Football Manager 2015

Προπονητές...με δίπλωμα! 

Μετά την περυσινή αποχώρηση της EA Sports απ' τον ανταγωνισμό των retail manager games (σ.σ. διακοπή του Fifa Manager), η Sega παίζει πλέον μπάλα μόνη της στο γήπεδο. Ο ανταγωνισμός σε κάνει καλύτερο είναι η αλήθεια κι έχουμε μεγαλώσει σε εποχές όπου μετά το 2005, με το "σχίσμα" Sports Interactive και Eidos, δημιουργήθηκαν τέσσερις διεκδικητές. Το νέο τότε Football Manager, το τότε "wannabe" Championship Manager, το Fifa Manager και το ήδη παρηκμασμένο LMA Manager. Από φέτος, όλοι τους έχουν πλέον εξαλειφθεί και ο μόνος έμμεσος ανταγωνιστής μπορεί να θεωρηθεί το Top Eleven του Facebook.

Τελικά ο ανταγωνισμός είναι ευεργετικός; Μήπως η έλλειψή του κάνει τους developers να αναπαύονται στις δάφνες τους; Στη φετινή του συνέντευξη ο Miles Jacobson δήλωσε ότι δεν τον ενδιαφέρει ο ανταγωνισμός κι ότι ποτέ δεν κοιτούσε τους ανταγωνιστές του. Βέβαια, αν αναλογιστούμε ότι στην πρόσφατη ιστορία το Football Manager 2012 έκανε τις καλύτερες πωλήσεις με 1,5 εκατομμύριο αντίτυπα κι από εκεί και πέρα σταδιακά κάθε χρόνο χάνει μερικά εκατοντάδες χιλιάδες, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε για τι μικροποσά "έπαιζαν" οι όποιοι ανταγωνιστές εμφανίζονταν κατά καιρούς και πόσο περιορισμένο είναι πλέον το μερίδιο της πίτας. Ανταγωνιστής του Football Manager είναι ο ίδιος του ο εαυτός.

Με την πορεία που έχει πάρει το παιχνίδι και στο σημείο Simulation που έχει φτάσει, τα περιθώρια βελτίωσης για τους hardcore managers που το τιμούν κάθε χρόνο πιθανόν να είναι λίγα. Για τους ουδέτερους ίσως να απαιτούνται επιπλέον κίνητρα για να κάτσουν...στον πάγκο. Όπως καλύτερη 3D εξομοίωση ή το ταχύτερο gameplay που απλόχερα το Football Manager Classic που είδαμε για πρώτη φορά στο FM 13. Το ερώτημα είναι το εξής. Κατάφερε εν τέλει η Sports Interactive να προσελκύσει νέο κοινό με την φετινή της έκδοση;

Το Football Manager 2015 κυκλοφορεί και επίσημα από σήμερα μετά από δύο εβδομάδες beta. Παίζοντας καθόλη την διάρκειά της αλλά και την τελική έκδοση από σήμερα το πρωί, είμαστε πλέον σε θέση να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για το τι θα πρέπει να αναμένουμε.

User Interface
Η πρώτη αλλαγή του νέου FM αφορά το περιβάλλον του. Τα μενού έχουν επανασχεδιαστεί απ' το μηδέν και γενικά το layout αρχίζει να ταιριάζει περισσότερο στα σύγχρονα πρότυπα που επιβάλλουν τα μεγάλα fonts. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι θα δούμε αντίστοιχα και μεγάλες εικόνες. Δυστυχώς δεν υπάρχουν backgrounds και πρόσωπα παικτών, στοιχεία που μπορείτε ωστόσο να κατεβάσετε από σήμερα κιόλας απ' το Sortitoutsi.net . Το ίδιο αφορά μέχρι και τα skins, όπου εκεί η Sports Interactive μπορούσε έστω να προσφέρει ορισμένες παραλλαγές ώστε να μην μπαίνουμε στη διαδικασία εύρεσης αρχείων.

Σε γενικές γραμμές οι αλλαγές είναι ευχάριστες και μετά από μία ώρα εξοικείωσης θα βρίσκετε τις πληροφορίες που θέλετε πιο γρήγορα. Αυτό που με παραξένευσε είναι ότι το Football Manager Classic (σύντομο mode) έχει πιο ανοιχτά χρώματα σε αντίθεση με το σκουρόχρωμο Football Manager Career. Το FM Classic είναι πάντως πιο γρήγορο φέτος, καθώς έχουν "ξηλωθεί" όλοι οι Coaches και κάθε ομάδα έχει μόνο πρώτο προπονητή, Assistant Manager, Φυσιοθεραπευτή και τα δύο μεγαλύτερα "κεφάλια", τον πρόεδρο και τον τεχνικό διευθυντή, που συνηθίζει και πάλι να αποδέχεται μεταγραφές βάζοντάς σας στην άκρη. Είπαμε, Simulation.

Γεγονός είναι πάντως ότι αν θέλετε να έχετε σοβαρές πιθανότητες να κάνετε κάτι καλό στην Ευρώπη με την ομάδα που θα επιλέξετε, προτιμήστε το βασικό Football Manager Career mode και όχι το Football Manager Classic. Είναι προτιμότερο να βάλετε έστω ένα Active League και να φορτώσετε την database πρωταθλημάτων που επιθυμείτε ώστε να έχετε περισσότερες μεταγραφικές λύσεις. Το αρνητικό είναι ωστόσο ότι το FM Career δεν έχει το "Instant Result" που πιστεύω ότι απαιτείται όταν παίζετε με αδιάφορους αντιπάλους.

Πόσα διπλώματα έχεις;
Η μεγάλη φετινή αλλαγή έγκειται στα προφίλ προπονητών. Κάθε προφίλ σας χωρίζεται πλέον σε δύο κατηγορίες στατιστικών. Στα αριστερά συναντάτε τα στατιστικά που μαθαίνονται με την βοήθεια επίσημων διπλωμάτων της UEFA (περισσότερο τεχνικά όπως Attack, Defence, Fitness) και στα δεξιά τα αντίστοιχα στατιστικά που αφορούν Mental στοιχεία, καθότι ως γνωστόν ένας προπονητής που είχε υπάρξει έμπειρος παίκτης μπορεί να κουμαντάρει καλύτερα τους παίκτες του, με στοιχεία όπως Adaptability, Determination, Man Management, Motivation κτλ. άρα να τους μιλήσετε καλύτερα στα Team Talks.

Όταν ξεκινάει το παιχνίδι έχετε την δυνατότητα να ορίσετε τι δίπλωμα διαθέτετε και τι εμπειρία έχετε ως παίκτης. Είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω στη σχολή της ΕΠΟ UEFA B' το 2008 οπότε επέλεξα Continental B' license, αλλά ως παίκτης είμαι σαπάκι οπότε κλίκαρα στο "Sunday League Footballer". Ασφαλώς μπορείτε να πείτε ψέματα ότι έχετε το UEFA Pro κι ότι έχετε παίξει στην Εθνική ομάδα της χώρας σας. Με αυτό τον τρόπο θα αυξήσετε τα στατιστικά σας και για αρχή θα είστε πιο αποδοτικοί στην προπόνηση, στα Team Talks, στην πειθώ με τους παίκτες σας κτλ.

Το όμορφο είναι ότι καθεμία από τις δύο κατηγορίες σας δίνει την δυνατότητα να αυξομειώσετε τα στατιστικά που επιλέξατε βάση διπλώματος και εμπειρίας. Κοινώς, με τα + και - αφαιρείτε και προσθέτετε πόντους στα stats. Εγώ για παράδειγμα μείωσα το Mental και το Goalkeepers κι έδωσα βάση στο Defence και το Attack Coaching. Έτσι κι αλλιώς έχω σκοπό να αγοράσω καλό προπονητή τερματοφυλάκων. Στα στατιστικά εμπειρίας ποδοσφαιριστή, μείωσα το Adaptability (αφού δεν προσαρμόζομαι με τίποτα) κι έδωσα πόντο στο Player Knowledge ώστε να βλέπω περισσότερους παίκτες.

Γεγονός είναι πάντως ότι ακόμα κι αν επιλέξετε τα maximum stats που σας δίνουν 14άρια και 15άρια, όσο κι αν κατεβάσετε το επίπεδο δυσκολίας, αν δεν έχετε ποδοσφαιρική γνώση να κάνετε μεταγραφές, να βρείτε τα σαπάκια της ομάδας και να τα στείλετε Transfer List ή ακόμα και να τα πουλήσετε, τότε πολύ απλά ο σύλλογος θα πάρει την κάτω βόλτα και ο κάποτε αγαπητός προεδράρας θα σας στείλει σπίτι.

Μεταγραφές
Ερχόμαστε στο ζουμί της υπόθεσης. Για άλλη μια σεζόν το Football Manager εξομοιώνει την κρίση του ποδοσφαίρου στην οθόνη σας. Οι περισσότερες ομάδες ανά τον κόσμο δεν έχουν λεφτά κι έτσι είναι δύσκολο να πουλήσετε παίκτες για την αξία τους. Για παράδειγμα στον Παναθηναϊκό, ο Pranjic που έχει καλά στατιστικά αλλά έπαιρνε αρκετά χρήματα, πουλήθηκε 160.000 ευρώ (minimum release). Από τα ταλέντα πούλησα τον Δώνη κοντά 100.000 αλλά τα υπόλοιπα ταλέντα δεν αγοράζονταν και λάμβανα τις γνωστές μαζικές προτάσεις δανεισμού.

Θα δυσκολευτείτε λοιπόν πολύ να ξεφορτωθείτε τα "παλτά" της ομάδας σας, Στον Παναθηναϊκό αναγκάστηκα να δώσω τον Mendes και τον Bajrami με 0 ευρώ. Σε παίκτες που ήθελα να πουλήσω ενδιαφερόντουσαν 0-3 ομάδες κάτι που κάνει την κατάσταση δύσκολη. Πάντως, αν διαρρεύσει στα media ότι πουλάτε παίκτη τότε γενικά η κατάσταση ίσως καλυτερέψει κάπως.

"Όλα τα λεφτά" είναι το σύστημα Scouting. Μπορείτε να δώσετε εντολές στους scouters σας λέγοντάς τους να βρουν παίκτες σε συγκεκριμένες χώρες, με συγκεκριμένη θέση, role, ορισμό του αν θα είναι καλύτερος από τους παίκτες που έχετε, μέχρι και attributes που θέλετε να έχει. Συν τις άλλοις, τους θέτετε και το πόσο σημαντική είναι η εύρεση παίκτη, ορίζοντάς την ως "Urgent". Στη συνέχεια οι scouts θα σας προτείνουν παίκτες κι έτσι θα διευρύνουν την ήδη γνωστή database. Από φέτος υπάρχουν ενημερώσεις και για παίκτες που μπαίνουν εκείνη την στιγμή Transfer List ή Loan List, ώστε να βρίσκετε έτοιμες λύσεις χωρίς να μαθαίνετε -όταν είναι αργά- ότι είχαν τεθεί προς πώληση/δανεισμό.

Το Scouting έχει απλοποιηθεί καθώς στο FM Classic mode (το μικρό) όλα τα stats είναι φανερά, ενώ στο κυρίως Football Manager Career mode αντί για κρυφά stats σας εμφανίζεται ένα εύρος στατιστικών (π.χ. Marking 12-16) οπότε αν θέλετε να δείτε τα ακριβή stats τότε λέτε στον σκάουτερ σας να κάνει Scout τον παίκτη. Παράλληλα, θα σας δώσει και μια εκτίμηση της αξίας του με 1-5 αστεράκια, πράγμα ιδιαίτερα χρήσιμο για αυτούς που μοιάζουν φαινομενικά καλύτεροι.

Τακτικές-Προπόνηση
Το Training system παραμένει και φέτος σχεδόν το ίδιο με τις εξής μικρές διαφορές. Καταρχήν μπορείτε να ορίσετε το είδος προπόνησης, όπως Balanced, Attacking, Defending κτλ. απλά σας δίνεται η δυνατότητα να δώσετε εντολή στο βοηθό για το τι προπονήσεις θα ακολουθήσει από την τρέχουσα εβδομάδα έως και τις επόμενες τρεις εβδομάδες, κάτι που σας γλιτώνει από πολύτιμο κόπο και χρόνο.

Στα Tactics, οι ρόλοι κάθε παίκτη ανάλογα με τα στατιστικά θέσης τους έχουν αντικατασταθεί από κύκλους και αστεράκια που δηλώνουν πόσο καλός είναι ένας παίκτης στο ρόλο και την θέση του αντίστοιχα. Προσωπικά το σύστημα αυτό δεν με βολεύει και πιστεύω ότι εξυπηρετεί τον απλό χρήστη. Γι' αυτό το λόγο χρειάστηκε να ανοίξω το προφίλ κάθε παίκτη ένα προς ένα και να ψάχνω το ιδανικό role και στη συνέχεια να επιστρέφω στα Tactics και να του το ορίζω. Εν τέλει η διαδικασία μου φάνηκε πιο χρονοβόρα με το νέο σύστημα. Στα θετικά συγκαταλέγεται το ότι ο παίκτης εμφανίζεται λίγο πιο μπροστά ή λίγο πιο πίσω απ' τη θέση του ανάλογα με το Role που του αναθέσατε. Π.χ. οι Stopper εμφανίζονται πιο μπροστά απ' την άμυνά σας διότι υποτίθεται ότι θα μαρκάρουν τον αντίπαλο επιθετικό μόλις προσπαθήσει να πάρει μπαλιά, οι Box to Box midfielder με υποστηρικτικό επίσης πιο μπροστά από τα αμυντικά χαφ που αμύνονται κ.ο.κ.

Επιμέρους modes
Από σήμερα όπου σταμάτησε η beta και κυκλοφόρησε η τελική έκδοση, περίμενα το κάτι παραπάνω στα modes του Football Manager 2015. Εν τέλει συνάντησα τα ίδια ακριβώς modes με πέρυσι χωρίς αλλαγές. Πρόκειται για το Challenge mode όπου αναλαμβάνετε μία ομάδα με συγκεκριμένο σενάριο του στυλ "Σώστε την από τον υποβιβασμό", "Διαχειριστείτε οικονομική κρίση" ή "Δουλέψτε με ταλέντα" κι επιλέγετε ένα από τα τρία επίπεδα δυσκολίας.

Τα υπόλοιπα modes παίζονται Online κι αφορούν την δημιουργία League, Cup ή Head-to-Head League με δύο ομάδες που παίζουν μεταξύ τους πέντε match. Πέρα απ' τη δημιουργία Online game σας δίνεται η ευκαιρία να κάνετε Join σε ήδη υπάρχοντα games απ' τη σχετική λίστα που θα σας εμφανιστεί.

Τα νέα animations
Η Sports Interactive διαφήμισε ότι στο νέο 3D pitch έχουν προστεθεί 2.000 νέα animations και μάλιστα με τεχνολογία motion capture. Η εικόνα για να είμαστε ειλικρινείς δεν αντικατοπτρίζει πλήρως το αποτέλεσμα που περιμέναμε. Οι τερματοφύλακες έχουν βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό, με τις εκτινάξεις και τις αποκρούσεις που κάνουν, αλλά οι υπόλοιποι 20 ποδοσφαιριστές συμπεριφέρονται με ολίγον τι "ατσούμπαλα" animations, ενώ τα physics της μπάλας βελτιώθηκαν, αλλά είχαν αρκετά περιθώρια βελτίωσης με βάση π.χ. καιρικές συνθήκες όπως βροχή και αέρας. Η μπάλα γενικά κολλάει στο γρασίδι περισσότερο απ' ότι θα έπρεπε.

Μία σημαντική προσθήκη είναι η απεικόνιση των εγκαταστάσεων του γηπέδου και οι εξέδρες που έχουν πιστή απεικόνιση χρωμάτων και περισσότερη ζωντάνια στους οπαδούς. Ακόμη, αν ένα γήπεδο αναβαθμιστεί τότε οι αλλαγές θα γίνουν αντίστοιχα ορατές. Επίσης τα αρχικά πλάνα του γηπέδου τα βρήκα άκρως εντυπωσιακά, με μόνο μειονέκτημα το ότι φαίνεται το μέτριο anti-aliasing στα textures. Μία νέα μηχανή γραφικών θα αναζωογονούσε τη σειρά σε κάθε περίπτωση.

Βρείτε τα ταλέντα σας
Το Football Manager 2015 αποτελεί μια βελτιωμένη συνέχεια της περυσινής έκδοσης όσον αφορά στο gameplay, ικανοποιώντας τους hardcore fans του είδους. Ο ορισμός των στατιστικών του προφίλ μέσα από τα διπλώματα προπονητικής και το νέο σύστημα scouting θα σας ικανοποιήσουν σε μεγάλο βαθμό, ενώ η υποστήριξη ελληνικής γλώσσας για δεύτερη συνεχή χρονιά θα έχει ιδιαίτερη απήχηση στους αρχάριους. Το gameplay γενικά έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που οι όποιες θετικές αλλαγές είναι ελάχιστες. Στον αντίποδα πάντως, ο τεχνικός τομέας δεν έχει κάτι να προσφέρει, ενώ τα επιμέρους modes έχουν παραμείνει κι αυτά με τη σειρά τους στάσιμα. Παρά τις λίγες αλλαγές, η ουσία είναι ότι με ένα κόστος στα 30 ευρώ έχετε ένα PC game που θα σας κρατήσει για μία σεζόν, επιτρέποντάς σας να βγάλετε τα προπονητικά σας απωθημένα. Και κάποιοι από εμάς τα έχουμε σε μεγάλο βαθμό η αλήθεια είναι. Για να μην πολυλογούμε όμως κατεβάστε το demo απ' το Steam και βγάλτε οι ίδιοι τα συμπεράσματά σας.

Θετικά:
- Αναβαθμισμένο user interface
- Καλύτερο σύστημα scouting
- Η παραμετροποίηση του προφίλ σας ορίζει την δυσκολία

Αρνητικά:
- Ελάχιστες αλλαγές σε σχέση με πέρυσι
- Τα physics και τα animations παραμένουν στάσιμα

Βαθμολογία
Γραφικά: 6.5
Ήχος: 5
Gameplay: 9
Αντοχή: 10
Γενικά: 8.3

Ώρα για scouting.

Μάνος Γρυπάρης