Layers of Fear

Το πορτραίτο του ψυχολογικού τρόμου.

Η κυκλοφορία του P.T. τον Αύγουστο του 2014 έθεσε στο προσκήνιο τα "κλειστοφοβικά" Horror Adventures οπτικής πρώτου προσώπου επηρεάζοντας φανερά την δουλειά αρκετών indie developers. Προσωπικά το... playable teaser του Hideo Kojima μου άφησε θετικές εντυπώσεις και αναζωπύρωσε την αγωνία μου για ένα δυναμικό comeback της σειράς Silent Hill, αλλά σε καμία περίπτωση δεν συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό που προκάλεσε στην gaming κοινότητα.

Το όλο hype πάντως που προκλήθηκε ήταν αρκετό για να δώσει σε αρκετές εταιρείες, όπως την Bloober Team, το έναυσμα για να μας παρουσιάσουν τις δικές τους προτάσεις στο συγκεκριμένο genre. Στην προκειμένη περίπτωση, η πρόταση αυτή ονομάζεται Layers of Fear και έρχεται από μια μικρή πολωνική εταιρεία ανάπτυξης, η οποία μέχρι και σήμερα δεν είχε καταφέρει να μας δείξει ένα αξιόλογο δείγμα γραφής. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι πριν από δύο χρόνια μας παρουσίασε το Basement Crawl, ένα από τα κατά γενική ομολογία χειρότερα games του PS4.

Είναι γεγονός πάντως ότι το Layers of Fear λατρεύτηκε εξαρχής από την κοινότητα παικτών του Steam, όταν και κυκλοφόρησε η Early Access έκδοσή του. Ανάλογη επιτυχία υπήρξε και στο Xbox One, καθώς το νέο πόνημα της Bloober Team διατέθηκε αρχικά μέσω της υπηρεσίας Xbox Game Preview. H συγκεκριμένη έκδοση αντιπροσώπευε το 75% περίπου της τελικού προϊόντος και η θετική εμπειρία που αποκομίσαμε παίζοντας την μας έκανε να ανυπομονούμε για την κυκλοφορία του Layers of Fear. Εν τέλει, η όλη αυτή αναμονή άξιζε και με το παραπάνω, καθώς η εν λόγω κυκλοφορία κατάφερε να μας κερδίσει και να μας βυθίσει στην κυριολεξία στον ψυχεδελικό κόσμο της.

Στο στόμα της τρέλας
H δημιουργία της Bloober Team σας βάζει στον ρόλο ενός ταλαντούχου ζωγράφου, ο οποίος μέχρι να συμβεί ένα τρομερό ατύχημα ζούσε αυτό που λέμε την τέλεια ζωή, έχοντας κερδίσει την κοινωνική καταξίωση και απολαμβάνοντας την οικογενειακή θαλπωρή. Από ένα σημείο και μετά όμως όλα αλλάζουν και ο νεαρός ζωγράφος ξεκινά ένα σκοτεινό ταξίδι στην άβυσσο της τρέλας και της παράνοιας. Αρχίζει να γίνεται επιθετικός, να πίνει, να φαντάζεται ότι τον καταδιώκουν τρωκτικά, ενώ η δουλειά του γίνεται όλο και πιο μακάβρια. Πλέον η ψύχωσή του είναι να ζωγραφίσει ένα συγκεκριμένο πορτραίτο και εσείς από την πλευρά σας καλείστε να τον βοηθήσετε να ολοκληρώσει το έργο του. Κατόπιν αυτού, θα χρειαστεί να εξερευνήσετε το σπίτι του ζωγράφου (μια τεράστια Βικτωριανή έπαυλη) ανακαλύπτοντας παράλληλα τα ένοχα μυστικά που κρύβονται σε αυτήν.

Στο σημείο αυτό θα θέλαμε να τονίσουμε ότι αν επιχειρήσετε ένα "επιφανειακό" playthrough θα αδικήσετε την προσπάθεια της πολωνικής εταιρείας, αλλά και τον ίδιο τον εαυτό σας. Με το όρο επιφανειακό εννοούμε να κάνετε τα απολύτως απαραίτητα δηλαδή να μεταβείτε από το ένα δωμάτιο στο άλλο ολοκληρώνοντας τους εκάστοτε γρίφους και προχωρώντας παρακάτω. Κάτι αντίστοιχο κάναμε στο πρώτο μας playthrough και το αποτέλεσμα ήταν να μην καταφέρουμε να αποκρυπτογραφήσουμε το lore του Layers of Fear. Καλό θα είναι λοιπόν να ψάξετε κάθε συρτάρι, να ανοίξετε κάθε πόρτα και να ψάξετε ενδελεχώς κάθε δωμάτιο, κάθε σπιθαμή της Βικτωριανής έπαυλης. Σε αντίθετη περίπτωση θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συνθέσετε το σεναριακό παζλ και να ερμηνεύσετε τα γεγονότα που διαδραματίζονται στην οθόνη σας.

Η στοιχειωμένη έπαυλη
Από την πρώτη κιόλας στιγμή που θα βρεθείτε στο σπίτι του παρανοϊκού ζωγράφου, το Layers of Fear θα αρχίσει να σας γεννά διάφορα συναισθήματα και το μόνο σίγουρο είναι ότι η ατμόσφαιρά του θα σας καθηλώσει. Ο τρόμος είναι κυρίως ψυχολογικός, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν jump scares. Εάν βέβαια έχετε παίξει δεκάδες horror games, ασχολείστε με την λογοτεχνία του υπερφυσικού ή έχετε δει εκατοντάδες θρίλερ στην ζωή σας είναι μάλλον απίθανο να τρομάξετε στα jump scares από τα φθηνά τεχνάσματα των developers.

Αντίθετα το Layers of Fear τρέφεται από τους δικούς σας φόβους και τους δικούς σας προσωπικούς δαίμονες παίζοντας με το μυαλό σας και κάνοντας σας να βλέπετε πράγματα που δεν υπάρχουν. Μπορεί λοιπόν να μην τρομάξετε όταν τα έπιπλα του σπιτιού εκτοξεύονται στον αέρα ή όταν ένα τεράστιο μάτι σας κοιτά μέσα από μια ανοιχτή πόρτα, αλλά υπάρχουν στιγμές που θα νιώσετε την ραχοκοκαλιά σας να παγώνει, όταν θα αρχίζετε να φαντάζεστε διάφορα και να βλέπετε οπτασίες. Στο δικό μας playthrough αντικρίσαμε φιγούρες ανθρώπων που τελικά δεν ήταν τίποτε άλλο από καρέκλες, ενώ φανταστήκαμε ότι ξοπίσω μας ήταν ένας λυκάνθρωπος, όταν το μόνο που υπήρχε ήταν η σκιά που δημιουργούσε ένα δέντρο στο φως του φεγγαριού! Και όλα αυτά όταν έχουμε διαβάσει τα άπαντα του H.P Lovecraft, του Richard Matheson, του Arthur Machen και των λοιπών καταξιωμένων συγγραφέων της λογοτεχνίας του υπερφυσικού. Φανταστείτε λοιπόν τι επίδραση μπορεί να έχει το Layers of Fear σε έναν... παρθένο οργανισμό.

Ένα ψυχεδελικό trip στα άδυτα του μυαλού ενός παρανοϊκού καλλιτέχνη.

Οι πτυχές του τρόμου
Το σενάριο λαμβάνει χώρα σε έξι συνολικά κεφάλαια, στα οποία και θα πρέπει να εξερευνήσετε διεξοδικά την έπαυλη και να λύσετε μια σειρά από γρίφους. Ο βαθμός πρόκλησής τους είναι αρκετά χαμηλός και ως εκ τούτου ακόμη και οι αρχάριοι των Adventures δεν θα συναντήσουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Η λύση άλλωστε είναι συνήθως προφανής και το μόνο που απαιτείται είναι λίγη παρατηρητικότητα. Το layout του κάθε δωματίου πάντως αλλάζει συνεχώς και αρκετοί από τους γρίφους σχετίζονται με την κίνηση της κάμερας. Για παράδειγμα αν ξανακοιτάξετε έναν πίνακα ζωγραφικής θα δείτε ότι πλέον απεικονίζει έναν κωδικό που σας επιτρέπει να ανοίξετε ένα σεντούκι ή ένα χρηματοκιβώτιο. Άλλες πάλι φορές καθώς περιστρέφετε την κάμερα το δωμάτιο που βρίσκεστε αρχίζει σταδιακά να μικραίνει μέχρι να σας αποκαλύψει από το πουθενά μια νέα πόρτα την οποία μπορείτε να ανοίξετε για να προχωρήσετε παρακάτω. Η επίλυση των γρίφων με την κίνηση της κάμερας πάντως είναι κάτι που έχουμε ξαναδεί και μάλιστα πολύ πρόσφατα, καθώς κάτι αντίστοιχο είχαμε συναντήσει και στο Pneuma: Breath of Life, το Puzzle/Adventure της Deco Digital.

Με δεδομένο τον χαμηλό βαθμό πρόκλησης, αφού ακόμη κι αν πεθάνετε σε κάποια σημεία που σας καταδιώκει ένα φάντασμα ή αν πέσετε στο κενό δεν θα χρειαστεί να επαναλάβετε μεγάλο μέρος της προόδου σας, το Layers of Fear θα σας κρατήσει συντροφιά για 3-6 ώρες. Το πόση ώρα θα αφιερώσετε βέβαια εξαρτάται καθαρά από τον τρόπο με τον οποίο παίζετε. Εμείς πραγματοποιήσαμε δύο playthroughs σε διάστημα οχτώ ωρών, ένα πιο “επιφανειακό” όπως προαναφέραμε και ένα στο οποίο δώσαμε έμφαση στην εξερεύνηση του κάθε δωματίου.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι για να δείτε όλα τα πιθανά endings και για να συλλέξετε όλα τα collectables θα χρειαστεί να αφιερώσετε 12-15 ώρες και να κάνετε τρία τουλάχιστον playthroughs. Το αξιοσημείωτο στην περίπτωση του Layers of Fear είναι ότι κάθε playthrough προσφέρει μια διαφορετική εμπειρία από το προηγούμενο. Πρακτικά λοιπόν παίζοντας ξανά και ξανά δεν θα νιώσετε ένα αίσθημα επανάληψης, αλλά αντίθετα θα σας δοθεί η εντύπωση ότι ξεδιπλώνετε σταδιακά όλες τις διαφορετικές σεναριακές πτυχές.

Μαστίζεται από τεχνικά προβλήματα
Η εξαιρετική δουλειά της Bloober Team στην δημιουργία μιας αποπνικτικής και συνάμα ψυχεδελικής ατμόσφαιρας αμαυρώνεται από τα δεκάδες bugs που συναντήσαμε και από τις τραγικές πτώσεις του frame rate. Με δεδομένο ότι τόσο στο Steam, όσο και στο Xbox One είχαν διατεθεί οι σχετικές Early Access εκδόσεις του Layers of Fear θα περίμενε κανείς ότι οι developers θα είχαν διορθώσει τα όποια κακώς κείμενα. Μάταια όμως, καθώς τουλάχιστον στην κονσόλα της Microsoft το τελικό αποτέλεσμα είναι αποκαρδιωτικό. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το frame rate δεν είναι ποτέ σταθερό και παρουσιάζει πτώσεις της τάξεως των 5-15 fps. Ως επί τω πλείστον οι πτώσεις αυτές δεν δημιουργούν πρόβλημα με δεδομένο ότι ούτως ή άλλως ο χαρακτήρας σας περπατά αργά εξερευνώντας διεξοδικά το περιβάλλον. Στα δύο τελευταία κεφάλαια όμως το frame rate πέφτει τόσο πολύ δίνοντας σας την αίσθηση ότι ο πρωταγωνιστής πασχίζει να διασχίσει ένα παχύρρευστο υλικό, σαν να έχει κολλήσει σε μια πετρελαιοκηλίδα ένα πράγμα. Σαν να μην έφτανε αυτό στο δικό μας playthrough η τελική έκδοση του Layers of Fear crashαρε 10 τουλάχιστον φορές στο dashboard του Xbox One.

Πέρα από τα τεχνικά προβλήματα πάντως ο οπτικός τομέας είναι αξιοπρεπέστατος παρά το μικρό budget ανάπτυξης. Οι developers θα λέγαμε ότι αξιοποίησαν στο έπακρο τις δυνατότητες της Unity engine παρουσιάζοντας ένα πολύ καλό αποτέλεσμα. To art direction αποτελεί σημείο αναφοράς, καθώς όλη η έπαυλη είναι διακοσμημένη με διάφορους πανέμορφους πινάκες που αναπαριστούν διάφορα έργα του παρανοϊκού καλλιτέχνη. Ιδιαίτερη προσοχή δε έχει δοθεί στα lighting effects, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο μια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα που θα σας καθηλώσει. Στον ηχητικό τομέα τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα, καθώς το voice acting πετυχαίνει τον σκοπό του, έστω κι αν περιορίζεται σε διάφορες ατάκες του παράφρονα ζωγράφου. Από την άλλη πλευρά το soundtrack και οι ambient ήχοι του περιβάλλοντος συντελούν τα μέγιστα στην δημιουργία ενός ξοφερού κλίματος.

Καλλιτεχνικός φόβος
To Layers of Fear αποδεικνύει περίτρανα ότι δεν χρειάζεται μεγάλο budget για να δημιουργήσεις ένα αξιόλογο Horror Adventure, καθώς η δημιουργία της Blooper Team είναι μία από τις καλύτερες προτάσεις των τελευταίων ετών στον συγκεκριμένο χώρο. Με μόλις 20 ευρώ λοιπόν μπορείτε να αποκτήσετε ένα game που διαθέτει επιβλητική ατμόσφαιρα, ενδιαφέρον σενάριο και τεράστιο για τα δεδομένα του είδους replayability. Tα jump scares πάντως δεν πείθουν, αν και εν τέλει κρίνονται περιττά, καθώς ο μαεστρικός τρόπος με τον οποίο οι developers παίζουν με το μυαλό σας και ξυπνάνε τους αρχέγονους φόβους σας είναι αρκετός για να σας κάνει να ουρλιάξετε με αγωνία. Το μόνο ουσιαστικό ελάττωμα του Layers of Fear είναι το ασταθές frame rate, το οποίο δεν αποκλείεται να λυθεί με την κυκλοφορία ενός μελλοντικού patch. Αν ψάχνετε λοιπόν για μια μοναδική horror εμπειρία προσεγγίστε το άφοβα.

Θετικά:
- Η ζοφερή ατμόσφαιρά του
- Ξυπνά τους ενδόμυχους φόβους σας
- Ενδιαφέρον σενάριο
- Κορυφαίος ηχητικός τομέας
- Χαμηλή τιμή διάθεσης
- Υψηλό replayability

Αρνητικά:
- Πτώσεις του frame rate και αρκετά bugs
- Φτηνά jump scares
- Χαμηλός βαθμός πρόκλησης
- Μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα σε τρεις μόλις ώρες

Βαθμολογία
Γραφικά: 7
Ήχος: 8.5
Gameplay: 8.5
Αντοχή: 6
Γενικά: 7.7

Ένα indie "διαμαντάκι" που θα ενθουσιάσει τους λάτρεις των Horror Adventures.

Παντελής Δασκαλέλος