Soccer Manager 2022

Ο σωστός coach κάνει level up. Μπορεί και όχι, προχωράμε.

Το Soccer Manager έκλεισε μία δεκαετία ζωής, στην οποία ο περισσότερος κόσμος δεν το γνωρίζει. Αποτελεί μία εναλλακτική επιλογή σε σχέση με το Football Manager, το οποίο κυριαρχεί στην αγορά. Μάλιστα το Soccer Manager διατίθεται κάθε δωρεάν για PC και κινητά, ενώ απευθύνεται σε όσους θέλουν να συνδυάζουν ένα Manager game, με στοιχεία…προέδρου, μιας και επιτρέπει το γνώριμο upgrade των εγκαταστάσεων (ένας από τους λόγους που γουστάραμε Uefa Soccer Manager 2000, παλιότερα το τεράστιο Ultimate Soccer Manager, ακόμη πιο παλιά το The Manager και άλλα ανάλογα games).

Ο λόγος που το Soccer Manager δεν έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστό, παρότι free-to-play, είναι επειδή επιθυμεί με κάθε τρόπο να σας πάρει χρήματα, σε βαθμό που η επιβίωσή ενός προπονητή εντός του να είναι ολίγον τι οδύσσεια. Μια οδύσσεια…υπομονής. Οι αλλαγές που παρουσιάζει κάθε χρόνο είναι ελάχιστες και αφορούν κάθε φορά ελάχιστες προσθήκες. Κάτι ανάλογο ισχύει και φέτος.

Database και μεταγραφές
Η βάση πρωταθλημάτων, ομάδων και παικτών παραμένει και φέτος η ίδια. Στο Soccer Manager 2022 θα βρείτε για άλλη μια φορά δεκάδες πρωταθλήματα (35), αλλά ως προς το ελληνικό ενδιαφέρον υπάρχει μόνο η Superleague. Επίσης δεν υπάρχουν όλοι οι Reserves κάθε ομάδας, παρά μόνο οι σημαντικότεροι, ενώ ακόμα και στις μεγάλες ομάδες του εξωτερικού, παρότι υπάρχουν οι περισσότεροι Reserves, δυστυχώς δεν υπάρχουν οι ομάδες νέων. Αυτό γίνεται τόσο για λόγους μη επαρκούς έρευνας, όσο ταυτόχρονα και για να μην έχετε αρκετούς παίκτες να πουλήσετε, άρα να ξεκινήσετε με μεγαλύτερα έσοδα.

Οι μεταγραφές έχουν το ίδιο σύστημα με πέρυσι. Δεν υπάρχουν όλοι οι ελεύθεροι παίκτες. Για την ακρίβεια δεν υπάρχει…σχεδόν κανένας! Αυτό γίνεται για να μην σας δοθούν αρκετές επιλογές για να υπογράψετε φθηνούς παίκτες και να χρειαστεί να τους αγοράσετε…μιας και το παιχνίδι σας επιτρέπει να αποκτήσετε in-game χρήματα μέσω πραγματικών χρημάτων και με αυτά φυσικά να αγοράσετε παίκτες ή να κάνετε upgrade το γήπεδό σας. Οι developers φυσικά σας ωθούν ξανά και ξανά να αγοράσετε πακέτα με coins χρησιμοποιώντας πραγματικά χρήματα, για να μπορέσουν να βγάλουν τα προς το ζην τους.

Το μεταγραφικό σύστημα του Soccer Manager παραμένει το ίδιο εξοργιστικό εδώ και πάρα πολλά χρόνια και δεν λέει να αλλάξει. Πρώτον διότι οι παίκτες που εμφανίζονται στην Transfer List και ακόμη χειρότερα οι ελεύθεροι, είναι ελάχιστοι. Αυξάνονται λίγο-λίγο κάθε φορά όσο επενδύετε στην αναβάθμιση του κτιρίου Scouting της ομάδας σας και μέχρι εκεί. Μέχρι να το αναβαθμίσετε επαρκώς, η Transfer List θα σας θυμίζει εποχές όπου παίζαμε Manager games στα τέλη δεκαετίας ’80 με αρχές δεκαετίας ’90, τότε που οι Transfer lists ήταν…ελάχιστες σελίδες οθόνης ή ακόμα και μία σελίδα.

Το θετικό είναι ότι τουλάχιστον φέτος μπορείτε να πουλήσετε τους παίκτες σας λίγο πιο εύκολα από πέρυσι. Ωστόσο θα υπάρχουν και περιπτώσεις παλτών που θα σας ξεμείνουν. Ευτυχώς που πολύ σπάνια έρχονται ομάδες να αγοράσουν παίκτες σας λίγες μέρες πριν λήξει το συμβόλαιό τους (αντί να περιμένουν να τους πάρουν ελεύθερους) και βγάζουμε μερικά ανέλπιστα ευρώπουλα.

Δεύτερον και κύριο οι μεταγραφές εξυπηρετούν…τους developers, αφού ακόμα και για να υπογράψετε έναν ελεύθερο παίκτη, θα πρέπει να του πληρώσετε ένα υψηλό ποσό. Αυτό προφανώς και γίνεται επίτηδες για να μην σας φτάνουν τα χρήματα και να αναγκαστείτε να πουλήσετε παίκτες. Τώρα φαντάζεστε στο μυαλό σας ένα Plan B. Ότι πουλώντας παίκτες θα βγάλετε ένα καλό χαρτζηλίκι για να αγοράσετε παίκτες και θα έχετε κέρδος. Όχι, διότι όταν θα πρέπει να ανανεώσετε το συμβόλαιο κάθε παίκτη σας θα πρέπει κάθε φορά να τον πληρώσετε ένα σεβαστό ποσό, που ανέρχεται σε…εκατομμύρια ευρώ για τους καλούς παίκτες!

Ναι αλλά τώρα φαντάζεστε στο μυαλό σας ένα Plan C. Ότι θα αγοράσετε νέους σε ηλικία παίκτες με υψηλό Potential. Όχι, ακόμα και αυτό το προέβλεψαν οι developers. Οι ανανεώσεις συμβολαίων ακόμα και σε ταλέντα με χαμηλά ratings σας ζητούν ξανά υψηλότατους μισθούς, λες και πρόκειται για παίκτες πρώτης ομάδας και βέβαια υψηλό ποσό Signing on fee, τόσο για να τους πάρετε, όσο και για να τους ανανεώσετε το συμβόλαιο. Το ποσό αυτό ανέρχεται σε εκατομμύρια και αντιστοιχεί με παίκτη πρώτης ομάδας, κοινώς έχει να κάνει και με το Potential του παίκτη. Τραγωδία σκέτη δηλαδή. Η μόνη λύση είναι τα πενταετή συμβόλαια για να μην πληρώνετε περισσότερα χρήματα κάθε τρεις και λίγο.

Μικροσυναλλαγές, αυτή η μάστιγα
Πριν συνεχίσουμε θα πρέπει να κάνουμε μία παύση και να αναφερθούμε στα microtransactions. Σε κάθε έκδοση του Soccer Manager μπορείτε να πληρώσετε πραγματικά χρήματα και να αγοράσετε coins. Τα coins μετά χρησιμοποιούνται για να αποκτήσετε χρήματα ώστε να κάνετε μεταγραφές, να τελειώσετε το χτίσιμο εγκαταστάσεων πιο γρήγορα (άχρηστο χαρακτηριστικό), να αναλάβετε όποια ομάδα θέλετε στο παιχνίδι (επίσης άχρηστο χαρακτηριστικό) ή για να αγοράσετε boosters.

Τα boosters σας δίνονται σε μικρές ποσότητες όταν κάνετε level up ως προπονητής, κάτι που αποτελεί ένα από τα νέα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού. Μπορείτε να ξοδέψετε boosters για να επαναφέρετε άμεσα έναν παίκτη από τραυματισμό, να μην μετρήσει η κόκκινη και να παίξει στο επόμενο ματς, να κάνετε boost τον παίκτη αυξάνοντας το rating του πριν αρχίσει ένας αγώνας ή να βελτιώσετε την ψυχολογία ενός παίκτη, η οποία μπορεί να πέσει για χίλιους δυο λόγους που προαναφέραμε και αυτό δεν θέλετε να επηρεάσει την απόδοσή του.

Επίσης, μπορείτε να αποκτήσετε και VIP πακέτα, τα οποία σας δίνουν αρκετά credits, περισσότερα save slots και bonuses. Δυστυχώς εξ αρχής ξεκινάτε με ένα save slot κι αυτό γίνεται κάθε χρόνο για τον προφανή λόγο, ότι υπάρχει Autosave και αν χρεωκοπήσετε τότε το παιχνίδι σταματάει. Πολύ απλά…ας πληρώνατε!

Ομάδα, τακτικές και προπόνηση
Η διαχείριση του Squad και των τακτικών έχει μείνει ίδια με πέρυσι. Τα μενού είναι πανομοιότυπα και μπορείτε να ορίσετε φίλτρα του πως θέλετε να εμφανίζονται οι παίκτες σας. Δυστυχώς δεν υπάρχει η ένδειξη Lst (Listed) ή Loa (For Loan) δίπλα από κάθε παίκτη σας που θέλετε να πουλήσετε ή να παραχωρήσετε δανεικό. Αυτό που εξακολουθεί να υφίσταται και φέτος είναι η δυσαρέσκεια των παικτών, είτε γιατί δεν παίζουν καλά και τα έχουν με τον εαυτό τους, είτε γιατί τα έχουν μαζί σας γιατί δεν τους βάζετε να παίξουν ή γιατί πιστεύουν ότι πρέπει να πάνε σε καλύτερη ομάδα.

Επειδή με την αναβάθμιση του προπονητικού σας κέντρου τα ratings των παικτών ανεβαίνουν γρήγορα, αρκετοί παίκτες όταν εξελιχθούν θα σας ζητούν μεγαλύτερα συμβόλαια και εκεί θα πρέπει να διαπραγματευτείτε το αν θα τους τα δώσετε άμεσα, εντός 12μήνου ή ακόμα και ποτέ (αν τους έχετε για πούλημα). Το παράδοξο είναι ότι ορισμένοι παίκτες γκρινιάζουν όχι μόνο για τα χρήματα και για το ότι παίζουν χάλια, αλλά και επειδή τους έχετε (όπως λένε) λάθος Squad Status. Εδώ έχουμε ένα εντελώς άκυρο bug. Καμιά φορά μπορεί να λέτε στους παίκτες σας ότι είναι Key players ή First Team players κι αυτοί να συνεχίζουν να γκρινιάζουν για παλιό Squad Status που είχαν (Backup players).

Η προπόνηση έχει μείνει ίδια με πέρυσι. Υπάρχει η βασική προπόνηση +1 slot όπου επιλέξετε ανάμεσα σε Defensive, Attacking, Technical, Tactical, Physical και Goalkeeping. Θυμίζουμε ότι όταν πατάτε Start New Game υπάρχουν τρία είδη προπονητή που μπορείτε να διαλέξετε. Όσοι επιλέξετε αυτό που δίνει ένα εξτρά Save slot προπόνησης (οι περισσότεροι δηλαδή), θα έχετε τους παίκτες σας να αναπτύσσονται πιο γρήγορα και το slot θα μετράει για διπλό. Οπότε ένα Attacking εκεί είναι ότι πρέπει.

Στις τακτικές έχουμε επίσης τις ίδιες επιλογές, δηλαδή ότι μπορείτε να ορίσετε τα σημεία από όπου θα επιτίθεται η ομάδα σας, αν οι παίκτες θα σουτάρουν μέσα ή και έξω από την περιοχή κ.ο.κ. Παρατήρησα επίσης ότι ορισμένες θέσεις υστερούν εκ των προτέρων. Για παράδειγμα, παίζοντας 4-2-3-1 (όπως και πάρα πολύς κόσμος), είδα ότι τα εξτρέμ μου έχουν μονίμως χαμηλότερα ratings από τους άλλους παίκτες. 

Μάθε μπαλίτσα
Η 3D απεικόνιση αγώνα πετυχαίνει οριακά τον σκοπό της. Τα γραφικά είναι απαρχαιωμένα και τα animations εντελώς για γέλια. Οι παίκτες στρίβουν λες και βρίσκονται στο Virtua Striker και οι τερματοφύλακες μπλοκάρουν την μπάλα ή την αποκρούουν με εντελώς κωμικό τρόπο. Το Football Manager μπροστά του είναι διαμάντι. Ένα –ας πούμε- χρήσιμο στοιχείο φέτος είναι ότι ο βοηθός σας δίνει συμβουλές μέσα στον αγώνα για το τι θα πρέπει να κάνετε. Ωστόσο, καμιά φορά σας δίνει συμβουλή για πράγμα που…έχετε ήδη κάνει στις τακτικές σας από την αρχή ή στην πορεία του αγώνα, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις δεν έχει τι να πει και σας λέει “Κάτι πρέπει να κάνουμε για να αλλάξουμε την ροή του αγώνα”. Ναι, Thank you Captain Obvious! Το ερώτημα είναι τι ακριβώς.

Ένα από τα πιο ενοχλητικά στοιχεία του παιχνιδιού είναι ότι οι παίκτες με πεσμένοι ψυχολογία, ειδικά όσοι έχουν απογοητευτεί από τις εμφανίσεις τους ή πιστεύουν ότι μπορούν και πρέπει να πάνε σε μεγαλύτερη ομάδα (το χαρακτηριστικό “Unsettled”) έχουν χαμηλότερο rating σε κάθε αγώνα και είναι οι πρώτοι υποψήφιοι για πούλημα. Το να χρησιμοποιήσετε boosters για να τους ανυψώσετε το ηθικό είναι ότι πιο άκυρο γιατί κατά 99% το ηθικό τους θα ξαναπέσει σε 1-2 αγώνες, άρα θα έχετε χαλάσει χρήσιμα boosters που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τραυματισμούς, κάρτες ή boost rating πριν από κάθε ματς. Αφήστε δε που το boost ψυχολογίας συνεχίζει να θέλει τα κέρατά του. Δεν γίνεται κύριοι developers να απαιτείτε 5 boosts για να πάει το ηθικό από “Very Poor” σε “OK” και άλλα τόσα για να γίνει άριστο, την στιγμή που με μόλις 2 boosts το rating το παίκτη ανεβαίνει σε ένα ματς κατά 4 μονάδες ή με 1-2 boosts τον θεραπεύεις από τραυματισμό ή με 1 boost από κόκκινη κάρτα!

Ένα Manager game που κουβαλάει τις παθογένειες του παρελθόντος, ωστόσο με πολύ κόπο και ιδρώτα θα μπορέσετε να αντεπεξέλθετε.

Σκυλίιιι…τιριριτιτι τιριτιτι…
Για να βρείτε παικταράδες που θα τρέχουν σαν…σκυλιά και θα σκοράρουν κατά ρυπάς, η λογική του παιχνιδιού είναι ξανά η ίδια. Αποκτήστε ταλέντα από την ελεύθερη αγορά. Αυτά που κοστίζουν περισσότερο από άλλους παίκτες. Είναι οι λεγόμενοι regenerated παίκτες. Πουλήστε επίσης όσους δεν κάνουν για την πρώτη ομάδα ή όσους πλησιάζουν τα 30, για να μπορέσετε να αντέξετε οικονομικά.

Οι αναβαθμίσεις αφορούν Γήπεδο, Club Zone (Merchandize), Training, Scouting Centre και Ακαδημία. Υπάρχουν πολλές κλίμακες που προσθέτουν extras και σας διευκολύνουν. Το γήπεδο είναι ακριβό και καλό θα είναι να το αφήσετε προς το τέλος. Ευτυχώς φέτος οι αναβαθμίσεις είναι λίγο φθηνότερες και δείχνουν ότι κάνετε απόσβεση από τα εισιτήρια συνήθως εντός τριετίας. Το Club Zone είναι φθηνό και αυξάνει τα έσοδά σας από τις πωλήσεις αξεσουάρ. Το Training βελτιώνει τους παίκτες σας πιο γρήγορα και είναι επίσης χρήσιμο. Το Scouting Centre χρειάζεται 1-2 levels για αρχή και…καλά είμαστε. Η ακαδημία είναι μακροχρόνια επένδυση και για να βγάλετε παικταράδες παγκόσμιας κλάσης θέλετε πάρα πολλές και ακριβές αναβαθμίσεις.

Τα bugs τρέχουν επίσης σαν σκυλιά, αφού το παιχνίδι κολλάει σε πολλές φάσεις, ειδικά στην οθόνη των μικροσυναλλαγών. Είτε αποκτήσετε ένα δωρεάν πακέτο ελάχιστων χρημάτων που εμφανίζεται κάθε τέσσερις ώρες, είτε πάτε να αγοράσετε coins ή VIP πακέτα, το Soccer Manager 2022 θα βρει κάθε ευκαιρία να κολλήσει στο Processing. Κατά τα άλλα οι developers θέλουν να βγάλουν χρήματα από εμάς, έτσι;

Ένα εντελώς κουφό είναι ότι στους Ευρωπαϊκούς αγώνες δεν σας έρχονται έσοδα από τις νίκες, όπως θα έπρεπε, παρά μόνο από τα εισιτήρια. Χρηματικά έπαθλα από αγώνες σας δίνονται για τις πρώτες θέσεις του πρωταθλήματος και σε εξαιρετικές περιπτώσεις στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Επίσης, υπάρχουν μέχρι και bugs σε μηνύματα, όπως π.χ. να δείτε έναν ποδοσφαιριστή που έχετε στη Shortlist να μένει ελεύθερος από…την ομάδα σας (εννοώντας την ομάδα που έπαιζε), υπάρχει μικρός αριθμός οπαδών ακόμα και σε μεγάλες ομάδες, πάλι για να μην έχετε επαρκή έσοδα, στο μεταγραφικό παζάρι μπορεί η ίδια μεγάλη ομάδα να θέλει να αγοράσει 2-3 παίκτες σας μαζί και οι προτάσεις από το εξωτερικό είναι πολύ σπάνιες και άλλα τέτοια χαριτωμένα.

Το πάει…σε άλλο level
Ευτυχώς που οι developers φέτος αξίωσαν να προσθέσουν ένα σημαντικό χαρακτηριστικό και αυτό είναι το level προπονητών. Όσο παίζετε αποκτάτε xp και σε κάποια σημεία κάνετε level up. Σε κάθε level up μπορείτε να ξοδέψετε πόντους σε attributes που αφορούν π.χ. καλύτερες διαπραγματεύσεις παικτών, περισσότερα έσοδα από merchandize (οι μισοί πόντοι θα πηγαίνουν εκεί στην αρχή), καλύτερη ψυχολογία παικτών, καλύτερη προπόνηση ανά θέση κτλ.

Πέρα από τα attributes σας δίνονται και άφθονοι πόντοι για να τους ξοδέψετε σε abilities. Υπάρχουν πέντε κατηγορίες από abilities και είναι οι: Amateur, Professional, Elite, World Class και Legend. Ξεκινάτε έχοντας την δυνατότητα να αποκτήσετε abilities μόνο από την κατηγορία Amateur και όταν φτάσετε σε κάποιο level ξεκλειδώνετε και τα abilities της κατηγορίας Professional, μετά σε μεγαλύτερο level της κατηγορίας Elite κτλ. Τα abilities αφορούν για παράδειγμα καλύτερο chemistry, βελτίωση % στην προπόνηση, μεγαλύτερη υπομονή από την διοίκηση, βελτίωση στην απόδοση των νέων κάτω των 23 ετών, το να μπορείτε να φέρετε πιο εύκολα παίκτες κτλ.

Το παράδοξο είναι ότι σας δίνονται πολλοί πόντοι για τα abilities και τα μενού έχουν διαμορφωθεί έτσι ώστε να φαίνεται ότι ξεκλειδώνετε κάθε φορά ένα ability, χωρίς να μπορείτε να του αυξήσετε το level, παρότι φαίνεται ότι έχουν levels. Κάτι δεν πάει καλά στον σχεδιασμό των μενού. Θα καταλήξετε δηλαδή μέχρι την επόμενη κατηγορία από abilities να μην μπορείτε να κάνετε level up στα abilities που αγοράσατε, αλλά να περιμένετε να ξεκλειδώνουν τα νέα abilities για να ξοδέψετε τους πόντους σας. Το νέο αυτό σύστημα σας βοηθάει τόσο στην εξέλιξη των παικτών σας, όσο κυρίως στην αύξηση των οικονομικών σας από το Merchandize και στην υπομονή της διοίκησης, για να γλιτώσετε την απόλυτη, κάτι που ήταν μόνιμο πρόβλημα στο Soccer Manager 2021 αν δεν βάζατε το χέρι στην τσέπη.

Μανατζεράδες ενωθείτε
Αν δεν θέλετε να ξοδέψετε χρήματα για να αγοράσετε το Football Manager, ούτε καν στις εκπτώσεις, τότε το Soccer Manager 2022 πιθανόν να σας αρέσει. Απευθύνεται σε όλους αυτούς τους προπονητές-προέδρους που θέλουν να έχουν τον πλήρη έλεγχο του συλλόγου, αλλά φυσικά υστερεί σε ακρίβεια δεδομένων των παικτών και στο βάθος του gameplay. Κατά τα άλλα, έχει επιλογές που δεν έχουν άλλα Manager games, όπως τα RPG στοιχεία και η κατασκευή εγκαταστάσεων, αλλά και ένα πολύ ευχάριστο –σε βαθμό arcade βέβαια- και κατανοητό από όλους σύστημα ανάπτυξης ταλέντων. Υπό αυτή την έννοια και ειδικά αν είστε προπονητής της εξέδρας αξίζει να το δοκιμάσετε. Απλά να έχετε δίπλα σας εύκαιρες και τίποτα ασπιρίνες σε περίπτωση που σας σπάσει τα νεύρα με τα προβλήματά του.

Θετικά:
- Μεγάλη ποικιλία από αναβαθμίσεις γηπέδου
- Η ανάπτυξη των νέων ταλέντων της ομάδας
- Free-to-play και με χαμηλές απαιτήσεις
- Το νέο σύστημα με τα levels του προπονητή που σας δίνει bonuses

Αρνητικά:
- Σαθρό μεταγραφικό σύστημα
- Bugs και glitches με τους κουβάδες
- Κακοσχεδιασμένα animations
- Έλλειψη βάθους στο gameplay
- Λάθη στα στατιστικά παικτών
- Οι μικροσυναλλαγές έχουν καταστρέψει τα πάντα
- Δεν υπάρχει multiplayer mode

Βαθμολογία
Γραφικά: 5.5
Ήχος: 6
Gameplay: 6
Αντοχή: 7
Γενικά: 6.6

Ελαφρώς βελτιωμένο, αλλά με άφθονες προχειρότερες, καθώς συνεχίζει να ευελπιστεί στην αφαίμαξη της τσέπης σας.

Μάνος Γρυπάρης