Football Manager 2018

Αυτές οι κλίκες θα μας φάνε! 

Η ετήσια περίοδος όπου οι προπονητές των πάγκων θα αλλάξουμε την ιστορία (μόνο στο PC μας) επιτέλους έφτασε. Το Football Manager 2018 περιλαμβάνει μια σειρά βελτιώσεων που απευθύνονται για άλλη μια χρονιά στους σκληροπηρυνικούς φίλους της σειράς. Αν στο FM 2009 μπορούμε να πούμε ότι μπήκαν τα θεμέλια με την 3D engine, φέτος έχουμε την “ταράτσα” του χτίσματος και ειλικρινά δεν μπορώ να φανταστώ τι άλλο θα μπορούσε να προστεθεί σε ένα Manager game που έκλεισε 25 χρόνια στην αγορά. Ήδη οι φήμες περί ετήσιου update έχουν αρχίζει να ακούγονται στην πιάτσα.

Στο FM 2017 είδαμε την περυσινή σεζόν την προσθήκη των social media και νέα attributes παικτών που καθόρισαν τον χαρακτήρα τους. Φέτος στο FM 2018, η Sports Interactive χτίζει βάζοντας το…“σκέπαστρο” της “σοφίτας” (που βρίσκεται στην “ταράτσα”), καθώς βάση του χαρακτήρα των παικτών δημιουργεί αντιδράσεις, τόσο μαζί σας όσο και μεταξύ τους. Πλέον δεν θα δείτε μόνο τους παίκτες να είναι π.χ. δυσαρεστημένοι γιατί τους αφαιρέσατε το περιβραχιόνιο του αρχηγού, αλλά θα τους δείτε να κάνουν πηγαδάκια μεταξύ τους σε ομάδες, τα λεγόμενα social groups. Το νέο αυτό χαρακτηριστικό εμφανίζει ποιες παρέες (ή ποιες “κλίκες” αν θέλετε) δημιουργούνται μέσα στο σύλλογο. Μπορείτε να τις επηρεάσετε αν ζητήσετε για παράδειγμα από έναν έμπειρο παίκτη να διδάξει τα κόλπα σε νεότερο, ώστε ο τελευταίος να ενταχθεί στο κλίμα ή αν φέρετε παίκτη ίδιας εθνικότητας με κάποιον άλλο. Απ’ την άλλη, θα δείτε αντιδραστικούς παίκτες να αρνούνται π.χ. να διδάξουν νεότερους ή να σας προτείνουν πιθανές μεταγραφές αν τους το ζητήσετε. Συν τις άλλοις, παίκτες που μένουν εκτός αποστολής, ειδικά στα ευρωπαϊκά ματς, θα διαμαρτύρονται ακόμη πιο συχνά βάση της προσωπικότητάς τους.

Η ιεραρχία
Η νέα προσθήκη στο FM 2018 ονομάζεται Dynamics. Σε αυτό το μενού μπορείτε να δείτε καταρχήν την ατμόσφαιρα που επικρατεί στα αποδυτήρια και που αλλάζει από αποτέλεσμα σε αποτέλεσμα. Θα δείτε την ψυχολογία των παικτών, την άποψή τους κ.ο.κ. Στη συνέχεια έχουμε τα social groups που προαναφέραμε και που δείχνουν τις παρέες παικτών. Το ποιοι θα κάνουν παρέα με ποιους εξαρτάται π.χ. από την εθνικότητά τους, πόσο καιρό βρίσκονται στην ομάδα κτλ. Κάποιοι παίκτες να ξέρετε από τώρα ότι θα μείνουν στο περιθώριο και δεν θα κάνουν παρέα με κανέναν. Για παράδειγμα ο Γερμανός Maximilian Beister, που τον πήρα ελεύθερο και έφτασε η αξία του στα 3 εκατομμύρια ευρώ, είναι σε στατιστικά τρελή ευκαιρία για free transfer, αλλά έχει Teamwork 8, Work Rate 11 και είναι αντιδραστικό στοιχείο καθώς δεν θέλει να διδάσκει νέους παίκτες ούτε εντάσσεται κάπου κοινωνικά.

Μέσω του μενού Hierarchy θα δείτε μια πυραμίδα που απεικονίζει την ιεραρχία των παικτών σας. Στις υψηλές βαθμίδες της πυραμίδας βρίσκονται παίκτες με υψηλή επιρροή, όπως οι αρχηγοί της ομάδας ή όσοι παίζουν χρόνια σε αυτή. Υπάρχουν διάφορες διαβαθμίσεις και στο κάτω μέρος αυτών οι ποδοσφαιριστές με την χαμηλότερη επιρροή. Οι συγκεκριμένοι επηρεάζονται πολύ από τους “από πάνω” τους οπότε το πώς θα διαχειριστείτε τις μεγάλες προσωπικότητες της ομάδας θέλει προσοχή. Όσοι έχετε παίξει μπάλα in real-life ξέρετε ότι το νέο αυτό μενού είναι ιδιαίτερα χρήσιμο. Επίσης, θα δείτε ποιοι παίκτες είναι θετικοί απέναντί σας, ποιοι ουδέτεροι και ποιοι έχουν εναντιωθεί στο πρόσωπό σας. Αν δεν τα καταφέρνετε καλά στα αποτελέσματα να περιμένετε γενικά αρνητικές αντιδράσεις. Ωστόσο, με ένα Team Meeting και την κατάλληλη δήλωση κατάφερα μετά από μια βαριά ήττα στην Ευρώπη στους ομίλους του Europa League να μετατρέψω κατευθείαν 13 αρνητικές αντιδράσεις σε ουδέτερες.

Το πώς θα αντιδράσει κάθε παίκτης στις αποφάσεις σας εξαρτάται απ’ τον χαρακτήρα του. Για παράδειγμα πήρα Free Transfer πίσω τον Στέφανο Κοτσόλη στον Παναθηναϊκό με Leadership 18, ο οποίος είναι μόνιμη επιλογή όταν θέλω να τον στείλω να καθησυχάσει έναν παίκτη αν έχει θέμα μαζί μου. Όταν μάλιστα τον έβαλα αρχηγό με Vice Captain τον Hiljemark, τότε ο τελευταίος βγήκε στα μέσα και άρχισε να με κριτικάρει για την επιλογή μου αυτή, οπότε έστειλα τον Κοτσόλη για να ηρεμήσει την κατάσταση. Ο Στέφανος κατάφερε να πείσει μέχρι και τον Moledo να μείνει, την στιγμή που μου είχαν έρθει πολλές προτάσεις από το εξωτερικό για αυτόν.

Μεταγραφικά
Πάμε στον βασικότερο ίσως τομέα του Football Manager που είναι οι μεταγραφές. Φέτος θα δυσκολευτείτε για άλλη μια φορά να ξεφορτωθείτε τα παλτά σας, σε σημείο που θα φτάσετε να παρακαλάτε να πουλήσετε παίκτες για 0 ευρώ και να μην τους παίρνει κανείς! Ναι, έφτασα στο σημείο να δίνω ακόμα και τον Mounier, τον Altman, τον Κουρμπέλη και τον Κολοβέτσιο για 0 ευρώ και να μην έρχεται ούτε μία πρόταση! Ποια ομάδα της Superleague δεν θα τους ήθελε για 0 ευρώ; Θα έπρεπε τουλάχιστον να μπουν στη διαδικασία ομάδες να διαπραγματευτούν μαζί τους μισθό και να τους δώσουν λιγότερα. Αν έχετε Director of Football (σ.σ. δεν είχα και πήρα τον Νίκο Μαχλά) μπορείτε να του αναθέσετε να “σουτάρει” τους ανεπιθύμητους παίκτες, φτιάχνοντας την σχετική λίστα. Ούτε αυτός καταφέρνει να βρει υποψήφιους αγοραστές με 0 ευρώ.

Συν τις άλλοις, ήθελα να φέρω πίσω τον Κώστα Τριανταφυλλόπουλο από τον Αστέρα Τρίπολης, που θεωρώ ότι κακώς τον διώξαμε και προσέφερα στον Αστέρα 2-3 παίκτες ως ανταλλάγματα κάθε φορά. Συνολικά έκανα γύρω στις 20 προτάσεις ανακατεύοντας τους παίκτες που έδινα ως αντάλλαγμα. Ο Αστέρας τις δέχτηκε όλες, ο Τριανταφυλλόπουλος δεχόταν πάντα, αλλά οι παίκτες που έδινα ως αντάλλαγμα πάντα δεν ήθελαν να πάνε γιατί μάλλον δεν τους κάλυπτε το οικονομικό, που ο Madinda στον Αστέρα παίρνει 7.250€ την εβδομάδα. Προτιμούσαν να σκουπίζουν τον πάγκο παρά να παίξουν σε άλλη ομάδα, κάτι που το θεωρώ φάουλ.

Βασική αρχή για την εύρεση παικτών είναι το Knowledge base. Θα πρέπει να προσλαμβάνετε scouts όχι μόνο με βάση τα Judging Player Ability και Potential, αλλά και με βάση τις γνώσεις τους ανά χώρα. Έτσι, αποκαλύπτετε σταδιακά τον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη και μαθαίνετε ολοένα και περισσότερα στατιστικά παικτών γλιτώνοντας χρήμα και χρόνο στο scouting. Βρήκα ωστόσο την επιλογή αναζήτησης νέων παικτών μέσω scout προβληματική και χρονοβόρα. Έπρεπε να υπάρχουν πιο σαφή μενού και με καθορισμό μεγάλης ακρίβειας για τον χρόνο που θέλουμε να λείπει ο scout. Δίνεται ακόμα και η αίσθηση ότι δεν υπάρχει μεμονωμένη εντολή αναζήτησης σε scout, αλλά πολλές φορές λειτουργεί ως μαζική. Το συγκεκριμένο μενού θέλει αρκετή δουλειά.

Όταν κάθε παίκτης αποτελεί ξεχωριστή προσωπικότητα…και το δείχνει στην πράξη.

Τακτικές και προπόνηση
Τα μενού τακτικής και προπόνησης έχουν παραμείνει ολόιδια με πέρυσι, με απειροελάχιστες αλλαγές. Στις τακτικές διατηρείται η σταδιακή εξοικείωση με το εκάστοτε σύστημα, ανάλογα με το πόσο συχνά το χρησιμοποιείτε, οι ακριβέστατες οδηγίες κίνησης των παικτών, αλλά και ο ακριβές ρόλος του κάθε παίκτη στο γήπεδο, όπου εκεί καλό είναι να τον χρησιμοποιείτε σε ρόλο που ξέρει να παίζει καλά. Στην προπόνηση εστιάζετε σε συγκεκριμένους τομείς και καλό είναι να αποκτήσετε και τους ανάλογους coaches για να γίνει σωστή δουλειά.

Τα μενού ειδήσεων και social media διατηρούνται και φέτος θα διαβάζετε ακόμα περισσότερα tweets σχετικά με την απόδοσή σας, πιθανές μεταγραφές κ.ο.κ. Επίσης, υπάρχουν προγραμματισμένα γεγονότα, όπως η παραίτηση Αλαφούζου στον Παναθηναϊκό και η φημολογία απόκτησης της ομάδας από τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο. Από εκεί και πέρα το τι θα συμβεί έχει τυχαίες μεταβλητές. Αν για παράδειγμα όντως το τριφύλλι αποκτηθεί απ’ τον Γιαννακόπουλο ή κάποιον άλλο επιχειρηματία τότε αυτό θα μπει και στο παιχνίδι με προγραμματισμό και update, αλλά θα είναι διαθέσιμο μόνο με Start New Game.

Τραυματισμοί
Με το νέο εργαλείο ελέγχου τραυματισμών μπορείτε να λάβετε σωστές συμβουλές για το αν και κατά πόσο οι τραυματίες παίκτες σας μπορούν να αγωνιστούν στο επόμενο ματς ή αν θα ρισκάρουν τραυματισμό, καθώς επίσης και το αν έχουν συχνούς τραυματισμούς ή αν ο τρέχον τραυματισμός τους θέλει προσοχή. Ακόμη, παρατηρήσαμε ότι στην προετοιμασία ομάδας θα πρέπει να δώσετε μεγάλη βάση στο Fitness, διαφορετικά θα έχετε συχνούς τραυματισμούς παικτών, ειδικά σε ελληνικές ομάδες που δεν έχουν καλούς φυσιοθεραπευτές.

Γηπεδάρες
Με την νέα μηχανή απεικόνισης αγώνα, τα γραφικά των γηπέδων είναι χάρμα οφθαλμών. Ο σχεδιασμός και ο χρωματισμός στις κερκίδες, η μορφολογία των κερκίδων και οι πάγκοι των ομάδων έχουν κάθε λεπτομέρεια. Ωστόσο δεν ισχύει το ίδιο και για την απεικόνιση των παικτών. Περίμενα καλύτερη ανάλυση στον σχεδιασμό τους και καλύτερα animations. Για παράδειγμα, υπάρχουν οι κλασικές άτσαλες κινήσεις παικτών όταν κρατούν την μπάλα και ο τρόπος που στρίβουν είναι ασταθής. Επίσης, ο ήχος κατά το χτύπημα της μπάλας πρέπει να έχει καλύτερο συγχρονισμό και να είναι πιο ρεαλιστικός. Οι αντιδράσεις των θεατών στα γκολ ή στα γιουχαρίσματα με ικανοποίησαν.

Το επίπεδο δυσκολίας στο FM 2018 παραμένει υψηλό. Φέτος παρατηρούμε ότι εκτός από καλούς παίκτες και καλή τακτική, χρειάζεστε και μια καλή ψυχολογία μέσα στην ομάδα και ο τομέας αυτός προβάλλεται περισσότερο από κάθε άλλο Football Manager. Συν τις άλλοις, οι παίκτες σας θα πρέπει να είναι πάντοτε match fit, κοινώς να έχουν παιχνίδια στα πόδια τους. Επομένως η νέα αυτή έκδοση συνεχίζει να απευθύνεται στον σκληρό πυρήνα χρηστών της σειράς που έχουν φάει τους virtual πάγκους με το κουτάλι.

Ένα μικρό κλικ πιο πάνω
Οι παραπάνω προσθήκες σε συνδυασμό με την αφομοίωση της νέας βάσης ομάδων και παικτών και τα ακριβέστατα στατιστικά τους, απαρτίζουν το Football Manager 2018. Ασφαλώς κάθε χρόνο παραδοσιακά στις τελευταίες εκδόσεις δεν συναντάμε μεγάλες αλλαγές παρά μόνο μικρές και ουσιαστικές. Απ’ την άλλη το κόστος της retail έκδοσης παίζει στα 32 ευρώ, συνεπώς δικαιολογείται κάπως. Στον τομέα της ψυχολογίας το FM 2018 κάνει ένα βήμα παραπάνω, αφού φέτος οι παίκτες αντιδρούν βάση χαρακτήρα λες και τους μιλάτε στο πραγματικό ποδόσφαιρο και φυσικά τα meetings επηρεάζουν κι αυτά με την σειρά τους την απόδοση.

Προσωπικά ικανοποιήθηκα από το πώς είδα τα γήπεδα, αλλά περίμενα να δω πολύ μεγάλη βελτίωση στη μηχανή γραφικών εντός του γηπέδου, καθώς ο τομέας αυτός είναι η αχίλλειος πτέρνα του FM. Όσο για το gameplay θεωρώ όλες τις αλλαγές εξαιρετικά χρήσιμες και ειδικά τους τραυματισμούς, τις κλίκες παικτών και την ακόμη λεπτομερέστατη αλληλεπίδραση μαζί τους. Δεν θεωρώ για άλλη μια φορά το μεταγραφικό σύστημα τόσο ρεαλιστικό, αφού –όπως σε κάθε έκδοση- πιστεύω ότι θα έπρεπε να μπορούσαμε να πουλάμε τους παίκτες μας, έστω σε μια εξευτελιστική τιμή ή ακόμη και με 0 ευρώ, κάτι που πρακτικά δεν γίνεται. Κατά τα άλλα ο κώδικας του παιχνιδιού, τα οικονομικά, οι αποδόσεις παικτών και η απεικόνιση των χαρακτήρων τους, εγγυώνται ότι για άλλη μια σεζόν θα πωρωθείτε στον πάγκο.

Θετικά:
- Λεπτομερής απεικόνιση γηπέδων
- Μεγαλύτερο βάθος στην ανάλυση τραυματισμών ή πρόβλεψης αυτών
- Η αναβάθμιση στις προσωπικότητες και τις σχέσεις των παικτών, τόσο με εσάς όσο και μεταξύ τους

Αρνητικά:
- Λίγες ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση
- Τα textures και τα animations των παικτών δεν βελτιώθηκαν όσο έπρεπε

Βαθμολογία
Γραφικά: 6.5
Ήχος: 5
Gameplay: 9
Αντοχή: 10
Γενικά: 8.1

Το gameplay έγινε ακόμη πιο ρεαλιστικό. Γιατί ο προπονητής…πρέπει να είναι και ψυχολόγος.

Μάνος Γρυπάρης