GameWorld Blogs

Ήθελα πολύ καιρό να γράψω κάτι για τον πόλεμο τών API. Το θέμα είναι ξανά σημαντικό μετά την κίνηση τών τελευταίων χρόνων για υποστήριξη παιχνιδιών σε Mac και Linux και ιδιαιτέρως επίκαιρο μετά την GDC τον Μάρτιο τού 2015 όπου παρουσιάστηκε ο Vulkan.

Στην πραγματικότητα την προηγούμενη ανάρτηση την έκανα σχεδόν αποκλειστικά ώστε να κάνω αυτήν την ανάρτηση εστιάζοντας στα API αντί για τα λειτουργικά.
http://www.gameworld.gr/community/blogs/entry/ena-akoma-xroniko

Επίσης και η προ-προηγούμενη ανάρτηση είναι σημαντική ως υπόβαθρο.
http://www.gameworld.gr/community/blogs/entry/mia-mikri-istoria

Ο Vulkan είναι απίστευτα σημαντικό νέο και αφενός ελάχιστα έχουν γραφτεί ή ειπωθεί και αφετέρου ακόμα και αυτά τα λίγα που ειπώθηκαν σε μεγάλο ποσοστό είναι εξώφθαλμα λανθασμένα.

χρονολόγιο γραφικών API
1992 OpenGL
1995 DirectX
1996 DirectX 2, Direct3D
1998 SDL
1999 DirectX 7
1999 GeForce 256
2000 DirectX 8
2002 DirectX 9
2003 OpenGL ES
2004 OpenGL 2
2006 DirectX 10
2008 OpenGL 3
2009 DirectX 11
2010 OpenGL 4
2011 WebGL
2013 SDL 2
2015 DirectX 12
2016 Vulkan

Ξεκινάω την ιστορία από το 1992 που βγήκε η OpenGL. Η OpenGL αρχικά δημιουργήθηκε ως μια βιβλιοθήκη για δημιουργεία γραφικών εφαρμογών που θα διευκόλυνε τούς προγραμματιστές ώστε να μην αναγκάζονται να υλοποιούν ξανά και ξανά τα ίδια πράγματα για κάθε εφαρμογή και για κάθε πλατφόρμα.

Το 1995 η microsoft μαζί με τα ομώνυμα windows βγάζει ένα νέο API, το DirectX. Το DX αρχικά δεν είχε καμμία σχέση με το OGL αφού ο σκοπός του ήταν τελείως διαφορετικός. Σκοπός τούς DX ήταν να γίνει ένα βιομηχανικό στάνταρ. Επίσης το DX δεν αφορούσε μόνο τα γραφικά αλλά και τον έλεγχο άλλων πραγμάτων όπως ο ήχος και το ποντίκι. Ειδικά στα γραφικά αυτό που είχε να προσφέρει δεν είχε καμμία σχέση με το OGL πράγμα όχι παράξενο αφού οι κάρτες γραφικών αν υπήρχαν ήταν πολύ φτωχές και το OGL λειτουργούσε κυρίως σε επίπεδο λογισμικού και όχι υλικού.

Το 1996 η microsoft με το DX2, βγάζει ένα νέο τμήμα τού DirectX, το Direct3D το οποίο αρχίζει να έχει κάπως πιο προηγμένες δυνατότητες στα γραφικά. Ακόμα όμως δεν έχει καμμία σχέση με το OGL. Από εδώ και πέρα οι εκδόσεις τού DX μάς αφορούν αποκλειστικά γιατί έρχονται μαζί με νέες εκδόσεις τού D3D.

To 1998 μια εταιρεία, η Loki Software, άρχισε να εκδίδει μεγάλους τίτλους παιχνιδιών τής εποχής σε ένα νέο ανερχόμενο λειτουργικό το Linux. Η εταιρεία δυστυχώς χρεωκόπησε το 2001, αλλά μάς άφησε μια πολύ σημαντική κληρονομιά, τo Simple DirectMedia Layer (SDL). Η SDL επιτρέπει να κάνει κάποιος αυτά που θα έκανε με το DX αλλά ο κώδικας είναι πολύ ωραιότερος και εύκολα συντηρήσιμος και εντελώς ανεξάρτητος από την πλατφόρμα. Δεν διαθέτει η ίδια προηγμένα γραφικά αλλά κάποιος μπορεί απλά να την συνδυάσει με το D3D ή το OGL. Για παράδειγμα αν κάποιος θέλει να μεταφέρει το παιχνίδι του στο Linux η πρώτη δουλειά είναι να μετατρέψει το DX σε SDL, το οποίο θα τού δώσει έναν πολύ πιο συντηρίσιμο κώδικα που δουλεύει σε όλες τις πλατφόρμες και αυτό χωρίς κανένα απολύτος κόστος σε επιδόσεις. Η δεύτερη δουλειά είναι να μεταφράσει το D3D σε OGL (ή όποιο άλλο API) και δεν χρειάζεται καν να διώξει το D3D αλλά μπορούν να μείνουν και τα δυο ως επιλογή ώστε να χρησιμοποιείται ανάλογα με την πλατφόρμα όποιο είναι διαθέσιμο ή όποιο αποδίδει καλύτερα. Σε αυτό το σημείο έχει κάνει σχεδόν όλη την δουλειά χωρίς καν να χρειαστεί να αφήσει την συνηθισμένη του πλατφόρμα. Η Loki μπορεί να χρεωκόπησε αλλά η SDL ως ελεύθερο λογισμικό συνέχισε να συντηρείται και να αναπτύσσεται από την κοινότητα τού ελεύθερου λογισμικού.

Τα χαρακτηριστικά τής OGL ήταν γενικά χαρακτηριστικά χρήσιμα για τούς προγραμματιστές οπότε και ήταν χαρακτηριστικά που προσπαθούσαν να υλοποιήσουν οι κάρτες γραφικών. Το ορόσημο σε αυτήν την σύγκλιση ήταν το 1999 με το DX7 και την GeForce 256. To D3D7 εξακολουθούσε ακόμα να θεωρείται κατώτερο από την OGL αλλά όπως φαίνεται πλέον OGL, D3D και κάρτες γραφικών έχουν τούς ίδιους σχεδόν σκοπούς και συγκλίνουν. Η microsoft συνέχισε να εξελίσσει το API της και γενικά το D3D8 θεωρήθηκε πλέον εξίσου καλό με την τότε OGL. Εξ' άλλου η microsoft έχοντας ουσιαστικά όλη την αγορά είχε καταφέρει να πείσει ότι το δικό της API είναι το στάνταρ. Επίσης τo 2000 τον έλεγχο τής OpenGL τον ανέλαβε η κοινοπραξία Khronos.

Η τελική «ανατροπή» συνέβη το 2002 με το DX9. To DX9 ήταν μια μεγάλη τεχνολογική αναβάθμιση και συνοδευόταν από την HLSL. Ουσιαστικά πλέον το D3D όχι απλώς ήταν το de facto στάνταρ και τεχνολογικά ισοδύναμο αλλά ήταν τεχνολογικά μπροστά από την OGL.

Η Khronos προχώρησε σε μια νέα σειρά εδόσεων API που σκόπευαν στην ενεργειακή απόδοση, το OpenGL ES, η οποία τρέχει σήμερα παντού συμπεριλαμβανομένων τών Android και iOS και ουσιαστικά κατά μία έννοια είναι το ευρύτερα διαδεδομένο API. Τελικά απάντησε στο D3D9 με την OGL2 το 2004 και το αντίστοιχο στην HLSL είναι η GLSL.

Καθώς περνούσαν τα χρόνια τα API είχαν αρχίσει να αποκτούν ένα πρόβλημα. Επειδή ήταν τόσο υψηλού επιπέδου (η μεν OGL επειδή αυτός ήταν και ο αρχικός της σκοπός, το δε D3D επειδή έπρεπε να υλοποιείται από διαφορετικές κάρτες γραφικών είχε συγκλίνει σε αυτό) οι οδηγοί είχαν αρχίσει να είναι υπερβολικά σύνθετοι. Πολύ χειρότερα, μέσα στούς οδηγούς είχαν αρχίσει να μπαίνουν ειδικές βελτιστοποιήσεις που αφορούσαν συγκεκριμένα παιχνίδια συχνά παραβιάζοντας το ίδιο το πρότυπο που υποτίθεται υλοποιούσαν. Η κοινή λογική λέει ότι τέτοιες ειδικές βελτιστοποιήσεις θα έπρεπε να βρίσκονται στην userland και όχι στον driver. Όλο αυτό προκάλεσε χάος στο D3D αλλά τα πράγματα ήταν κατά μία έννοια ακόμα χειρότερα στην OGL τουλάχιστον για τα παιχνίδια. Τέτοιου είδους βελτιστοιποιήσεις φτιάχνονταν για κάθε παιχνίδι για το D3D που ήταν το στάνταρ και χάρις σε αυτές τα παιχνίδια τρέχαν ταχύτερα το οποίο έφερνε ακόμα περισσότερα παιχνίδια στο D3D το οποίο με την σειρά κατέστρεφε ακόμα περισσότερο το D3D. Ουσιαστικά οι δημιουργοί παιχνιδιών για να βελτιστοποιήσουν την απόδοση τών παιχνιδιών αντί να κάνουν δουλειά που έχει σχέση με τον τρόπο που είναι αποδοτικές οι κάρτες γραφικών, έψαχναν να τριγκάρουν τέτοια χαρακτηριστικά εμποτισμένα μέσα στούς οδηγούς. Δηλαδή ο «λάθος» τρόπος προγραμματισμού ήταν αυτός που απέδιδε καλύτερα σε σχέση με τον «σωστό» και το γεγονός ότι ελάχιστα παιχνίδια υποστήριζαν OGL σήμαινε ότι τέτοιου είδους βελτιστοποιήσεις είναι πιο σπάνιες και άρα η OGL ήταν λιγότερο ελκυστική για παιχνίδια, οπότε αυτή η ανατροφοδότηση έκανε απόλυτο αδιαφιλονίκητο στάνταρ το D3D ενώ ταυτοχρόνως δημιούργησε σοβαρό πρόβλημα και στο D3D και στο OGL.

Και η microsoft και η khronos άρχισαν να σχεδιάζουν την επόμενη έκδοση API με βασικό στόχο να λύσουν το παραπάνω πρόβλημα. Και οι δυο θα αποτύχουν. Η Khronos θα αποτύχει ακόμα χειρότερα από την microsoft.

Το 2006 η microsoft μαζί με τα νέα Windows Vista θα βγάλει και την επόμενη έκδοση API, το DX10. Είναι σαφώς μια βελτίωση σε σχέση με το χάος τού DX9 αλλά σπάει την συμβατότητα μεταξύ παλιού και νέου API. Επιπλέον το νέο API υποστηρίζει αποκλειστικά τα Vista. Επιπλέον δεν πρόκειται για την μεγάλη τεχνολογική αναβάθμιση που υποστηρίζει η microsoft και οπωσδήποτε δεν έλυνε ουσιαστικά το μεγάλο πρόβλημα αλλά απλώς ήταν ένα κάπως καλύτερο API που όμως δεν μπορούσε να πετύχει εμπορικά χωρίς ανάλογη επιτυχία τών Vista αφού τα είχαν ως απέτηση και τα Vista απέτυχαν.

Για έναν συνήθη παρατηρητή η χειρότερη στιγμή για την OpenGL ήταν στα τέλη τής δεκαετίας τού 2000. Το D3D έκλεινε μια δεκαετία υπεροχής ως το στάνταρ API στα παιχνίδια, η microsoft έβγαζε την νέα έκδοση DX11 μαζί με τα Windows 7 ενώ το OGL είχε ασθμαίνοντας, επίσης χωρίς να λύσει το γνωστό πρόβλημα, ακολουθήσει το D3D10 με την OGL3. Αν και η αποτυχία τών Vista έδωσε τεράστια ανάσα η Khronos απέτυχε απολύτως να το ελμεταλευτεί. Στην Khronos αναγνωρίζεται ως επιτυχία το OpenGL ES το οποίο και με τα iOS/Android είχε αρχίσει να απογειώνεται αλλά το κλίμα για την OGL ήταν απίστευτα αρνητικό. Το ακόλουθο άρθρο είναι εντελώς ανόητο στην εκτίμησή του, αποτυπώνει όμως το κλίμα τής εποχής: http://www.tomshardware.com/reviews/opengl-directx,2019.html

Προσωπικά όπως ανέφερα στην προ-προηγούμενη ανάρτησή μου, ήδη είχα περάσει στο λίνουξ ως αποκλειστικό λειτουργικό. Και η γνώμη μου θα ήταν ήδη εντελώς διαφορετική. Έβλεπα για πρώτη φορά τα «ουσιαστικά» προβλήματα να είναι λυμμένα και την σκακιέρα έτοιμη στημένη για την μάχη. Επιπλέον εκτός από την καλή κατάσταση τού λίνουξ, οι mac είχαν ήδη αρχίσει να γίνονται δημοφιλείς (οι οποίοι επίσης βασίζονται στο OGL) και χάρις στην επιτυχία τής OGL ES η GLSL άρχιζε να γίνεται εξίσου σημαντική με την HLSL. Όχι μόνο δεν ήμασταν στο τέλος τής μάχης αλλά στην πραγματικότητα ακριβώς στην αρχή.

Για αρχή η OGL4 ήρθε ως τεχνολογική απάντηση στο DX11. Επίσης το διαδίκτυο συνέχισε να αναπτύσσεται χωρίς να δεσμεύεται από τα windows (ιδιαιτέρως με την ανάπτυξη τού HTML5 αλλά και χάρις στούς φυλλομετρητές firefox και chrome). Στην ανάπτυξη τού ανεξάρτητου από λειτουργικό διαδίκτυο η khronos βγάζει και το WebGL στο οποίο όμως φαίνεται δεν έχουμε «πόλεμο» (ψυχρό ή θερμό) αφού συμμετέχει και η microsoft. Τα εμπορικά παιχνίδια σε λίνουξ και mac αρχίζουν να πληθαίνουν και η Valve βγάζει την υπηρεσία της steam σε mac (2010) και σε λίνουξ (2013). Επίσης έχουμε και μια νέα μεγάλη έκδοση τής SDL, την SDL2 όπως φαίνεται με δάκτυλο τής Valve.

Αν και οι νέες εκδόσεις DX και OGL βελτιώνουν την κατάσταση δεν λύνουν ουσιαστικά το κυρίως πρόβλημα. Για μια ριζική λύση χρειάζεται ένα νέο API. Μια νέα προσέγγιση είναι αναγκαία και η αλήθεια είναι ότι όλο και περισσότερο φαίνεται ότι είναι ο κατάλληλος καιρός. Είναι ο κατάλληλος καιρός γιατί από τότε που βγήκε το D3D11 οι κάρτες γραφικών έχουν μείνει ουσιαστικά στάσιμες σε χαρακτηριστικά. Γίνονται καλύτερες σε αυτό που κάνουν αλλά δεν κάνουν κάτι διαφορετικό. Ο σχεδιαστής ενός νέου API βρίσκεται σε θέση ισχύως σε σχέση με την δεκαετία τού 1990 όπου κανείς δεν είχε καμμία απολύτως ιδέα πώς θα μοιάζουν οι κάρτες γραφικών στο μέλλον ή ακόμα και σε σχέση με την δεκαετία τού 2000 όπου ακόμα δεν είχαν μπει οι τελικές πινελιές. Από την τελευταία γενιά API τα πράγματα έχουν μείνει σταθερά και επιπλέον οι κάρτες γραφικών ακόμα και διαφορετικών εταιρειών έχουν συγκλίνει τόσο ώστε να είναι η κατάλληλη στιγμή για ένα νέο API «κοντύτερα στο μέταλλο».

Η αρχή πιστεύω ότι ήταν μια φήμη που κάπου διάβασα για την AMD. Δεν συγκράτησα πού γιατί εξάλλου δεν έδωσα μεγάλη σημασία τότε. Η AMD σκόπευε λέει να βγάλει ανοικτούς οδηγούς που θα χειρίζονται τελείως άμεσα στο υλικό της και οι οποίοι θα μπορούν να ενσωματωθούν απευθείας μέσα στον πυρήνα τού Linux. Η δε OpenGL και όλες οι ανοησίες που συσσορεύονταν μέσα στους οδηγούς της θα πέρναγαν στο userspace. Αν και δεν έδωσα μεγάλη σημασία από την άποψη ότι δεν το θεώρησα αξιόπιστο (πολύ καλό για να είναι αληθινό) μού έκανε εντύπωση από την άποψη ότι κάποιος έστω και σαν φήμι έλεγε αυτό που εμφανώς έπρεπε να γίνει.

Τελικά δεν έγινε αυτό ακριβώς έγινε όμως κάτι άλλο που από αρκετές απόψεις είναι πολύ παρόμοιο. Η AMD έβγαλε το Mantle. Ένα νέο API που αφορούσε τις δικές της κάρτες γραφικών με καινοτόμα προσέγγιση και «κοντύτερα στο μέταλλο». Δεν το άνοιξε όμως, και το έβγαλε μόνο για Windows. Αυτό περιόρισε πολύ την χρησιμότητά του. Ωστόσο αυτό έδωσε σήμα τόσο στην Khronos όσο και στην Microsoft να προχωρήσουν προς την ίδια κατεύθυνση. Η μεν Khronos άρχιζε να επεξεργάζεται την ιδέα ενός ολότερα καινούργιου API (όχι OpenGL 5) παρόμοιου με το mantle που τότε λεγόταν glnext και η δε microsoft άρχισε να δουλεύει προς ένα καινούργιο παρόμοιο με το mantle API που θα το έλεγε απλά DX12. Τελικά στην GDC τού 2015 ανακοινώθηκε ότι η AMD έχει δωρίσει την δουλειά για το Mantle στην Khronos ως βάση για εκκίνηση και το νέο API τής Khronos μετονομάστηκε σε Vulkan και έχει ήδη αρχίσει να προχωράει πολύ ταχύτερα. Μάλιστα η Valve παρουσίασε και ένα βίντεο dota2 να παίζει σε πειραματικούς Vulkan σε intel APU. To 2015 η microsoft έβγαλε τα windows 10 και το dx12 και η Apple αν και αρχικά φαίνεται συμμετείχε στον Vulkan, αποχώρησε και έβγαλε το δικό της νέας γενιάς API, το Metal.

Τελικά η πρώτη έκδοση Vulkan βγήκε στις 16 φεβρουαρίου 2016 (καθώς έγραφα αυτό το κείμενο ανακοινώθηκε!). Η κοινότητα των γραφικών ακόμα και στα πλαίσια τής Khronos ήταν πάντα απελπιστικά κλειστή. Δεν έχει γίνει ακόμα όσο ανοικτή θα θέλαμε αλλά είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα μπρος καθώς είναι με τεράστια διαφορά η πιο ομαδική δουλειά που έχει γίνει στο θέμα αυτό στην ιστορία. Επίσης πάρα πολλά από τα βασικά εργαλεία είναι ανοικτού κώδικα και περιμένουμε τούς οδηγούς για την intel να είναι επίσης ανοικτού κώδικα ενώ και η AMD έχει υποσχεθεί ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα ανοίξει τον κώδικά της. Είναι ακόμα η πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια που υπάρχει σοβαρό κτύπημα στα θεμέλεια αυτού τού μονοπωλείου.

http://mirror.as35701.net/video.fosdem.org/2016/k1105/vulkan-in-open-source.mp4

Χρονολόγιο λειτουργικών

70s UNIX
1981 MS-DOS
1984? X Window System
1984 Macintosh
1985 Amiga
1985 Microsoft Windows 1.0
1987 X11
1988 POSIX
1991 Linux
1992 Windows 3.1
1993 Slackware
1993 Windows NT
1994 Linux 1.0
1995 Windows 95
1996 KDE
1998 Windows 98
1998 Mandrake Linux
2001 Windows XP
2002 Mac OS X
2006 Windows Vista
2007 iOS
2008 Android
2009 Windows 7
2012 Wayland (ακόμα όμως δεν είναι καθιερωμένο)
2015 Windows 10

Η δεκαετία τού 1980 είναι η δεκαετία που που μικροϋπολογιστές μπήκαν στα σπίτια για πολύ κόσμο με υπολογιστές όπως ο Spectrum και ο Commodore. Επίσης έχουμε σημαντική εξέλιξη που φαίνεται στην εκπληκτική Amiga. Την ίδια δεκαετία εδραιώνεται το πρώτυπο IBM PC με λειτουργικό την MS-DOS προσφέροντας στην microsoft μια ιδιαίτερη θέση στην αγορά. Το Unix είναι ίσως ο μεγάλος ασθενής αλλά αυτό δεν το εμποδίζει να κρατάει τα σκήπτρα τού πιο προηγμένου λειτουργικού. Μπαίνουν όμως και κάποιες βάσεις για το ελεύθερο λογισμικό όπως η ανάπτυξη τού εγχειρήματος GNU.

Η δεκαετία τού 1990 είναι η δεκαετία που η microsoft αποκτάει την απόλυτη ουσιαστικά κυριαρχία με όλες τις άλλες εταιρείες ουσιαστικά να εξαφανίζονται ή να φτάνουν κοντά στην εξαφάνιση. Ως το τέλος τής δεκαετίας η microsoft έχει την απόλυτη κυριαρχία χωρίς να φαίνεται κανένας ανταγωνιστής στον ορίζοντα και τα windows να γίνονται κυρίαρχα. Την ίδια δεκαετία έχουμε την είσοδο τού διαδικτύου στα σπίτια τού πολύ κόσμου και την εξέλιξή του από κάτι που αφορά ελάχιστους τρελλούς σε κάτι που γίνεται η κινητήριος δύναμη μιας τεράστιας χρημαστηριακής φούσκας (dotcom bubble). Μαζί με το διαδίκτυο έχουμε τεράστια εξέλιξη τού ελεύθερου λογισμικού και ένα νέο λειτουργικό στα πρώτυπα τού unix, το Linux που αναπτύσεται στο διαδίκτυο και λειτουργεί ως ραχοκοκαλιά τού ίδιου τού διαδικτύου. Το Unix αν και παραμένει ανώτερο μοιάζει να χάνεται αλλά στην πραγματικότητα το Linux το έσωσε προσφέροντας ουσιαστικά εύκολη πρόσβαση στο Unix. Προς το τέλος τής δεκαετίας το Linux επιχειρεί να αποκτήσει ένα ευρύτερο κοινό (με το mandrake). Αλλά όπως θα φανεί ήταν πολύ αργά για να αποσπάσει κάτι περισσότερο, σίγουρα όχι απέναντι στην microsoft. Την δεκαετία τού 90 έχουμε επίσης πολύ σημαντικές εξελίξεις στο θέμα τών γραφικών. Ακόμα έχουμε την ανάπτυξη τής κινητής τηλεφωνίας.

Την δεκαετία τού 2000 έχουμε την εδρέωση και την ουσιαστικά απόλυτη κυριαρχία τών Windows XP. Έχουμε επίσης την αποτυχία τής microsoft να περάσει στην μετά XP εποχή καθώς τα Vista όχι μόνο θα καθυστερύσουν αλλά και θα αποτύχουν. Έχουμε επίσης την επιστροφή τής Apple στο παιχνίδι η οποία αλλάζει τον κλασσικό τής πυρήνα και το λειτουργικό της mac os X παίρνει χαρακτήρα unix. Έχουμε επίσης την ανάπτυξη έξυπνων κινητών. To iOS τής Apple θα το ακολουθήσει το Android τής Google ώστε η δεύτερη να μην αφήσει την πρώτη μόνη. Η microsoft αποτυγχάνει και σε αυτόν τον τομέα. Το Linux γίνεται κυρίαρχο στούς υπερυπολογιστές, διαδίδεται επίσης ευρύτατα προς κάθε κατεύθυνση αλλά δεν καταφέρνει να πατήσει σοβαρά στους οικιακούς υπολογιστές. Εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι ο firefox δεν αφήνει τον explorer τής microsoft να κυριαρχίσει απόλυτα και στο διαδίκτυο.

Την δεκαετία που διανύμουμε (2010) η microsoft κυρίως με τα windows 7 περνάει επιτέλους στην μετά XP εποχή αν και τα τελευταία εξακολουθούν ακόμα και τώρα να είναι αρκετά δημοφιλή παρά την λήξη κάθε είδους υποστήριξης. Πλέον το πρόβλημά της έχει μετατραπεί στο να περάσει στην μετά windows 7 εποχή που αντιπροσωπεύουν τα windows 10. Προς αυτήν την κατεύθυνση πιέζει με κάθε τρόπο και μάλιστα έχει προσφέρει την «αναβάθμιση» δωρεάν. Δεν έχει όμως καταφέρει να πατήσει σοβαρά στα κινητά. Το Android έχει πλέον αρχίσει να επικρατεί και απέναντι στο iOS καθυστώντας το Linux τον πλέον διαδεδομένο πυρήνα λειτουργικού και σε αυτό προσθέστε την απόλυτη κυριαρχία στούς υπερυπολογιστές, την πρωτοκαθεδρία στούς σέρβερ, την θέση του σε κάθε είδους έξυπνη συσκευή και ρομπότ και την μη αμελητέα πλέον θέση του στούς οικιακούς υπολογιστές. Πλέον με μεγάλη διαφορά είναι το ευρύτερα διαδεδομένο λειτουργικό. Παρά το συνεχιζόμενο μονοπώλιο τής microsoft είναι πιο ώριμο από ποτέ και για οικιακούς υπολογιστές καθώς έχει ήδη πολύ καλή υποστήριξη λογισμικού εύκολα διαθέσιμου αλλά έχουμε και μια επανάσταση στην επίσημη υποστηριξη εμπορικών παιχνιδιών αλλάζοντας τελείως το σκηνικό μέσα σε λίγα χρόνια.

Παιχνίδια στο λίνουξ τέλη 2015 = Ελεύθερα (ανοικτού κώδικα) + διαδίκτυο (browser) + εξομοιωτές (ρετρό) + wine + steam + κάτι λίγα ακόμα.

Αν περιοριστούμε στα ιθαγενή εμπορικά παιχνίδια (άρα πετάμε τα ελεύθερα, τα παιχνίδια στον browser τούς εξομοιωτές και το wine) τότε πρακτικά ισχύει:

Ιθαγενή εμπορικά παιχνίδια στο λίνουξ = steam

Τα παιχνίδια στο steam που υποστηρίζουν λίνουξ μπορεί να τα δει κάποιος εδώ:
http://store.steampowered.com/search/?snr=1_4_4__12&term=#sort_by=_ASC&category1=998&os=linux&page=1
Αυτήν την στιγμή που γράφω αυτήν την αράδα αριθμούν (όπως τα βλέπει κάποιος από Ελλάδα) 1695, και αυξάνονται με ρυθμό περίπου 100/μήνα.

Είναι λοιπόν για έναν παίκτη λογική επιλογή το λίνουξ;

Για να δείξω τουλάχιστον την προσωπική μου άποψη, νομίζω πρέπει να πω λίγα λόγια για την δική μου ιστορία.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου μικρό, έπαιζα στον zx spectrum, αργότερα πέρασα σε «συμβατό» (pc με ms-dos) και αργότερα σε windows 95. Την δεκαετία τού 2000, πέρασα σε windows xp και την ίδια περίπου εποχή άρχισα να χρησιμοποιώ και ένα άλλο λειτουργικό, το λίνουξ. Θυμάμαι έπαιζα και κάποια παιχνιδάκια στο λίνουξ όπως το tux racer και το ksokoban αλλά βεβαίως το κύριο λειτουργικό μου ήταν ακόμα τα windows και εκεί κυρίως έπαιζα οπότε δεν είχα ψάξει πολύ περισσότερο το λίνουξ.

Προς το τέλος τής δεκαετίας το λίνουξ έγινε το κύριο λειτουργικό μου. Αρχικά όχι τόσο συνειδητά, απλά είχα προβλήματα με τα windows που απλά βαριόμουνα να επιλύσω και την ίδια στιγμή είχα μια εγκατάσταση λίνουξ που έκανε άψογα όσα χρειαζόμουν να κάνω και επομένως απλά δεν ασχολήθηκα να φτιάξω τα windows. Στην πορεία όμως η επιλογή έγινε όλο και πιο συνειδητή και εγώ μεγάλος οπαδός τού ελεύθερου λογισμικού γενικότερα.

Δεν θα γράψω εδώ για το πολύ ιδιαίτερο θέμα τού ελεύθερου λογισμικού. Τώρα αν πρέπει να επιλέξω ποια ήταν η πιο σημαντική εξέλιξη που επέτρεψε να έχω το λίνουξ ως κύριο λειτουργικό, αυτή που θα πω δεν έχει να κάνει με το ίδιο το λίνουξ. Ήταν το γρήγορο ίντερνετ. Επειδή παλιότερα έχω ζήσει και με το μόντεμ, έχω να πω ότι είναι αδιανόητο να χρησιμοποιεί κάποιος ως κύριο λειτουργικό λίνουξ με μόντεμ. Σε έναν κόσμο με αργό διαδίκτυο ο κύριος τρόπος να ανταλλάσσεις λογισμικό είναι χέρι-χέρι. Φανταστείτε τώρα να χρησιμοποιείτε ένα λειτουργικό που ελάχιστοι ως κανείς γύρω δεν χρησιμοποιεί... Η κατάσταση όμως ήταν πολύ διαφορετική στο τέλος τής δεκαετίας τού 2000. Αν έχεις γρήγορο διαδίκτυο και μια διανομή με ένα γερό κέντρο λογισμικού όπως ακόμα και τότε πχ το ubuntu, απλά επιλέγεις την εφαρμογή που θέλεις στο κέντρο λογισμικού (τότε synaptic) και βουαλά είσαι έτοιμος. Επίσης οι ενημερώσεις είναι αυτόματες. Να αναφέρω επίσης ότι ποτέ κανείς δεν παιδεύεται με αντιϊκά, ανασυγκρότηση ή άλλους καθαρισμούς; Την ίδια στιγμή οι διάφορες ανάγκες (πχ τότε openoffice για εφαρμογές γραφείου, διάφορες εφαρμογές για πολυμέσα και φυσικά firefox για σερφάρισμα) είχαν ήδη αρκετά ικανοποιητική λύση μέσα στα πλαίσια τού ελεύθερου λογισμικού.

Και πάμε στα παιχνίδια...
Η κύρια πηγή παιχνιδιών ήταν τα ελεύθερα παιχνίδια και μπορεί κάποιος να πάρει μια καλή ιδέα από εδώ:
http://www.playdeb.net/updates/ubuntu/15.10/?page=1
Πρόκειται για έναν τεράστιο πλούτο και θυμάμαι να παίζω διάφορα παιχνίδια όπως το SuperTuxKart και το The Battle for Wesnoth αλλά να παίζω και πολλά ρετρό παιχνίδια μέσω dosbox και scummvm. Σε αυτά προσθέστε τα παιχνίδια στούς browser που τότε ήδη άρχισαν να είναι πάρα πολλά. Ιθαγενή εμπορικά παιχνίδια υπήρχαν ακόμα και τότε, όμως ήταν εξαιρετικά σπάνιο είδος και αμελητέο σε σχέση με τα ελεύθερα. Προσωπικά τότε απλά δεν ασχολήθηκα με εμπορικά παιχνίδια, ούτε με το wine το οποίο ήδη υπήρχε κόσμος που έπαιζε απροβλημάτιστα WoW. (WoW εγώ δεν έπαιξα ποτέ!)

Να σημειώσω εδώ ότι τα ελεύθερα παιχνίδια (όχι απλώς δωρεάν) αξίζουν πολύ μεγαλύτερης αναγνώρισης.

Τώρα αν με ρωτήσετε αν μού έλειψαν τα εμπορικά παιχνίδια η απάντηση είναι όχι. Το τελευταίο εμπορικό παιχνίδι που έπαιζα ήταν το Rome: Total War. (και το BI) Το είχα παίξει αρκετά ώστε να το έχω χορτάσει και κάπου τότε σταμάτησα να χρησιμοποιώ windows. Μπορώ να σκεφτώ μονάχα δύο περιπτώσεις παιχνιδιών πού εκείνη την εποχή σκέφτηκα ότι θα ήθελα να παίξω. Το ένα ήταν το Starcraft 2 που ως κάπως φανατικός τού παλιού Starcraft δεν μπορούσε να διαφύγει από την αντίληψή μου, και το άλλο ήταν το Tales of Monkey Island καθώς είχα παίξει τα προηγούμενα τέσσερα τής σειράς. Το Tales of Monkey Island το έπαιξα σε έναν φίλο μου (μαζί με το Ghost Pirates of Vooju Island και το A Vampyre Story τα μόνα παιχνίδια που δεν τα έπαιξα σε λίνουξ) και το Starcraft 2 απλά δεν το έπαιξα ποτέ και ούτε θα το παίξω καθώς πλέον δεν μού κάνει καμμία διάθεση και ούτε πρόκειται καν να ξανακοιτάξω την Blizzard. Δεν έχω και τρελλή διάθεση γενικότερα για RTS αλλά προς αυτήν την κατεύθυνση διατηρώ τις κεραίες μου περισσότερο σηκωμένες προς την σειρά Total War (πχ Attila) το Cossacks 3 και το Ashes of the Singularity. Και τα τρία έχουν πει ότι θα υποστηρίξουν λίνουξ (ήδη υποστηρίζει το ETW) Σε κάθε περίπτωση δεν είναι ότι είχα τον απέραντο ελεύθερο χρόνο ούτε ότι δεν είχα παιχνίδια να παίξω.

Η κατάσταση έδειξε το πρώτο σοβαρό σημάδι αλλαγής υπέρ τού λίνουξ το 2010 με το humble bundle που βγήκε τότε, όλα τα παιχνίδια ήταν DRM-free και όλα υποστήριζαν λίνουξ και οι χρήστες λίνουξ έκαναν την έκπληξη καθώς συμμετείχαν με το 1/4 τών χρημάτων. Ένα εκπληκτικό ποσό για μία πλατφόρμα που αναμφισβήτητα ήταν ακόμα πολύ κάτω από το 1%. Ήταν επίσης μεγάλη νίκη επειδή κατέρριψε την υπόθεση ότι το λίνουξ είναι αμελητέο και αντιθέτως έγινε φανερό ότι οι δημιουργοί αν δεν υποστηρίζουν λίνουξ, αφήνουν σημαντικά χρήματα στο τραπέζι.

Προσωπικά παρόλα αυτά έμεινα μακρυά από τα εμπορικά, έστω και indie, παιχνίδια ως το 2013. Το 2013 με το steam πλέον να υποστηρίζει λίνουξ, πιάστηκα στα δίκτυα... Τα περισσότερα παιχνίδια τα έχω αγοράσει μέσω humble bundle. Παρόλο που στην πραγματικότητα προσπάθησα να περιορίσω τον εαυτό μου με κανόνες:
α) δεν αγοράζω αν δεν υποστηρίζει λίνουξ (εννοείται)
β) δεν αγοράζω αν δεν έχει ενδιαφέρον
γ) δεν αγοράζω αν δεν είναι σε μεγάλη προσφορά
πραγματικά χωρίς να το καταλάβω σιγά-σιγά έχω βρεθεί με πάνω από 200 παιχνίδια στο steam. Και δεν μιλάμε μόνο για indie αν και τα indie συχνά είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Σε κάθε περίπτωση έχω ήδη βρεθεί να έχω περισσότερα παιχνίδια από όσα μπορώ να παίξω...

Το λίνουξ μόνο στο steam έχει περισσότερα παιχνίδια από οποιαδήποτε «κονσόλα» και παρ' όλα αυτά όταν το λες σού λένε «έχει ακόμα πολύ λίγα παιχνίδια». Πολλοί θα πουν «ναι αλλά τα περισσότερα είναι indie». Κατ' αρχήν πού το κακό σε αυτό. Πολλά από τα καλύτερα παιχνίδια τής εποχής μας είναι indie αλλά εκτός από αυτό, πρέπει να μεταφράσουμε σωστά το 1695/7111 που βλέπω αυτήν την στιγμή στο steam. Η μέση ποιότητα τών 1695 παιχνιδιών στο λίνουξ υπερέχει κατά πολύ σε σχέση με την μέση ποιότητα τών 7111 παιχνιδιών συνολικά. Μετρήστε και θα το δείτε... Ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό στα 7111 είναι indie παιχνίδια και μάλιστα πολύ χαμηλότερης μέσης ποιότητας αφού η πλειοψηφία από τα καλύτερα indie υποστηρίζουν λίνουξ ήδη.

σημείωση: το κείμενο το είχα γράψει πριν μέρες, μια ενημέρωση είναι ότι το Attila: Total War τώρα υποστηρίζει λίνουξ.

Αυτές τις μέρες βγήκε μια νέα κατηγορία παιχνιδομηχανών, τα steam machines.

Κατ' αρχάς ας πω πρώτα γιατί με νοιάζει εμμένα. Δεν έχω κάποιο συμφέρων πλην ότι

α) Επιτέλους έρχονται μαζικά παιχνίδια στο λίνουξ

β) Επιτέλους λύνονται κάποια χρόνια προβλήματα στο λίνουξ

γ) Συνδυάζεται με την εξαιρετικά μεγάλη καινοτομία (γενικότερα στούς υπολογιστές) τού Vulkan

Επίσης το χειριστήριο (steam controller) έχει και αυτό μεγάλο ενδιαφέρον.

Η βασική ιδέα τής Valve είναι να φέρει την υπηρεσία της (steam) στο σαλώνι. Ως τώρα οι παιχνιδομηχανές σαλονιού (γνωστές και ως «κονσόλες») ήταν μέχρι τώρα κληστοί κήποι ελεγχόμενοι από πρακτικά τρεις εταιρείες (microsoft, sony, nintendo) απομονωμένοι μεταξύ τους και απομονωμένοι από το πολύ μεγαλύτερο και ισχυρότερο οικοσύστημα τών πισί. 

Προφανώς κάποιος μπορεί να συνδέσει το πισί του στην τηλεώραση και να παίξει από τον καναπέ με ένα χειριστήριο. Οστώσο αυτό από μόνο του δεν είναι σωστή λύση. Οπότε η Valve εσπασε το πρόβλημα σε κομμάτια και ασχολείται με το καθένα ξεχωριστά.

α) Χρειάζεται ένα χειριστήριο που να μπορεί να παίξει τα περισσότερα δυνατά παιχνίδια. Παιχνίδια που κατά κύριο λόγω φτιάχτηκαν για πληκτρολόγιο και ποντίκι.

- Η προσπάθεια τής Valve έχει αποδώσει το steam controller από μόνο του εξαιρετικά ενδιαφέρουσα καινοτομία που αξίζει περισσότερης προσοχής.

β) χρειάζεται ένα περιβάλλον κατάλληλο για το σαλόνι και για χειριστήριο.

- Εδώ αποσκοπεί το Big Picture

γ) χρειάζεται κατάλληλες συσκευές.

- Δηλαδή θα πρέπει να υπάρχουν συσκευές μικρές σε μέγεθος και αθόρυβες που θα μπορούν να τοποθετηθούν στο σαλόνι δίπλα στην τηλεόραση χωρίς να ενοχλούν. (steam machines και steam link)

δ) χρειάζεται κατάλληλο λειτουργικό σύστημα

- Εδώ είναι το σημείο που προσωπικά με ενδιαφέρει περισσότερο και ταυτόχρονα κάτι που βλέπω να μην καταλαβαίνει ο υπόλοιπος κόσμος. 

Η λύση τής Valve είναι μια δική της διανομή λίνουξ, το SteamOS.

Είναι όμως γεγονός ότι θέλεις ένα λειτουργικό που απλά να λειτουργεί, να μην ασχολείσαι με drivers, να μην σε ενοχλεί για άσχετες ενημερώσεις, τα παιχνίδια απλά να κατεβαίνουν και να είνα έτοιμα να παίξουν. Να μην εγκαθιστούν επιπλέον τρίτο λογισμικό και να χρειάζεται επανεκκίνηση τού υπολογιστή.
Ταυτοχρόνως θέλεις να μην τρέχεις την σαβούρα που συνήθως τρέχουν πχ τα windows ώστε το μηχάνημα να μπορεί να αποδόσει αξιόπιστα στο παιχνίδι. Όχι μόνο αυτό αλλά με το δικό της λειτουργικό η Valve έχει όλους τούς βαθμούς ελευθερίας διαθέσιμους για βελτιστοποιήσεις που στα windows τούς έχει μόνο η microsoft (για το xbox).
Προσθέστε σε αυτό ότι είναι το λιγότερο μη επιθημητό μια εταιρεία να εξαρτάται από μια άλλη εταιρεία που μάλιστα παρέχει ανταγωνιστικές υπηρεσίες (windows store, xbox).

Όλα αυτά νομίζω εξηγούν επαρκώς γιατί η Valve χρειάζεται τούς βαθμούς ελευθερίας που τής παρέχει μια διανομή λίνουξ. Από την άλλη η επιλογή συγκεκριμένα τού λίνουξ είναι win-win για την Valve και για όλους μας.
Η Valve κερδίζει γιατί βασίζεται σε ένα ήδη εξαιρετικά προηγμένο (και στην πραγματικότητα αφανώς κυρίαρχο) λειτουργικό και μια πολύ ισχυρή κοινότητα.
Όλοι μας κερδίζουμε γιατί κάθε στήριξη στο ελεύθερο λογισμικό είναι καθαρό κέρδος προς όλους μας, κάθε βήμα-βήμα απεμπλοκή από ένα τεχνολογικό μονοπώλιο προς το ελεύθερο λογισμικό είναι κέρδος προς όλους μας.

Η μετάβαση στο λίνουξ είναι ωφέλιμη για όλους (είτε το καταλαβαίνουν είτε όχι) αλλά από την άλλη η μετάβαση σε ένα άλλο λειτουργικό είναι μια τιτάνια πρόκληση. Άλλο λειτουργικό ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΛΛΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ. Θα πρέπει ο κάθε δημιουργός κάθε παιχνιδιού να μεταφέρει το παιχνίδι του στο άλλο λειτουργικό ώστε να μπορούν να το παίξουν εκεί οι χρήστες.
Αυτό είναι ένα τρομακτικό πρόβλημα το οποίο λέγεται πρόβλημα κότας και αυγού. Ο κόσμος δεν θα χρησιμοποιήσει μια πλατφόρμα χωρίς παιχνίδια και οι δημιουργοί δεν θα φέρουν παιχνίδια σε μια πλατφόρμα χωρίς χρήστες.

Να το επαναλάβω άλλη μια φορά, από κάθε πρακτική και λογική άποψη είναι άλλη πλατφόρμα ανεξάρτητα αν μπορεί να τρέξει στο ίδιο υλικό όπως και οι εκδόσεις για mac είναι εκδόσεις για άλλη πλατφόρμα παρόλο που μπορεί να τρέξει στο ίδιο υλικό.
Η ιστορία τού πισί είναι σαφώς μια εξελικτική διαδικασία και στην πραγματικότητα έχει σταδιακά αλλάξει τα πάντα (πρόκειται για τον γνωστό παράδοξο τού Θησέα). Σαφώς το λίνουξ (όπως και τα mac σήμερα) εντάσσεται σε ένα γενικότερο οικοσύστημα τού οποίου τα στεγανά ολοένα και πέφτουν. Είναι όμως ξεχωριστό λειτουργικό, όχι απλώς μια ξεχωριστή διανομή ενός κατά βάση ίδιου λειτουργικού
(όπως είναι μεταξύ τους όλες οι «συνήθεις» διανομές πρακτικά εκτός android το οποίο έχει σημαντικές διαφορές ώστε επίσης να πρέπει να θεωρηθεί ξεχωριστή πλατφόρμα ανεξαρτήτως ότι τρέχει τον ίδιο πυρήνα)
Αν το αγνοεί κάποιος ως πλατφόρμα όταν δέχεται επίσημη υποστήριξη (όχι κάποια εξομοίωση που εφαρμόζουν οι χρήστες) σε σύγχρονες εκδόσεις, απλά παραπληροφορεί τον κόσμο.

Και επιστρέφω στο υλικό το οποίο βγήκε αυτόν τον Νοέμβρη. Εκτός από το χειριστήριο το οποίο αντιμετωπίζει το (α) πρόβλημα που ανέφερα παραπάνω έχουν βγει το steam link και τα steam machines για να αντιμετωπίσουν το (γ) πρόβλημα.

Το steam link αυτό που κάνει είναι να στρημάρει τα παιχνίδια από έναν υπολογιστή που μπορεί να βρίσκεται σε άλλο δωμάτιο, την τηλεόραση που συνδέεται το steam link. Αν πχ κάποιος είναι γονιός και έχει έναν υπολογιστή στο γραφείο του, μπορεί να συνδέσει αυτό το μαραφέτι στην τηλεόραση και να παίζουν τα παιδιά στο σαλόνι χωρίς να χρειάζεται να κουβαλάει τον υπολογιστή από το γραφείο το σαλόνι και από το σαλόνι στο γραφείο.
Ο υπολογιστής μπορεί να τρέχει οποιδήποτε λειτουργικό.

Τα steam machines μπορούν επίσης να στρημάρουν παιχνίδια όπως το steam link αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα ίδια ως παιχνιδομηχανές από μόνα τους. Steam machine μπορεί να φτιάξει οποιαδήποτε εταιρεία ενώ μπορεί να φτιάξει και ο κάθε χρήστης συνθέτοντας ένα κατάλληλο πισί και εγκαθιστώντας steamos το οποίο είναι δωρεάν.
Αρχικά ανακοινώθηκαν ένα σωρό «ατμομηχανές» με τεράστια ποικηλία σε μεγέθη και υλικό αλλά τώρα που βγήκαν στην σελίδα τού steam διαφημίζονται μόνο τρία με παρόμοιο μέγεθος και εξαιρετικά συγκενικά χαρακτητικά.
http://store.steampowered.com/hardware/#Machines

Συγκεκριμένα τα Alienware, Syber και ΖΟΤΑΚ ΝΕΝ.
http://www.sybergaming.com/products/steam-machine.aspx
http://www.alienware.com/Landings/steammachine/
https://www.zotac.com/product/mini_pcs/nen-steam-machine

Και τα τρία έχουν κάρτες γραφικών nvidia το οποίο είναι αρκετά χρήσιμο γιατί έτσι μπορεί να είναι προβλέψιμη η απόδοση. Εξάλλου προς το παρόν η nvidia εξακολουθεί να παραμένει η μόνη επιλογή που προσφέρει υψηλές επιδόσεις στα παιχνίδια στο λίνουξ, αν και τόσο η amd όσο και η intel βελτιώνονται ταχύτατα.

Και τα τρία έχουν φαίνεται εντυπωσιακά μικρό μέγεθος. Γρήγορα που τα είδα το Syber είναι περίπου στο ίδιο μέγεθος, ελάχιστα μεγαλύτερο, από το xbone, το Zotac είναι πολύ μικρότερο και το alienware είναι ακόμα πιο μικρό. Από πλευράς μεγέθους ανταγωνίζονται άνετα και μπορούν και κερδίζουν τις «κονσόλες». Όσο για την ισχύ, το alienware και η φτηνή έκδοση τού syber

Από πλευράς ισχύος σε γραφικά τα alienware και το φτηνό μοντέλο syber I είναι συγκρίσιμα με τις «κονσόλες», και μάλλον κάπως καλύτερα (και αρκετά ισχυρά ώστε να μπορούν να παίξουν τουλάχιστον αξιοπρεπώς οποιοδήποτε παιχνίδι) ενώ τα ανώτερα απλά ξεπερνάνε με διαφορά τις κονσόλες. Το syber I σχεδόν ταυτίζεται με την «θεωρητική μου κατασκευή ωστόσω θα ήταν πιο επίκαιρο το 2014. Στα τέλη τού 2015 απλά χάνει με διαφορά από τo αντίστοιχο φτηνό τής alienware.
Οπότε χωρίς να μετρήσω τα λιγότερο ανταγωνιστηκά (κατά την γνώμη μου) οι επιλογές πιο αναλυτικά είναι:

Alienware Steam Machine
$549.99
4th Generation Intel® Core™ i3 Processor
8GB Memory
1TB Hard Drive
καστομαρισμένη nvidia

Syber P
$729
Intel® Core™ i5-4460 Processor
1TB SATA III HDD
8GB DDR3 Memory
NVIDIA GeForce GTX 960

Syber X
$1419
Intel® Core™ i7-4790K Processor
1TB SATA III HDD
16GB DDR3 Memory
NVIDIA GeForce GTX 980

ZOTAK NEN
$999.99 (το είδα στο amazon στα $899.99)
i5-6400T
NVIDIA GeForce GTX 960
8GB Memory
1ΤΒ

(μού αρέσει πολύ το ZOTAK λόγω skylake)

Θα μπορούσε κάποιος να συνθέση αντίστοιχης ισχύος πισί με λιγότερο κόστος; Ναι, αλλά όχι πολύ λιγότερο και δεν θα πετύχαινε καθόλου εύκολα εξίσου μικρό μέγεθος.

Χωρίς αμφιβολία το εγχείρημα είναι ακόμα στην αρχή. Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι η Valve δεν έχει σκοπό να μετακινήσει τεκτονικές πλάκες σε μια νύχτα.
Ο σχεδιασμός είναι μακροπρόθεσμος και όπως λέει το ρητό «η Ρώμη δεν κτίστηκε σε μια μέρα». Στην πραγματικότητα ακόμα και τώρα που αρχίζει το εγχείρημα να παίρνει σάρκα και οστά όποιος προτιμήσει steamos χωρίς αμφιβολία είναι πρώϊμος.

Αυτό που θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο είναι ότι ήδη το SteamOS/Linux δεν υστερεί καθόλου σε παιχνίδια από τις κονσόλες. Σε αριθμό τις έχει ξεπεράσει καθώς αυτήν την στιγμή στο steam εμφανίζονται 1621 παιχνίδια.
1621 παιχνίδια (μόνο στο steam) είναι πάρα πολλά (κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να τα πε λίγα, διαφορετικά έχουμε χάσει επαφή με την λογική). Αλλά θα πει κάποιος πόσο καλά είναι; Η απάντηση είναι ότι και ποιοτικά άνετα συναγωνίζεται.

Επομένως είναι ξεκάθαρα λάθος να πει κάποιος ότι πλέον το 2015 το λίνουξ έχει λίγα παιχνίδια, και επίσης είναι ξεκάθαρα λάθος να πει κάποιος ότι δεν έχει καλά παιχνίδια. Ωστόσω είναι σωστό να πει κάποιος ότι έχει διαφορετικά παιχνίδια.
Δηλαδή, ναι υπάρχουν παιχνίδια που το steamos δεν έχει αντίστοιχα αλλά εξίσου υπάρχουν παιχνίδια που τα ps4/xbone δεν έχουν αντίστοιχα. (πχ football manager 2015/2016, cities skylines, civilization 5 και άλλα πολλά)

Από την άλλη σε σχέση με τα windows προφανώς φαίνεται μειονέκτημα ότι τα παιχνίδια στο steamos είναι καθαρό υποσύνολο τών παιχνιδιών στα windows. Και είναι επίσης αλήθεια ότι από το steamos λείπουν και κάποια από τα δημοφιλέστερα παιχνίδια
(πχ Fallout 4, Call of Duty: Black Ops III, The Elder Scrolls V: Skyrim, Grand Theft Auto V)
Ωστόσω θα ήταν επίσης λάθος να παραβλέψει κάποιος το γεγονός ότι πολλά από τα δημοφιλέστερα παιχνίδια υποστηρίζουν λίνουξ.
Όχι μόνο αυτό αλλά και κάτι ακόμα: η μέση ποιότητα τών παιχνιδιών που υποστηρίζουν λίνουξ είναι ξεκάθαρα ανώτερη από την μέση ποιότητα όλων τών άλλων παιχνιδιών. Αυτό θα πρέπει να εκτιμηθεί περισσότερο όταν λέμε ότι 1622/6940 παιχνίδια υποστηρίζουν λίνουξ.

Αυτό που θέλω να καταλλήξω είναι ότι μακροπρόθεσμα θα είναι καλύτερα όλους να μην δεσμεύονται σε κλειστά συστήματα με τεχνολογική εξάρτηση και με εντελώς τεχνητή δέσμευση παιχνιδιών σε συγκεκριμένες συσκευές. Τουλάχιστον έχουμε βήματα προς την σωστή κατεύθυνση.

Ξέρω σας έχω πρήξει με το θέμα, ούτε να με πλήρωναν δεν θα έκανα έτσι.

Αλλά δεν πηράζει. Επέλεξα ένα από τα διαθέσιμα μοντέλα, με κριτήρια να έχει υλικό για καλές επιδόσεις, να είναι όσο γίνεται καλύτερα συμβατό με Linux (SteamOS), να είναι όσο γίνεται πιο επίκαιρο ως υλικό κλπ.

Και ο νικητής είναι...

Στο Steam έχουν ήδη δημοσιευθεί διάφορες επιλογές από steam machines.

http://store.steampowered.com/search/?snr=1_5_9__205#category1=993

Είχα κάνει μια ανάρτηση για θεωρητική κατασκευή steam machines.

http://www.gameworld.gr/community/blogs/entry/steam-machine

Οπότε είναι ευκαιρία να συγκρίνουμε. Κατ' αρχήν σε πρώτη φάση πετάμε τα μηχανήματα με amd κάρτες γραφικών. Είμαστε αναγκασμένοι να τα πετάξουμε μέχρι να ξεκαθαρίσει το θέμα τών οδηγών τής amd στο λίνουξ. Σημειώνω πάντως ότι η συμμετοχή τής amd στο vulkan δημιουργεί αισιοδοξία. Mάλιστα ακόμα καλύτερα, όλα δείχνουν ότι θα δώσει/δίνει την τεχνογνωσία τού Mantle στο Vulkan. Αυτά είναι εξαιρετικά ευχάριστα νέα αλλά μέχρι να τα δούμε να αποδίδουν σε παιχνίδια είμαστε σε αναμονή.

Υπενθυμίζω την άποψή μου ότι η χαμηλότερη ξεχωριστή κάρτα γραφικών που έχει νόημα σήμερα είναι η gtx 750 ti. Αυτή η κάρτα γραφικών είναι στην ίδια κλίμακα ισχύος με τις κονσόλες τελευταίας γενιάς (ανάλογα με την μηχανή είναι λίγο μπροστά ή λίγο πίσω). Πιο κάτω δεν θεωρώ ότι έχουν νόημα οι ξεχωριστές κάρτες γραφικών καθώς σήμερα πετυχαίνει κανείς πολύ υψηλότερη αξία/κόστος αν απλά πάει σε APU.

Την gtx750ti θα την έβλεπα ως ιδανική το 2014 (βγήκε τον φλεβάρη τού 2014) αλλά φέτος αρχίζει να παλιώνει και τον νοέμβρη θα βρίσκεται κοντά στα δύο χρόνια (και πάλι όμως παραμένει πάντα πιο καινούργια από ps4). Αυτό δεν ακούγεται πολύ ευχάριστο αλλά από την άλλη η nvidia δεν έχει βγάλει κάτι αντίστοιχο νέο οπότε το επόμενο βήμα αναγκαστικά είναι η gtx960. Βεβαίως με την gtx960 το ps4 απλά δεν συγκρίνεται και είναι κάρτα ιδιαίτερα προσαρμοσμένη στο να παίζει κάποιος καλά σε 1080 ανάλυση πράγμα που την καθιστά εξαιρετικά επιθυμητή. Το κόστος βέβαια ανεβαίνει κάπως.

Το μηχάνημα που ουσιαστικά ταυτίζεται με την θεωρητική μου κατασκευή:

Syber Steam Machine I

• Price: $599
• CPU: Intel® Core™ i3 4150
• GPU: NVIDIA® Geforce® GTX 750Ti 2GB
• Memory: 8GB DDR3 1600MHz
• Storage: 1TB 7200 RPM HDD

Αν ερχόταν το 2014 θα ήταν περισσότερο επίκαιρο.

Από εκεί και πέρα τα άλλα μηχανήματα που αξίζουν αναφοράς:

Syber Steam Machine X

• Price: $1,399
• CPU: Intel® Core™ i7-4790K
• GPU: NVIDIA® Geforce® GTX 980 4GB
• Memory: 8GB DDR3 1600MHz
• Storage: 1TB 7200 RPM HDD

Materiel.net Steam Machine

• Price: $899 USD
• CPU: Intel® Core™ 4440
• GPU: NVIDIA® Geforce® GTX 960 OC
• Memory: TBD
• Storage: SSHD - 1TB To (8GB Nand)

Webhallen S15-01 Steam Machine

• Price: $949 USD
• CPU: Intel® Core™ i5-4460
• GPU: NVIDIA® Geforce® GTX 960 2GB
• Memory: 8GB DDR3 1600MHz
• Storage: 1TB SSHD

Υπάρχει επίσης ένα μηχάνημα ZOTAC με την gtx970m. Το "M" σημαίνει mobile δηλαδή για φορητούς. Είναι πιο αδύναμη από τις αντίστοιχες κάρτες για σταθερούς (η gtx960 βγάζει ψηλότερο σκορ) ώστε να έχει χαμηλότερη κατανάλωση. Επίσης δεν έχει OS Certification για Linux.

Και υπάρχει επίσης και το ενδιαφέρον Gigabyte Brix Pro στα 600 δολλάρια με επεξεργαστή i7-4770R και γραφικά Iris Pro (το καλύτερο μέχρι τώρα τής intel). Ενδιαφέρον μηχάνημα αλλά κάπως ανισόρροπο για παιχνιδομηχανή.

Επίσης στις επιλογές υλικού περιλαμβάνεται

Steam Link

• Price: $49.99 USD
• Resolution: Supports 1080p at 60 FPS
• Networking: Wired + 802.11ac networking abilty

και φυσικά το χειριστήριο

Steam Controller

• Price: $49.99 USD
• Dual trackpads
• HD haptics
• Dual-stage triggers
• Configurable controls

Προφανώς ακόμα δεν ικανοποιούν πλήρως οι επιλογές και επιπλέον όπως και να έχει τα steam machines είναι καινούργιο εγχείρημα. Όποιος σπεύσει να αγοράσει τον Νοέμβρη πρέπει να συνειδητοποιεί ότι είναι "early adopter" με όσα αρνητικά αυτό περιλαμβάνει.

Σε κάθε περίπτωση το μέλλον τού λίνουξ ως παιχνιδοπλατφόρμα αναδεικνύεται λαμπρό. Με την υλοποίηση τού Vulkan θα χτυπίσει άνετα τις βέλτιστες επιδόσεις τού υλικού. Επίσης ήδη μόνο στην βιβλιοθήκη τού Steam υποστηρίζονται αυτήν την στιγμή 996 παιχνίδια (πολύ κοντά στα 1000) και η υποστήριξη αυξάνεται ραγδαία. Οι χρήστες τού steam είδα έχουν ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια ενώ οι χρήστες λίνουξ στο steam έχουν ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο. Το λίνουξ είναι πάντα ένα ελεύθερο λογισμικό και από την υποστήριξή του οι πάντες θα ωφεληθούν ανεξαρτήτως από τα steam machines. Το μεγάλο νέο στην πραγματικότητα δεν είναι τα steam machines αλλά το Vulkan.

Ε: Τι είναι το Linux;

Α: Το Linux είναι ένας πυρήνας λειτουργικού συστήματος

Ε: Δηλαδή;

Α: Είναι το πρόγραμμα που αναλαμβάνει να χειρίζεται το υλικό τού υπολογιστή

Ε: Είναι το Linux δύσκολο στην χρήση;

Α: Η ερώτηση αυτή σημαίνει ότι δεν έγινε κατανοητή η προηγούμενη απάντηση. Κανένας δεν «χρησιμοποιεί» το Linux με κανέναν άμεσο τρόπο. Όλα όσα ξέρετε από την «χρήση» ενός υπολογιστή είναι άλλα προγράμματα, αλλιώς «εφαρμογές». Αυτό συμπεριλαμβάνει τα πάντα, ακόμα και στοιχεία που συνήθως θεωρούνται βασικά ενός «λειτουργικού συστήματος» όπως το γραφικό περιβάλλον. Γενικά ούτε ακόμα και οι προγραμματιστές επηρεάζονται συνήθως άμεσα από τον πυρήνα, αφού τα προγράμματα γενικά είναι οδηγίες τι να κάνει ο υπολογιστής και όχι για το πώς λειτουργεί το υλικό.

Ε: Τι διαφορά έχει η χρήση ενός διαφορετικού πυρήνα λειτουργικού στην χρήση τού υπολογιστή;

Α: Ο πυρήνας όπως εξηγήσαμε δεν επηρεάζει «άμεσα» την χρήση τού υπολογιστή είναι όμως πολύ σημαντικό στοιχείο τής τεχνολογίας τού λειτουργικού και επηρεάζει εμμέσως μεν αλλά πολύ σημαντικά την χρήση για τούς ακόλουθους λόγους: Από τον πυρήνα εξαρτάται αν θα «δουλεύει» το υλικό καθώς και οι διάφορες σχετικές τεχνολογίες από την μία άκρη τού υλικού και από την άλλη άκρη τών εφαρμογών οι διάφορες εφαρμογές αν διανέμονται για ένα λειτουργικό σύστημα και όχι για ένα άλλο θα υπάρξουν δυσκολίες για να τρέξουν στο άλλο.

Δηλαδή η μεγάλη διαφορά για τούς χρήστες (και για τούς προγραμματιστές επίσης) μεταξύ windows και linux είναι ότι γύρω από τα windows έχει αναπτυχθεί ένα «οικοσύστημα» υλικού και εφαρμογών που τα υποστηρίζουν και αντίστοιχα γύρω από το linux έχει αναπτυχθεί ένα άλλο οικοσύστημα υλικού και εφαρμογών που το υποστηρίζουν. Αυτά τα δύο οικοσυστήματα δεν είναι ξένα μεταξύ τους αλλά δεν είναι και κοινά.

Ε: Ποιος χρησιμοποιεί λίνουξ;

Α: Είτε το γνωρίζει είτε όχι, όλος ο κόσμος. Οι περισσότερες υπηρεσίες στο διαδίκτυο βασίζονται στο λίνουξ, έτσι όποτε σερφάρει κάποιος στο διαδίκτυο, έστω και εμμέσως, χρησιμοποιεί λίνουξ. Στην πραγματικότητα εδώ και πολλά χρόνια το λίνουξ είναι το λειτουργικό σύστημα με το μεγαλύτερο εύρος χρήσης. Χρησιμοποιείται σε όλη την γκάμα από τούς υπερυπολογιστές ως τα ενσωματωμένα συστήματα κρυμμένο κάτω από κάθε είδους «έξυπνη» συσκευή. Καθώς το (βασισμένο στο linux) Android είναι πλέον πολύ δημοφιλές στα κινητά τηλέφωνα μπορούμε πια με ασφάλεια να πούμε ότι το λίνουξ είναι τώρα το πιο διαδεδομένο λειτουργικό σύστημα.

Ε: Νόμιζα ότι τα Windows είναι το κυρίαρχο λειτουργικό σύστημα.

Α: Ο περισσότερος κόσμος όταν συνδέει την έννοια τού υπολογιστή με μια κατηγορία, τούς υπολογιστές γραφείου (επίσης desktop, υποκατηγορία είναι και οι φορητοί ή laptops). Εκεί τα windows εξακολουθούν να είναι κυρίαρχα. Το λίνουξ βρίσκεται στην τρίτη θέση (δεύτερα είναι τα mac). Μπορεί να είναι «μειοψηφία», αλλά το ποσοστό του δεν είναι καθόλου αμελητέο. Προσωπικά το εκτιμώ (2014) μεταξύ 2 και 3 επί τοις εκατώ γεγονός που μεταφράζεται σε πολλές δεκάδες εκατομμυρίων χρηστών. Αυτό είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό αν αναλογιστούμε ότι όλος αυτός ο κόσμος «επιλέγει» λίνουξ (γενικά οι υπολογιστές πωλούνται με προεγκατεστημένα windows ή υποθέτοντας εγκατάσταση windows). Οι κατηγορία τών υπολογιστών γραφείου είναι περίπτωση που το «οικοσύστημα» που λέγεται παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο έναντι άλλων ποιοτικών χαρακτηριστικών. Αυτό ευνοεί στο να κλειδωθεί η αγορά σε μια μονοπωλιακή κατάσταση όπως έχει συμβεί με την Microsoft η οποία είναι δύσκολο να σπάσει καθώς έχουμε το λεγόμενο πρόβλημα τής κότας και τού αυγού. Δηλαδή οι χρήστες είναι κλειδωμένοι στο πιο ανεπτυγμένο οικοσύστημα και το οικοσύστημα αναπτύσσεται περισσότερο εκεί που είναι οι χρήστες.

Ε: Πώς συγκρίνεται το λίνουξ στην υποστήριξη υλικού;

Α: Το λίνουξ στην πραγματικότητα πια υπερέχει στην υποστήριξη υλικού σε σχέση με τα windows. Αναφερθήκαμε ήδη στο πολύ μεγαλύτερο εύρος χρήσης τού λίνουξ η υπεροχή όμως είναι γενικότερη. Συνήθως η υποστήριξη υλικού αναφέρεται σαν πλεονέκτημα τών windows όμως συχνά ισχύει το ανάποδο. Θα ήταν όμως πλάνη να αγνοηθούν και τα ισχυρά χαρτιά τών windows. Αν κάποιος δει την αγορά θα διαπιστώσει σαφή υπεροχή τών windows. Αυτό δεν μπορεί φυσικά να αγνοηθεί και σαφώς είναι σημείο υπεροχής τών windows. Από μόνο του όμως είναι επίσης παραπλανητικό. Οι επιλογές στην «αγορά» δεν είναι «τυχαίες». Σκεφτείτε για παράδειγμα να μπείτε σε ένα μαγαζί για mac. Θα διαπιστώσετε υποθέτω ότι το 100% τού υλικού υποστηρίζει mac. Παρομοίως αλλά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα έχουμε την «φαινομενική» υπεροχή τών windows. Αυτή η υπεροχή καθιστά σαφώς τα windows την «εύκολη» λύση ως προς τις επιλογές τής αγοράς. Δεν το διαγράφω βεβαίως αυτό ως πλεονέκτημα τών windows σε σχέση με το λίνουξ. Από την άλλη αν έχετε κάπως πιο «τυχαίο» υλικό, τότε το λίνουξ υπερέχει και θα κάνατε την ζωή σας πολύ ευκολότερη αν το επιλέγατε (μια συνηθισμένη περίπτωση είναι αν έχετε παλιότερο υλικό). Επίσης αν κάποιος θέλει να κάνει μια αγορά η βραχυπρόθεσμα «εύκολη» λύση είναι τα windows ακριβώς λόγω τής υπεροχής τους στην αγορά. Η μακροπρόθεσμα «ισχυρή» επιλογή όμως είναι το λίνουξ.

Ε: Πώς συγκρίνεται το λίνουξ στην υποστήριξη σε εφαρμογές;

Α: Το λίνουξ έχει «ιστορικούς» δεσμούς με το unix (θα επανέλθω αργότερα στο θέμα) και γενικά το σχετικό με unix λογισμικό υποστηρίζεται καλύτερα στο λίνουξ. Το λίνουξ επίσης υποστηρίζει γενικά καλύτερα το ελεύθερο λογισμικό (θα επανέλθω αργότερα στο θέμα). Αυτά από μόνα τους είναι ένας τεράστιος πλούτος λογισμικού. Σήμερα η κυρίαρχη ανάγκη στην χρήση τών υπολογιστών είναι το διαδίκτυο. Από τούς πέντε δημοφιλέστερους φυλλομετρητές (browsers, δηλαδή εφαρμογές για σερφάρισμα στο διαδίκτυο), οι τρεις (firefox, google chrome, opera) υποστηρίζουν ιθαγενώς το λίνουξ (δεν το υποστηρίζουν ιθαγενώς οι internet explorer τής microsoft και safari τής apple). Το skype επίσης υποστηρίζει λίνουξ. Υπάρχουν επίσης σουΐτες γραφείου (με κυριότερη το libre office) και βεβαίως εφαρμογές για αναπαραγωγή πολυμέσων (όπως ο vlc). Στην πραγματικότητα ικανοποιούνται άριστα οι ανάγκες για την συντριπτική πλειοψηφία τού κόσμου. Μία κατηγορία που ίσως αρκετός κόσμος θα διαπιστώσει σχετικό μειονέκτημα είναι η επεξεργασία πολυμέσων. Ακόμα και εκεί υπάρχουν μη αμελητέες δυνατότητες και βεβαίως το σχετικό λογισμικό αναπτύσσεται και βελτιώνεται. Το είδος τού λογισμικού που το λίνουξ μειονεκτεί παραδοσιακά τρομερά συγκριτικά με τα windows είναι αυτό που θα το ονομάσω «εμπορευματικό».

Δεν χρησιμοποιώ την λέξη «εμπορικό», γιατί η λέξη αυτή έχει ένα γενικότερο νόημα και σαφώς το «ελεύθερο» και το «δωρεάν» λογισμικό μπορούν να σχετίζονται έντονα με το εμπόριο και άρα να τούς ταιριάζει ο χαρακτηρισμός «εμπορικό». Θέλω να διακρίνω δηλαδή το λογισμικό που προσπαθεί να λειτουργήσει ως εμπόρευμα το ίδιο. Μια προφανής περίπτωση είναι το microsoft office. Η προσωπική μου γνώμη βεβαίως είναι στην πραγματικότητα ο κόσμος δεν το χρειάζεται και θα μπορούσε να κάνει την δουλειά του με το ελεύθερο libre office χωρίς ούτε να ξοδευτεί, ούτε να μπει στην διαδικασία τής πειρατείας. Ομοίως μια άλλη γνωστή περίπτωση είναι το photoshop. Αλήθεια πόσοι πραγματικά το χρειάζονται; Επίσης πόσοι το έχουν νόμιμα; Πόσοι ξέρουν ότι υπάρχουν εφάμιλλες επιλογές ελεύθερου λογισμικού; (gimp)

Στην πραγματικότητα ένα είναι το κύριο είδος εμπορευματικού λογισμικού που πραγματικά επηρεάζει τον περισσότερο κόσμο. Τα παιχνίδια. Παραδοσιακά τα παιχνίδια ήταν το κύριο μειονέκτημα τού λίνουξ και ο κύριος λόγος που οι χρήστες λίνουξ συνήθως διατηρούν παράλληλα και windows. Οι πρώτη σοβαρή εμπορική προσπάθεια μεταφοράς παιχνιδιών στην πλατφόρμα τού λίνουξ έγιναν από την εταιρεία λογισμικού [url=http://en.wikipedia.org/wiki/Loki_Software]Loki[/url] το 1998-2001. Η εταιρεία απέτυχε εμπορικά αλλά άφησε ανεκτίμητη κληρονομιά. Ακολούθησε η δεκαετία τής παντοκρατορίας τών Windows XP. Προσωπικά στα τέλη τής δεκαετίας τού 2000 άρχισα να βλέπω σημάδεια τεχνολογικής ετοιμότητας τού λίνουξ να αναλάβει. Ένας σταθμός ήταν το 2010 με το humble bundle να προωθεί παιχνίδια που υποστήριζαν λίνουξ. Με τούς χρήστες λίνουξ να εμφανίζονται πολύ ισχυρή δύναμη υποστήριξης και να ξοδεύουν αναλογικά τα περισσότερα ανανεώθηκε σοβαρά το ενδιαφέρον υποστήριξης παιχνιδιών στο λίνουξ. Το 2011 η desura υποστήριξε το λίνουξ και το 2012 φάνηκε η Valve με την steam να κινείται. Από το 2013 κυρίως λόγω steam υπάρχει πλέον καταιγισμός υποστήριξης παιχνιδιών στο λίνουξ. Η Valve προχώρησε ακόμα παραπέρα ανακοινώνοντας λειτουργικού συστήματος (SteamOS) βασισμένου στο λίνουξ ειδικά προσαρμοσμένου στην παιχνιδοπλατφόρμα της με σκοπό να χρησιμοποιηθεί σε υπολογιστές προορισμένους ως παιχνιδομηχανές στο σαλονι (Steam Machines). Το 2014 ο καταιγισμός συνεχίζεται και το λίνουξ πλέον είναι αξιοσέβαστη παιχνιδοπλατφόρμα. Βεβαίως υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος για να φτάσει τα windows αλλά φαίνεται να βαδίζει σταθερά πάνω του και όπως λένε «Η Ρώμη δεν κτίστηκε σε μια μέρα».

Αυτό το δημοσιεύω σαν πρώτο μέρος που σκοπεύω να συμπληρώσω.

Άδεια: Creative Commons BY-NC-ND.

Θέλω να γράψω δυο λογάκια για τις «ατμομηχανές» που πιστεύω θα δούμε στο όχι πολύ μακρυνό μέλλον και τουλάχιστον το υλικό με βάσει τουλάχιστον τις σημερινές επιλογές.

Από αυτά που καταλαβαίνω πιστεύω ότι ειδικά με βάση την κάρτα γραφικών μπορώ να χωρίσω τα μηχανήματα σε τρεις κατηγορίες. Κανονικά, Μεγάλα, Μικρά.

α) Κανονικά

Η προφανέστατη επιλογή για κάρτα γραφικών είναι η Nvidia GeForce GTX 750 Ti. Αυτή η κάρτα βγήκε φέτος τον Φεβρουάριο (οπότε δεν υπήρχε σαν επιλογή στα πρωτότυπα) και φαίνεται ιδανική επιλογή. Είναι αρκετά οικονομική, με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, σχετικά μικρή σε μέγεθος και παίζει τα πάντα. Την χαμηλή κατανάλωση την θεωρώ πολύ σημαντικό πλεονέκτημα γιατί σημαίνει πολλά πλεονεκτήματα (πχ χαμηλότερη απαίτηση σε τροφοδοτικό). Είναι ισχυρότερη από του PS4! Αυτό το λέω για να προλάβω αυτούς που θα ισχυριστούν ότι είναι για τα σκουπίδια για μια «παιχνιδομηχανή». Με πιθανότατα 8GB RAM (τα 4 θα τα έλεγα σήμερα λίγα και τα 16 μού φαίνονται ακόμα υπερβολή) i5 επεξεργαστή (και μικρότερος μια χαρά κάνει, i7 όμως είναι υπερβολή), βάλτε και τα υπόλοιπα, δεν χρειαζόμαστε άδεια λειτουργικού νομίζω μπορούμε να έχουμε ένα μηχάνημα σε τιμή ανταγωνιστική τών ps4 και xbone αλλά πολύ καλύτερο ως υλικό! Ισχυρό, αθόρυβο, χαμηλής κατανάλωσης, απλά το ανοίγεις και παίζεις, δεν σκέφτεσαι ιούς, δεν πέφτει η απόδοση, παίζεις με όποιο χειριστήριο θέλεις κλπ.

Πλεονεκτήματα: Παίζει τα πάντα (για λίνουξ μιλάμε, διαφορετικά μπορείς να στρημάρεις ή να εγκαταστήσεις Windows), λογικό κόστος, αθόρυβο, μικρότερο μέγεθος

Μειονεκτήματα: -

β) Μεγάλα

Υπάρχει φυσικά η επιλογή για ακόμα ισχυρότερες κάρτες γραφικών.

Πλεονεκτήματα: Υψηλότερες επιδόσεις (ανώτερες ρυθμίσεις στα απαιτητικά παιχνίδια)

Μειονεκτήματα: Κόστος, θόρυβος, μέγεθος

Προσωπικά θα έλεγα ότι αυτά που κερδίζεις δεν αξίζουν αυτά που χάνεις για μια παιχνιδομηχανή. Επιπλέον έχεις πάντα την επιλογή να έχεις στο γραφείο ένα μηχάνημα «τέρας» με Windows και κάρτα γραφικών AMD και από εκεί να στρημάρεις τα παιχνίδια στο σαλώνι. Δεν βλέπω ότι μια παιχνιδομηχανή «τέρας», ακόμα περισσότερο με SteamOS έχει πραγματικά νόημα.

δ) Μικρά

Μιλάω για κάρτες γραφικών intel

Πλεονεκτήματα: Απίστευτα χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση, απίστευτα μικρό μέγεθος, χαμηλότερο κόστος

Μειονεκτήματα: Δεν παίζει τα πάντα (παίζει όμως σχεδόν τα πάντα), Χαμηλότερες επιδόσεις

Αυτήν την στιγμή λείπουν δύο πράγματα για να φτιάξει κάποιος εδώ και τώρα ένα τέτοιο μηχάνημα. Το ένα είναι προφανώς το steam controller το οποίο είναι ακόμα στον σχεδιασμό (αλλά μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει άλλα χειριστήρια όπως πχ τού xbox) και το ποιο γελοίο κατά μένα, δεν βλέπω κουτιά κατάλληλα. Τουλάχιστον η ίδια η Valve θα δώσει τα δικά της CAD αρχεία ελεύθερα και αυτό δημιουργεί ασφαλώς αισιοδοξία. Οι «μεγάλες» όμως εταιρείες επέδειξαν μνημειώδη προχειρότητα και ανοησία στο θέμα τού σχεδιασμού. Δείξανε ενδεχόμενα "steam machines" χωρίς καν να μπουν στον κόπο να δούνε ποιο υλικό είναι συμβατό. Έχω μείνει άναυδος από την ανικανότητά τους.
 Τέλος το ίδιο το SteamOS αν και ελεύθερα διαθέσιμο είναι ακόμα σε beta.

Υπάρχει βέβαια το ερώτημα αν μπορεί ένας "gamer" να κάνει χωρίς windows. Κατ' αρχήν ούτε οι «κονσόλες» έχουν windows. Αυτό μόνο του το απαντάει σαν θεωρητικό ερώτημα. Σχεδόν όλα τα παιχνίδια τής Valve (Dota2, TF2, L4D2, HL2 κλπ) υποστηρίζουν σήμερα λίνουξ (και πιστεύω σχετικά σύντομα όλα). Υπάρχει ένας τεράστιος πλούτος από ανεξάρτητα (indie) παιχνίδια (super meat boy, fez, avnt, don't starve κλπ). Παιχνίδια εξομοίωσης όπως το euro track simulator 2. Παιχνίδια στρατηγικής όπως EU4, CK2, Civ5. Κάθε μέρα έρχονται στο λίνουξ όλο και περισσότερα παιχνίδια. Έλειψη προς το παρόν βλέπω σε δύο κατηγορίες. Στα σπορ υπάρχει έλλειψη (υποστηρίζει όμως το FM2014 για τούς υποψήφιους μανατζαραίους) και στα racing επίσης υπάρχει έλλειψη. Σε κάθε περίπτωση όλοι θα έπρεπε να χαιρετίζουν την ιδέα έστω ότι η Microsoft δεν θα έχει εσαεί το μονοπώλειο σε ένα νευραλγικό τομέα τεχνολογίας.

Πότε θα μπει δυναμικά στο παιχνίδι;

Προσωπικά έχω αναφέρει αρκετές φορές και το ξαναλέω και εδώ ότι ως ορίζοντα βάζω το τέλος τού 2015. Δεν πιστεύω ότι θα γίνει οποιαδήποτε σοβαρή προσπάθεια πριν από τότε.

Μού έχουν περισσέψει τρεις κωδικοί από προηγούμενο humble bundle και τούς κάνω δώρο σε όποιον ενδιαφέρεται.

Είναι για τα παιχνίδια

Dear Esther

Little Inferno

Awesomenauts

όποιος θέλει να μού γράψει μήνυμα. Θα ήθελα μόνο όταν τούς παραλάβει να απαντήσει ότι τούς παρέλαβε.