Football Manager 2016

Άντε ρε παλτά παίξτε μπάλα!

Marketing. Η μαγική λέξη που χαρακτηρίζει τα αθλητικά games. Ένα σημαντικό μέρος του μπάτζετ στηρίζεται στο marketing, περισσσότερο απ' ότι θα έπρεπε, αφήνοντας τους πόρους εκτός του development, που είναι άλλωστε και το ζητούμενο όταν αγοράζουμε κάθε σεζόν ένα νέο ποδοσφαιράκι. Το Fifa και το Pro Evolution Soccer επιλέγουν διάσημους ποδοσφαιριστές για τα εξώφυλλά τους, ενώ η EA το "τερμάτισε" φέτος ακόμη περισσότερο με τον Pele στην καμπάνια της.

Η Sports Interactive και η Sega κρατούσαν χαμηλούς τόνους στο promotion τους αλλά στο FM 2016 αποφάσισαν να δώσουν το στίγμα τους. Επέλεξαν πολλές προηγμένες ποδοσφαιρικά χώρες, μεταξύ αυτών και την Ελλάδα, για να δημιουργήσουν τρέιλερ στα οποία διάφοροι επίδοξοι managers σαν εμάς, έλεγαν την ιστορία τους. Επί της ουσίας, το ερώτημα παραμένει: Τι παραπάνω έχει να προσφέρει ένας ποδοσφαιρικός τίτλος πέρα από τα νέα ρόστερ;

Τα modes
Κάποτε τα manager games είχαν ένα και μόνο mode, με δυνατότητα προσθήκης επιπλέον χρηστών στο save. Η πρώτη εμφάνιση online mode ήρθε το 1999 στο Championship Manager 3, ενώ με το Football Manager το σκηνικό άλλαξε. Τα τελευταία χρόνια προστέθηκαν πολλά νέα modes και φτάσαμε στο σημείο να έχουμε μία πληθώρα επιλογών. Ακόμα και στο FM 2016, την εμφάνισή τους κάνουν δύο νέοι τρόποι παιχνιδιού.

Στα single-player modes υπάρχει η καθιερωμένη καριέρα, το νέο Create-a-club Mode όπου για πρώτη φορά δημιουργείτε τον δικό σας σύλλογο in-game χωρίς την χρήση editor και τα Challenges, όπου αναλαμβάνετε σενάρια του στυλ "Σώσε την ομάδα από την οικονομική καταστροφή ή τους τραυματισμούς", "Δούλεψε με ομάδα νέων" κτλ. Στα multiplayer modes υπάρχει η καριέρα, το Versus και ένα ακόμη νέο mode, το Fantasy Draft, στο οποίο διαλέγετε παίκτες μέσω ενός προκαθορισμένου μπάτζετ. Συν τις άλλοις, υπάρχουν και τα "Touch" modes, δηλαδή πιο light εκδόσεις των Football Manager, Create-a-club και Fantasy Draft, για όσους επιθυμούν να γλιτώσουν χρόνο.

Ο ξενύχτης coach
Η φετινή έκδοση σας δίνει την δυνατότητα να δημιουργήσετε το avatar του προπονητή σας. Μην φανταστείτε τίποτα συνεντεύξεις τύπου όπως σε παλαιότερες εκδόσεις του Master League στο Pro Evolution Soccer. Απλά το avatar σας θα υπάρχει στο γήπεδο και θα φαίνεται στο βάθος σε ορισμένες καλές λήψεις. Όσο κι αν προσπαθήσετε να δημιουργήσετε ένα 3D model προπονητή που να σας μοιάζει ίσως απογοητευτείτε από τις διαθέσιμες επιλογές εμφάνισης του χαρακτήρα.

Το customization στο πρόσωπο είναι απειροελάχιστο, με λίγους sliders, ενώ στα ρούχα η παλέτα περιέχει μόλις 20 χρώματα με βασικές απουσίες. Τα 10 χρώματα δέρματος ορίζουν ταυτόχρονα και την χώρα καταγωγής του coach, με τη διαφορά ότι μετά τον Βρετανό, ξαφνικά οι σκουρόχρωμες χώρες, όπως Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία, δείχνουν να μην έχουν καν εκπρόσωπο και να μεταβαίνει το customization απευθείας στην Βόρεια Αφρική. Φυσικά ουδής λόγος για τα αξεσουάρ, τα οποία λάμπουν δια της απουσίας τους. Υπάρχουν μέχρι και κύκλοι κάτω από τα μάτια του coach, για να σας θυμίζουν τους δικούς σας, αφού οι hardcore gamers της σειράς έχετε γράψει στο κοντέρ εκατοντάδες (χιλιάδες για κάποιους) ώρες.

Φτιάξε την ομάδα σου
Ας δούμε πιο αναλυτικά τα δύο νέα modes του φετινού FM. Καταρχήν περνάμε στο αγαπημένο μου, το Create-a-club, εκεί που ουσιαστικά μπορείτε για πρώτη φορά να φτιάξετε την δικιά σας ομάδα, αντικαθιστώντας μια ήδη υπάρχουσα στο παιχνίδι. Για παράδειγμα στη θέση του Πανσερραϊκού στη Β' Εθνική έβαλα τα Σούρμενα, γράφοντάς τα Elliniko, αφού η λέξη Sourmena προσκρούει στην ήδη υπάρχουσα ονομασία και δεν γίνεται αποδεκτή. Άλλαξα εμφάνιση όσον αφορά φανέλα, σορτσάκι και κάλτσες, με μόνο παράπονο το ότι στο εικονίδιο της ομάδας δεν εμφανίζονταν τα σορτσάκια και οι κάλτσες της εντός και εκτός έδρας εμφάνισης, παρά μόνο η φανέλα. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας προφίλ προπονητή και δηλώνοντας το δίπλωμα Uefa B' αλλά και το γεγονός ότι είμαι "Sunday League Footballer" αυξομείωσα τα στατιστικά μου όπως ήθελα, στους τομείς που θεωρώ ότι είμαι καλός coach. Αυτά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα παρά τις ικανότητές σας στο Training και στο πως σας βλέπουν οι παίκτες.

Επιλέγοντας μία από τις πιο αδύναμες ομάδες της Β' Εθνικής και φορτώνοντας 10 πρωταθλήματα και Large database κατάφερα να βρω αρκετά καλούς παίκτες και βέβαια δυνατό προπονητικό τιμ για ομάδα τέτοιες κατηγορίας. Στο προηγούμενο playthrough πάντως με είχαν πετάξει με τις κλωτσιές καθώς έκανα το λάθος να φορτώσω μόνο το ελληνικό πρωτάθλημα άρα είχα θέματα στο να βρω παίκτες και coaches. Πάντως κάθε διοίκηση απλά δεν έχει υπομονή και απογοητεύεται φέτος πιο εύκολα. Ελπίζω να μην υπάρχει κάποια ειδική μεταβλητή για τα ελληνικά πρωταθλήματα βάση της οποίας μας σουτάρουν πιο γρήγορα.

Το Football Manager Draft mode θα αγαπηθεί ιδιαίτερα από τους φίλους των drafts. Παίζεται μόνο online με φίλους επομένως χρειάζεστε το λιγότερο έναν φίλο. Αφού βγάλετε τους κανόνες των μεταξύ σας αγώνων θα πρέπει να δημιουργήσετε μια ομάδα επιλέγοντας παίκτες ανάμεσα σε τρεις βαθμίδες budget. 28,5, 72 ή 158 εκατομμύρια ευρώ. Αρχικά πίστευα ότι στα 28,5 εκατομμύρια ευρώ θα κατάφερνα να φτιάξω πολύ ανταγωνιστική ομάδα, τελικά ομολογώ ότι ζορίστηκα λίγο. Η δημιουργία ομάδας πάντως, βασίζεται πολύ στο Scouting. Εκεί απλά πρέπει να εισάγετε τα attributes και την θέση παίκτη που θέλετε και μετά να κάνετε σύγκριση τιμών με άλλους και να τον φέρετε στο σύλλογό σας. Το μυστικό επίσης είναι να δίνετε λίγα χρήματα σε τερματοφύλακες και αμυντικούς και περισσότερα απ' τη μέση και μπροστά.

Εξετάζοντας τα συστήματα
Παίζοντας το Football Manager 2016 θα αντιληφθείτε γρήγορα ότι το A.I. έχει αλλάξει. Τα αντανακλαστικά του είναι...το κάτι άλλο. Στους αγώνες θα πρέπει να είστε μάστερ της τακτικής για να καταφέρετε να πάρετε αποτέλεσμα από ομάδα μεγαλύτερου μπάτζετ από την δική σας. Το πιθανότερο είναι ότι θα σας συνθλίψει στο γήπεδο αν  οι παίκτες σας είναι απροετοίμαστοι ή δεν έχουν εξοικειωθεί με την τακτική. Πέραν του fitness, υπάρχει και στατιστικό που δείχνει κατά πόσο έχουν παιχνίδια στα πόδια τους τελευταία, άρα μπορούν να αποδώσουν.

Οι οπαδοί κάθε συλλόγου παίζουν σημαντικό ρόλο, καθώς αποδοκιμάζουν τις μεγάλες ήττες, ιδιαίτερα στα ντέρμπι. Γκρινιάζουν και η διοίκηση τους νιώθει. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τους ποδοσφαιριστές. Γενικά αν ορίσετε στόχους και ο πρόεδρός σας δει ότι δεν τους πιάνετε με τίποτα τότε μπορεί να σας απομακρύνει ακόμα και με 3-4 στραβά αποτελέσματα. Κάτι ανάλογο μου έτυχε στην ομάδα που δημιούργησα στο Create-a-club. Επίσης, οι δημοσιογράφοι μπορώ να πω ότι χώνουν την μύτη τους πιο συχνά στα εσωτερικά σας ζητήματα, αφού πλέον σας ρωτάνε πριν ή μετά το ματς για ποιο λόγο κάνατε π.χ. μια συγκεκριμένη επιλογή παίκτη.

To βλέμμα του coach στο character creation μαρτυρά τους κύκλους στα μάτια μας από τα ξενύχτια.

Βαδίζοντας πάνω στην επιτυχημένη συνταγή των Tactics που πρωτοεφάρμοσε στο Football Manager Live και υλοποίησε απ' το FM 2014 μέχρι σήμερα, η Sports Interactive μας έφερε φέτος καλύτερες οθόνες επιλογής σε Team Instructions και Player Instructions. Τα Team Instructions, που περιορίζονται σε μία οθόνη, παρέχουν καλύτερη αντίληψη των οδηγιών στην ομάδα σας, μέσω σαφέστατων οδηγιών που απεικονίζουν επιτέλους γήπεδο. Ορισμένες οδηγίες υπερκαλύπτουν κάποιες άλλες, κάνοντάς τες μη διαθέσιμες (για παράδειγμα με προωθημένες πάσες δεν μπορείτε να παίξετε παιχνίδι κατοχής μπάλας). Στα Player Instructions υπάρχουν ως γνωστόν κύκλοι που συμβολίζουν με βαθμίδες του πόσο καλός είναι ο παίκτης στη θέση και τον ρόλο για τον οποίο τον επιλέξατε. Έτσι, έχετε ακόμη καλύτερη αντίληψη του πως θα αποδώσει στην καλύτερη περίπτωση στο γήπεδο, αλλάζοντάς του ρόλο όπου χρειαστεί.

Κατά την διάρκεια της beta είχα αναφέρει κάποια θέματα με τους τραυματισμούς, τα οποία ωστόσο είτε συνέβαιναν σε ελάχιστες περιπτώσεις σαν την δική μου, είτε απλά προσπεράστηκαν. Δημιουργώντας νέα καριέρα με Παναθηναϊκό δεν είχα ιδιαίτερο πρόβλημα. Ίσα-ίσα ακόμα κι ο Essien κατάφερε να αναρρώσει χωρίς να αλλάξω φυσιοθεραπευτές.

"- Είναι καλό παιδί... - Μπάλα ξέρει;"
Στα μεταγραφικά έχουμε τις δύο όψεις του νομίσματος. Καταρχήν σε θέμα πωλήσεων, θα μπορέσετε επιτέλους να πουλήσετε τους παίκτες σας στην τιμή τους. Δεν σας έρχονται προτάσεις για όλους τους παίκτες, ακόμα κι αν τους πουλάτε τζάμπα, ωστόσο αριθμητικά είναι περισσότερες από πέρυσι. Επίσης έχει περιοριστεί κάπως το φαινόμενο των δεκάδων ίδιων προσφορών για έναν παίκτη. Το πιθανότερο είναι οι ομάδες να σας προσφέρουν όσα αξίζουν οι παίκτες τους, είτε με εφάπαξ πληρωμή, είτε με δόσεις, οι οποίες ευτυχώς έχουν ελαχιστοποιηθεί.

Εκεί όπου περίμενα το κάτι παραπάνω ήταν στις αγορές της ομάδας μου. Το scouting δεν λειτουργεί καθόλου καλά. Συγκεκριμένα στον Παναθηναϊκό οι σκάουτερς δεν βρίσκουν παίκτες στις θέσεις που θέλω ακόμα και με Ability 3.5 στα 5 (λογικός αριθμός). Περνούν οι μέρες και ακόμη και με "Very Urgent" παράκληση δεν επιστρέφουν αποτελέσματα αλλά αργούν χαρακτηριστικά. Όλα αυτά με στατιστικά Judging Player Ability 12-15, ανάλογα με τον Scout. Επιπρόσθετα, αργούν πάρα πολύ στο να αποκαλύψουν πλήρως όλα τα στατιστικά κάθε παίκτη. Χρειάζονται σε κάποιες περιπτώσεις υπερβολικά μεγάλο αριθμό από αγώνες. Επίσης σε ορισμένες προβλέψεις παικτών πέφτουν έξω, τόσο σε σύγκριση με άλλους παίκτες της ομάδας όσο κυρίως στο Potential Ability τους.

Το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι να μην εμπιστευτείτε τους scouts, που σας αναφέρουν ως αρνητικά κάποια γεγονότα που αφορούν π.χ. την χρήση ενός ποδιού απ' τον παίκτη, είτε να συνεχίζετε τον ψάξιμο για ακόμη περισσότερο, χωρίς να έχετε το feedback που θέλετε. Όλα αυτά με οκτώ πρωταθλήματα και Large database. Στα μεταγραφικά αξίζει να αναφέρουμε ότι αν μια ομάδα δώσει μια γερή προσφορά τότε θα καταφέρει να πάρει τον παίκτη πιο εύκολα από την ισχυρότερη. Μου άρεσαν ακόμη τα Transfer News. Κατάφερα να αρπάξω παίκτες μέσα από τα χέρια ομάδων της Superleague, απλά μαθαίνοντας πως έγινε προσφορά. Υπάρχουν επίσης πιο σαφείς διαπραγματεύσεις στους δανεικούς παίκτες και οι ομάδες είναι πιο δεικτικές στο να τους παραχωρήσουν.

Στο θέμα απόκτησης παικτών, μόνο θετική μπορώ να χαρακτηρίσω την απόφαση της Sports Interactive να αλλάξει τα negotiations στους δανεικούς παίκτες. Πολύ άργησε κατά την άποψή μου, καθώς πλέον μπορείτε επιτέλους να δείτε αν όντως μια ομάδα θέλει να δανείσει τον παίκτη για τον οποίο ενδιαφέρεστε και να διαπραγματευτείτε πιο εύκολα το ακριβές ποσοστό μισθού που θέτει ως προαπαιτούμενο. Οι απαιτήσεις στον τομέα αυτό είναι χαμηλές.

3D match
H Sports Interactive συνεργάζεται φέτος με την εταιρεία στατιστικών ProZone (σ.σ. παλαιότερα είχε συνεργαστεί με το Championship Manager της Eidos) ώστε να σας δώσει την καλύτερη δυνατή ανάλυση του αγώνα. Πέρα από τα ποσοστά στις πάσες, τα τάκλιν, τα φάουλ, την κατοχή μπάλας και όλες τις στάνταρ ενδείξεις, τώρα μπορείτε να δείτε αναλυτικές κινήσεις των δύο ομάδων στο γήπεδο μέσω σχεδιαγραμμάτων. Από που βγήκε κάθε σέντρα, τι πορεία ακολούθησε η μπάλα, πως έγινε το σουτ και όλα τα συναφή. Έτσι θα μπορέσετε να δείτε τα λάθη σας και να βελτιώσετε αντίστοιχα την ομάδα σας.

Κατά τα άλλα, το 3D pitch παρουσιάζει μικρές βελτιώσεις στα textures και κυρίως στις πιο ρεαλιστικές αντιδράσεις των παικτών. Πλέον οι ποδοσφαιριστές αντιδρούν όπως και στους πραγματικούς αγώνες. Χειροκροτούν τις καλές προσπάθειες των συμπαικτών τους, βάζουν τα χέρια πίσω απ' το κεφάλι όταν απογοητεύονται ή κάνουν ακόμα και διατάσεις σε φάσεις όπου είναι αδρανείς. Οφείλουμε ωστόσο να παρατηρήσουμε ότι τα animations δεν ανταποκρίνονται στο ύψος των περιστάσεων, καθώς θα τύχει για παράδειγμα να δείτε παίκτες να στέκονται αδρανείς, τους αμυντικούς να τους κοιτάνε και εν τέλει μετά από πολύ σκέψη να πετούν την μπάλα...στο πλάγιο. Η σειρά έχει σίγουρα ανάγκη από μια σοβαρή βελτίωση στην μηχανή γραφικών που έχει σημειώσει αργά βήματα προόδου. Τα καιρικά φαινόμενα για παράδειγμα είναι ενδιαφέρουσα προσθήκη, όπως και η εναλλαγή ημέρας-νύχτας. Η ευχάριστη πινελιά είναι οι φωτοβολίδες που παρατήρησα στις εξέδρες μου και που μου έχουν εμφανιστεί μόνο στα ελληνικά γήπεδα, όπως επίσης και στην περυσινή έκδοση σε λίγο πιο σπάνιες περιπτώσεις.

Πες μου τα updates σου να σου πω ποιος είσαι
Παρά τις προσθήκες δύο νέων modes και του ProZone, η Sports Interactive πιστεύει ότι το gameplay της θέλει σε κάθε έκδοση ελάχιστες βελτιώσεις. Κατά την άποψή μου σε ένα βαθμό έχει δίκιο, ωστόσο στον τομέα των γραφικών και του user interface πρέπει σίγουρα να βελτιωθεί. Η αύξηση δυσκολίας σε ένα μικρό ποσοστό, θα ενθαρρύνει τους παλιούς managers αλλά θα απομακρύνει τους νέους, που θα επιχειρήσουν να πάρουν έναν μεγάλο σύλλογο και να αυξήσουν τα στατιστικά τους. Κατά τα άλλα, το κάψιμο για άλλη μια σεζόν θα πέσει σύννεφο. 

Θετικά:
- Η δυνατότητα δημιουργίας δικού σας συλλόγου
- A.I. που σας δυσκολεύει περισσότερο
- Η προσθήκη του Fantasy Draft mode
- Νέα και σαφέστερη οθόνη τακτικών
- Πληθώρα αντιδράσεων παικτών μέσα στον αγώνα
- Μικρές αλλά σημαντικές βελτιώσεις στις μεταγραφές

Αρνητικά:
- Ελάχιστες διαφορές στο gameplay και τα γραφικά σε σχέση με πέρυσι
- Το manager avatar και τα customizations του δεν ενθουσιάζουν
- Οι scouts όφειλαν να είναι πιο αποτελεσματικοί

Βαθμολογία
Γραφικά: 6.5
Ήχος: 5
Gameplay:9
Αντοχή: 10
Γενικά: 8.1

Φτιάξε την τοπική σου ομάδα και παίξε μπάλα.

Μάνος Γρυπάρης