάζουν ακόμη και εντελώς ασύνδετα. Στην περίπτωση του υπογράφοντος, ο πιο πρόσφατος τέτοιος τίτλος που δοκίμασα ήταν το πολύ αξιόλογο Brütal Legend της Double Fine Productions του σπουδαίου Tim Schafer, ένα third-person action-adventure με έντονα στοιχεία από real-time strategy games, στο οποίο έχουμε αναφερθεί διεξοδικά κατά το παρελθόν. Κάπως έτσι ο Lorne Lanning, director και δημιουργός του Oddworld franchise και συνιδρυτής της ομώνυμης εταιρίας, αποφάσισε μετά από τρία παιχνίδια να εξερευνήσει έναν αντίστοιχο συνδυασμό κατηγοριών· κι αυτό το έπραξε μέσα από το Oddworld: Stranger’s Wrath, τον τέταρτο τίτλο της σειράς, ο οποίος, όπως και ο προηγούμενος, κυκλοφόρησε αποκλειστικά στο Xbox εν έτει 2005.

Το Stranger’s Wrath έγινε το πρώτο και τελευταίο παιχνίδι της σειράς μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένων αυτονόητα και των remake των δύο πρώτων games, που ακολούθησαν αργότερα, στο οποίο δεν πρωταγωνιστεί ο Abe, έστω μαζί με τον Munch στην περίπτωση του Munch’s Oddysee. Στα προηγούμενα games του franchise έχουμε επεκταθεί διεξοδικά στο πρόσφατο παρελθόν, συνεπώς εν προκειμένω θα περιοριστούμε. Το Stranger’s Wrath, ωστόσο, ήταν ένας τίτλος που κυκλοφόρησε για την κονσόλα της Microsoft λίγους μήνες πριν η τελευταία μεταβεί στην επόμενη γενιά, μέσα από το Xbox 360. Με άλλα λόγια, η Oddworld Inhabitants ήταν πλέον σε θέση να αξιοποιήσει στο έπακρο τις τεχνικές δυνατότητες του Xbox, εν αντιθέσει με την προηγούμενη φορά. Το τελικό προϊόν ήταν τέτοιο που εισέπραξε δικαίως εξαιρετικές κριτικές, και σε τεχνικό επίπεδο, αλλά ιδίως σε ό,τι αφορά συγκεκριμένους παράγοντες του gameplay του, που μέχρι σήμερα παραμένουν πρωτότυποι και δίχως μιμητές.

Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν έξι χρόνια, προκειμένου το Stranger’s Wrath να μεταφερθεί σε άλλη πλατφόρμα, αρχής γενομένης από τους υπολογιστές στα τέλη 2010, ενώ το φθινόπωρο του 2012 το συγκεκριμένο port έλαβε ως upgrade ένα HD remaster, που είχε ήδη γίνει διαθέσιμο για PlayStation 3 το χειμώνα της προηγούμενης χρονιάς, με τους developers να έχουν πλέον τα πλήρη δικαιώματα της σειράς. Το remaster αναπτύχθηκε με τη βοήθεια της Just Add Water, η οποία ανέπτυσσε ήδη το remake του πρώτου παιχνιδιού, Abe’s Oddysee (1997), που επρόκειτο να παρουσιαστεί τελικά το 2014 ως Oddworld: New ‘n’ Tasty! Οι δημιουργοί του franchise αξιοποιούσαν πλέον όλα τα θετικά της ψηφιακής κυκλοφορίας και διανομής των παιχνιδιών του, με πρώτο την είσπραξη του μεγαλύτερου ποσοστού των εσόδων από τις πωλήσεις, έναντι των ψίχουλων που παραχωρούσαν στους developers οι εκάστοτε publishers των retail εκδόσεων του παρελθόντος, όπως έχει παραδεχτεί παλαιότερα ο Lanning, με συναισθηματική φόρτιση.

Η πρώτη κυκλοφορία του Stranger’s Wrath επρόκειτο να περιλαμβάνει και έκδοση για το PlayStation 2, όταν τελικά η publisher Electronic Arts, που θα επιμελούταν το port στην κονσόλα της Sony, την ακύρωσε κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης. Μάλιστα, σύμφωνα με τον δημιουργό, ο αμερικανικός κολοσσός απέσυρε κεφάλαια από την προώθηση του τίτλου επειδή θα ήταν πλέον αποκλειστικός, με συνέπεια οι πωλήσεις 600.000 αντιτύπων που κατέγραψε να κρίνονται απογοητευτικές, καθώς απαιτούνταν 1,6 εκ. μονάδες προκειμένου να γίνει απόσβεση! Οι πωλήσεις του remaster υπερέβησαν συνδυαστικά σε PS3 και PC τα 250.000 αντίτυπα μόλις τον πρώτο χρόνο, βελτιώνοντας τα πράγματα εν όψει New ‘n’ Tasty και με τη διαχείριση των εισπράξεων να είναι πλέον τελείως διαφορετική, όπως σημειώθηκε. Σε ό,τι αφορά το παιχνίδι καθ’ αυτό, είναι το πρώτο της σειράς που διαμορφώνει ένα εξ ολοκλήρου διαφορετικό setting από όσα γνωρίζουν οι fans έως το σημείο αυτό. Ως εκ τούτου, απευθύνεται σε οποιονδήποτε, ακόμη κι αν δε γνωρίζει το παραμικρό για τις περιπέτειες του Abe στο παράξενο σύμπαν του Oddworld. Εξυπακούεται ότι το γεγονός ήταν από μόνο του αρκετά ριψοκίνδυνο έναντι του fan base που είχε διαμορφωθεί μετά από τρία παιχνίδια, αλλά το αποτέλεσμα δεν έμελλε να αφήσει περιθώρια αμφισβήτησης.

Πρωτίστως επιβάλλεται να επισημανθεί το Far West σκηνικό που παρουσιάζεται, αλλά και ένας νέος πρωταγωνιστής, ο οποίος μοιάζει να ξεπροβάλλει ως γόνος χολιγουντιανών western του 20ού αιώνα. Ανοίκειος ως πρόσωπο στις περιοχές που επισκέπτεται, η ιδιότητά του αυτή έχει γίνει το όνομά του, γι’ αυτό και άπαντες τον αποκαλούν Stranger, Ξένο· φαινόμενο, που μόνο ασυνήθιστο δεν είναι σε προαναφερθέντα films αυτού του τύπου. Ο Stranger αποτελεί κλασική φιγούρα badass χαρακτήρα στην Άγρια Δύση, ο οποίος, πέρα από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του, είναι και κυνηγός επικηρυγμένων (bounty hunter). Το βασικό concept της ιστορίας θέλει τον ήρωα να βρίσκεται διαδοχικά στο κυνήγι συγκεκριμένων έκνομων, που πάντοτε έχουν και μια συμμορία η οποία τους πλαισιώνει. Στην πρώτη πόλη, βάσει σεναρίου, ο πρωταγωνιστής αναζητά τον τοπικό γιατρό για ένα λεπτό ζήτημα, το οποίο -όπως αποκαλύπτεται νωρίς στο παιχνίδι- αφορά μια επέμβαση που μπορεί να του σώσει τη ζωή. Το απαιτούμενο ποσό όμως είναι υψηλότατο, με συνέπεια ο Stranger να καλείται να συνεχίσει αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα: να συλλαμβάνει και να κομίζει στη Δικαιοσύνη επικηρυγμένους παρανόμους ή να την… απονέμει ο ίδιος, καθώς καταζητούνται νεκροί ή ζωντανοί. Πλην όμως, το προσφερόμενο οικονομικό έπαθλο είναι πάντοτε μεγαλύτερο στη δεύτερη περίπτωση.

Η ροή του Stranger’s Wrath είναι γραμμική και το μοτίβο επαναλαμβανόμενο στα 2/3 του παιχνιδιού. Στο διάστημα αυτό ο Stranger -και κατ’ επέκταση ο παίκτης- μεταβαίνει από πόλη σε πόλη, έχοντας πρώτα ολοκληρώσει με όσα είχε «να του προσφέρει» η προηγούμενη. Σε καθεμία επισκέπτεται το bounty store απ’ όπου και παίρνει τις ανωτέρω αποστολές. Συνήθως μάλιστα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τη σειρά με την οποία θα τις πραγματοποιήσει, αλλά αυτό δεν επηρεάζει με κάποιον τρόπο. Πλην όμως, κάθε φορά επισκέπτεται και μια νέα περιοχή, που κρύβει τα δικά της μυστικά, έχει ιδιαίτερη μορφή, ενώ όλα καταλήγουν πάντοτε σε ένα boss fight. Το στήσιμο του παιχνιδιού στο σημείο αυτό θυμίζει games μιας άλλης εποχής, αλλά είναι τέτοια η συνολική ποιότητά του ώστε το γεγονός να περνά σε δεύτερη μοίρα. Ο παράγοντας που αποτελεί την ειδοποιό διαφορά σε σχέση με οτιδήποτε άλλο, περιστρέφεται γύρω από το εξαιρετικά υλοποιημένο και άκρως απολαυστικό gameplay του. Ο τίτλος συνδυάζει άψογα τα χαρακτηριστικά ενός κλασικού third-person action-adventure, διατηρώντας συγχρόνως ορισμένα platform στοιχεία του παρελθόντος, με ένα υποδειγματικό FPS σύστημα μάχης. Όταν έρχεται η ώρα να… μιλήσουν τα όπλα, η κάμερα περνάει σε πρώτο πρόσωπο καθώς ο πρωταγωνιστής παίρνει ανά χείρας τη βαλλίστρα του.

Την πρωτότυπη προσέγγιση απογειώνει ωστόσο το ammo του Stranger, που δεν είναι βέλη ή κάτι παρεμφερές, αλλά ζωντανά έντομα και μικρά ζώα, καθένα εκ των οποίων έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά! Ήδη από την πρώτη αποστολή, που λειτουργεί ως tutorial, παρουσιάζονται πέντε εξ αυτών, ενώ άλλα προστίθενται στην πορεία ή αναβαθμίζονται τα ήδη υπάρχοντα. Αυτά που αναγνωρίζουν άμεσα οι φίλοι της σειράς είναι τα Fuzzles, οι μικρές μαλλιαρές μπάλες με τα κοφτερά δόντια, που παρουσιάστηκαν στο Munch’s Oddysee και εν προκειμένω είτε χρησιμοποιούνται ως παγίδες εδάφους είτε εκτοξεύονται απευθείας επάνω στους εχθρούς. Περαιτέρω, από το ξεκίνημα εισάγονται τα Bolamites και τα Stunkz. Τα πρώτα, που μοιάζουν με αράχνες, ακινητοποιούν προσωρινά έναν αντίπαλο τυλίγοντάς τον με ιστό, ενώ τα δεύτερα μπορούν να κάνουν το ίδιο με πολλούς σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, καθώς εκτοξεύουν αέριο… μοιάζοντας τα ίδια με κουνάβια! Τα Chippunks θυμίζουν σκίουρους και μπορούν να λειτουργήσουν ως αντιπερισπασμός, βγάζοντας ήχους που δύνανται να παρασύρουν προς αυτά εχθρούς οι οποίοι βρίσκονται κοντά. Τέλος, άμεσα διαθέσιμα γίνονται και τα Zappflies, το μόνο ανεξάντλητο ammo. Τα συγκεκριμένα παραπέμπουν σε μύγες, κατά κάποιον τρόπο, και μπορούν να αδρανοποιήσουν έναν εχθρό, διαθέτοντας ηλεκτρισμό. Επίσης δύνανται να ενεργοποιήσουν μηχανισμούς από απόσταση ή να προκαλέσουν έκρηξη σε εύφλεκτα βαρέλια.

Ο gamer αναπληρώνει το ammo του είτε με αγορές από τα general stores, που πάντοτε βρίσκονται απέναντι από τα bounty stores, είτε… κυνηγώντας τα ίδια τα πυρομαχικά του, τα οποία εντοπίζονται σε πολλά σημεία του κόσμου του παιχνιδιού, είτε με loot από κουτιά που επίσης υπάρχουν διάσπαρτα, ιδίως σε στιγμές που αν ξεμείνει ο ήρωας δε θα μπορεί ούτε να προχωρήσει ούτε να επιστρέψει. Τα checkpoints είναι αρκετά συχνά, πάντοτε μετά από μεταβατικές περιοχές, καθώς επίσης πριν και μετά από δύσκολες μάχες. Στην τελευταία περίπτωση, όταν πρόκειται για boss fight έχει σημασία να εγκαταλείψει ο Stranger την άτυπη αρένα, καθώς μπορεί ακόμη να τον σκοτώσει κάποιο minion και να αναγκαστεί να επαναλάβει τη μάχη, ακόμη κι αν έχει συλλάβει το boss. Η διαδικασία της σύλληψης αφορά ακόμη ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό, καθώς ο παίκτης μπορεί να προσκομίσει, πέρα από τον εκάστοτε στόχο του, κάθε άλλον εχθρό που συναντά στο δρόμο του, αρκεί είτε να τον έχει αδρανοποιήσει προσωρινά είτε να τον έχει σκοτώσει, υπό την προϋπόθεση ότι θα τον… προλάβει πριν αποσυντεθεί. Όλα αυτά μεταφράζονται σε χρήματα, τα Moolah, που είναι το currency του τίτλου, ενώ και αυτές οι προσαγωγές εξαργυρώνονται στα bounty stores.

Παίζοντας σε hard difficulty (easy και normal τα άλλα δύο), η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισα ήταν σε ένα boss fight στο οποίο κόλλησα για σχεδόν μιάμιση ώρα. Η μάχη χωριζόταν σε δύο μέρη, αλλά, με checkpoint να μεσολαβεί, μπήκα στο δεύτερο μη έχοντας ασχοληθεί με τα minions νωρίτερα, με συνέπεια τα πράγματα να γίνουν ασφυκτικά στη συνέχεια. Γενικότερα, στα προαναφερθέντα 2/3 του playthrough, από ένα σημείο και έπειτα εάν μπορούσα να αποφύγω κάποιους εχθρούς και να προχωρήσω στο επόμενο checkpoint εν όψει boss fight, το έκανα, ελέω αυτής της επαναληψιμότητας. Ορισμένες φορές αυτό λειτούργησε ως μπούμερανγκ, καθώς οι τελευταίοι εχθροί είχαν τη δυνατότητα να μπουν στη μάχη με το boss. Το παιχνίδι εν τούτοις προσπαθεί να βοηθήσει εάν πεθάνεις τουλάχιστον πέντε φορές σε κάποιο σημείο, δίνοντας ένα hint ως προς το πού θα πρέπει να επικεντρώσεις σε πρώτη φάση. Εν τέλει απαιτήθηκαν κάτι λιγότερο από 15 ώρες προκειμένου να δω τα credits, σημαίνοντας αισθητά το μικρότερο σε διάρκεια Oddworld μέχρι σήμερα. Σε ό,τι αφορά το gameplay, αξίζει να προστεθεί ότι ο Stranger γιατρεύεται χωρίς να απαιτείται οτιδήποτε πέρα από stamina, που αναπληρώνεται βαθμιαία, αλλά και ένα «παράθυρο» από τα εχθρικά πυρά, ενώ μπορεί επίσης να κολυμπήσει, αν και είναι προτιμότερο στις περιπτώσεις αυτές να τον βοηθά το ρεύμα του νερού.

Δοκιμάζοντας το PC HD remaster βρίσκεται κάποιος μπροστά σ’ έναν εντυπωσιακά αναβαθμισμένο οπτικοακουστικό τομέα σε σχέση με την original έκδοση, που κάνει τον τίτλο να παίζεται καλύτερα από ποτέ, άκρως απολαυστικά ακόμη και μια δεκαετία αργότερα. Το soundtrack, διάρκειας μεγαλύτερης των 70 λεπτών, φέρει για δεύτερη συνεχόμενη φορά στα Oddworld την υπογραφή του Michael Bross, έχοντας συνοδευτικό χαρακτήρα μεν, αλλά ένα ασύγκριτα ποιοτικότερο αποτέλεσμα έναντι του Munch’s Oddysee. Ατμοσφαιρικό σε όλες του τις εκφάνσεις, κινηματογραφικό πολλές φορές, διακρίνεται σε στιγμές μάχες, ενισχύοντας την έντασή τους, ενώ τα western vibes αποτυπώνονται κατάλληλα σε ένα εύρος που κυμαίνεται από τις «πινελιές» των ηλεκτρικών κιθαρών έως τα εφέ που παραπέμπουν άμεσα σε ερήμους τύπου Αριζόνα.

Στο voice acting ο Lanning είναι, όπως παραδοσιακά συμβαίνει, εκείνος ο οποίος δανείζει τη φωνή του τόσο στον πρωταγωνιστή όσο και σε μια σειρά άλλων χαρακτήρων, με τον Bross να έπεται, ωστόσο αυτή τη φορά η απόδοση τόσο του ήρωα όσο και των voice overs των bosses και των minions αυτών μοιάζουν υπερβολικά μεταξύ τους. Η badass τραχύτητα και ενδεχομένως η τεχνητή σκλήρυνση και εμβάθυνση της φωνής απάντων, ακόμη κι αν είναι φυσική, δεν παύει να μειώνει αισθητά τις ουσιαστικές διαφορές τους, μαρτυρώντας ότι προκύπτουν από τον ίδιο άνθρωπο. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τους κατοίκους των πόλεων, που θυμίζουν… κότες(!), μολονότι αυτό μπορεί συνειρμικά «να περάσει» πολύ πιο εύκολα, κατά τον τρόπο που και οι φωνές των Mudokons των προηγούμενων τίτλων έμοιαζαν όλες μεταξύ τους.

Σε κάθε περίπτωση, το Oddworld: Stranger’s Wrath HD αποδείχθηκε ένα εξαιρετικό παιχνίδι, με ένα πλήρως ανανεωμένο και τρομερά ενδιαφέρον concept, έναν νέο πρωταγωνιστή, που δεν είχε την παραμικρή σχέση με τον αδύναμο και κάπως άγαρμπο Abe, και μια ιστορία η οποία όσο εκτυλίσσεται, τόσο καλύτερη και πιο ανατρεπτική γίνεται. Παράλληλα, ένα παιχνίδι με gameplay που, ακόμη και 17 χρόνια αργότερα, έχει διατηρήσει ακμαίο και σύγχρονο τον ξεχωριστό και κυριολεκτικά ανεπανάληπτο χαρακτήρα του. Η συγκεκριμένη ήταν και η τελευταία κυκλοφορία ενός αμιγώς καινούριου παιχνιδιού για το Oddworld franchise και την Oddworld Inhabitants, η οποία, όπως αναδείχθηκε, μετά το 2005 επικεντρώθηκε σε επανακυκλοφορίες και remasters των προηγούμενων παιχνιδιών της. Με την επιμέλεια της Just Add Water για μία ακόμη φορά, η παρουσίαση του Oddworld: New ‘n’ Tasty ως remake του Abe’s Oddysee ήταν κάτι που οπωσδήποτε ανακίνησε τα ύδατα του σύμπαντος κόσμου του. Πλην όμως, το βήμα παραπέρα -αν όχι παραπάνω, βάσει κριτικών- έγινε με το re-imagined remake του Abe’s Exoddus από την ίδια την Oddworld Inhabitants, που παρουσιάστηκε μόλις το 2021 ως Oddworld: Soulstorm, κατά τον τρόπο που έχει επισημανθεί σε προηγούμενη ευκαιρία. Κι ενώ το πρώτο remake εκσυγχρονίζει απλώς την παλαιά εμπειρία, με συνέπεια να μην κεντρίζει το ενδιαφέρον του υποφαινόμενου, το Soulstorm αποτελεί εντελώς διαφορετική υπόθεση. Γι’ αυτό και θα μας απασχολήσει κάποια στιγμή στο μέλλον.

Τα 2D platforms υπήρξαν ανέκαθεν μια κατηγορία παιχνιδιών με «διαμάντια» μεταξύ αυτών σε ορίζοντα δεκαετιών, καθώς επίσης ένα πολύ πιστό κοινό, που δε χάνει ευκαιρία να τα τιμά ακόμη και στη σύγχρονη εποχή, πλέον κυρίως μέσα από αναρίθμητες indie επιλογές. Παλαιότερα, ωστόσο, οι τίτλοι αυτοί κατείχαν σημαίνουσα θέση για αντικειμενικούς λόγους. Η ιστορία είχε αρχίσει να γράφεται ήδη από τη δεκαετία του ’80, πλην όμως, μετά τα μέσα των ‘90s έμελλε να προκύψει η κρίσιμη καμπή για το genre· όταν οι δημιουργοί σειρών που ήταν ήδη γίνει γνωστές και είχαν καταξιωθεί στο χώρο έκριναν πως έχει έρθει η ώρα να ακολουθήσουν -κάποιοι μάλιστα να προσδιορίσουν- το ρεύμα της εποχής, περνώντας τα επόμενα κεφάλαιά τους σε 3D περιβάλλοντα. Κάθε τέτοια συζήτηση δε μπορεί παρά να ξεκινά από το εν έτει 1996 θρυλικό Super Mario 64 για την… ομώνυμη κονσόλα της Nintendo, το παρθενικό 3D game του franchise μετά από οκτώ 2D, πρώτο εκ των οποίων ασφαλώς το εμβληματικό Super Mario Bros (1985).

Η Nintendo υπήρξε πρωτοπόρος στη μετάβαση των σχετικών σειρών της από τις δύο στις τρεις διαστάσεις. Στο ίδιο μήκος κύματος επιβάλλεται να αναφέρει κάποιος το Donkey Kong 64 (1999), μετά από περίπου 15 κυκλοφορίες που ξεκινούν το 1981! Το 1996 ήταν επίσης το έτος κυκλοφορίας του ιστορικού Duke Nukem 3D, ύστερα από δύο παιχνίδια της σειράς στις αρχές της δεκαετίας. Δύο χρόνια αργότερα ήρθε ο καιρός των Sonic να περάσουν σε τρισδιάστατα γραφικά, αρχής γενομένης από το Sonic Adventure, μετά από έξι τίτλους που πρόλαβαν να παρουσιαστούν από το 1991 και εξής. Το 1999, τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν τρία franchises, το ένα σπουδαιότερο από το άλλο. Με διαφορά μηνών κυκλοφόρησε πρώτα το Castlevania 64 της Konami, δύο χρόνια μετά το αριστουργηματικό Castlevania: Symphony of the Night και συνολικά 14 παιχνίδια που είχαν προηγηθεί σε όλες τις πλατφόρμες από το 1986 και μετά.

Από εκεί και πέρα, μπορεί τα Prince of Persia να έγραψαν νέα ιστορία όταν η Ubisoft απέκτησε τα δικαιώματα της σειράς, παρουσιάζοντας το 2003 το Sands of Time, ωστόσο πρώτο τρισδιάστατο ήταν το Prince of Persia 3D, καταληκτικό κεφάλαιο μιας τριλογίας που είχε ανοίξει με το πρωτοποριακό του 1989. Και καθώς περί της γαλλικής εταιρίας ο λόγος, το 1999 κυκλοφόρησε το Rayman 2: The Great Escape, sequel του από το 1995 παρθενικού 2D τίτλου· μια σειρά που μετά και το Rayman 3: Hoodlum Havoc (2003) επρόκειτο να επανέλθει σε δισδιάστατες ατραπούς. Το Kirby 64: The Crystal Shards ήταν ακόμη ένα παιχνίδι του Nintendo 64, που εν έτει 2000 έκανε ντεμπούτο ως 3D game, μετά από δώδεκα releases σε φορητές κονσόλες της εταιρίας, καθώς επίσης NES και SNES, από το 1992 και εξής. Τέλος, το 2004, οκτώ τίτλους από το μακρινό 1988 και έπειτα, η σειρά Ninja Gaiden εισήλθε σε 3D περιβάλλοντα, ως αποκλειστικό Xbox game.

Το ανωτέρω franchise της Tecmo δεν ήταν το μόνο που έκανε το συγκεκριμένο βήμα, ως exclusive της πρώτης κονσόλας της Microsoft. Λίγα χρόνια νωρίτερα είχε προηγηθεί ένας πολυαναμενόμενος τίτλος για τους λάτρεις της σειράς στην οποία ανήκει, καθώς, μεταξύ όλων των προαναφερθέντων δημιουργιών, το Oddworld franchise ήταν ένα ακόμη που αποφάσισε να ακολουθήσει την τάση, περνώντας σε 3D γραφικά μετά τους δύο πρώτους 2D games του. Κάπως έτσι προέκυψε το Oddworld: Munch’s Oddysee εν έτει 2001, ως αποκλειστικό παιχνίδι για το Xbox, ερχόμενο να δώσει συνέχεια στο σύμπαν που είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά μέσα από το Oddworld: Abe’s Oddysee (1997) και επεκταθεί διά του Oddworld: Abe’s Exoddus (1998). Σ’ αυτά έχουμε αναφερθεί αναλυτικά στο πρόσφατο παρελθόν, συνεπώς εν προκειμένω δε θα επεκταθούμε, ενώ αρκετά στοιχεία θα θεωρηθούν γνωστά.

Η ανάπτυξη του Munch’s Oddysee είχε ξεκινήσει με γνώμονα την κυκλοφορία του το 2000 και πρώτα στο PlayStation 2, όπως ακριβώς είχε συμβεί με τα προηγούμενα games για την πρώτη κονσόλα της Sony. Ωστόσο η εξαγορά της publisher των δύο πρώτων, GT Interactive Software, από την Infogrames μπέρδεψε τα πράγματα. Παράλληλα, οι developers των Oddworld είχαν περιορισμένη πρόσβαση στην πληροφορία για τις προδιαγραφές του PS2, που κυκλοφόρησε άνοιξη του 2000 στην Ιαπωνία και φθινόπωρο στον υπόλοιπο κόσμο, σε αντίθεση με εταιρίες όπως η Naughty Dog, βάσει όσων έχει παραδεχτεί ο Lorne Lanning, ιδρυτής της Oddworld Inhabitants και δημιουργός της σειράς. Το πλαίσιο αυτό ώθησε τον ίδιο και την ομάδα του να στραφούν προς τη Microsoft, με το Munch’s Oddysee να προκύπτει τελικά ως ένα από τα exclusive Xbox launch titles στις 15 Νοεμβρίου 2001, όπου βεβαίως το ασυναγώνιστο Halo: Combat Evolved δέσποζε μεταξύ επίσης εξαιρετικών παιχνιδιών όπως τα Project Gotham Racing και Dead or Alive 3.

Χρειάστηκε να περάσει σχεδόν μια δεκαετία προκειμένου το τρίτο Oddworld game να γνωρίσει κάποιο port, και συγκεκριμένα στα PC. Εν προκειμένω τα πράγματα γίνονται κάπως σύνθετα, καθώς το Munch’s Oddysee γνώρισε επανειλημμένες εκδόσεις. Η version για υπολογιστές το 2010 ταλανιζόταν από πληθώρα προβλημάτων, βάσει των σχετικών αναφορών. Το 2012 ακολούθησε ένα HD remaster για PlayStation 3 και δύο χρόνια αργότερα για PlayStation Vita. Με τα πολλά, ένα νέο HD port έφτασε και στους υπολογιστές το 2016, κομίζοντας μια σειρά τεχνικών βελτιώσεων και όχι μόνο. Το παιχνίδι της αμερικανικής εταιρίας ανάπτυξης είναι ένα 3D platform με κάποια puzzles κοινής λογικής, στην οποία απλώς πρέπει να μπει κάποιος, και ορισμένους ακατέργαστους combat μηχανισμούς, που εξαντλούνται κυρίως σε button mashing. Μάλιστα για πρώτη φορά στη σειρά εισάγεται και δεύτερος playable character, από τον οποίο προκύπτει η διακριτική ονομασία του παιχνιδιού. Ο Munch είναι Gabbit, ένα μονόποδο κοντοπίθαρο αμφίβιο, που θυμίζει βάτραχο. Το κατ’ εξοχήν στοιχείο του είναι το νερό, όπου κινείται με μεγάλη άνεση και ταχύτητα, αλλά κάτι τέτοιο δε ισχύει όταν βρίσκεται στην ξηρά, όπου δυσκολεύεται και προχωρά με μικρά άλματα. Κάποτε υπήρχαν πολλά Gabbits, αλλά το είδος τους βρίσκεται πλέον στα όρια του ολικού αφανισμού, καθώς τα αλιευτικά σκάφη έχουν αφήσει τον Munch ως τελευταίο εκπρόσωπό τους… κι αυτόν όχι για πολύ, κατά τα φαινόμενα.

Στο εισαγωγικό βίντεο ο νέος πρωταγωνιστής πέφτει στην παγίδα από την οποία έχει παρασυρθεί στη στεριά, ενώ το σκηνικό μεταφέρεται στη βάση του Mudokon Abe, ήρωα των δύο προηγούμενων games, που μαθαίνει για την οδύσσεια του τελευταίου Gabbit στον παράξενο κόσμο του παιχνιδιού. Βάσει των πληροφοριών, ο Munch έχει απαχθεί στα Vykkers Labs· περί αυτών υπήρξε νύξη στο Abe’s Exoddus με μια σχετική ταμπέλα, μια σφραγισμένη πόρτα και το μήνυμα “coming soon”. Πιστός στη σταυροφορία του για τη διάσωση των ομοίων του, ο Abe θα κληθεί να εισβάλει στα εργαστήρια των Vykkers και να γλυτώσει σε πρώτη φάση τον Munch. Στα αρχικά στάδια ο τίτλος εναλλάσσει τον έλεγχο μεταξύ των δύο ηρώων, μέχρι τη στιγμή που θα ενώσουν τις δυνάμεις τους για να προχωρήσουν από κοινού στις επόμενες προκλήσεις, που περιστρέφονται, όπως πάγια συμβαίνει στο franchise, γύρω από τη φυλή του Abe και πλέον τα Gabbits σαν τον Munch.

Περαιτέρω, όπως ο Abe -και κατ’ επέκταση ο ίδιος ο gamer- προσπαθεί διαχρονικά να σώσει όσους περισσότερους Mudokons μπορεί στη διάρκεια των περιπετειών του, το ίδιο συμβαίνει πλέον και με τον Munch, που βρίσκει βοήθεια κατ’ αρχήν από τα Fuzzles: πρόκειται για μικρές μαλλιαρές μπάλες με μεγάλα μάτια και τεράστια κοφτερά δόντια, που μόνο με τον αμφίβιο ήρωα φαίνεται να εκδηλώνουν τη «γλυκιά» πλευρά του εαυτού τους! Ο συνολικός αριθμός διασωθέντων Mudokons, Fuzzles και όχι μόνο, προσθέτει πόντους στο κάρμα του παίκτη και διαμορφώνει για μία ακόμη φορά το φινάλε. Πέρα από το καλό και κακό τέλος, υπάρχουν και παραλλαγές αυτών, για το Angelic Quarma, εάν κάποιος σώσει σχεδόν τους πάντες και τα πάντα, και το Black Quarma, εάν σκοτώσει οποιονδήποτε και οτιδήποτε περίμενε… λυτρωμό από τους δύο χαρακτήρες. Προσωπικά είδα το καλό φινάλε, ολοκληρώνοντας 223 διασώσεις σε σύνολο 293.

Στην εποχή του το Munch’s Oddysee προβλήθηκε ως το δεύτερο, και όχι τρίτο, μέρος της πενταλογίας που είχε εξ αρχής κατά νου ο Lanning, θεωρώντας από καιρό το Abe’s Exoddus ως ένα bonus game μετά το Abe’s Oddysee, ελέω των μόλις εννιά μηνών ανάπτυξής του, που δεν του επέτρεψαν να το σχεδιάσει όπως θα ήθελε, παρότι ήταν ακόμη καλύτερο από το original. Ανεξαρτήτως αυτού, ο συγκεκριμένος δεν παύει να είναι ο τρίτος τίτλος του franchise, εν τούτοις ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται αφηγηματικά η ιστορία του θα λέγαμε ότι δεν είναι ιδεατός. Στην αρχή κάθε επιπέδου εμφανίζεται μαγικά ένας Σαμάνος, πιθανότατα ο γνώριμος από το παρελθόν, αλλά υπό άλλη αμφίεση. Αυτός δίνει οδηγίες στους ήρωες για την εκάστοτε αποστολή τους, ενώ και οι ίδιοι εισάγονται τηλεπαθητικά σε κάθε level και με τον ίδιο τρόπο το εγκαταλείπουν στο τέλος. Ο συνολικός αριθμός των επιπέδων είναι μεγάλος όπως και στους προηγούμενους τίτλους, ωστόσο πλέον υπάρχουν κάποια που περισσότερο κωλυσιεργούν την εξέλιξη της υπόθεσης, παρά την εξυπηρετούν, μοιάζοντας κάπως ασύνδετα και κακώς εννοούμενα μεταβατικά. Πολύ καλύτερα είναι τα πράγματα στα cutscenes, που αναλαμβάνουν με προσεγμένο και χιουμοριστικό τρόπο να καλύψουν τέτοιου είδους αφηγηματικές αδυναμίες.

Το Munch’s Oddysee προσπαθεί να διατηρήσει σε γενικές γραμμές τη ζοφερή αισθητική της σειράς, κάτι που επιτυγχάνει μόνο μερικώς, καθώς αρκετές εικόνες ενός ηλιόλουστου, γαλανού ουρανού δε βοηθούν προς την κατεύθυνση αυτή. Σε επίπεδο gameplay μηχανισμών υπάρχει ένας βασικός άξονας που διατηρείται από το παρελθόν, αλλά και αρκετές διαφοροποιήσεις, πράγμα αναμενόμενο λόγω των επιλογών που προσέφερε το πέρασμα σε 3D. Η αλληλεπίδραση με Mudokons -και Fuzzles αυτή τη φορά- περιορίζεται τώρα στις γνώριμες εντολές τύπου «σταμάτα-ξεκίνα», «δούλευε», και πλέον «επίθεση». Ο ίδιος ο Abe μπορεί να πραγματοποιήσει melee επιθέσεις, αλλά με αμφίβολα αποτελέσματα, όντας προτιμότερο να αποκτήσει με κάποιο ξόρκι τον έλεγχο οποιουδήποτε εχθρού, όπως ξέρει καλά να κάνει, αναλαμβάνοντας εμμέσως την εκκαθάριση του εκάστοτε χώρου. Όταν όμως αυτό συμβαίνει, είναι σύνηθες το φαινόμενο οι εχθροί να συμπεριφέρονται αλλόκοτα και να πυροβολούν οπουδήποτε αλλού εκτός από εκεί που πασχίζει μάταια ο παίκτης να σημαδέψει. Είναι προφανές ότι κάτι στο development πήγε λάθος εν τοιαύτη περιπτώσει και δε διορθώθηκε ποτέ. Επίσης ο Abe δύναται πλέον να σηκώσει τους Mudokons ή τον Munch και να τους πετάξει προς συγκεκριμένο σημείο, στο οποίο για οποιονδήποτε λόγο δε μπορούν να φτάσουν μόνοι τους.

Για πρώτη φορά στο franchise εισάγεται και ένα είδος currency, τα spooceshrubs· πρόκειται για θάμνους που βρίσκονται διάσπαρτοι στα επίπεδα και ο gamer τους συγκεντρώνει προκειμένου να ενεργοποιήσει θύρες εντός των levels, να… αναστήσει τους Mudokons που τυχόν πρόλαβαν να σκοτωθούν, να τους αναβαθμίσει, αλλά πλέον και για να κάνει ο Abe τα ξόρκια του! Σε μια εποχή που τα τρισδιάστατα γραφικά και οι προοπτικές που προσέφεραν ακόμη ανακαλύπτονταν, η εξερεύνηση των χώρων μέσα από τέτοιου είδους challenges ήταν οπωσδήποτε θεμιτή και ενδιαφέρουσα, εν τούτοις σήμερα οι μηχανισμοί αυτοί φαντάζουν μάλλον γερασμένοι. Περαιτέρω, ακόμη κι αν κάποιος αποφασίσει ότι δεν ενδιαφέρεται να σώσει τα «αδέρφια» του Abe, είναι σύνηθες το φαινόμενο ότι του είναι απαραίτητα σχεδόν μέχρι τελευταία στιγμή, για την ενεργοποίηση διαφόρων πυλών και όχι μόνο. Σε μια τέτοια περίπτωση, στο προτελευταίο level, συνάντησα ένα game-breaking bug, για την υπέρβαση του οποίου χρειάστηκε να πειράξω αρχεία του φακέλου του παιχνιδιού, καθώς οι Mudokons δεν ανταποκρίνονταν στην εντολή να γυρίσουν τους λεβιέδες που είχαν μπροστά τους! Από εκεί και πέρα δεν έλειψαν και ορισμένα glitches, με χαρακτήρες να κολλούν προσωρινά σε κάποια σημεία.

Σε περίπτωση θανάτου του Munch ἠ του Abe, ο έτερος έχει τη δυνατότητα να τον επαναφέρει, πηγαίνοντας σε συγκεκριμένα σημεία των επιπέδων, όπου εμφανίζεται ένα αυγό. Αν πεθάνουν και οι δύο, καλό είναι να υπάρχει στα κοντά ένα quick save, διαφορετικά είναι πιθανό να χαθεί πρόοδος που θα προκαλέσει κάποιον μικρό εκνευρισμό. Πάντως και μετά το revive ο εκάστοτε χαρακτήρας εξακολουθεί να διατηρεί τα spooceshrubs που συγκέντρωσε στο level μέχρι εκείνη τη στιγμή, ενώ πάντοτε ο ένας μπορεί να συμπληρώνει τον άλλο για οτιδήποτε από τα προαναφερθέντα, εκτός από τα ξόρκια του Abe. Το παιχνίδι συμπεριλαμβάνει και ορισμένα buffs σε μορφή ποτού, που ενισχύουν τις δυνατότητες των πρωταγωνιστών για κάποια δευτερόλεπτα, είτε αφορούν το άλμα, την ταχύτητά τους, ή από εκεί και πέρα την αναπλήρωση της ενέργειάς τους. Σε ό,τι αφορά μάλιστα τον Munch, υπάρχει ποτό με το οποίο για ένα διάστημα αποκτά τη ικανότητα να προκαλεί ηλεκτροσόκ στους εχθρούς του, χάρη σε ένα σόναρ που του εγκατέστησαν στο κεφάλι πριν καν ο gamer αποκτήσει τον έλεγχό του για πρώτη φορά. Επιπλέον, επειδή στην ξηρά… δε μπορεί, υπάρχουν σημεία στα levels όπου ο μικρός ήρωας μπορεί να κάνει summon ένα… αναπηρικό αμαξίδιο(!), που λύνει το κινησιολογικό μέρος με έναν ομολογουμένως πολύ κωμικό τρόπο, καθώς τρίζει κιόλας!

Σε άλλα χαρακτηριστικά, όπως σε κάθε… τίμιο 3D platform παλαιάς κοπής, οι πρωταγωνιστές δεν πεθαίνουν, από οποιοδήποτε ύψος κι αν πέσουν, εάν από κάτω υπάρχει έδαφος κι όχι κενό. Βεβαίως μια τέτοια πτώση, όταν απαιτούνται διαδοχικά άλματα όντας ήδη σε κάποιο υψόμετρο, μπορεί να αποδειχθεί αρκετά ενοχλητική, αλλά ένα quick save διατηρεί πάντοτε το επίπεδο ψυχικής ηρεμίας σ’ ένα ικανοποιητικό σημείο. Προσωπικά, χρειάστηκα κάτι περισσότερο από 18 ώρες προκειμένου να δω τα credits, διάρκεια λίγο μικρότερη από τους δύο προηγούμενους τίτλους της σειράς. Εκ των designers του παιχνιδιού είναι ο Lorne Lanning, δημιουργός και director και πάλι ασφαλώς, καθώς επίσης ο άνθρωπος που δανείζει τη φωνή του σε Abe, Munch και μια σειρά άλλων χαρακτήρων, για τρίτη φορά. Το soundtrack είναι πιο αφανές από ποτέ, κάνοντας ορισμένα επίπεδα να φαντάζουν αρκετά άδεια κατά την περιπλάνηση σ’ αυτά, με την υπογραφή του και sound designer, Michael Bross, ο οποίος εισέρχεται για πρώτη φορά στα Oddworld, εξακολουθώντας μάλιστα μέχρι σήμερα. Ο συγκεκριμένος, ειρήσθω εν παρόδω, στο διάστημα 2011-2016 επρόκειτο να επενδύσει μουσικά τέσσερα διαδοχικά Ratchet & Clank games για τις κονσόλες της Sony.

Το Oddworld: Munch’s Oddysee αποδείχθηκε για τον υπογράφοντα ένα συμπαθητικό 3D platform, αλλά όχι κάτι περισσότερο από αυτό, θεωρώντας ότι υστερεί σε σχέση με τους προκατόχους του γι’ αυτά που θέλησε να παρουσιάσει έναντι των αντίστοιχων εκείνων. Το «πιο ασύνδετο» της ιστορίας του, το όχι σαφές art direction και κάποια επίπεδα που έδειχναν να ξεφεύγουν από το διακύβευμα της υπόθεσης είναι ορισμένοι από τους βασικούς παράγοντες που το διατηρούν τρίτο σε σειρά προσωπικής προτίμησης μεταξύ των τίτλων του franchise που παρουσιάστηκαν έως το 2001. Ακόμη κι αυτό, ωστόσο, δεν ήταν παρά το πρώτο βήμα στον τρισδιάστατο κόσμο για την Oddworld Inhabitants, η οποία δεν έπαψε να έχει… ανησυχίες, δοκιμάζοντας πράγματα και επιστρέφοντας μετά από τέσσερα χρόνια με έναν ακόμη αποκλειστικό τίτλο για το Xbox, που πήγε τη σειρά άλλο ένα, πολύ σημαντικό βήμα παραπέρα. Πλην όμως, στο Oddworld: Stranger’s Wrath θα αναφερθούμε διεξοδικά την επόμενη φορά.

Όταν το 1997 η Oddworld Inhabitants πραγματοποίησε το ντεμπούτο της στη gaming βιομηχανία, υπέβαλε τα διαπιστευτήριά της με τον πλέον δυναμικό τρόπο μέσα από το πρώτο κεφάλαιο ενός franchise που θα τη χαρακτήριζε, καθώς επρόκειτο να τη συντροφεύσει σ’ ολόκληρη την 25ετή, μέχρι σήμερα, διαδρομή της. Το Oddworld: Abe’s Oddysee κέρδισε τις εντυπώσεις και μια σειρά διακρίσεων, ως ένα 2D platform με εξαιρετική υλοποίηση σχεδόν σε όλους τους τομείς, αλλά και έναν ιδιαίτερα υψηλό βαθμό πρόκλησης, ο οποίος το καθιστούσε μάλλον ακατάλληλο για τους μη υπομονετικούς. Βεβαίως, οι αντοχές των gamers της εποχής δεν είχαν καμία σχέση με τις αντίστοιχες των σημερινών, όμως αυτό αφορά άλλη συζήτηση. Το όμορφο, δυστοπικό σύμπαν του παιχνιδιού, οι ευρηματικές φυλές και ο ιδιαίτερος πρωταγωνιστής, εντάχθηκαν αρμονικά σε μια υποδειγματική αφήγηση, που σε συνδυασμό με το απολαυστικό, όσο και απαιτητικό gameplay κέρδισαν τις εντυπώσεις και την τεράστια ανταπόκριση του κόσμου.

Η απήχηση του original ήταν εντυπωσιακή για μια πρωτοεμφανιζόμενη δημιουργία στο genre, πόσο μάλλον από νεοσύστατη εταιρία. Το γεγονός ώθησε την publisher, GT Interactive Software -η οποία μέχρι το ιωβηλαίο επρόκειτο να απορροφηθεί από την Infogrames- να πιέσει τους developers και ιδίως τον δημιουργό και director του original, Lorne Lanning, για ένα sequel έως τα Χριστούγεννα της αμέσως επόμενης χρονιάς, με το σχετικό περιθώριο για την ανάπτυξή του να κυμαίνεται μόλις στους εννιά μήνες! Κι αν η GT Interactive ενδιαφερόταν κυρίως να εκμεταλλευθεί το hype που είχε δημιουργήσει ο πρώτος τίτλος, η Oddworld Inhabitants απέδειξε μέσα από θυσίες, τις οποίες ομολόγησε ο Lanning, τι είναι ικανή να πετύχει· μια συνέχεια που όχι απλώς δε θα αποτελεί βιαστική προσπάθεια, αλλά θα σέβεται τον προκάτοχό της, κι ακόμη περισσότερο: αξιοποιώντας προηγούμενα assets για εξοικονόμηση χρόνου, θα πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα, παρουσιάζοντας μια σειρά διαφοροποιήσεων και ένα ανανεωμένο αποτέλεσμα, παρά τα γνώριμα χαρακτηριστικά του.

Το Oddworld: Abe’s Exoddus κυκλοφόρησε στα τέλη 1998 εισπράττοντας σε γενικές γραμμές ακόμη θετικότερες κριτικές και υψηλότερες βαθμολογίες, ενώ, όπως και το προηγούμενο, διατέθηκε πρώτα στο PlayStation και μετά από ένα μήνα σε PC. Η ιστορία του διαδραματίζεται αμέσως μετά τα γεγονότα του Abe’s Oddysee, στο οποίο αναφερθήκαμε αναλυτικά στο πρόσφατο παρελθόν, συνεπώς δε θα επανέλθουμε εν προκειμένω. Θεωρώντας κανονικό φινάλε τη θετική κατάληξη του original, το sequel ξεκινά τη στιγμή του θριάμβου του πρωταγωνιστή, όταν, μετά από ένα… φιλικό χτύπημα στην πλάτη από τον Σαμάνο των Mudokons, ο Abe θα πέσει άτσαλα από το βάθρο του και θα μείνει αναίσθητος. Τότε θα τον επισκεφθούν σε όραμα οι πρόγονοι της φυλής, που θα του αποκαλύψουν ότι στο Necrum, την αρχαία νεκρόπολή τους, οι Glukkons εκσκάπτουν τα κόκαλα των νεκρών! Με τη βοήθεια λίγων συντρόφων, ο ήρωας αποφασίζει να κάνει το μακρινό και δύσκολο ταξίδι, προκειμένου να ανακαλύψει τι ακριβώς συμβαίνει.

Η αλήθεια δε θα αργήσει να αποκαλυφθεί: οι Glukkons -στη φυλή των οποίων ανήκει και ο main κακός του πρώτου παιχνιδιού- παρασκευάζουν ένα συγκεκριμένο ποτό από τα κόκαλα των Mudokons! Ωστόσο, οι συνοδοιπόροι του Abe θα προλάβουν να εθιστούν σ’ αυτό και να αρρωστήσουν, πριν διαβάσουν την ετικέτα των αμέτρητων μπουκαλιών που άδειασαν! Κάπως έτσι ο κλήρος πέφτει και πάλι στον πρωταγωνιστή με το ραμμένο στόμα(!), τον… stitchlips, όπως τον αποκάλεσε υποτιμητικά κάποιος, προκειμένου να τους γιατρέψει και βεβαίως να εμποδίσει τα βέβηλα έργα των Glukkons, που τιτλοφορούν το ποτό τους ως Soulstorm Brew. Μάλιστα οι τελευταίοι, προκειμένου να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες εκσκαφής του… πρωτογενούς υλικού, χρησιμοποιούν για μία ακόμη φορά σκλαβωμένους Mudokons, όμως οι συγκεκριμένοι, αντί για ραμμένο στόμα, έχουν ραμμένα μάτια! Είναι τυφλοί, ώστε να μη γνωρίζουν σε τι ανοσιούργημα συμμετέχουν! Το πλαίσιο της ιστορίας αποδεικνύεται υποδειγματικό για δεύτερη συνεχόμενη φορά, και εξαιρετικά ενδιαφέρον, με τον Lanning να αρχίζει να ξεδιπλώνει πλέον αυτό που προοιωνίζεται το δεύτερο συνθετικό της λέξης “Oddworld”: έναν ολόκληρο κόσμο!

Αν το concept κατορθώνει να κεντρίσει εκ νέου την προσοχή, η όλη προσέγγιση ενισχύεται τα μέγιστα από το αισθητά εμπλουτισμένο gameplay. Εστιάζοντας στις αλλαγές και ξεκινώντας από τους -διάσπαρτους στα επίπεδα- Mudokons, αυτοί πλέον διακρίνονται σε περισσότερες κατηγορίες… ελέω συναισθηματικής φόρτισης. Πέρα από εκείνους οι οποίοι είναι σε κανονική κατάσταση, υπάρχουν κάποιοι που είναι θυμωμένοι, άλλοι που είναι θλιμμένοι και κάποιοι που έχουν… λαλήσει, καθώς γελούν ακατάπαυστα. Προκειμένου να συνέλθουν και να ακολουθήσουν τον Abe ώστε να διασωθούν, διότι αλλιώς δεν υπακούν, ο ήρωας πρέπει να παρηγορήσει τους δύο πρώτους και να… σφαλιαρίσει τους τρίτους! Οι σχετικές δύο δυνατότητες αλληλεπίδρασης αντικαθιστούν πλέον τα σφυρίγματα του προηγούμενου παιχνιδιού. Περαιτέρω, ο Abe τώρα δε γελά, με την επιλογή του παρελθόντος να αντικαθίσταται αυτή τη φορά από την εντολή που μπορεί να δώσει στους ομοίους του να δουλέψουν, πράγμα ιδιαίτερα χρήσιμο και απαραίτητο όταν απαιτείται η συνεργασία τους για τη χρήση λεβιέδων σε απρόσιτο σημείο για τον ίδιο ή η ταυτόχρονη περιστροφή τροχαλιών. Τέλος, υπάρχουν και οι Mudokons που είναι τυφλοί, και οι οποίοι όταν ξεκινήσουν να περπατούν, δε σταματούν παρά μόνο αν τους δοθεί σχετική εντολή ή… στουκάρουν σε τοίχο!

Όπως στο Abe’s Oddysee, ο παίκτης καλείται να διασώσει όσους περισσότερους Mudokons μπορεί σε σύνολο 300, έναντι των 99 του original, ή τουλάχιστον τους μισούς εάν θέλει να δει το καλό φινάλε της ιστορίας! Στο πρώτο παιχνίδι δε συνέβη κάτι τέτοιο στην περίπτωση του υπογράφοντος, αλλά τώρα έγινε, καθώς γλύτωσα περίπου 180. Ο παράγοντας που με ώθησε να ασχοληθώ ουσιαστικά ήταν το γεγονός ότι ο βαθμός δυσκολίας του sequel είναι αισθητά χαμηλότερος από τον αντίστοιχο του προκατόχου του, με μεγαλύτερα περιθώρια αντίδρασης στις ούτως ή άλλως λιγότερες στιγμές που απαιτούνται πολύ γρήγορα αντανακλαστικά, με συνέπεια «να μένει χρόνος» όχι απλώς για την προσπέλαση των πολλών -ίσως περισσότερων από το πρώτο game- επιπέδων, αλλά και για τη σωτηρία των… αναξιοπαθούντων της φυλής του πρωταγωνιστή! Οι έμμεσοι γρίφοι του τίτλου, πάντως, που σχετίζονται αποκλειστικά με την περάτωση των levels και τη διάσωση των ομοίων του ήρωα, παραμένουν στο ίδιο «έξυπνο» επίπεδο. Συν αυτοίς, ο Abe πλέον μπορεί να απευθύνεται ταυτόχρονα σε όλους τους Mudokons που βρίσκονται επί της οθόνης, αντί να επαναλαμβάνει την ίδια διαδικασία για καθένα ξεχωριστά, όπως την προηγούμενη φορά.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το Abe’s Exoddus περιλαμβάνει ορισμένες πανέμορφες εικόνες, ιδίως σε κάποιες από τις βιομηχανικές περιοχές του, ενώ στο σύνολό του διαθέτει έναν πιο συγκεκριμένο προσανατολισμό προς την κατεύθυνση αυτή, μολονότι ούτε τώρα λείπουν κάποια πιο «εξωτικά» levels, κάθε άλλο παρά ακίνδυνα ασφαλώς. Πλέον ο ήρωας μπορεί να ελέγξει -κάνοντας το γνώριμο από το παρελθόν ξόρκι- τη μεγάλη πλειοψηφία των εχθρών που συναντά στη νέα περιπέτειά του, και όχι μόνο τους Slig, τους οπλοφόρους του franchise. Όλοι οι γνωστοί επιστρέφουν και περίπου άλλοι τόσοι προστίθενται. Κάθε είδος έχει τις δικές του επιθέσεις κι ένα παρόμοιο σύστημα επικοινωνίας, το οποίο ο Abe μπορεί να εκμεταλλευθεί κατά το δοκούν. Περαιτέρω, η… εξαέρωση του τελευταίου επανέρχεται ως επιλογή, με τη διαφορά ότι τώρα τα αέρια μπορούν να αξιοποιηθούν διά τηλεπάθειας ως… τηλεκατευθυνόμενη βόμβα(!), εάν προηγουμένως έχει καταναλώσει Soulstorm από κάποιο ψυγείο! Το μοναδικό ψεγάδι σε ό,τι αφορά το χειρισμό εντοπίζεται σε περιπτώσεις ελέγχου χαρακτήρων συγκεκριμένης φυλής, όπου μεταξύ άλλων συνάντησα και bug. Η υλοποίηση είχε αρκετά περιθώρια βελτίωσης εν προκειμένω.

Ο οπτικός τομέας έχει παραμείνει σχεδόν αυτούσιος, απαράλλακτη η εναλλαγή των στατικών εικόνων καθώς ο Abe προχωρά, ενώ τα cinematics εμφανίζονται ακόμη πιο δουλεμένα και δυναμικά στην εξέλιξη της πλοκής και την ενίσχυση της ατμόσφαιρας. Η συνολική διάρκειά τους κυμαίνεται περί τα 20 λεπτά, περίπου διπλάσια από την αντίστοιχη στο original. Όπως και τότε, πάντως, εξακολουθεί να εντυπωσιάζει ο τρόπος με τον οποίο μεταβαίνει η κάμερα από το ένα επίπεδο στο άλλο, όταν το δεύτερο βρίσκεται στο φόντο της ίδιας εικόνας· όταν η κάμερα σπάζει τους 2D φραγμούς και βυθίζεται στο χώρο, προκειμένου να εμφανίσει ξανά τον Abe σε side-scrolling σκηνικό, σε άλλο σημείο πλέον. Από εκεί και πέρα, ο αντικειμενικά μειωμένος δείκτης δυσκολίας, συγκριτικά με το Abe’s Oddysee, πλαισιώνεται πλέον κι από ένα quick save σύστημα, που μάλιστα προβάλλεται νωρίς ως μηχανισμός σε in-game στιγμιότυπο, με στόχο την αποφυγή επαναλαμβανόμενων ενεργειών που μπορεί να προκαλέσουν εκνευρισμό, ιδίως τώρα που οι Mudokons προς διάσωση είναι τριπλάσιοι.

Το voice acting είναι απολαυστικό για μία ακόμη φορά, με τον Lanning, εκτός όλων των άλλων ρόλων του, να δανείζει και πάλι τη φωνή του στον πρωταγωνιστή, τους Mudokons και την πλειοψηφία των υπολοίπων χαρακτήρων. Το σενάριο μπορεί να μην έχει πολλές γραμμές, ωστόσο το χιούμορ ξεχειλίζει ανά πάσα στιγμή, παρά το μουντό σκηνικό, που συνοδεύεται με τη σειρά του από ένα λιτό soundtrack με ήχους κρουστών αλλά και ambient, όπως και την προηγούμενη φορά. Προκειμένου να δω τους τίτλους τέλους χρειάστηκα κάτι λιγότερο από 22 ώρες, ενός παιχνιδιού που ήρθε να εξελίξει τη φόρμα και τους μηχανισμούς του προκατόχου του και να διευρύνει το σύμπαν του με τρόπο ουσιαστικό.

23 χρόνια μετά την κυκλοφορία του Oddworld: Abe’s Exoddus, η Oddworld Inhabitants επανέφερε στο προσκήνιο το βασικό concept αυτού, παρουσιάζοντας το Oddworld: Soulstorm, ένα re-imagined remake του από το 1998 παιχνιδιού, όπου βάσει του Lorne Lanning συμπεριελήφθησαν όλα όσα δεν επέτρεπαν εν πολλοίς το ελάχιστο διάστημα ανάπτυξης του παλαιού και το περιορισμένο budget. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος για τον οποίο το Abe’s Exoddus θεωρήθηκε bonus game και όχι το δεύτερο μέρος της πενταλογίας που οραματιζόταν ο δημιουργός. Τούτο όμως άλλαξε κατά κάποιο τρόπο με το Soulstorm, η ανάπτυξη του οποίου κινήθηκε γύρω από την ιδέα της δημιουργίας του ως part 2, όπως θα έπρεπε να είναι το Exoddus εάν υπήρχε ο χρόνος στα ‘90s. Παρά ταύτα το remake εισέπραξε ανάμεικτες κριτικές, ενώ και το γεγονός ότι διατέθηκε δωρεάν στην πρώτη ημέρα κυκλοφορίας του για τους κατόχους PlayStation 5 και συνδρομητές PS Plus έκανε εν τέλει ζημιά σύμφωνα με τον Lanning, καθώς το κατέβασαν περίπου 4 εκ. άτομα! Ανεξαρτήτως αυτών, στην αυγή του 21ου αιώνα το franchise ετοιμαζόταν να υποδεχτεί ένα τρίτο κεφάλαιο. Εν τούτοις, παρά τον αρχικό προγραμματισμό που το ήθελε να κυκλοφορεί εντός του 2000, το Oddworld: Munch’s Oddysee παρουσιάστηκε στα τέλη 2001. Αλλά στο συγκεκριμένο θα αναφερθούμε διεξοδικά στο προσεχές μέλλον.

Η δεκαετία του ’90 ήταν εκείνη η οποία καθιέρωσε την τρίτη διάσταση στα videogames, στην αυγή μιας νέας, συναρπαστικής εποχής για το χώρο, που υποδέχτηκε στους κόλπους του ορισμένα από τα μεγαλύτερα «διαμάντια» που έχει να επιδείξει έως σήμερα. Μεταξύ αυτών, αλλά πάλι ενδεικτικά και μόνο, μπορούν αμέσως-αμέσως να σημειωθούν τίτλοι όπως οι Super Mario 64 και Quake το 1996, Final Fantasy VII και GoldenEye 007 το 1997, The Legend of Zelda: Ocarina of Time και Half-Life το 1998. Όλα αυτά, βεβαίως, σε μια περίοδο που τα κλασικά RPGs διέπρεπαν, τα strategies ομοίως, ενώ και τα adventures διένυαν τη «χρυσή» περίοδό τους. Ίσως δεν είναι υπερβολή αν ισχυριστεί κάποιος ότι, τηρουμένων των αναλογιών, τα ‘90s ήταν η πλέον πολυδιάστατα παραγωγική και επιτυχημένη περίοδος για κάθε genre συγχρόνως, πρωτίστως ως προς την ποιότητα των παιχνιδιών. Κατά το ίδιο διάστημα, άλλη μία κατηγορία που γνώριζε μεγάλη άνθηση ήταν αυτή των 2D platform, με σπουδαία franchises -η ιστορία ορισμένων εκ των οποίων εκκινεί στα ‘80s- να παρουσιάζουν διαδοχικά games. Δίχως να μπούμε σε πιο λεπτομερείς αναφορές, επιβάλλεται να κατονομαστούν κάποιοι από τους «γίγαντες» του τομέα, όπως οι σειρές Super Mario, Donkey Kong, Castlevania και Mega Man. Κι αυτές είναι μόνο οι «κράχτες» της υπόθεσης.

Στο ανωτέρω πλαίσιο, κι ενώ δύο χρόνια νωρίτερα είχε κυκλοφορήσει το πρώτο κεφάλαιο της επίσης ιστορικής σειράς Rayman, η αμερικανική Oddworld Inhabitants πραγματοποίησε το ντεμπούτο της στη βιομηχανία το 1997, τρία χρόνια μετά την ίδρυσή της. Το όνομά της, πέρα για πέρα διακριτικό, όχι μόνο του παρθενικού παιχνιδιού της, αλλά και του franchise στο οποίο αφοσιώθηκε σ’ ολόκληρη τη διαδρομή της. Το Oddworld: Abe’s Oddysee κυκλοφόρησε πρώτα σε PlayStation και ένα μήνα αργότερα στους υπολογιστές, δημιουργώντας άμεσα έναν πραγματικά μεγάλο πυρήνα fans, τον οποίο κατόρθωσε να διατηρήσει σε ορίζοντα δεκαετιών. Παρουσιάζοντας συνολικά τέσσερεις τίτλους έως το 2005, είναι αλήθεια ότι η εταιρία, και συγκεκριμένα ο ιδρυτής της και δημιουργός της σειράς, Lorne Lanning, εστίασε έκτοτε σε remasters και remakes αυτών, αντί ενός ολοκαίνουριου εγχειρήματος. Στα επόμενα 16 χρόνια, HD remasters του τρίτου και τέταρτου παιχνιδιού είδαν το φως της δημοσιότητας κατά τη διετία 2011/2012, ενώ το 2014 και το 2021 ακολούθησαν τα remakes του πρώτου και δεύτερου game, αντίστοιχα.

Θεωρητικά το Oddworld franchise επρόκειτο να αποτελείται από πέντε main games. Εν τούτοις, από τα τέσσερα original που κυκλοφόρησαν, μόνο τα δύο θεωρούνται μέρος αυτής της πενταλογίας, το προαναφερθέν πρώτο και το τρίτο, Oddworld: Munch’s Oddysee (2001). Ακόμη και σήμερα, παρά την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος μέσα από το περσινό re-imagined remake, η υλοποίηση του αρχικού πλάνου φαντάζει εξαιρετικά αμφίβολη, κρίνοντας από ορισμένες δηλώσεις του Lanning. Ασχέτως αυτών, το Abe’s Oddysee ήταν ο τίτλος ο οποίος ξεχώρισε από την πρώτη στιγμή για μια σειρά λόγων, που τον καταξίωσαν και εμπορικά, πέραν των θετικότατων κριτικών που εισέπραξε, με πωλήσεις που ξεπέρασαν το 1 εκ. αντίτυπα μέσα στους πρώτους μήνες κυκλοφορίας του.

Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο Abe, ένα ανθρωποειδές, το οποίο μαζί με την υπόλοιπη φυλή του, τους Mudokons, εργάζεται ως σκλάβος σε ένα εργοστάσιο επεξεργασίας κρεάτων και παραγωγής πιτών, ονόματι Rupture Farms. Δουλεύοντας ως αργά ένα βράδυ, ο Abe γίνεται μάρτυρας μιας μυστικής συνάντησης των Glukkons, της φυλής που απαρτίζει το Συμβούλιο του εργοστασίου, και τον αρχηγό αυτών, που ακούει στο όνομα Molluck και είναι το πιο διαβολικό αφεντικό του κόσμου! Οι πωλήσεις των πιτών παρουσιάζουν συνολικά φθίνουσα πορεία, καθώς το κρέας των πλασμάτων που προμηθεύεται το εργοστάσιο έχει μειωθεί δραστικά ή ακόμη και εκλείψει. Ο Molluck, όμως, έχει ήδη καταστρώσει το σχέδιό του: οι επόμενες πίτες θα γίνουν με το κρέας των ίδιων των Mudokons! Πανικόβλητος ο ανίσχυρος ήρωας αποφασίζει να το σκάσει από το εργοστάσιο, αλλά για κακή του τύχη γίνεται άμεσα αντιληπτός. Αν παραγνωρίσει κάποιος ότι όλη του τη ζωή έχει ζήσει σκλαβωμένος, η οδύσσειά του έχει μόλις ξεκινήσει.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι φέτος συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από την κυκλοφορία του παιχνιδιού, το πρώτο που παρατηρείται είναι η τεχνική αρτιότητά του, σε όλα τα επίπεδα. Εν πρώτοις διαπιστώνεται η old school λογική των στατικών εικόνων επί της οθόνης· αυτές διαδέχονται η μία την άλλη, έναντι της μεταγενέστερης προσέγγισης στο genre, της κυλιόμενης απεικόνισης παράλληλα με την κίνηση του χαρακτήρα. Τούτο προσφέρει επιπλέον σασπένς, καθώς ο gamer δε γνωρίζει, τουλάχιστον στην πρώτη προσπάθειά του, τι τον περιμένει στη συνέχεια, ποιος εχθρός καραδοκεί ή ποιο χάσμα περιμένει να τον παρασύρει στο θάνατο… πόσο μάλλον εάν όλα αυτά συμβαίνουν ενώ τρέχει επειδή τον κυνηγά ήδη άλλος εχθρός! Ένα από τα στοιχεία που προκάλεσαν αρκετή συζήτηση στην εποχή του αφορούσε το βαθμό δυσκολίας του Abe’s Oddysee, ο οποίος κυμαίνεται από υψηλά έως πολύ υψηλά επίπεδα σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτώντας τη μέγιστη προσοχή του παίκτη και ταχύτατα αντανακλαστικά. Ο τίτλος είναι επί της ουσίας ένα puzzle-platform, καθώς η λογική του προσανατολίζεται στον τρόπο αποφυγής ή έμμεσης εξουδετέρωσης των εχθρών, παράλληλα με τον εντοπισμό και τη χρήση διαφόρων λεβιέδων, που μπορεί να ενεργοποιούν πόρτες, να ανάβουν φανούς, να απενεργοποιούν ηλεκτρικά πλέγματα κ.ο.κ..

Η δημιουργία της Oddworld Inhabitants εισάγει επίσης δύο ενδιαφέροντες gameplay μηχανισμούς. Βάσει του πρώτου, ο Abe μπορεί να κάνει μάγια σε ένα συγκεκριμένο είδος -από τα ούτως ή άλλως λιγοστά- εχθρών και να αποκτήσει τηλεπαθητικά τον έλεγχό του, προκειμένου μέσω αυτού να εξολοθρεύσει και τους υπόλοιπους που βρίσκονται στο επίπεδο. Προϋπόθεση για να γίνει το ξόρκι είναι ότι ο ήρωας δεν εμποδίζεται από ιπτάμενες σφαίρες που απαντώνται κατά κόρον στις εικόνες των levels και είναι έτοιμες να τον εμποδίσουν με ηλεκτροσόκ! Ο δεύτερος μηχανισμός ορίζει ότι ο πρωταγωνιστής μπορεί να αλληλεπιδράσει με τους υπόλοιπους Mudokons που συναντά στην περιπέτειά του· διαδικασία, η οποία προβλέπει συνήθως τη μίμηση των ήχων που βγάζουν, προκειμένου στη συνέχεια να τον βοηθήσουν, ώστε να προχωρήσει. Συγκεκριμένα, ο Abe μπορεί να χαιρετήσει, να σφυρίξει με δύο διαφορετικούς τρόπους, να δείξει θυμό, να γελάσει, να… αεριστεί(!), να καλέσει κάποιον Mudokon να τον ακολουθήσει ή να του πει να περιμένει. Το τελευταίο ισχύει για τους ομοίους του, που συναντά διάσπαρτα σε διάφορα σημεία των επιπέδων καθ’ όλη τη διάρκεια του playthrough, να τρίβουν το πάτωμα σα να μην υπάρχει αύριο στην αέναη, σκλαβωμένη πραγματικότητά τους.

Ο συνολικός αριθμός των δούλων Mudokons ανέρχεται σε 99, τους οποίους ο ήρωας μπορεί να σώσει ενεργοποιώντας κάποιες πύλες, και κατευθύνοντάς τους προς αυτές, έχοντας προηγουμένως ξεμπερδέψει με τους εχθρούς που είναι έτοιμοι να σκοτώσουν τους πάντες με ένα hit. Προσωπικά, αισθάνθηκα σύντομα ότι η διαδικασία διάσωσής τους «μου κόβει τη φόρα» ενός ήδη χαμηλού pace του gameplay, λόγω των διαδοχικών προσπαθειών στα ίδια levels, ελέω της υψηλής δυσκολίας. Όταν έφτανε η ώρα των… αναξιοπαθούντων της φυλής του Abe, το μόνο που ήθελα ήταν να προχωρήσω στο επόμενο επίπεδο, έχοντας δοκιμάσει ήδη τις αντοχές μου σε αρκετές στιγμές. Περαιτέρω, ένας λάθος υπολογισμός ή μια απρόσεκτη ενέργεια στην κίνηση του πρωταγωνιστή είχαν ήδη αποδειχθεί υπεραρκετά, προκειμένου να τον στείλουν… συστημένο στο κενό ή σε κάποια παγίδα που παρέμεινε ενεργή, με αποτέλεσμα να καλούμαι να παίξω όλο το επίπεδο απ’ την αρχή. Τα checkpoints είναι αραιά, αλλά τέτοια η δομή του παιχνιδιού, ώστε να μη μπορούν να χαρακτηριστούν και άδικα. Η λεπτομέρεια, την οποία δεν αποκαλύπτει ο τίτλος παρά μόνο την ώρα της κρίσεως, είναι ότι ο αριθμός των διασωθέντων διαμορφώνει το φινάλε του! Εάν είναι τουλάχιστον 50, ο gamer βλέπει το καλό τέλος, διαφορετικά υπάρχει και η κατάληξη στην οποία οπωσδήποτε δεν ήλπιζε όλες τις προηγούμενες ώρες! Περιττό να ειπωθεί ποιο φινάλε είδε ο υπογράφων!

Το εικαστικό του παιχνιδιού είναι υπέροχο, αποτυπώνοντας άψογα τη μουντή, δυστοπική ατμόσφαιρα του κόσμου του, ο οποίος διακρίνεται άτυπα σε τρία διαφορετικά περιβάλλοντα. Καθένα εξ αυτών περιλαμβάνει ορισμένες εκπλήξεις, που αφορούν και το gameplay, αλλά εν προκειμένω δε θα γίνει λόγος. Τα γραφικά είναι εξαιρετικά, ενώ την παράσταση κλέβουν τα animations, τόσο του Abe όσο και των λοιπών -φιλικών ή εχθρικών- χαρακτήρων. Ιδίως η φυσικότητα της -κάπως κωμικής- κίνησης του πρώτου ξεχωρίζει, είτε είναι πεζός είτε όχι! Τα μεταβατικά cimenatics είναι εξαιρετικά προσεγμένα, αποδίδοντας ακόμη πιο έντονα και ζωντανά το σύμπαν του original Oddworld και όσων κινούνται μέσα σ’ αυτό, ανεβάζοντας έτι περισσότερο τον πήχη της συνολικής ποιότητας του τίτλου. Το δε λιτό soundtrack επιμελείται η Ellen Meijers, κυμαινόμενο εν πολλοίς μεταξύ δυσοίωνων ambient ήχων και άλλων, στους οποίους κυριαρχούν τα κρουστά.

Ο χειρισμός είναι αρκετά άμεσος και ακριβής, με ίσως πιο «ρευστό» σημείο το γλίστρημα του ήρωα όταν προσπαθεί να… φρενάρει μετά από τρέξιμο. Ο σχεδιασμός των επιπέδων κερδίζει τις εντυπώσεις για τη δομή και την ευρηματικότητά τους, ιδίως σε ό,τι αφορά τον τρόπο προσπέλασής τους, προϋποθέτοντας -από κοινού ή κατά μόνας- αστραπιαίες αντιδράσεις, έγκαιρη επισκόπηση του χώρου και των εχθρών, αξιοποίηση των ελαχίστων «ανοιγμάτων» που μπορεί να υπάρχουν σε οριακές καταστάσεις, αλλά και μερικό trial & error. Έχοντας δυσκολευτεί έντονα σε τρεις-τέσσερεις περιπτώσεις, κάνοντάς τα… μαντάρα ακόμη κι όταν βρισκόμουν ήδη «στην πηγή», χρειάστηκα κάτι λιγότερο από 21 ώρες προκειμένου να φτάσω στο… κακό τέλος!

17 χρόνια μετά την κυκλοφορία του Oddworld: Abe’s Oddysee, το 2014, η Oddworld Inhabitants παρουσίασε το remake του, υπό τον τίτλο Oddworld: New ‘n’ Tasty, που και αυτό έτυχε θερμής υποδοχής. Ειρήσθω εν παρόδω, η ονομασία του προέκυψε από τις… πίτες τις οποίες, βάσει σεναρίου, ετοιμάζονται να προωθήσουν στην αγορά οι Glukkons και ο Molluck με το κρέας των Mudokons! Οι Αμερικανοί ανέλαβαν αυτή τη φορά το ρόλο του publisher, αναθέτοντας την επιμέλεια της ανάπτυξης στην αγγλική Just Add Water, που νωρίτερα είχε επεξεργαστεί και τα HD remasters του τρίτου και τέταρτου κεφαλαίου της σειράς. Πίσω, ωστόσο, στη δεκαετία του ’90, η εξαιρετική επιτυχία του original game δρομολόγησε μια άμεση συνέχεια, που προέκυψε εν τέλει 14 μήνες αργότερα. Το Oddworld: Abe’s Exoddus έγινε διαθέσιμο στα τέλη του 1998, ερχόμενο να συνεχίσει την ιστορία από εκεί ακριβώς που είχε σταματήσει την προηγούμενη φορά… στο καλό σενάριο. Αλλά περί αυτού θα αναφερθούμε σε επόμενη ευκαιρία.

Όταν το παρθενικό Fallout κυκλοφόρησε το 1997 από την Interplay Productions, είναι βέβαιο ότι ελάχιστοι μπορούσαν να εκτιμήσουν την τεράστια αντοχή, την οποία θα αποκτούσε στο χρόνο το franchise που μόλις είχε γεννηθεί, μέσα από την ευελιξία και ικανότητά του να προσαρμόζεται στην εκάστοτε εποχή και να εξελίσσεται, εισπράττοντας παράλληλα τη γεωμετρικά αυξανόμενη ανταπόκριση των gamers, που το καθιστούν σήμερα από τα δημοφιλέστερα της κατηγορίας των RPGs. Το Fallout ήταν ένα από τα τρία παιχνίδια που εν πολλοίς καθιέρωσαν νέα ήθη στο genre, αρχής γενομένης από εκείνο το έτος, μαζί με τα Diablo και Baldur’s Gate (1998), λαμβάνοντας υπ’ όψιν βεβαίως τις διαφορές που παρουσιάζουν αυτά μεταξύ τους, εντασσόμενα ωστόσο στην ίδια, ευρύτερη οικογένεια. Η post-apocalyptic εκδοχή μιας περιοχής των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής στα μέσα του 22ου αιώνα λειτούργησε ως το υπόβαθρο της ιστορίας που είχε να διηγηθεί ο τίτλος, στον απόηχο ενός καταστροφικού Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου που συνέβη το 2077. Ο ραδιενεργός όλεθρος των πυρηνικών όπλων που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το κληροδότημα προς κάθε έμβιο οργανισμό στον πλανήτη Γη.

Κι αν η καταξίωση μια σειράς σε βάθος δεκαετιών είναι δυνατό να αξιολογηθεί αναλόγως, συνυπολογίζοντας ακόμη και τη μεταβίβαση των δικαιωμάτων της σε άλλη εταιρία, όπως συνέβη στην περίπτωση των Fallout από το 2007 και εξής, με τον έλεγχο να περνά τότε στη Bethesda, είναι οπωσδήποτε ακόμη εντυπωσιακότερο ένα ενδεχόμενο «άλμα» σε back to back κυκλοφορίες. Η ιστορία των videogames απέδειξε στην πορεία ότι τέτοιου είδους sequels, που ακολουθούν ένα χρόνο μετά τον προκάτοχό τους, σπανίως μπορούν να ξεφύγουν πολύ, όντας συνηθέστερα «μια απ’ τα ίδια», ίσως με κάποιες μικρές βελτιώσεις, αν πάλι δεν χάνουν και κάτι βαθμιαία. Δημοφιλέστατα franchises, όπως αυτά των Assassin’s Creed και Call of Duty, έχουν αποδείξει του λόγου το αληθές. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να ισχυριστεί κάποιος και για τα δύο Star Wars: Knights of the Old Republic (2003, 2004), στα οποία αναφερθήκαμε διεξοδικά στο παρελθόν, ή ακόμη και για τα πρώτα πέντε Tomb Raider, στο δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας του ‘90.

Μέσα όμως στον κανόνα της ανωτέρω πραγματικότητας, η εξαίρεση προέκυψε πολύ νωρίς, συγκεκριμένα το 1998, όταν η Black Isle Studios, ένα τμήμα της Interplay, παρουσίασε το Fallout 2. Τούτο συνέβη οριακά πριν από τη συμπλήρωση ενός έτους από το release του πρώτου, ενώ μάλιστα η παραγωγή του sequel είχε ξεκινήσει πριν καν την κυκλοφορία του original. Περαιτέρω, καθώς η Interplay δεν είχε ακόμη κεφαλαιοποιήσει σε οικονομικό επίπεδο την απήχηση του Fallout, και δυσκολευόταν οικονομικά, είχε δώσει μόλις εννιά μήνες στους developers της συνέχειας. Δεδομένων τούτων, το επίτευγμα του Fallout 2 ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα εντυπωσιακό, παρότι ιδίως στην εποχή του ταλανιζόταν από ουκ ολίγα bugs, που δεν επρόκειτο να εκμηδενιστούν ποτέ, παρά τις αμέτρητες βελτιώσεις. Ανεξαρτήτως αυτών, οι gamers βρέθηκαν πολύ σύντομα μπροστά σε ένα παιχνίδι, του οποίου ο χάρτης είναι υπερδιπλάσιος σε έκταση έναντι εκείνου του προκατόχου του, ενώ το ίδιο το περιεχόμενό του πολλαπλασίως μεγαλύτερο.

Σε προηγούμενη ευκαιρία επεκταθήκαμε στα του original τίτλου, συνεπώς όσα προηγήθηκαν θεωρούνται γνωστά. Αυτή τη φορά η δράση μεταφέρεται 80 χρόνια μετά από εκείνα τα γεγονότα, σε μια περιοχή που κάποτε αναγνωριζόταν ως δυτική-βορειοδυτική των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Βρισκόμαστε πλέον εν έτει 2241. Η ιστορία του Vault Dweller του Fallout έχει λάβει διαστάσεις θρύλου έως τώρα, καθώς τα μέλη της φυλής του χωριού Arroyo ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι του εν λόγω ήρωα. Ο συγκεκριμένος, όπως πληροφορείται ο παίκτης στο εισαγωγικό βίντεο, ίδρυσε αυτή την αποικία μετά την περιπέτειά του, που έσωσε τη ζωή πολλών, αλλά κόστισε πολλά στη δική του. Επί μία γενιά και πλέον, το χωριό έμεινε προφυλαγμένο από εξωτερικούς κινδύνους. Σύντομα, όμως, θα έρθει η ώρα που η απειλή θα προκύψει εκ των έσω: οι σοδειές φθίνουν σε οριακό σημείο πλέον· τα παιδιά αρρωσταίνουν και τα ζώα πεθαίνουν. Υπάρχει ωστόσο μια ακτίδα φωτός, που κρατά την ελπίδα ζωντανή. Οι αναφορές από το παρελθόν κάνουν λόγο για ένα αντικείμενο που μπορεί να αναζωογονήσει δραστικά κάθε έρημο τόπο. Πρόκειται για το Garden of Eden Creation Kit, γνωστότερο ως G.E.C.K., το οποίο θεωρείται ιερό στο Arroyo, κατά κάποιον τρόπο και το ίδιο το Vault 13.

Ο πρωταγωνιστικός χαρακτήρας είναι ο Εκλεκτός της ιστορίας, αυτός που θα αναλάβει να εντοπίσει το περί ου ο λόγος αντικείμενο για την επιβίωση της φυλής του, η οποία διαφορετικά οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια στον αφανισμό. Το πρώτο σχόλιο που μπορεί να γίνει εδώ είναι ότι, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε στο πρώτο σκέλος του original Fallout, αυτή τη φορά δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός, που να οδηγεί διαφορετικά σε game over. Παρά ταύτα, και στο Fallout 2 ο άξονας του concept είναι ο ίδιος στη βάση του: Το άτυπο πρώτο μέρος του παιχνιδιού εστιάζει στην αντιμετώπιση ενός εσωτερικού κινδύνου της τοπικής κοινωνίας στην οποία ανήκει ο ήρωας, αναζητώντας και πάλι ένα συγκεκριμένο αντικείμενο. Το δεύτερο προσανατολίζεται σε μια εξωτερική απειλή, που είναι εκ νέου πολύ μεγαλύτερη από το… μέσο όρο των κινδύνων που επιφυλάσσουν οι αχανείς εκτάσεις και το ραδιενεργό περιβάλλον της Wasteland. Και ενώ ο οπτικοακουστικός τομέας παρουσιάζει απειροελάχιστες διαφοροποιήσεις σε σύγκριση με τον original τίτλο, οι μεγάλες αναβαθμίσεις αποκαλύπτονται τόσο σε επίπεδο gameplay μηχανισμών όσο και πολλών μικρότερων ιστοριών που ενυπάρχουν και εκτυλίσσονται παράλληλα με «τα σπουδαία και μεγάλα», σ’ έναν κόσμο πολύ πιο «ζωντανό» και γεμάτο αυτή τη φορά.

Ξεκινώντας από το τελευταίο, παρότι προκύπτουν ορισμένα κοινά σημεία αναφοράς μεταξύ των δύο παιχνιδιών, ο χάρτης του Fallout 2 περιλαμβάνει πολύ περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος πλέον, πόλεις, οικισμούς και όχι μόνο, καθώς ο πολιτισμός πασχίζει με αργούς ρυθμούς να επανέρθει στον κόσμο μετά την προ δύο αιώνων καταστροφή. Κάθε τέτοια περιοχή έχει να παρουσιάσει τους δικούς της ανθρώπους και άλλους, ζωώδεις και μη, μεταλλαγμένους οργανισμούς, ο βαθμός νοημοσύνης αλλά και οι διαθέσεις των οποίων κυμαίνονται κατά περίπτωση. Αμέσως-αμέσως, το πρώτο που διαπιστώνει ο gamer είναι ότι τα κείμενα έχουν αυξηθεί κατακόρυφα σε σχέση με την προηγούμενη φορά, κατά τις συναναστροφές με τους διαφόρους NPCs. Πολλαπλάσιοι είναι τώρα αυτοί που έχουν να μιλήσουν για τις αγωνίες τους, τα ενδιαφέροντα και τους κινδύνους της καθημερινότητας, είτε αφορούν το μικρόκοσμό τους είτε κάτι περισσότερο. Μάλιστα αυτά δεν έρχονται μόνα τους, αλλά πολύ συχνά συνοδεύονται από κάποιο side quest, που μπορεί να προσφέρει πρωτίστως σημαντικούς πόντους εμπειρίας, χρησιμότατους για τη συνέχεια, αναλόγως βεβαίως του τρόπου παιχνιδιού του καθενός, και δευτερευόντως χρήματα για αγορές από τους vendors, καθώς οι τιμές τους έχουν αυξηθεί μάλλον δυσανάλογα.

Στο παρθενικό Fallout οι προαιρετικές αποστολές ήταν πολύ λίγες τηρουμένων των αναλογιών, ενώ υπήρχαν και εκείνες που δεν αναγράφονταν καν στο Pip-Boy, το κλασικότερο αντικείμενο του franchise, που λειτουργεί ως hub του εκάστοτε πρωταγωνιστή. Τώρα τα side quests είναι ασυγκρίτως περισσότερα και ως επί το πλείστον αρκούντως ενδιαφέροντα. Περαιτέρω, κατά δεκάδες έχουν αυξηθεί τα πάσης φύσεως αντικείμενα, είτε αφορούν όπλα, πυρομαχικά, πανοπλίες και οτιδήποτε μπορεί να καταναλώσει… από στόματος ή ενδοφλεβίως ο ήρωας της περιπέτειας, επηρεάζοντας αναλόγως τα attributes και τα skills του, τουλάχιστον προσωρινά. Ακόμη, έχουν υπερτριπλασιαστεί οι πιθανοί companions αυτού, οι NPCs που μπορούν να τον ακολουθήσουν στην περιπέτειά του μέχρι να πέσουν μαχόμενοι, εφόσον ο παίκτης κάνει συγκεκριμένες ενέργειες ή έχει ικανό speech skill. Παίζοντας το πρώτο Fallout και καθώς το speech του χαρακτήρα μου βρισκόταν πολύ χαμηλά, συνυπήρξα προσωρινά μόνο με ένα συνοδοιπόρο, κι αυτόν στο ξεκίνημα. Τώρα όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά.

Όπως την προηγούμενη φορά, έτσι και τώρα, τα κριτήρια του υπογράφοντος στην επιλογή ενός εκ των τριών διαθέσιμων default πρωταγωνιστικών χαρακτήρων ήταν αμιγώς φυλετικά, με συνέπεια να προτιμήσω την Chitsa, τη μόνη γυναίκα, αφήνοντας αναλλοίωτα τα προκαθορισμένα attributes της. Η λεπτομέρεια είναι ότι η συγκεκριμένη είναι η πιο αδύναμη εξ αυτών, καθώς διαθέτει τα λιγότερα hit points, το χαμηλότερο armor class, το ελάχιστο melee damage αλλά και τα λιγότερα action points, οκτώ από το μέγιστο αριθμό των δέκα. Το τελευταίο αφορά βεβαίως το turn-based σύστημα μάχης, που επανέρχεται στο Fallout 2, και στην περίπτωση της ηρωίδας δυσκολεύει αισθητά τα πράγματα, διότι κατά κανόνα την εμποδίζει να επιτεθεί δύο φορές με ranged weapon στον ίδιο γύρο, κάτι που δε βοηθά σε πιο προχωρημένα στάδια του παιχνιδιού. Το sequel παρουσιάζει μια σειρά μικροβελτιώσεων σε όλους τους τομείς του gameplay, δίχως ο τρόπος διαχείρισης, συμπεριφοράς και ισορροπίας των όπλων να αποτελούν εξαίρεση.

Τα δυνατά skills με της Chitsa είναι το Speech, το Barter και το First Aid, κοινώς κανένα combat, ένα active και δύο passive. Οι ανωτέρω παράγοντες, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έπαιζα στο υψηλότερο επίπεδο δυσκολίας, hard game και rough combat difficulty αντίστοιχα, με οδήγησαν να δώσω ιδιαίτερη έμφαση στη μόνιμη -από ένα σημείο και έπειτα- παρουσία ενός ή περισσότερων companions, με έναν εξ αυτών να με συντροφεύει μέχρι τέλους. Η διαχείρισή τους είναι κάπως καλύτερη από τον τίτλο της προηγούμενης χρονιάς, αλλά και πάλι υπήρχαν αρκετά περιθώρια βελτίωσης. Ο gamer δεν αναλαμβάνει ποτέ τον έλεγχό τους, απλώς μπορεί εκ των προτέρων να δώσει κάποιες βασικές οδηγίες για τη συμπεριφορά τους στη μάχη, το όπλο που θα χρησιμοποιήσουν, την απόσταση που θα είναι καλό να κρατούν από τον main character γενικότερα, ενώ πάγια ενδείκνυνται ως extra αποθηκευτικός χώρος.

Η διάρκεια του Fallout 2 είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερη έναντι του προκατόχου του. Προσωπικά δυσκολεύτηκα κυρίως εξαιτίας δύο βασικών παραγόντων: του build του χαρακτήρα μου και του γεγονότος ότι σε τουλάχιστον δύο-τρεις περιπτώσεις δεν ήταν ξεκάθαρο τι ακριβώς πρέπει να γίνει για να προχωρήσει η ιστορία, με το παιχνίδι να προϋποθέτει συγκεκριμένες ενέργειες μέσα από gameplay μηχανισμούς, που έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά μετά από δεκάδες ώρες αφενός, δε διασαφηνίζονταν και σε τελική ανάλυση δεν υλοποιούντο σωστά, εισάγοντας εμμέσως χαρακτηριστικά γρίφων που κάποιος μπορεί να συναντήσει περισσότερο σε adventures. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, οι περίπου… 93 ώρες(!) που χρειάστηκα θα μπορούσαν κάλλιστα να κυμαίνονται περί τις 70, καθώς η αναζήτηση με οδήγησε επί τη ευκαιρία στην ολοκλήρωση ορισμένων προαιρετικών αποστολών που είχαν μείνει σε εκκρεμότητα. Είναι σημαντικό ότι το project της Black Isle επιτρέπει οποιαδήποτε προσέγγιση επιθυμεί ο παίκτης στο walkthrough, συνολικά και κατά περίπτωση, διαμορφώνοντας την ανάλογη εξέλιξη-κατάληξη της ιστορίας σε κάθε περιοχή και κοινότητα την οποία επισκέφθηκε ο/η Chosen One.

Ένα κράμα συντελεστών που εργάστηκαν στον original τίτλο και άλλων που προστέθηκαν αυτή τη φορά, υπογράφουν τη συγκεκριμένη προσπάθεια. Το voice acting έχει παραμείνει λειψό, παρότι τώρα έχουν φωνή περισσότεροι NPCs, και πάλι όμως όχι ο κεντρικός χαρακτήρας. Το soundtrack έχει παραμείνει εν πολλοίς απαράλλακτο, και μάλλον αδιάφορο πλέον, με τον θρυλικό Louis Armstrong ωστόσο να ξεχωρίζει στους τίτλους αρχής και τέλους, ερμηνεύοντας το A Kiss to Build a Dream On (1951). Το Fallout 2: A Post Nuclear Role Playing Game, όπως είναι η πλήρης ονομασία του, αποδείχθηκε οπωσδήποτε ένας πανάξιος συνεχιστής του πρώτου τίτλου, κατορθώνοντας να «ανεβάσει» τη σειρά τουλάχιστον δύο επίπεδα και να την καθιερώσει στη συνείδηση των gamers ήδη από τότε. Μετά το πολύ δυναμικό μπάσιμο του franchise στη βιομηχανία, με δύο παιχνίδια μέσα σε ένα χρόνο, η συνέχεια έδειξε να φαντάζει κάπως αβέβαιη εκείνη την περίοδο. Δεν είναι τυχαίο ότι το Fallout 3 κυκλοφόρησε δέκα ολόκληρα χρόνια αργότερα(!), με τη Bethesda να έχει αποκτήσει πλέον τα δικαιώματα του franchise, όχι όμως πριν η Interplay δρομολογήσει την ανάπτυξη ενός spin-off για τους υπολογιστές και ενός ακόμη, αποκλειστικού για κονσόλες έκτης γενιάς.

Κάπως έτσι το Fallout Tactics: Brotherhood of Steel κυκλοφόρησε το 2001, ενώ μετά από τρία χρόνια παρουσιάστηκε το Fallout: Brotherhood of Steel για PlayStation 2 και Xbox. Σε ό,τι αφορά το πρώτο, την ευθύνη ανάπτυξής του ανέλαβε η σχετικώς άσημη Micro Forté, με έδρα την Αυστραλία, δίνοντας μια εντελώς διαφορετική διάσταση στο εγχείρημά της. Διατηρώντας τα attributes, πολλά από τα skills και αρκετά γνώριμα items από το παρελθόν, εστίασε στις μάχες αυτή τη φορά, προσφέροντας επίσης real-time σύστημα, εκτός από το παραδοσιακό turn-based. Συγχρόνως, ωστόσο, υποβάθμισε την ιστορία, εξαλείφοντας δομικά χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν το σχετικό concept ενός RPG, και έθεσε τον παίκτη ενώπιον συγκεκριμένων objectives από αποστολή σε αποστολή, με τρόπο που παρέπεμπε ως ένα βαθμό στη σειρά Commandos και ακόμη περισσότερο σε κλασικά turn-based tactics games όπως αυτά των Jagged Alliance και X-COM franchises. Εν όψει του Fallout 3, η ίδια η Bethesda θεώρησε το σενάριο του Fallout Tactics ως non-canon, «χαρίζοντάς το» στους σκληροπυρηνικούς fans των τριών πρώτων και κλασικών, πλέον, παιχνιδιών της σειράς.

Αν αναζητήσει κάποιος τα πλέον συνηθισμένα settings στα οποία συστήνονται στους gamers τα videogames, τότε αναμφισβήτητα θα καταλήξει σε δύο συγκεκριμένα, που σε σχετικούς αριθμούς κυριαρχούν στο χώρο, πέραν οποιονδήποτε άλλων. Πρόκειται αφενός για εκείνα που διαδραματίζονται στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τη σχετική λίστα να μην έχει τέλος. Shooters και strategies συμπεριλαμβάνονται οπωσδήποτε μεταξύ των genres που κατέχουν τη μερίδα του λέοντος, με τα πρώτα να είναι μακράν τα πλέον εμπορικά. Αφετέρου, υπάρχουν οι τίτλοι που λαμβάνουν χώρα σ’ ένα post-apocalyptic σκηνικό, σε κάθε πιθανή και απίθανη παραλλαγή του. Από το κορυφαίο franchise των τελευταίων δέκα χρόνων στο πεδίο, το εκπληκτικό The Last of Us, τα adventures της Telltale στο σύμπαν του Walking Dead αλλά και τις… παιδικές χαρές της σειράς Dead Rising, έως το… αρχαίο Wasteland. Το τελευταίο κυκλοφόρησε πριν από 34 ολόκληρα χρόνια, το μακρινό 1988, όντας επί της ουσίας το πρώτο εγχείρημα της βιομηχανίας, εκτυλισσόμενο σ’ ένα μετα-αποκαλυπτικό περιβάλλον. Επρόκειτο ωστόσο για έναν πρωτοποριακό τίτλο και στην κατηγορία των RPGs, εμπνεόμενο άμεσα από διάφορα επιτραπέζια, σε μηχανισμούς των οποίων μάλιστα βασίστηκε και τους ενσωμάτωσε στο gameplay του.

Το Wasteland αναπτύχθηκε από την αμερικανική Interplay Productions, η οποία ιδρύθηκε το 1983 και συνεχίζει να υπάρχει στο χώρο μέχρι σήμερα, κυρίως ως publisher, με πολύ συστηματικότερη παρουσία εν τούτοις έως το 2004. Το συγκεκριμένο παιχνίδι απέκτησε πολύ σημαντικό κοινό για την εποχή του, παρά ταύτα το πρώτο sequel του franchise καθυστέρησε να έρθει 22 χρόνια! Όταν αυτό συνέβη, το 2010, τα δικαιώματα είχαν περάσει πλέον από την publisher του original game, Electronic Arts, στην inXile Entertainment, προσωπική εταιρία του Brian Fargo, εκ των συνιδρυτών της Interplay και director του Wasteland. Το παιχνίδι αυτό εξελίχθηκε κατ’ ουσίαν στον προπάτορα όλων των post-apocalyptic games, ενώ η επίδρασή του είχε ακόμη πιο άμεσο και δυναμικό χαρακτήρα κατά την αμέσως επόμενη δεκαετία. Συγκεκριμένα, εννιά χρόνια αργότερα παρουσιάστηκε το παρθενικό κεφάλαιο μιας σειράς, που έμελλε τελικά να επικρατήσει στη συνείδηση των παικτών και να ταυτιστεί με τη συγκεκριμένη θεματολογία. To 1997 κυκλοφόρησε το Fallout, ο πνευματικός διάδοχος του Wasteland, με απροκάλυπτες επιρροές από αυτό, ερχόμενο ωστόσο να προσφέρει μια καινοτόμα διαδραστική εμπειρία, που εκτιμήθηκε δεόντως από τους gamers των ‘90s και όχι μόνο.

Μαζί με το πρώτο Diablo, της επίσης αμερικανικής Blizzard, που είχε διατεθεί στην αγορά κάποιους μήνες νωρίτερα, κινούμενο ωστόσο σε πιο action-RPG ατραπούς, το Fallout ήταν μεταξύ των τίτλων που έθεσαν τις βάσεις για κάθε παιχνίδι αντίστοιχου στυλ έκτοτε. Η σχετική τριπλέτα, που άλλαξε το ρου της ιστορίας, υιοθετώντας περαιτέρω την ισομετρική προοπτική της κάμερας, συμπληρώθηκε με το πρώτο Baldur’s Gate, το οποίο ανέπτυξε η Bioware και πάλι για λογαριασμό της Interplay, και παρουσιάστηκε μετά από ένα χρόνο, το 1998. Στο τελευταίο θα αναφερθούμε αναλυτικά στο μέλλον, ως εκείνο το οποίο επηρέασε άμεσα την κατηγορία αυτών που σήμερα προσδιορίζονται ως κλασικά RPGs, πυροδοτώντας μια σειρά παιχνιδιών που ακολούθησαν τα αμέσως επόμενα χρόνια και όχι μόνο. Το Fallout, ωστόσο, ήρθε να ακολουθήσει τα χνάρια του άτυπου προγόνου του, χαράσσοντας συγχρόνως τη δική του πορεία από εκεί και έπειτα. Οι εξαιρετικοί gameplay μηχανισμοί του, το πλούσιο character customization και η συνεκτική ιστορία του ήταν ορισμένοι από τους βασικότερους λόγους της επιτυχίας του, η οποία μπορεί να μην ήταν απόλυτη, αλλά επέτρεψε την άμεση συνέχιση του franchise με ένα sequel την επόμενη χρονιά. Παρά ταύτα, σε βάθος χρόνου οι πωλήσεις του original τίτλου ανήλθαν σε περίπου 600.000 αντίτυπα, αριθμός διόλου ευκαταφρόνητος για τα δεδομένα της εποχής.

Βάσει σεναρίου, το 2077 έγινε Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, όταν η Κίνα εισέβαλε στην Αλάσκα διεκδικώντας το πετρέλαιο και το ουράνιό της. Η διάρκειά του ήταν μόλις δύο ωρών, διάστημα υπεραρκετό προκειμένου το πυρηνικό ολοκαύτωμα που ακολούθησε να επαναπροσδιορίσει κάθε έννοια ζωής επάνω στον πλανήτη Γη. Οι τυχεροί κατόρθωσαν να κρυφτούν εγκαίρως σε υπόγεια καταφύγια (Vaults), προσαρμοσμένα ακριβώς σε ένα τέτοιο σενάριο, προκειμένου να μην υποστούν τις συνέπειες της ραδιενέργειας που κυριάρχησε στην ατμόσφαιρα. Οι αμέσως επόμενες γενιές ανθρώπων γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μέσα σ’ αυτά, μη έχοντας την παραμικρή εικόνα περί του έξω κόσμου. Τουλάχιστον όμως στην περίπτωση του Vault 13, αυτό πρόκειται σύντομα να αλλάξει. Βρισκόμαστε πλέον εν έτει 2161, όταν ο επικεφαλής του καταφυγίου (Overseer) απευθύνεται στον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα του παιχνιδιού, ενημερώνοντας ότι η επιβίωση ολόκληρης της αποικίας απειλείται άμεσα: το τσιπάκι που ελέγχει το σύστημα καθαρισμού του νερού χάλασε και πλέον το προσδόκιμο ζωής του πληθυσμού του Vault δεν υπερβαίνει τους πέντε μήνες, αν δε βρεθεί λύση. Διά μέσου του ήρωα που αναλαμβάνει, ο gamer θα κληθεί να αναζητήσει στο έκθετο και επικίνδυνο εξωτερικό περιβάλλον το ανταλλακτικό που θα επιτρέψει στην κοινότητα να επιβιώσει.

Ξεκινώντας, ο παίκτης καλείται να επιλέξει τον vault dweller που θα ελέγχει, έχοντας να αποφασίσει μεταξύ τριών χαρακτήρων, που ακούν στο όνομα Max Stone, Natalia και Albert, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα δημιουργίας ενός καινούριου. Οι τρεις έχουν έφεση σε διαφορετικά skills κατ’ αρχήν, αλλά τούτο είναι κάτι που τροποποιείται κατά το δοκούν, όσο η περιπέτεια εξελίσσεται και το level του πρωταγωνιστή ανεβαίνει, ενώ τα attributes του καθενός παραμένουν σταθερά. Και στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, προσφέρεται η επιλογή της τροποποίησής τους άπαξ πριν από την έναρξη του playthrough, και βεβαίως κατά τη διάρκειά του, τουλάχιστον σε προσωρινό επίπεδο, μέσω των διαφόρων buffs. Τα attributes συνοψίζονται στην άτυπη ονομασία S.P.E.C.I.A.L., που αντιστοιχεί σε Strength, Perception, Endurance, Charisma, Intelligence, Ability και Luck.

Ο Max είναι το tank της υπόθεσης, η Natalia η αθόρυβη επιδρομέας, ενώ ο Albert ο χαρισματικός ομιλητής και διαπραγματευτής. Προσωπικά προτίμησα τη δεύτερη, ως τη μόνη γυναικεία default επιλογή, εστιάζοντας σε βάθος χρόνου στην αναβάθμιση των skills της στα small και big guns αλλά και τα energy weapons. Οι επιλογές είναι οπωσδήποτε πολλές για ένα παιχνίδι στα τέλη των ‘90s, ενώ πολλαπλάσια τα όπλα και άλλα αντικείμενα που γίνονται διαθέσιμα σταδιακά, αν και οι τιμές από τους διαφόρους NPCs της Wasteland (διόλου τυχαίο), οι οποίοι λειτουργούν ως vendors, φαντάζουν απαγορευτικές στα πρώτα στάδια του παιχνιδιού, ιδίως όταν πρόκειται για καταστηματάρχες. Πάντοτε ωστόσο μπορεί να γίνει ανταλλαγή με… ανάλογης αξίας αντικείμενα από το inventory της πρωταγωνίστριας -στην περίπτωσή μας.

Η ιστορία του παιχνιδιού χωρίζεται άτυπα σε δύο σκέλη. Το πρώτο αφορά, όπως αναδείχθηκε, την ανεύρεση του επίμαχου chip που θα εξασφαλίσει την υδροδότηση του καταφυγίου με πόσιμο νερό. Το δεύτερο επικεντρώνεται, όπως μπορεί να πιθανολογήσει κάποιος, στην αντιμετώπιση της μεγαλύτερης εκ των απειλών που υφέρπουν στον έξω κόσμο. Από την πρώτη στιγμή, μέσω του σχετικού χάρτη, ο gamer έχει τη δυνατότητα μετακίνησης και εξερεύνησης κάθε πιθανού και απίθανου σημείου, ωστόσο σε πρώτη φάση οφείλει να έχει το νου του, καθώς οι μέρες κυλούν αντίστροφα (υπάρχει πλήρης εναλλαγή ημέρας-νύχτας) και σε περίπτωση που εξαντληθούν οι 150 διαθέσιμες αρχικά, το game over είναι η συνέπεια της αποτυχίας να επιστρέψει εγκαίρως ο χαρακτήρας του με τη σχετική πλακέτα στο Vault 13. Σε απόλυτους αριθμούς, εάν κάποιος γνωρίζει λίγο καλύτερα το στήσιμο του Fallout ως gameplay και ιδίως αν ξέρει πού πρέπει να πάει, ο τίτλος δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος σε διάρκεια, τουλάχιστον για τα δεδομένα ενός RPG. Δίχως να ανήκω σε κάποια από τις δύο κατηγορίες, παίζοντας στο υψηλότερο επίπεδο δυσκολίας (hard game και rough combat difficulty) χρειάστηκα περίπου 46 ώρες προκειμένου να δω τους τίτλους τέλους, διάστημα που θα μπορούσε διαφορετικά να είναι πολύ μικρότερο, καθώς ιδίως στο πρώτο μισό… μάλλον πελαγοδρομούσα, με αποτέλεσμα να βρεθώ αντιμέτωπος με το ανωτέρω game over, υποχρεούμενος να φορτώσω ένα αρκετά παλαιότερο save… συνεχίζοντας εν τω μεταξύ την αναζήτηση!

Οι προαιρετικές αποστολές είναι λίγες σχετικά, ωστόσο κάποιες εξ αυτών μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά χρήσιμες, λόγω των ανταποδοτικών οφελών τους. Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των απαντήσεων κατά τους διαλόγους, διότι μια λάθος απόκριση μπορεί να κλείσει πόρτες, μεταφορικά και κυριολεκτικά, που είναι κομβικής σημασίας. Το σύστημα μάχης παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον, καθώς είναι το μόνο που κινείται σε turn-based λογική. Όντας σε combat mode, ο παίκτης καλείται να κινηθεί προσεκτικά, καθώς κάθε ενέργεια αντιστοιχεί σε action points. Μεταξύ των τριών default χαρακτήρων, η 17χρονη Natalie έχει τα περισσότερα, δέκα. Ενδεικτικά, στην περίπτωσή της, αναλόγως του όπλου που χρησιμοποιεί, δαπανά από τέσσερεις έως έξι πόντους ανά γύρο, τρεις για melee επίθεση κ.ο.κ., ενώ αναλόγως προσμετράται η χρήση του inventory και αντικειμένων μέσα από αυτό εν ώρα μάχης. Βεβαίως, ακόμη και τούτο μπορεί να διαφοροποιηθεί στην πορεία, επιλέγοντας τα κατάλληλα perks. Αυτά, ειρήσθω εν παρόδω, καλύπτουν βαθμιαία μια ευρύτατη γκάμα χαρακτηριστικών, από τα οποία ο καθένας επιλέγει εκείνα που θεωρεί ότι τον εξυπηρετούν καλύτερα. Σε άλλα σημεία άξια αναφοράς, αρνητικό είναι οπωσδήποτε το γεγονός ότι δεν αναγράφονται τα στατιστικά του εκάστοτε όπλου ή άλλου εξοπλισμού πριν το αγοράσεις από τους vendors. Από εκεί και πέρα, το παιχνίδι περιλαμβάνει και friendly fire, που μπορεί να επιτρέψει ορισμένα απολαυστικά στιγμιότυπα, ενώ, τέλος, υπάρχουν κάποια μικρά bugs και glitches, τα οποία επρόκειτο να χαρακτηρίσουν στο μέλλον τη σειρά.

Το Fallout υπογράφεται από τους lead programmers, Tim Cain και Chris Jones, με τον πρώτο να είναι επίσης ο παραγωγός, ενώ ο δεύτερος ο lead designer. Αμφότεροι επρόκειτο να έχουν παρουσία σε ανάλογα games στο μέλλον. Τα κείμενα των διαλόγων έχει επιμεληθεί ο Mark O’Green, κατορθώνοντας να αναδείξει τη διαφορετική προσωπικότητα του εκάστοτε NPC. Στην πλειοψηφία αυτών, όπως ισχύει και για τον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα, δεν υπάρχει voice acting, ενώ, κι όταν συμβαίνει, συνήθως κυμαίνεται μεταξύ μετριότητας και κακού. Παρά ταύτα, αν ξεχωρίζει κάποιος ως όνομα είναι οπωσδήποτε ο Ron Perlman ως αφηγητής και όχι μόνο, ο Hellboy των ομώνυμων ταινιών, που θα προέκυπταν αρκετά αργότερα (2004, 2008). Στο cast μπορεί να διακρίνει κάποιος επίσης τον Keith David, ο οποίος πολλά χρόνια αργότερα θα ανελάμβανε το σημαίνοντα ρόλο του Captain David Anderson στη θρυλική Mass Effect τριλογία (2007, 2010, 2012) της Bioware. Τέλος, σε ό,τι αφορά το soundtrack, ο ρόλος του είναι καθαρά συνοδευτικός, προσπαθώντας να συμβάλει -οριακά- στην ενίσχυση της υπάρχουσας ατμόσφαιρας.

Το Fallout: A Post Nuclear Role Playing Game, όπως είναι η πλήρης ονομασία του, εισέπραξε διθυραμβικές κριτικές, θεωρούμενο σήμερα ως ένα από τα καλύτερα RPGs ever και οπωσδήποτε από τα πλέον επιδραστικά. Σε μια εποχή που το ενδιαφέρον της κατηγορίας περιστρεφόταν κατά κόρον γύρω από μεσαιωνικού τύπου fantasy σκηνικά -λέγε με Dungeons & Dragons, η Interplay Productions επέλεξε να το μετατοπίσει σε ένα δυστοπικό μέλλον· όταν ο πυρηνικός όλεθρος έχει δημιουργήσει συνθήκες ζούγκλας και αναρχίας, με τις τοπικές κοινωνίες -οι οποίες έχουν αντέξει στις διάφορες περιοχές αυτού που κάποτε αποτελούσε μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής- να προσπαθούν να ορθοποδήσουν, ξεκινώντας απ’ την αρχή, κόντρα σε αναρίθμητους κινδύνους που ελλοχεύουν παντού και ανά πάσα στιγμή. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα, με τη συμπλήρωση ακριβώς ενός έτους, να παρουσιαστεί το πρώτο από τα τρία sequels που έχουν υπάρξει μέχρι σήμερα στο franchise, εξαιρώντας εν προκειμένω τα spin-off που προέκυψαν ενδιάμεσα. Αλλά για το Fallout 2 θα μιλήσουμε αναλυτικά την επόμενη φορά.

Αν αναζητήσει κάποιος ορισμένες ευρείες -και πάγια υποκειμενικές- λίστες που αφορούν τα καλύτερα adventure games όλων των εποχών, θα διαπιστώσει ότι κατά τεκμήριο η δεκαετία του ’90 υπήρξε η «χρυσή» εποχή, η περίοδος κατά την οποία προέκυψε η πλειοψηφία των σπουδαιότερων τίτλων του genre. Στο γεγονός έχουμε αναφερθεί εκτενώς κατά το παρελθόν, με αφορμή τα «όργια» της LucasArts -και όχι μόνο, τα οποία ωστόσο σε απόλυτους αριθμούς δεν ήταν παρά ένα μέρος της εντονότατης δραστηριότητας των εταιριών ανάπτυξης στο συγκεκριμένο χώρο. Κατά κανόνα, οι developers που διακρίθηκαν σε βάθος χρόνου, τουλάχιστον καθ’ όλο αυτό το διάστημα, είχαν επικεντρωθεί στα παιχνίδια επίλυσης γρίφων και σπανιότερα επιχειρούσαν σε άλλες κατηγορίες. Εν τούτοις, η καταξίωση μιας ομάδας με ελάχιστη εμπειρία στα adventures, ήταν εντελώς διαφορετική υπόθεση. Το 1990 ιδρύθηκε στις Η.Π.Α. η Event Horizon Software, η οποία, τρία χρόνια αργότερα, μετονομάστηκε σε DreamForge Intertainment, πλην όμως η διάρκεια ζωής της δεν επρόκειτο να είναι μεγαλύτερη των δέκα ετών. Η εταιρία ξεχώρισε για την εξαιρετικά πλούσια και σε ετήσια βάση παρουσία της στη βιομηχανία, με έφεση στα first-person RPGs στο πρώτο μισό της διαδρομής της και μια στροφή προς τα strategies στο δεύτερο, έχοντας μάλιστα ως τελευταίο σταθμό το development του Warhammer 40.000: Rites of War (1999).

Η παρθενική προσπάθεια των Αμερικανών στα adventure games προέκυψε το 1995 με το Chronomaster, που κυκλοφόρησε αμιγώς για MS-DOS και εισέπραξε πολύ θετικές κριτικές, αποδεικνύοντας ότι η εταιρία έχει προοπτική και σε διαφορετικά πράγματα. Αυτό επιβεβαιώθηκε με εμφαντικό τρόπο την άνοιξη του 1998, όταν η DreamForge παρουσίασε το Sanitarium, ένα άκρως αξιόλογο point & click adventure με ισομετρική προοπτική, που αναδείχθηκε επαξίως και αναγνωρίστηκε συνολικά από τη gaming κοινότητα, πριν ακολουθήσει έξι μήνες αργότερα ο «γίγαντας» της κατηγορίας, το Grim Fandango της LucasArts. Το έτος μάλιστα ολοκληρώθηκε με τα τελευταία κεφάλαια δύο ιστορικών adventure franchises της Sierra On-Line, τα King's Quest VIII: Mask of Eternity και Quest for Glory V: Dragon Fire, συνεπώς ο ανταγωνισμός στο genre ήταν εξ ορισμού πολύ υψηλός. Παρά ταύτα, το Sanitarium κατόρθωσε όχι μόνο να σταθεί σε υψηλό επίπεδο ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του, όντας αναπόφευκτα υποψήφιο για κορυφαίο παιχνίδι στην κατηγορία του, αλλά και ως προς τις πωλήσεις του, διαθέτοντας περίπου 300.000 αντίτυπα.

Το πρώτο και κύριο σημείο που αναδεικνύει το κατά σειρά δεύτερο adventure της DreamForge είναι οπωσδήποτε η εξαιρετική σύλληψη και απόδοση της ιστορίας του, κινούμενη σ’ ένα πρωτοποριακό για την εποχή επίπεδο, και διαμορφώνοντας μια αρκετά διαφορετική εμπειρία από όσα είχαν συνηθίσει έως τότε οι λάτρεις του genre, φαινομενικά σουρεαλιστική, σε τελική ανάλυση όμως δεόντως πραγματιστική. Στο εισαγωγικό βίντεο ο gamer γίνεται μάρτυρας ενός τροχαίου ατυχήματος, ενώ το παιχνίδι ξεκινά με τον πρωταγωνιστή -αγνώστων στοιχείων και με μπανταρισμένο πρόσωπο- να ξυπνά σε κάτι που μοιάζει με σανατόριο γοτθικής αρχιτεκτονικής, ευρισκόμενο σε διαδικασία αποσύνθεσης. Ο ίδιος δε θυμάται πώς βρέθηκε εκεί, αγνοεί ακόμη και το όνομά του. Οι πρώτες ουσιαστικές πληροφορίες που θα συγκεντρώσει θα προκύψουν παρακολουθώντας τον εαυτό του σε βίντεο, όπου κάποιος Dr. Morgan τον ενημερώνει πως οι παραισθήσεις του κόντεψαν να του στοιχίσουν τη ζωή αυτή τη φορά, όταν έκλεψε αυτό το αυτοκίνητο. Το concept του Sanatorium διαμορφώνεται προοδευτικά, με συνέπεια τα πρώτα κεφάλαια να φαντάζουν ασύνδετα μεταξύ τους, καθώς ο πρωταγωνιστής μεταφέρεται αίφνης σ’ ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, ένα εγκαταλελειμμένο χωριό, όπου οι ενήλικοι απουσιάζουν και τρομακτικά παραμορφωμένα παιδιά παίζουν ανέμελα μόνα τους, υπακούοντας σε απροσδιόριστη οντότητα που… μεριμνά γι’ αυτά!

Αποτελεί γεγονός, εκ πρώτης όψεως δεν υπάρχει η παραμικρή συνοχή, και τα μόνα ερωτηματικά με νόημα προκύπτουν από στιγμιαία flashback που τροφοδοτούν λησμονημένες αναμνήσεις του ήρωα… Εν τούτοις, το ιδιότυπο σχήμα «ψυχιατρείο - εντελώς άσχετος κόσμος» επαναλαμβάνεται κατ’ εξακολούθηση, «χτίζοντας» την ιστορία προϊόντος του χρόνου και οδηγώντας τις εικασίες προς συγκεκριμένη κατεύθυνση, η οποία μάλλον επιβεβαιώνεται. Το παιχνίδι στηρίζει τα μέγιστα στην αφήγηση, τοποθετώντας τους γρίφους του υπέρ αυτής και όχι ως ανάχωμα στην εξέλιξή της. Στην πλειοψηφία τους έχουν έναν ικανοποιητικό βαθμό πρόκλησης, που δεν ξεφεύγει προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Τα αντικείμενα του inventory μετριούνται πάγια στα δάκτυλα του ενός χεριού, απλοποιώντας αισθητά τα πράγματα και στρέφοντας το ενδιαφέρον στην ίδια την πλοκή, ενώ ο παίκτης ανακαλύπτει παράλληλα νέες… πραγματικότητες, ενός παζλ που δε βιάζεται να συμπληρωθεί. Η προοπτική της κάμερας είναι οπωσδήποτε ένα πρωτότυπο χαρακτηριστικό για το δεδομένα του genre, τουλάχιστον εκείνη την εποχή, εν τούτοις στο δεύτερο μισό του playthrough είναι πιθανό να παρατηρηθούν εντονότερα ορισμένα φαινόμενα pixel hunting.

Ο χειρισμός, που απαιτεί μόνιμο πάτημα του δεξιού κλικ για την κίνηση του πρωταγωνιστή, δεν είναι ό,τι ομαλότερο μπορεί να συναντήσει κάποιος, ενώ ακόμη πιο αρνητικό είναι το αρκετά σύνηθες φαινόμενο του κρασαρίσματος σε προσπάθειες επίλυσης first-person puzzles. Μια τέτοια περίπτωση είχε ως αποτέλεσμα να εστιάσω σε λάθος πράγμα, με συνέπεια να σπαταλήσω αχρείαστα περίπου ένα δίωρο, ενώ συνολικά χρειάστηκα 15,5 ώρες προκειμένου να δω τους τίτλους τέλους. Τα επίπεδα του Sanatorium είναι αρκετά και πλήρως διαφορετικά μεταξύ τους, ακόμη και όσα αφορούν την ίδια την κλινική, εκπλήσσοντας σχεδόν ανά πάσα στιγμή και ενισχύοντας αυτό το στοιχείο με αξιοπρόσεκτο σεναριακό υπόβαθρο. Lead designer είναι ο Michael Nicholson, ο οποίος τα τελευταία δέκα χρόνια έχει ενταχθεί στην οικογένεια της Blizzard. Ο ίδιος υπογράφει και το σενάριο σε συνεργασία με τον Chris Pasetto, που αργότερα θα ήταν lead designer των Hunter: The Reckoning (2002) και Fallout: Brotherhood of Steel (2004), αποκλειστικά για κονσόλες.

Στον οπτικό τομέα, ο τίτλος ξεχωρίζει οπωσδήποτε για το σχεδιασμό του περιβάλλοντος και δευτερευόντως για τα cinematics, ενώ, στον ήχο, το voice acting είναι τουλάχιστον ανεπαρκές, κακό σε αρκετές περιπτώσεις, όντας ξεκάθαρο ότι αφέθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά στην τύχη του. Αντιθέτως, το soundtrack, διάρκειας σχεδόν 40 λεπτών, κατορθώνει να διατηρήσει σε επιθυμητά επίπεδα την ατμόσφαιρα που δημιουργείται, ανταποκρινόμενο στον πλουραλισμό των levels. Αποφασίζοντας να έχει τη συγκεκριμένη δομή, το Sanitarium έλαβε ένα σημαντικό ρίσκο, τη δικαίωση για το οποίο μπορούσε να βρει μόνο από την ίδια την απόδοση της ιστορίας του, με ό,τι τούτο συνεπάγεται. Αυτή ακριβώς αποδείχθηκε και η επιτυχία του. Ένα adventure με έντονα στοιχεία μυστηρίου, διανθισμένο με ορισμένα χαρακτηριστικά τρόμου, που παρουσιάζει μια δυναμική υπόθεση εξαιρετικού ενδιαφέροντος, ξεκινώντας ακόμη πιο ανατρεπτικά και απρόσμενα απ’ ό,τι καταλήγει. Σε μια εποχή που οι θεματικοί προσανατολισμοί των adventures ήταν εντελώς διαφορετικοί, το Sanitarium επιχείρησε να εξερευνήσει τα άδυτα ενός εκ των μεγαλυτέρων μυστηρίων: του ανθρωπίνου εγκεφάλου.

30 χρόνια ακριβώς συμπληρώνονται φέτος από την παρουσίαση ενός τίτλου, ο οποίος έθεσε τις βάσεις των survival-horror videogames, λειτουργώντας κατά κάποιον τρόπο ως προπάτορας σπουδαίων παιχνιδιών και δημοφιλέστατων σειρών, που παρέλαβαν τη σκυτάλη έκτοτε, όπως οι Resident Evil και Silent Hill. Το 1992, λοιπόν, κυκλοφόρησε το παρθενικό Alone in the Dark, θεωρούμενο σήμερα η πρώτη 3D δημιουργία του genre, εισπράττοντας αφενός εξαιρετικές κριτικές στην εποχή του αλλά και μεταγενέστερα, τυγχάνοντας αφετέρου σπουδαίας ανταπόκρισης από τους gamers. Μέσα στην πρώτη πενταετία κατόρθωσε να πουλήσει 600.000 αντίτυπα, ενώ έως το 2000 ο αριθμός αυτός εκτοξεύθηκε στα 2,5 εκ.! Δημιουργός του ήταν ο Frédérick Raynal, ο οποίος στα ‘90s είχε αρκετά σταθερή παρουσία στο χώρο, αλλά αυτό έπαψε να ισχύει στη συνέχεια. Έκτοτε το όνομά του εμφανίστηκε σε ελάχιστες περιπτώσεις στη βιομηχανία, με αξιολογότερη αλλά και τελευταία το 2017, όταν μέσω της νεοσύστατης εταιρίας του, ονόματι Gloomywood, παρουσίασε το 2Dark.

Η ανάπτυξη του project του Γάλλου developer ξεκίνησε τρία χρόνια νωρίτερα, ενώ μάλιστα ο ίδιος ζήτησε τη στήριξη του κόσμου μέσω μιας καμπάνιας στο Ulule. Η ανταπόκριση υπήρξε, ο στόχος των 30.000 ευρώ επετεύχθη με τη συνδρομή περίπου χιλίων ανθρώπων, κι έτσι το παιχνίδι διατέθηκε τελικώς σε υπολογιστές και κονσόλες όγδοης γενιάς. Με το 2Dark ο Raynal επέστρεψε σε μια κατηγορία παιχνιδιών, ως προς την πατρότητα της οποίας δικαιούται να λέει ότι έχει σημαντικά δικαιώματα. Εν τούτοις, η προσπάθειά του αυτή συνοδεύτηκε από μάλλον μέτρια αποτελέσματα, όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των κριτικών που εισέπραξε. Διαμορφώνοντας ένα ζοφερό και κυρίως μακάβριο σκηνικό, ο τίτλος αποτυπώνει τις ενέργειες ενός πρώην detective στην εικονική πόλη… Gloomywood, ο οποίος ερευνά υποθέσεις σχετιζόμενες με απαγωγές παιδιών. Το παιχνίδι διαδραματίζεται το 1976, όμως η ιστορία του ξεκινά επτά χρόνια νωρίτερα· όταν η οικογένεια του πρωταγωνιστή, που ακούει στο όνομα Smith, δέχτηκε επίθεση στην εξοχή, όπου βρίσκονταν για camping, με τη σύζυγό του να δολοφονείται και τα δύο ανήλικα παιδιά του να απαγάγονται.

Προσπαθώντας να ζήσει με το προσωπικό του δράμα, το ενδιαφέρον του Smith κεντρίζεται μοιραία σε κάθε είδηση που αφορά ανάλογες απαγωγές στην πόλη, οι οποίες μόνο ασυνήθιστο φαινόμενο δεν αποτελούν. Και παρότι οι μέρες του στο Σώμα έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί, δε μπορεί να παραμένει αδρανής σε κάθε τέτοιο περιστατικό, ιδίως αφ’ ης στιγμής η Αστυνομία φαντάζει ανήμπορη να κλείσει τον κύκλο των χαμένων παιδιών. Στο πλαίσιο αυτό, κινούμενος μεταξύ απόγνωσης, εκδίκησης και μιας κρυφής ελπίδας, πασχίζει να εξιχνιάσει την υπόθεση που ως μάστιγα έχει εξαπλωθεί σ’ ολόκληρη την πόλη. Το 2Dark δεν φείδεται σκληρών και αποτρόπαιων εικόνων, αποτυπώνοντας ωμά όλα όσα προοιωνίζεται το σενάριό του, καθώς η περιπέτεια του ήρωα εκτυλίσσεται στα λιγοστά επίπεδα του παιχνιδιού. Το γεγονός επ’ ουδενί απαλύνεται από το voxel art style των γραφικών, τα οποία αποδίδουν έξυπνα τη retro αισθητική, που ούτως ή άλλως προωθεί ο τίτλος, διαδραματιζόμενος στα ‘70s.

Το παιχνίδι αναμειγνύει μια σειρά στοιχείων, που εκκινούν από αυτό της απόκρυψης, με τον παίκτη να καλείται να αξιοποιήσει κάθε σκοτεινό σημείο του level, προκειμένου να περάσει απαρατήρητος ει δυνατόν, καθώς σε κατά μέτωπον επίθεση οι πιθανότητες επιβίωσής του ελαχιστοποιούνται, εκτός αν κρατά όπλο. Ο τρόμος δεν υπερισχύει, καθώς η top-down κάμερα προσφέρει ικανό οπτικό πεδίο, προκειμένου ο gamer να μπορεί να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις του, αν και πάντοτε πρέπει να προσέχει για πιθανές παγίδες στο έδαφος. Αξιοποιώντας κατάλληλα ένα inventory που μπορεί να ανέλθει ακόμη και σε μερικές δεκάδες αντικειμένων, θα κληθεί μεταξύ άλλων να λύσει ορισμένους απλούς γρίφους, που συνήθως αφορούν κάποιο κλειδί. Τα items είναι κυρίως είτε melee όπλα, για αποτελεσματικές πισώπλατες επιθέσεις, πυρομαχικά ή οτιδήποτε μπορεί να παραγάγει φως, με πρώτα έναν αναπτήρα κι ένα φακό.

Στην περιπέτειά του ο Smith θα κληθεί να συγκεντρώσει απαραίτητες πληροφορίες σε κάθε επίπεδο, που θα του επιτρέψουν να συνεχίσει. Δίνεται εμμέσως η εντύπωση ότι πρώτιστο μέλημα είναι να σώσει όσα περισσότερα παιδιά μπορεί ανά level, αλλά τούτο δεν αφορά παρά μόνο ένα καλύτερο rating στην αποστολή και τίποτα περισσότερο. Ο πρωταγωνιστής αλληλεπιδρά με αυτά προσφέροντάς τους καραμέλες, ώστε να αντιδρούν ταχύτερα και καλύτερα, καθώς μπορεί να δώσει εντολή είτε να τον ακολουθήσουν είτε να παραμείνουν στη θέση τους, δίχως να κάνουν φασαρία. Εναλλακτικά, δύναται κάλλιστα να πάρει… σηκωτό κάποιο παιδί και να το οδηγήσει σε ασφαλές σημείο. Προσωπικά, ιδίως στο δεύτερο μισό, έπαψα να ενδιαφέρομαι, καθώς το game δεν κατόρθωσε να με κερδίσει τελικώς. Εξαιρουμένων των μεταβατικών εικόνων μεταξύ των επιπέδων, δεν υπάρχει voice acting. Εν τούτοις το soundtrack, διάρκειας περίπου 40 λεπτών, είναι αρκούντως ατμοσφαιρικό, υποβλητικό και πλούσιο, αυξάνοντας την αδρεναλίνη σε στιγμές… αναμέτρησης και όχι μόνο. Για τις ανάγκες του έχει επιστρατευθεί μια ορχήστρα δεκάδων μουσικών, στην οποία κυριαρχούν τα έγχορδα της οικογένειας του βιολιού αλλά και τα πνευστά, ενώ τις συνθέσεις υπογράφει ο Samuel Safa.

Από εκεί και πέρα, βρήκα κάπως κωμικό τον τρόπο με τον οποίο απεικονίζονται οι χαρακτήρες όταν έχουν τραυματιστεί, καθώς ολόκληρα κομμάτια από το κεφάλι ή το σώμα τους «ξεκολλούν», αφήνοντας μια τεράστια πληγή. Ο ίδιος ο Smith, από τη στιγμή που δέχεται χτύπημα, αρχίζει να ποτίζει με… ανεξάντλητα λίτρα αίματος το έδαφος, δίχως αυτό να σημαίνει ότι επηρεάζονται κάπως οι κινήσεις του, πόσο μάλλον ότι πεθαίνει! Αισθητικά, το γεγονός κινείται στα όρια του… glitch. Προκειμένου να φτάσω στον τερματισμό χρειάστηκα κάτι περισσότερο από δέκα ώρες, διάρκεια η οποία μειώνεται σαφώς εάν κάποιος μπει συντομότερα στην «ψυχολογία» του παιχνιδιού. Το 2Dark αποδείχθηκε μια σχετικά μέτρια προσπάθεια, επενδύοντας κυρίως στην «προκλητική» θεματολογία του αλλά και ένα σοκαριστικό περιεχόμενο, που δε διστάζει να απευθυνθεί σε συγκεκριμένη κατηγορία παικτών, αποκλείοντας άλλους για μια σειρά λόγων.

Τα isometric point & click adventures αποτελούν μια ιδιαίτερη υποκατηγορία του συγκεκριμένου subgenre, χαρακτηριστικό γνώρισμα της οποίας δεν είναι άλλο από την τοποθέτηση της κάμερας. Το φαινόμενο είναι ομολογουμένως αρκετά σπάνιο, καθώς την προοπτική αυτή υιοθέτησαν εύλογα τα strategy games εν πρώτοις, με τα κλασικά RPGs στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και τις αρχές της αμέσως επόμενης να ακολουθούν. Στα παιχνίδια επίλυσης γρίφων, ωστόσο, η πραγματικότητα ήταν κάπως διαφορετική: ακόμη και όσα ξέφυγαν εκείνη την εποχή από το first-person view, δεδομένης της εξ αντικειμένου μικρότερης κλίμακας και βεβαίως της σκηνοθετικής ματιάς τους προτίμησαν κατά κανόνα τη λογική των fixed καμερών, τοποθετημένων στα σημεία που εξυπηρετούν καλύτερα -ή και όχι τόσο- τον εκάστοτε προβαλλόμενο χώρο. Το πρώτο, κατά πάσα πιθανότητα, και οπωσδήποτε το πλέον χαρακτηριστικό isometric adventure παρουσιάστηκε το 1998 και ήταν το Sanitarium, ένα πολύ καλό παιχνίδι μυστηρίου με στοιχεία τρόμου, στο οποίο θα επεκταθούμε αναλυτικά στο προσεχές μέλλον. Ο τίτλος αυτός έθεσε τις βάσεις ενός υποείδους, που υποστηρίχθηκε ελάχιστα κατά τις επόμενες δεκαετίες. Η ισομετρική προοπτική μπορεί να συγκίνησε πολλούς indie developers ιδίως μετά το 2010, εν τούτοις τα παιχνίδια τους δεν περιορίστηκαν σχεδόν ποτέ σε αμιγώς adventure μονοπάτια. Υπήρξε όμως και μια πολύ μικρή μειοψηφία που το έπραξε.

Συστηματικότερος και σπουδαιότερος εκφραστής αυτής της επαναφοράς των isometric adventures στη σύγχρονη εποχή έχει αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας η Brotherhood των αδερφών Bischoff, μια εταιρία - οικογενειακή υπόθεση. Με έδρα το Κέιπ Τάουν της Νοτίου Αφρικής, πρόκειται για την ομάδα που από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της αφιερώθηκε εξ ολοκλήρου στο εν λόγω subgenre, πραγματοποιώντας το ντεμπούτο της το 2015 μέσα από το Stasis, ένα ιδιαιτέρως ατμοσφαιρικό sci-fi adventure, επίσης με horror elements, ενώ δύο χρόνια αργότερα επανήλθε με το άτυπο sequel αυτού, ονόματι Cayne. Και στα δύο αναφερθήκαμε εκτενέστερα στο πρόσφατο παρελθόν. Η εξαιρετική αισθητική αμφοτέρων κατέστησαν τους developers από τους αρκετά υποσχόμενους, σ’ ένα χώρο που έδειχνε εγκαταλελειμμένος από καιρό. Αν επιχειρούσε κάποιος έναν παραλληλισμό, θα μπορούσε να σχολιάσει ότι η Brotherhood είναι σήμερα για τα isometric adventures -έστω και σε μικρογραφία- ό,τι η Mimimi Games για τα real-time tactics, η οποία ανέστησε «το genre των Commandos» μέσα από το Shadow Tactics: Blades of the Shogun (2016) αρχικά και το Desperados III (2020) εν συνεχεία.

Πλην όμως, για να διεκδικεί τέτοιου είδους περγαμηνές, η Brotherhood όφειλε να δώσει συνέχεια σε ανάλογα projects· έχοντας μάλιστα επανειλημμένως τη στήριξη του κόσμου, αυτό πράγματι συνέβη. Το 2013 είχε απευθυνθεί στους gamers μέσω καμπάνιας στο Kickstarter, στοχεύοντας στο ποσό των 100.000 δολαρίων για την ανάπτυξη του Stasis, το οποίο και πέτυχε. Τέσσερα χρόνια αργότερα επανέλαβε την ίδια διαδικασία, ενώ μόλις είχε διαθέσει -και μάλιστα δωρεάν- το Cayne, γι’ αυτό που θα αποτελούσε το τρίτο και τελευταίο παιχνίδι της εταιρίας μέχρι σήμερα. Συγκεντρώνοντας περίπου 138 χιλ. δολάρια έναντι των 120 χιλ. που αξίωναν, οι Bischoff συνέχισαν την ανάπτυξη ενός τίτλου που θα κυκλοφορούσε τελικώς το 2020, συνεχίζοντας τη μικρή παράδοση που είχαν ήδη δημιουργήσει, αλλά, κυρίως, πηγαίνοντας και ένα σημαντικό βήμα παραπέρα. Το Beautiful Desolation ήρθε να ξεφύγει από το ζοφερό σκηνικό των δύο πρώτων παιχνιδιών των Νοτιοαφρικανών δημιουργών, παρουσιάζοντας ένα πρωτότυπο, πολύ ενδιαφέρον setting αλλά και ένα εξίσου ιδιαίτερο gameplay αποτέλεσμα. Θέλοντας να αναδείξουν τη χώρα τους, οι developers εμπνέονται από αυτήν, προκειμένου να διηγηθούν μια post-apocalyptic περιπέτεια σ’ ένα… απροσδόκητο, μεταμορφωμένο νοτιοφρικανικό περιβάλλον κάποια στιγμή στο μέλλον.

Και μόνο η θεματολογία φαντάζει ελκυστική, όχι τόσο ως προς τον post-apocalyptic παράγοντα καθ’ αυτόν, ο οποίος ούτως ή άλλως μόνο ασυνήθιστος δεν είναι στα videogames, αλλ’ ως προς τον γεωγραφικό προσδιορισμό αφενός και κυρίως ως προς το γεγονός ότι τέτοιου είδους πλαίσια διαμορφώνονται κατά κόρον σε action-adventure και RPG games· οπωσδήποτε όχι σε point & click adventures. Πράγματι, το Beautiful Desolation προσλαμβάνει μια σειρά χαρακτηριστικών που απαντώνται σε παιχνίδια… ρόλων, ελληνιστί, παραμένοντας ωστόσο ένα κλασικό παιχνίδι του subgenre που μας ενδιαφέρει εν προκειμένω. Ξεκινώντας από την ιστορία, το εισαγωγικό βίντεο λαμβάνει χώρα εν έτει 1976 στο… Cape Town, όλως τυχαίως! Εν μέσω πρωτοφανούς καταιγίδας, ο πρωταγωνιστής του παιχνιδιού, Mark Leslie, με τη σύντροφό του, Charlize, κατευθύνονται προς τον Don, αδερφό του πρώτου, όταν τα πάντα θα συμβούν σε ελάχιστες στιγμές: ένα υπόκωφο βουητό που θα ακούσουν, κάτι θηριώδες που θα διακρίνουν στον ουρανό κι ένα τρομερό ωστικό κύμα που θα τους προκαλέσει τροχαίο δυστύχημα.

Το setting μεταφέρεται μια δεκαετία αργότερα, όταν και αρχίζει η κυρίως δράση, όπου ο gamer πληροφορείται πλέον σε ποιες συνθήκες βρίσκεται. Το κολοσσιαίο αγνώστου ταυτότητος αντικείμενο που εμφανίστηκε στο παρελθόν, γνωστό τώρα ως Penrose, είναι σε ασύλληπτο βαθμό προηγμένο τεχνολογικά και έκτοτε κυρίαρχος πυλώνας κάθε σχετικής εξέλιξης. Η πείνα και οι αρρώστιες εξαλείφθηκαν, η ενέργεια κυριαρχήθηκε, ακόμη και ο θάνατος σχετικοποιήθηκε! Πλην όμως, ο αφανισμός είναι η μοίρα που περιμένει όσους έχουν επιλέξει να σταθούν απέναντι στην πρόοδο και τους Συμμάχους του Penrose (Penrose Allied). Ο Mark αποφασίζει να πετάξει προς αυτό το τεράστιο, τριγωνικού σχήματος -κάτι σαν- διαστημόπλοιο, αλλά προκειμένου να υλοποιήσει το σχέδιό του επισκέπτεται τον αδερφό του, που είναι πιλότος, στην πρώτη συνάντησή τους μετά την προ δεκαετίας τραγωδία. Ο ήρωας της ιστορίας δεν είναι καθόλου βέβαιος για την πραγματική σύσταση του Penrose, υποπτευόμενος ακόμη και ανθρώπινη τεχνολογία από πίσω. Πλην όμως, η προσέγγιση του διαστημοπλοίου πέραν ενός συγκεκριμένου σημείου, επιφέρει την ποινή της άμεσης κατάρριψης. Κατά συνέπεια, η βοήθεια του Don είναι απαραίτητη, ώστε να φτάσουν απαρατήρητοι. Όταν όμως ο βασικός στόχος επιτευχθεί και ο Mark συλλέξει τα δεδομένα που επιθυμούσε, μια εντελώς ανεξήγητη εξέλιξη θα ακολουθήσει.

Όπως θα αποδειχθεί σύντομα, τα δύο αδέρφια διακτινίζονται σε αδιευκρίνιστη στιγμή στο μακρινό μέλλον, και είναι πλέον αυτό στο οποίο διαδραματίζεται ουσιαστικά ολόκληρο το Beautiful Desolation, καθώς ό,τι προηγήθηκε είχε προεισαγωγικά και εισαγωγικά χαρακτηριστικά, όπως και εξοικείωσης με ορισμένους βασικούς gameplay μηχανισμούς. Το σύνολο του παιχνιδιού περιστρέφεται γύρω από την προσπάθεια των δύο χαρακτήρων να τηλεμεταφερθούν πίσω, στο χρονικό σημείο από το οποίο ξεκίνησαν, καθώς ο χώρος είναι κατά τα φαινόμενα ο ίδιος: η Νότια Αφρική! Δεδομένης της ύπαρξης του Penrose, ο τίτλος αναμειγνύει με εξαιρετικά πρωτότυπο τρόπο την τεχνολογική πρόοδο αφενός, διατηρώντας συγχρόνως μια retro αισθητική αυτής, παρά την ύπαρξη διαστημοπλοίων, ρομπότ και… έμβιων πολιτισμών, οι οποίοι στη δεκαετία του ’70 ήταν αδιανόητοι για την ανθρωπότητα, και αφετέρου την εμφάνιση γιγαντιαίων σκελετών και απολιθωμάτων ζώων και φυτών, που παραπέμπουν σε προϊστορικές εποχές της Γης, δεκάδες εκατομμυρίων χρόνων πριν! Και όλα αυτά συμβαίνουν στο μέλλον! Για την επιστροφή στο παρελθόν, ωστόσο, ο Mark θα χρειαστεί να συνεργαστεί με αρκετό, διαφορετικό και παράξενο κόσμο, να συμμαχήσει με αλλόκοτες φυλές, να φέρει αναπόφευκτα άλλες απέναντί του, που βρίσκονται σε διαμάχη με τις πρώτες, και να πάρει κρίσιμες αποφάσεις που θα επηρεάσουν καταλυτικά πολλούς, με απώτερο στόχο την δική του επαναφορά και του αδερφού του.

Η δημιουργία της Brotherhood επενδύει σημαντικά στην ιστορία που διηγείται, παρότι ίσως θα μπορούσε να εμβαθύνει ακόμη πιο πολύ, με αναλυτικότερες πληροφορίες για τους πολιτισμούς που εισάγει και τη διαδρομή τους, ακόμη και για τα απομεινάρια της γιγαντιαίας πανίδας και ενίοτε χλωρίδας. Ως προς τους πρώτους, το ρόλο αυτό επωμίζονται μερικώς οι διάφοροι NPCs με τους οποίους ο Mark έχει την ευκαιρία να συζητήσει στη διάρκεια της περιπέτειας. Στις περιπτώσεις αυτές, ωστόσο, ο λόγος τους είναι συμπυκνωμένος, γεμάτος από άγνωστα ονόματα, έννοιες και διεργασίες, που θέλουν σίγουρα το χρόνο τους προκειμένου να εμπεδωθούν. Ευτυχώς, μέσω του PDA του πρωταγωνιστή υπάρχει η δυνατότητα ανάγνωσης όσων διαλόγων έχουν προηγηθεί, διότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάπου θα χρειαστεί, προκειμένου να καλυφθούν κενά που δημιουργήθηκαν. Όσοι έχουν ασχοληθεί με την τριλογία Mass Effect, αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικές ήταν οι αναλυτικές πληροφορίες που παρέχονταν από το ξεκίνημα για τις διάφορες φυλές. Περαιτέρω, προκύπτουν δομικά ερωτήματα αναφορικά με το σύμπαν του παιχνιδιού, στα οποία ουδέποτε δίδεται απάντηση.

Ανεξαρτήτως τούτων, το Beautiful Desolation διαμορφώνει το πλαίσιο προκειμένου να αναδείξει αυτό ακριβώς που διαφημίζει ο τίτλος του: την ομορφιά ενός κόσμου, που σε μεγάλο βαθμό και για άγνωστο λόγο έχει πλέον ερημώσει, με τη φύση να κυριαρχεί οπουδήποτε της έχει επιτρέψει η εξέλιξη της τεχνολογίας… ή η υποχώρησή της. Η εικόνα που παρουσιάζεται είναι ενός τεράστιου κύκλου που έχει μεσολαβήσει, τέτοιου που να μπορεί να εξηγήσει δυνητικά, τουλάχιστον χρονικά, την εμφάνιση και εξαφάνιση διαφόρων γιγαντιαίων μορφών ζωής, πλέον όλων των υπολοίπων στοιχείων. Είναι ηλίου φαεινότερο πως όλα όσα σημειώθηκαν μέχρι τούδε έχουν ελάχιστη σχέση με τα χαρακτηριστικά ενός κλασικού adventure. Κι εδώ ακριβώς έγκειται η πρωτοτυπία του συγκεκριμένου παιχνιδιού, διότι παραμένει τέτοιο. Η εξέλιξη της ιστορίας δε βασίζεται τόσο στην επίλυση γρίφων καθ’ αυτή, όσο στην αλληλεπίδραση του Mark με τον κόσμο που τον περιβάλλει, θυμίζοντας πολύ περισσότερο RPG, πλειάδα χαρακτηριστικών των οποίων διατηρεί, με δύο βασικές εξαιρέσεις-απουσίες: αφενός αυτήν της μάχης, και μάλιστα το ενδεχόμενο θανάτου, αφετέρου εκείνη της ύπαρξης και αναβάθμισης skills και attributes του ήρωα. Αντιθέτως, η εξερεύνηση αποτελεί δομικό συστατικό, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον σε κάθε νέα περιοχή που γίνεται διαθέσιμη σταδιακά, ενώ συγχρόνως και ανά πάσα στιγμή διατηρείται η πρόσβαση επίσης σε όλες τις προηγούμενες.

Το φαινόμενο του backtracking είναι αρκετά σύνηθες, καθώς νέοι διάλογοι γίνονται διαθέσιμοι με χαρακτήρες μετά τη δρομολόγηση συγκεκριμένων εξελίξεων, ενώ αυτό μπορεί να αφορά ακόμη και αντικείμενα, που προηγουμένως δεν ήταν επιλέξιμα. Μάλιστα, καθώς η ροή του σεναρίου έχει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, αλλά δεν είναι γραμμική, είναι πιθανό να έχει προχωρήσει ο παίκτης στις δραστηριότητές του σε κάποιες περιοχές, αφήνοντας άλλες σε δεύτερη μοίρα. Τούτο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα διάφοροι διάλογοι με NPCs, ακόμη και για δευτερεύοντα ζητήματα, να έχουν μείνει προσωρινά στο περιθώριο. Τότε όμως, μετά από κάθε στιχομυθία, απαιτείται ενίοτε η προσωρινή εγκατάλειψη του χώρου και η επιστροφή σ’ αυτόν, προκειμένου να προχωρήσει η συζήτηση με τον ίδιο χαρακτήρα, ακόμη κι αν δεν έχει μεσολαβήσει κάτι άλλο· πρακτική, που οπωσδήποτε δεν είναι λειτουργική.

Η μετάβαση από περιοχή σε περιοχή γίνεται με ένα στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος, το οποίο σύντομα αποκτά τη δυνατότητα μεταφοράς μέσα από πύλες που θυμίζουν ως ένα βαθμό τα Mass Relays των Mass Effect, περί των οποίων έχουμε αναφερθεί αναλυτικά παλαιότερα. Η διαφορά εν προκειμένω είναι ότι Mark και Don δε μεταπηδούν από το ένα ηλιακό σύστημα στο άλλο όπως η Jane Shepard, αλλά μάλλον σε διαφορετικές γωνιές της Γης(;), η οποία με τη σειρά της έχει, αντί για πλανήτες, τα δικά της σημεία ενδιαφέροντος και κατ’ επέκταση περιοχές προς εξερεύνηση. Η μορφολογία καθεμιάς είναι κατά κανόνα εντελώς διαφορετική, πάγια πολύ όμορφη οπτικά, ακόμη κι αν η βλάστηση παραμένει κατά βάσιν ακίνητη, ενώ οι έξι σκάλες στην ισομετρική προοπτική της κάμερας επιτρέπουν μια λεπτομερέστερη ή γενικότερη άποψη του εκάστοτε χώρου, αναλόγως του τι εξυπηρετεί ανά περίσταση.

Σε άλλα… RPG χαρακτηριστικά, ο Mark έχει τη δυνατότητα τριών διαφορετικών αποκρίσεων σε κάθε συζήτηση, τις οποίες συνεπώς «χρωματίζει» αναλόγως, ενώ κάθε in-game επιλογή επηρεάζει την κατάληξη της περιπέτειας. Πέραν της συγκέντρωσης απαραίτητων αντικειμένων για τους γρίφους που προκύπτουν, υπάρχει η δυνατότητα loot κυρίως χρυσών items, τα οποία ο πρωταγωνιστής εξαργυρώνει στα… κατάλληλα σημεία. Με τα χρήματα αυτά μπορεί να αγοράσει από δύο vendors ορισμένα αξεσουάρ, που κυρίως αφορούν το αεροσκάφος του Don και του επιτρέπουν να κινείται ταχύτερα και πιο ευέλικτα, ενώ άλλα έχουν απλώς διακοσμητικό χαρακτήρα. Στα αρνητικά συγκαταλέγεται το γεγονός ότι δεν είναι πάντοτε σαφές τι πρέπει να κάνεις για να προχωρήσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχει πιθανότητα άσκοπης περιπλάνησης μεταξύ των διαφόρων περιοχών για αρκετή ώρα, μέχρι να συναντήσεις τον NPC στον οποίο έχει γίνει διαθέσιμος ένας νέος κύκλος διαλόγου, ή να αντιληφθείς ότι πρέπει να συνδυάσεις αντικείμενα που ήσουν σχεδόν βέβαιος ότι είχες δοκιμάσει νωρίτερα! Η μελέτη προηγούμενων συζητήσεων μόνο μερικώς μπορεί να βοηθήσει στις περιπτώσεις αυτές. Ως προς το user interface στη διάρκεια των διαλόγων -και όχι μόνο, θυμίζει έντονα το αντίστοιχο των πρώτων Fallout games, με τον εκάστοτε χαρακτήρα να προβάλλεται σε μια μικρή οθόνη και από κάτω να τον συνοδεύουν το κείμενο και οι εκάστοτε επιλογές απαντήσεων.

Από εκεί και πέρα, κάθε νέα περιοχή την οποία επισκέπτεται ο gamer περιλαμβάνει collectables που αφορούν το codex art του παιχνιδιού, με πρώιμα σχέδια περιοχών και χαρακτήρων. Εξαιρετικός όσο και απλός είναι ο χειρισμός, καθώς αρκεί και μόνο ένα κλικ προκειμένου ο Mark να τρέξει προς το υποδεικνυόμενο σημείο, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται αυτό, δίχως να «κολλά» στη διαδρομή. Το voice acting κινείται στα όρια του ανεκτού, αλλά μέχρι εκεί, ενώ την ατμοσφαιρική μουσική -που ανταποκρίνεται στην αισθητική του εκάστοτε χώρου λειτουργώντας ως ένα ουδέτερο, αλλά δυναμικό υπόβαθρο- υπογράφει ο «πολύς» Mick Gordon. Ο συγκεκριμένος, ιδίως από το 2013 και εξής, αποτελεί ένα από τα πολύ σημαντικά «κεφάλαια» του χώρου, έχοντας συνθέσει το score των δύο μεγάλων -συν ένα expansion, νεότερων κεφαλαίων της σειράς Wolfenstein (2014, 2015, 2017), των δύο τελευταίων Doom (2016, 2020), καθώς επίσης τίτλων όπως οι Killer Instinct (2013), Prey (2017) και Borderlands 3 (2019)! Σε ό,τι αφορά το παιχνίδι καθ’ αυτό, μεγαλύτερο ανάχωμα στην εξέλιξη της ιστορίας του αποδεικνύεται η άγνοια των επομένων βημάτων που πρέπει να γίνουν σε μια σειρά περιπτώσεων, και όχι η δυσκολία των γρίφων του, που δεν είναι πολλοί επί της ουσίας. Κάπως έτσι απαιτήθηκαν περίπου 24 ώρες προκειμένου να δω τους τίτλους τέλους, οι οποίες θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι λιγότερες των είκοσι. Μολονότι η εξερεύνηση ενθαρρύνεται σε κάθε ευκαιρία, είναι αλήθεια ότι τα όριά της δε μπορούν να χαρακτηριστούν ανεξάντλητα.

Το Beautiful Desolation ήρθε να προστεθεί ως μια πολύ ενδιαφέρουσα και αξιόλογη πρόταση στην ιδιαίτερη κατηγορία των ισομετρικών point & click adventures, στα οποία έχει αφιερωθεί διαχρονικά η Brotherhood, που κατόρθωσε με τον τρόπο αυτό να επεκταθεί με επιτυχία σε μια αισθητά μεγαλύτερη κλίμακα από την αντίστοιχη των δύο πρώτων προσπαθειών της. Έχοντας δοκιμάσει τα όριά της, και εξακολουθώντας στην πορεία που έχει χαράξει μέχρι στιγμής, η νοτιοαφρικανική εταιρία έχει στραφεί έκτοτε στο franchise που την κατέστησε γνωστή στη gaming βιομηχανία. Το επόμενο project της επανέρχεται στο σύμπαν του Stasis, ως το νέο κεφάλαιο του franchise, υπό το διακριτικό υπότιτλο Bone Totem, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στα τέλη του 2022. Επτά χρόνια μετά το πρώτο παιχνίδι και σχεδόν έξι μετά το μικρό Cayne, οι αδερφοί Bischoff στοχεύουν στην αναβίωση της μυστηριώδους, σκοτεινής ατμόσφαιρας που εκτίμησαν δεόντως αρκετοί adventure gamers εκείνης της περιόδου και καθιέρωσε τους πρώτους στο χώρο. Αν και κατά πόσο αυτή η φόρμα θα εξελιχθεί σε κάτι περισσότερο, πρόκειται να αποδειχθεί σε λίγο καιρό…

Όταν το 2015 η νεοσύστατη Brotherhood παρουσίασε το Stasis, συστήθηκε στους gamers ως μια πολλά υποσχόμενη εταιρία στην κατηγορία των adventures, υιοθετώντας το παραδοσιακό point & click gameplay αλλά και ισομετρική προοπτική της κάμερας, η οποία επρόκειτο να χαρακτηρίσει συνολικά την πορεία της μέχρι στιγμής. Εμπνεόμενο από ταινίες επιστημονικής φαντασίας αλλά και games, το Stasis διαμόρφωσε ένα εξαιρετικά ατμοσφαιρικό sci-fi σκηνικό, με horror στοιχεία, διηγούμενο μια ιστορία που διαδραματιζόταν σε ένα γιγαντιαίο διαστημόπλοιο, στα μέσα του 22ου αιώνα, και της οποίας ο πρωταγωνιστής ξυπνούσε από νάρκη, διαπιστώνοντας ότι το σκάφος φαντάζει εγκαταλειμμένο, την ίδια στιγμή που ο ίδιος δεν το αναγνώριζε καν. Καθώς όμως στον παρθενικό τίτλο των developers από τη Νότια Αφρική έχουμε αναφερθεί στο πρόσφατο παρελθόν, μπορούμε να προχωρήσουμε, υποσημειώνοντας ωστόσο ότι η τότε προσπάθειά τους αναγνωρίστηκε δεόντως από κριτές και παίκτες.

Σε μια απόπειρα να διατηρήσει «ζεστό» αυτόν τον κόσμο και ενδεχομένως να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον για το πρώτο παιχνίδι της, η Brotherhood επανήλθε με νέα πρόταση μόλις 17 μήνες αργότερα, την οποία μάλιστα διέθεσε δωρεάν, κερδίζοντας τις εντυπώσεις, ενώ θα μπορούσε εύκολα να προσθέσει αυτό το υλικό ως DLC στο προηγούμενο εγχείρημά της. Το 2017, λοιπόν, κυκλοφόρησε το Cayne, ως ένα άτυπο sequel του Stasis, το οποίο μπορεί να παιχθεί και ανεξάρτητα από το τελευταίο, αλλά κρούει όλα τα «καμπανάκια» όσων έχουν βιώσει την εμπειρία του. Πρόκειται για ένα game των αδερφών Bischoff, οι οποίοι θέλησαν να παρουσιάσουν, με ακόμη πιο συνοπτικό τρόπο αυτή τη φορά, μια σύντομη ιστορία και ορισμένα επιπλέον επίπεδα προς εξερεύνηση, μάλιστα μέσα από νέα μηχανή γραφικών, τη Unity. Ο τίτλος του συγκεκριμένου project προκύπτει ασφαλώς από την Cayne Corporation, πολυεθνική εταιρία, συμφερόντων της οποίας είναι το διαστημόπλοιο Groomlake, εντός του οποίου, κατά τα φαινόμενα, λαμβάνει χώρα η δράση για μία ακόμη φορά.

Το Cayne παρουσιάζει ένα νέο πρωταγωνιστικό χαρακτήρα, τη Hadley, η οποία στο εισαγωγικό βίντεο έχει επισκεφθεί ένα ιατρείο προκειμένου να κάνει έκτρωση. Μετά τη νάρκωση, ωστόσο, θα ξυπνήσει σε άγνωστο γι’ αυτήν μέρος, ενώ πλέον το έμβρυο στην κοιλιά της έχει αναπτυχθεί πλήρως και η ίδια τελεί κατά τα φαινόμενα μόλις λίγες στιγμές μακριά από τον τοκετό. Τρομοκρατημένη από το γεγονός, κι ενώ μια θηριώδης φιγούρα βηματίζει στον ίδιο χώρο, περιφρουρώντας την αυτοματοποιημένη διαδικασία αφαίρεσης του παιδιού από την κοιλιά της, πρώτιστο μέλημά της, και κατ’ επέκταση του ίδιου του gamer, είναι η απόδρασή της από την εφιαλτική συνθήκη και, σε δεύτερο βαθμό, η εγκατάλειψη της ζοφερής εγκατάστασης, που όλα δείχνουν ότι εγκυμονεί και μεγαλύτερους κινδύνους, ακόμη και για όσους βρίσκονται ή βρέθηκαν με τη θέλησή τους σ’ αυτή.

Η δημιουργία της Brotherhood είναι πολύ μικρή σε διάρκεια. Προσωπικά, χρειάστηκα κάτι λιγότερο από έξι ώρες προκειμένου να δω τους τίτλους τέλους, όμως τουλάχιστον οι δυόμισι εξ αυτών αναλώθηκαν σε ένα και μόνο γρίφο, τον οποίο δεν κατανόησα πλήρως ούτε μετά την επίλυσή του. Αν στον υπόλοιπο χρόνο συνυπολογιστεί ακόμη μία ώρα περίπου, που αφιερώθηκε στην… ανάγνωση, γίνεται αντιληπτό ότι το καθαρό gameplay διάστημα είναι αισθητά περιορισμένο. Όπως στο Stasis έτσι και τώρα, ο gamer πληροφορείται περισσότερα πράγματα για το σεναριακό υπόβαθρο μέσα από διάφορα τερματικά και, κυρίως, τα PDA’s εργαζομένων που πλέον έχουν εξαφανιστεί. Τηρουμένων των αναλογιών, τα κείμενα είναι και πάλι πολλά, «σπάζοντας» σημαντικά τη ροή του παιχνιδιού, όπως και την προηγούμενη φορά. Από αυτές τις προσωπικές σημειώσεις, όσοι έχουν ασχοληθεί με το Stasis νωρίτερα, εντοπίζουν αμέσως κοινά σημεία πέριξ όσων αφορούν γεγονότα σε συγκεκριμένους μήνες, ενώ όλα συγκλίνουν στο ότι πρόκειται για το ίδιο ακριβώς έτος με του προκατόχου του.

Ο οπτικός τομέας είναι αναβαθμισμένος σε όλους τους τομείς, με τη μεγαλύτερη διαφορά πάντως να εντοπίζεται συγκρίνοντας τα λιγοστά cinematics με τα αντίστοιχα του παρελθόντος. Ο ήχος δεν φτάνει τα επίπεδα του Stasis, καθώς τα ανατριχιαστικά εφέ του προηγούμενου project έχουν υποχωρήσει αυτή τη φορά, ενώ το soundtrack, παρότι διατηρεί τον ίδιο υποβλητικό χαρακτήρα, έστω και δίχως τη συμμετοχή του Mark Morgan πλέον, δεν ακούγεται πάντοτε, με συνέπεια αυτών η σιωπή να προκύπτει κάπως άδεια και όχι τεταμένη. Κάπως έτσι η απόδοση της ατμόσφαιρας του Cayne αποδεικνύεται λίγο κατώτερη, δίχως αυτό να σημαίνει ότι δεν ικανοποιεί. Σε άλλα χαρακτηριστικά, υπάρχει backtracking σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ αρκετές φορές η Hadley δεν ανταποκρίνεται στις εντολές του παίκτη ή… αρνείται να τρέξει.

Σε κάθε περίπτωση, το Cayne αποδείχθηκε μια αξιόλογη προσθήκη στο σύμπαν του Stasis, πολλώ δε μάλλον λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι προσφέρθηκε εξ αρχής δωρεάν, ως μια σύντομη, αλλά περιεκτική περιπέτεια, που ομολόγησε τη διάθεση της Brotherhood να επεκτείνει τον κόσμο που δημιούργησε. Παραμένοντας στο ίδιο genre, αλλά ανοίγοντας μια παρένθεση, οι developers με έδρα το Γιοχάνεσμπουργκ παρουσίασαν το Beautiful Desolation εν έτει 2020, στο οποίο θα αναφερθούμε διεξοδικά στο άμεσο μέλλον. Έκτοτε, ωστόσο, στράφηκαν εκ νέου στο franchise που τους έκανε γνωστούς στη gaming βιομηχανία, εργαζόμενοι πλέον επάνω σ’ ένα νέο Stasis, υπό το διακριτικό υπότιτλο Bone Totem. Αυτό αναμένεται να κυκλοφορήσει σχεδόν έξι χρόνια μετά το Cayne και επτά από τον original τίτλο της σειράς, με όσους την εκτίμησαν να ελπίζουν οπωσδήποτε ότι η εταιρία θα κεφαλαιοποιήσει την έως τώρα εμπειρία της, παρουσιάζοντας κάτι ακόμη καλύτερο.