The Talos Principle

Ο «Παράδεισος» των puzzle games. 

Με μεγάλη μου χαρά παρατηρώ ορισμένες εταιρείες ανάπτυξης video games να μας αποκαλύπτουν χρόνο με τον χρόνο την ικανότητα τους να ωριμάζουν όπως ακριβώς και τα έμβια όντα, βελτιώνοντας αδιάκοπα την ποιότητα των προϊόντων τους. Στον αντίποδα συναντούμε τις εταιρικές «οντότητες» που επιχειρούν να καλυτερέψουν τις ψηφιακές τους κατασκευές αλλάζοντας/βελτιώνοντας ασήμαντα συστατικά ή μεταφέροντας τα games τους από το ένα είδος στο άλλο, μια διαδικασία που οδηγεί στην αναπόφευκτη παρακμή. Στην δεύτερη κατηγορία θα τοποθετούσα άνετα το Warhammer 40.000: Dawn of War 2 ενώ στην πρώτη εισέρχεται με τα… τσαρούχια το The Talos Principle της κροατικής developer Croteam.

Η Croteam έχει την έδρα της στο Ζάγκρεμπ, πρωτεύουσα της Κροατίας και ιδρύθηκε το 1993 εν τω μέσω του πολέμου για την ανεξαρτησία της χώρας ενάντια στις δυνάμεις του Σερβικού στρατού. Παρά τις αντίξοες συνθήκες που δημιούργησε ο πόλεμος, οι gamers της Croteam μίσθωσαν ένα γκαράζ, στρώθηκαν στην δουλειά και δημιούργησαν το 1994 το Football Glory, ένα ποδοσφαιρικό game με έντονο το κωμικό στοιχείο, το οποίο λάτρεψαν οι περισσότεροι gamers της εποχής.

Το 2001 η εταιρεία «ξεκόλλησε» από τα αθλητικά games περνώντας στην FPS κατηγορία με το αξέχαστο Serious Sam που εκτυλίχθηκε σε δύο επεισόδια τελικά, τα First και Second Encounter αντίστοιχα. Για τις ανάγκες του Serious Sam κατασκευάστηκε η μηχανή γραφικών Serious Engine, ένα εκπληκτικό λογισμικό που επέτρεψε την διαχείριση δεκάδων τρισδιάστατων μοντέλων και την θέαση τους από τεράστιες αποστάσεις. Η εμπορική επιτυχία του οδήγησε σε δύο συνέχειες του, με την τρίτη να βρίσκεται ήδη στα σκαριά.

Πειραματιζόμενοι με την μηχανή γραφικών τους για τις ανάγκες του Serious Sam 4, οι προγραμματιστές της Croteam σκάρωσαν αρκετούς περίπλοκους γρίφους η επίλυση των οποίων βασίζεται στον πετυχημένο συνδυασμό αντικειμένων. Η ποιότητα των γρίφων οδήγησε στην απόφαση της απόσπασης τους από το Serious Sam 4 και στην ενσωμάτωση τους σε ένα puzzle game που θα είναι βασισμένο σε αυτούς. Η ομάδα της Croteam ανέλαβε τον σχεδιασμό των επιπέδων και το περίγραμμα της ιστορίας του νέου της video game αλλά για τις ανάγκες του σεναρίου προσέλαβαν δύο συγγραφείς με σοβαρή προϋπηρεσία στον χώρο, τους Tom Jubert και τον δικό μας -ξενιτεμένο στη Γερμανία- Ιωάννη Κυρατζή.

Τον Tom Jubert τον γνωρίσαμε στα The Swapper και FTL, games επιστημονικής φαντασίας με συναρπαστικό και άμεσα αναγνωρίσιμο αφηγηματικό υπόβαθρο. Ο ελληνογερμανός Kyratzes από την άλλη είναι υπερδραστήριος και πολυγραφότατος. Πέραν των άρθρων του που υποστηρίζουν ορθά ότι τα video games είναι μια νέα μορφή τέχνης, έχει δημιουργήσει πλήθος ανεξάρτητων games με σενάρια έντονα επηρεασμένα από γνωστά φιλοσοφικά ρεύματα όπως ο υπαρξισμός. Οι φιλοσοφικές ανησυχίες του Kyratzes και η βαθιά γνώση του Jubert επί των κλασικών θεμάτων που πραγματεύεται η επιστημονική φαντασία συνέθεσαν το καταπληκτικό σενάριο του The Talos Principle, του νέου τίτλου της Croteam που γεννήθηκε από… σπόντα!

Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα;
Η είσοδος σας στο The Talos Principle έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας απροσδόκητης γέννας: από το πουθενά βρισκόσαστε σε ένα ονειρικό κήπο αρχαιοελληνικής ομορφιάς και μεγαλείου, έναν πραγματικό παράδεισο. Άξαφνα ακούγεται από τον ουρανό μια επιβλητική φωνή που αυτοαποκαλείται Elohim (η εβραϊκή ονομασία του Θεού) η οποία σας πληροφορεί πως ο κόσμος που βλέπετε είναι δικής του κατασκευής. Εντός του βρίσκονται διάσπαρτα πολλά “sigils”, σύμβολα που πρέπει να μαζέψετε επιλύοντας τους σύνθετους γρίφους που τα προστατεύουν. Σύμφωνα με την επουράνια φωνή, η περισυλλογή των sigils είναι η μοναδική διαδικασία που οδηγεί στην φώτιση και τελικά στην αιώνια ζωή.

Αλλάζοντας την οπτική σας από πρώτο σε τρίτο πρόσωπο συνειδητοποιείτε ότι είστε ένα ανδροειδές που μοιάζει καταπληκτικά με το αντίστοιχο στην ταινία “I,Robot”. Βολτάροντας στις περιοχές αντικρίζετε συχνά πυκνά τον κόσμο γύρω σας να αναβοσβήνει, να παρουσιάζει glitches, δυσλειτουργίες που εμφανίζονται μόνο σε ψηφιακά περιβάλλοντα. Αντιλαμβανόμενοι ότι κινείστε σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας, αναρωτιέστε σύντομα γιατί ο Elohim σας απαγορεύει να ξεστρατίσετε από το μονοπάτι των τριών περιοχών που σας οδηγεί, πηγαίνοντας σε έναν τεράστιο πύργο που εκτείνεται μέχρι τα ουράνια. Θα ακολουθήσετε τις εντολές του Elohim στοχεύοντας σε ένα εισιτήριο για την αθανασία ή θα προσπαθήσετε να σκαρφαλώσετε τον πύργο αδιαφορώντας για τις οδηγίες του;

Το απίθανο σενάριο του Talos αποτελεί ένα φανταστικό αμάλγαμα θρησκευτικών μύθων και πανανθρώπινων ανησυχιών που εξερευνά η λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας. Το θρησκευτικό στοιχείο διαθέτει όπως αναμενόταν τους δύο πόλους του: τον «καλό θεό» Elohim και τον «κακό θεό» που λαμβάνει την μορφή ενός πανούργου λογισμικού με την χαρακτηριστική ονομασία Milton, δανεισμένη από τον διάσημο βρετανό ποιητή John Milton, συγγραφέα του επικού ποιήματος Paradise Lost. Παράλληλα με την τιτάνια προσπάθεια μου να μαζέψω τα sigils συντρίβοντας τους διάφορους γρίφους, στεκόμουν μπροστά στα τερματικά που βρίσκονται διάσπαρτα σε κάθε περιοχή και προσπαθούσα να απαντήσω στις πανέξυπνες ερωτήσεις του Milton πάνω σε θέματα που άπτονται στις βαθύτερες πεποιθήσεις μου.

Η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση
Ανάλογα με τις απαντήσεις μου στα ερωτήματα του, ο Milton αντεπιτίθετο με περισσότερες δύσκολες ερωτήσεις προσπαθώντας να ανακαλύψει κενά στην συλλογιστική μου. Η όλη διαδικασία μου θύμισε διαλεκτική ξιφομαχία και αποτέλεσε ξεχωριστή απόλαυση στην πορεία του παιχνιδιού. Εκτός από την πνευματική μονομαχία με τον Milton, τα τερματικά εμπλουτίζουν το αρχικά ασαφές σενάριο, παρέχοντας πρόσβαση σε πληθώρα κειμένων που έγραψαν οι, υπεύθυνοι για την δημιουργία του ψηφιακού σας κόσμου, επιστήμονες. Το εκάστοτε κείμενο ξυπνά και αντικρουόμενα συναισθήματά σας. Διάβασα κείμενα που με έκαναν να γελάσω με την αφέλεια των ατόμων που chatάρανε, κείμενα από ανθρώπους στο χείλος της καταστροφής, γεμάτους φόβο για το άγνωστο και τίγκα στις υπαρξιακές που με συγκίνησαν βαθύτατα. Το κερασάκι στην τούρτα της πνευματικής ηδονής είναι οι αναφορές σε θεωρίες αρχαίων ελλήνων φιλοσόφων.

Δύο ακόμη απίστευτες ανακαλύψεις που έκανα στην διάρκεια του Talos εξασφάλισαν στο παιχνίδι εξέχουσα θέση στην μακροπρόθεσμη μνήμη μου. Η πρώτη ήταν η ανάγνωση ενός κειμένου που διάβασα στα τερματικά το οποίο επρόκειτο για αληθινό επιστημονικό ντοκουμέντο που αναφέρεται στις λειτουργίες των εγκεφαλικών ημισφαιρίων και στην δυνατότητα του ανθρώπου να διάγει μια φυσιολογική ζωή ακόμα και με το ένα εκ των δύο!

Η δεύτερη ανακάλυψη ήταν τόσο απίθανη που με έκανε να ξεραθώ στα γέλια. Σε όλες τις πίστες θα διαβάσετε χαρτιά στους τοίχους που περιέχουν τις σκέψεις ανδροειδών τα οποία διένυσαν τον κόσμο του Talos πριν από εσάς, σκέψεις πάνω στην φύση του κόσμου που διέρχεστε, στους γρίφους, στις προθέσεις του Elohim, στο νόημα της ύπαρξης τους κ.ο.κ. Προχωρώντας στην περιπέτεια βρήκα χάμω έναν κουβά με μπογιά και, πλησιάζοντας τον κοντινότερο τοίχο, μπόρεσα να χαράξω και εγώ σε χαρτί τις σκέψεις μου, επιλέγοντας μια πρόταση από την λίστα που προσφέρει το παιχνίδι. Ανιχνεύοντας σαν λαγωνικό όλους τους τοίχους διότι ήθελα να διαβάσω κάθε κείμενο αφού τα περισσότερα παρουσιάζουν ενδιαφέρον και χιούμορ, έπεσα πάνω σε ένα χαρτί υπογεγραμμένο από τον φίλο μου και γνωστό σας συντάκτη Γρηγόρη Βούλγαρη! Ναι, ορθά καταλάβατε, με όποια πρόταση αποφασίσετε να μπογιατίσετε τους τοίχους, να είστε σίγουροι ότι θα την διαβάσουν όλοι οι φίλοι σας στην υπηρεσία Steam που παίζουν το Talos Principle!

Ό,τι δεν λύεται κόπτεται
Όλοι σας πιστεύω γνωρίζετε τον θρυλικό Γιάννη Ματζουράνη, αιωνόβιο οπαδό της ποδοσφαιρικής ομάδας του Εθνικού και πασίγνωστο για την διαπεραστική ιαχή «Εθνικάραααα». Είναι πολυάριθμες οι φορές την ώρα που έπαιζα το Talos που ήθελα να τον μιμηθώ κραυγάζοντας «Παιχνιδάρααααα»! Ο λόγος που συνέβαινε αυτό δεν είναι άλλος από το μεθυστικό gameplay του. Η πρώτη καταπληκτική εντύπωση που μου έκανε το παραδεισένιο περιβάλλον των επιπέδων έδωσε την θέση της σε μια αλυσίδα από πανέξυπνους γρίφους που με υποχρέωσαν να επιστρατεύσω όλη την παρατηρητικότητα και τις συλλογιστικές μου ικανότητες.

Τα sigils είναι κρυμμένα πίσω από ενεργειακά πεδία που τα προστατεύουν από όσους τα επιβουλεύονται. Η άρση του ενεργειακού πεδίου στο εκάστοτε δωμάτιο (οι περιοχές είναι χωρισμένες σε διακριτά δωμάτια με μια πινακίδα στην είσοδο που πληροφορεί για το είδος του sigil που φιλοξενείται εντός) απαιτεί τον συνδυασμό ενός αριθμού αντικειμένων. Εκτός από τα ενεργειακά πεδία που μπλοκάρουν την πρόσβαση στα διάφορα τμήματα του δωματίου υπάρχουν και θανατηφόρα εμπόδια όπως τα σφαιρικά drones και τα εντοιχισμένα mini guns που εκτελούν το ταλαίπωρο ρομπότ σας μόλις εκείνο μπει στο πεδίο δράσης τους.

Ο ψηφιακός εξορκισμός: Σε ανύποπτη στιγμή τα glitches ήταν τόσα πολλά που άρχισε να σκοτεινιάζει ο τόπος και να διαλύονται τα πάντα. Τότε ακούστηκε η βροντερή φωνή του Elohim να εκστομίζει μια κατάρα του στυλ "Υπαγε οπίσω μου Σατανά" και τα πάντα επανήλθαν στην πρότερη παραδεισένια κατάστασή τους!

Για την εξουδετέρωση κινδύνων και ενεργειακών πεδίων το Talos Principle έχει αρκετά αντικείμενα που, ο επιτυχής συνδυασμός τους, οδηγεί πάντοτε στην απόκτηση του πολυπόθητου sigil. Για παράδειγμα, με τα jammers απενεργοποιούνται τα ενεργειακά πεδία, τα κιβώτια τοποθετούνται σε pressure plates ή σαν βάση για να σκαρφαλώσετε πάνω τους (προσωπικά το design τους μου θύμισε αυτόματα το θεϊκό puzzle game Portal), οι connectors υποδέχονται την ενέργεια από μια ενεργειακή πηγή και την αντανακλούν σε άλλους connectors ή σε ειδικές υποδοχές στους τοίχους κ.ο.κ.

Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά
Είναι πολύ δύσκολο να καταλάβετε την γλύκα της επίλυσης ενός γρίφου στο Talos Principle αν δεν την νοιώσετε προσωπικά. Αρχικά, οι γρίφοι παρουσιάζονται απλοϊκοί και θα τους ξεπετάξετε στο πι και φι, αποκομίζοντας μια μικρή ικανοποίηση. Στην συνέχεια όμως και όσο τα αντικείμενα αυξάνονται και οι συνδυασμοί μεταξύ τους γίνονται εξαιρετικά περίπλοκοι, η συντριβή ενός γρίφου παρέχει τόσο βαθιά ικανοποίηση σαν να διαπράξατε μόλις έναν άθλο.

Το γιατί είναι πολύ απλό αν αναλογιστείτε την κατακόρυφη αύξηση του βαθμού δυσκολίας ενός γρίφου ανάλογα με τα εμπόδια που περιέχει και τα αντικείμενα που απαιτούνται για να υπερπηδηθούν. Σε ένα δωμάτιο έπρεπε να κρατήσω ανοικτές 3 ή 4 ενεργειακές πύλες ανοικτές στοχεύοντας τις με έναν και μόνο connector την στιγμή που καμία δεν βρισκόταν στον ίδιο χώρο συνεπώς ο connector δεν μπορούσε να έχει οπτική επαφή με όλες για να τις ενεργοποιήσει με την ίδια ακτίνα! Η λύση ήταν η τοποθέτηση του connector πάνω σε ένα κιβώτιο και στην συνέχεια πάνω σε έναν ανεμιστήρα που τους εκτόξευε ψηλά σε σημείο που να μπορεί να ευθυγραμμιστεί με όλες τις πύλες!

Τα sigils τοποθετούνται σαν τα τουβλάκια του Tetris σε ειδικές επιφάνειες για να ξεκλειδώσουν πόρτες ή το σημαντικότερο, special αντικείμενα και ιδιότητες που θα επιστρατεύσει το ρομπότ σας στους επερχόμενους γρίφους. Ανάμεσα στα ξεκλειδωμένα αντικείμενα είναι οι connectors, τα κιβώτια, οι ανεμιστήρες και δύο ακόμα αντικείμενα που εκτοξεύουν την πολυπλοκότητα των γρίφων και την απόλαυση της επίλυσης τους σε άλλα επίπεδα, το μηχάνημα εγγραφής και η βάση. Την ώρα που πατάτε το μηχάνημα εγγραφής όλες σας οι κινήσεις καταγράφονται εντός του με σκοπό να ξαναπαιχτούν μόλις πατήσετε το αντίστοιχο κουμπί. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείτε έναν φασματικό αντίγραφο του χαρακτήρα σας το οποίο πατάει σε pressure plates όταν χρειάζεται, απενεργοποιεί ενεργειακές πόρτες με jammers, σας βοηθά να ενώσετε περισσότερα connectors στις ενεργειακές υποδοχές κ.ο.κ.

Με την βάση, το δεύτερο special αντικείμενο που λέγαμε, το αντίγραφο σας την τοποθετεί πάνω από το κεφάλι του, πατάτε πάνω της και αποκτάτε αμέσως πρόσβαση σε σημεία που δεν επρόκειτο να τα φτάσετε ποτέ εκτός και αν σας έλουζε κάποιος με ακτίνες Γάμμα και μεταμορφωνόσασταν σε Mister Fantastic! Αντιλαμβάνεστε με βάση τα παραπάνω ότι στις προχωρημένες πίστες θα υποχρεωθείτε να σκεφτείτε σαν πρωταθλητές στο σκάκι δηλαδή να τρέχετε στο μυαλό σας όλους τους πιθανούς συνδυασμούς κινήσεων και αξιοποίησης αντικειμένων μέχρι να ανακαλύψετε τον καταλληλότερο για την ολοκλήρωση της εκάστοτε δοκιμασίας. Όσο εξελίσσεστε στο Talos τόσο εξελίσσεται και η σκέψη σας έτσι ώστε ο οραματισμός της λύσης να σας έρχεται φυσικά στο μυαλό, τουτέστιν το παιχνίδι σας κάνει εξυπνότερους στην πορεία.

Όταν σκέφτεσαι ότι ίσως δεν μπορείς, έχεις δίκιο. Δεν μπορείς.
Το Talos Principle έχει προβλέψει την περίπτωση να κολλήσετε σε ένα γρίφο έτσι σας επιτρέπει να παίξετε όποιο επίπεδο θέλετε ότι ώρα το θελήσετε καθότι είναι όλα προσπελάσιμα από την αρχή. Υπάρχουν συνολικά τρεις μεγάλες περιοχές με 7 επίπεδα η καθεμιά και αρκετά δωμάτια που περιέχουν sigils εντός τους. Υπάρχει φυσικά και ο πύργος του Elohim με κάμποσα πατώματα εντός του και οι περιοχές που κρύβουν τις μοναδικές βοήθειες στο παιχνίδι, τους messengers του Elohim. Αυτοί κρύβονται όπισθεν των πορτών που φράσσονται από ξύλινα εμπόδια και εκεί, συνδυάζοντας αντικείμενα όπως και στις πίστες, πρέπει να φτάσετε μέχρι το κοιμητήριο του messenger για να τον ενεργοποιήσετε. Οι messengers είναι μόνο τρείς οπότε σκεφτείτε το καλά πριν ζητήσετε την βοήθεια τους διότι μόλις την προσφέρουν χάνονται.

Εκτός από τους κανονικούς γρίφους θα κληθείτε να συνδυάσετε αλά Tetris τα sigils για να αποκτήσετε πρόσβαση σε περιοχές, messengers κ.ο.κ. Ανάλογα με τον αριθμό των sigils που ζητά ο γρίφος πάει και το επίπεδο δυσκολίας του. Τους γρίφους με 5 - 6 sigils τους πέρασα για πλάκα αλλά κάτι παλούκια με 10 – 15 κομμάτια απαίτησαν τεράστια υπομονή και αδιάκοπη αναδιάταξη των κομματιών στο ταμπλό μέχρι να πετύχω τον σωστό συνδυασμό.

Διάσπαρτα στις πίστες, εντός και εκτός των δωματίων που φιλοξενούν τα sigils, βρίσκονται αστέρια που τις περισσότερες φορές θέλουν να σκεφτείτε πέρα από τα συνηθισμένα για να τα αποκτήσετε. Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση ενός αστεριού που, για να το μαζέψω, πήγα στο διπλανό δωμάτιο, έστησα έναν connector πάνω σε κιβώτιο, τα ανασήκωσα στον αέρα, πήγα μετά στο δωμάτιο με το αστέρι, ένωσα την ακτίνα του connector από το άλλο δωμάτιο με νέο connector και άνοιξα την πύλη που έκλεινε το άστρο! Εκτός από την ικανοποίηση που θα λάβετε διαλύοντας τέτοιους γρίφους, να σας πω ότι η συλλογή όλων των άστρων θα σας δώσει πρόσβαση σε άλλους κόσμους με περισσότερες προκλήσεις για να αντιμετωπίσετε.

Και εκεί που λέτε που έτρεχα από το ένα δωμάτιο στο άλλο εκτελώντας περίπλοκους συνδυασμούς αντικειμένων συντρίβοντας τα διάφορα εμπόδια συνειδητοποίησα ότι οι κόσμοι του Talos τελείωσαν και ένα μόνο βήμα έμεινε πριν την εμφάνιση της τελικής οθόνης. Απογοητευμένος έριξα μια ματιά στον καταγεγραμμένο χρόνο στο steam account και είδα ότι η υπέροχη περιπέτεια μου διήρκεσε 23 ώρες, χρόνος αξιοπρεπής για να δικαιολογήσει το κόστος του ένα video game αλλά απειροελάχιστος όταν πρόκειται για αριστούργημα όπως η συγκεκριμένη περίπτωση. Στις 23 ώρες να προσθέσετε τουλάχιστον ένα τρίωρο ακόμα αν επιλέξετε να κυνηγήσετε όλα τα αστέρια στο παιχνίδι και στην συνέχεια να ταξιδέψετε στους κόσμους που αυτά θα σας ξεκλειδώσουν.

Όταν κάποιος σου δείχνει το φεγγάρι, μην κοιτάς το δάχτυλο
Η Serious Engine 4 που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή των γραφικών του Talos διέπραξε κυριολεκτικά θαύματα. Αναρίθμητες φορές κοίταζα σαν… χάνος τις απίθανες τοποθεσίες που φιλοξενούσαν τα δωμάτια με τους γρίφους. Μου άρεσε η θεματική αλλαγή από κόσμο σε κόσμο με τον πρώτο να ακτινοβολεί αρχαιοελληνική – μεσογειακή ομορφιά και ζεστασιά, τον δεύτερο να σφύζει από αιγυπτιακού ρυθμού μεγαλοπρέπεια και τον τρίτο να διακατέχεται από μεσαιωνική αισθητική. Το animation αγγίζει την τελειότητα όσον αφορά τις κινήσεις του ανδροειδούς διότι από εκεί και πέρα, παγίδες και εχθρικά drones διαγράφουν σταθερές τροχιές.

Η συμβολή της εκπληκτικής μουσικής που συνέθεσε ο Damjan Mravunac, υπεύθυνος για τα soundtrack των Serious Sam, στην γενικότερη εμπειρία που ονομάζεται Talos Principle είναι καταλυτική. Άκουσα κομμάτια με φωνές αγγελικής χορωδίας που με ταξίδεψαν νοερά σε υψηλότερα επίπεδα ύπαρξης, ηλεκτρονική μουσική που έφερε αυτόματα στο μυαλό μου τα κατορθώματα της διαστημικής εποχής καθώς και οράματα επιστημονικής φαντασίας και απαλούς ήχους που προκαλούν συναισθήματα νοσταλγίας.

Κάθε αποχωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος
Σας προτείνω, με το που θα τελειώσετε την ανάγνωση του άρθρου, να βάλετε βαθιά το χέρι στην τσέπη σας και να μην το τραβήξετε αν εντός της χούφτας δεν βρίσκονται 20 ευρώ, όσα δηλαδή κοστίζει το Talos Principle στο Steam. Είναι ένα από τα λίγα video games που αξίζουν μέχρι και την τελευταία δεκάρα που θα ξοδέψετε. Δεν πρόκειται απλά για ένα puzzle game μούρλια αλλά για μια αξέχαστη εμπειρία η οποία μπορεί να παραταθεί κατά πολύ αν της ενσωματώσετε και τα σενάρια που σκάρωσαν οι οπαδοί της στο Steam Workshop.

Θετικά:
- Θαυμάσια γραφικά που αποτυπώνουν αξέχαστες τοποθεσίες - Λαχταριστοί γρίφοι που κινούνται σε ιδανικό επίπεδο δυσκολίας, δεν σε πρήζουν μέχρι να τους επιλύσεις και σε κάνουν να φαίνεσαι ολοένα και εξυπνότερος.
- Σενάριο που θα ζήλευαν οι δημοφιλέστεροι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας με έντονες υπαρξιακές και φιλοσοφικές ανησυχίες, κοινώς τροφή για σκέψη.
- Soundtrack που σε κάνει να νομίζεις ότι βρίσκεσαι στα Ηλύσια Πεδία, σε τόπο χλοερό, γαλήνιο και υπέρλαμπρο, τσακίζοντας έτσι κάθε ίχνος στρες που μπορεί να είχες όταν ξεκίνησες να παίζεις.
- Πλούσια διάρκεια που παρατείνεται ανάλογα με το αν θα ξεκλειδώσετε όλα τα μυστικά του παιχνιδιού.

Αρνητικά:
- Απαιτούσε μεγαλύτερη ποικιλία σε γρίφους, παγίδες και εμπόδια
- Θα ήθελα επίσης να κολυμπήσω στα παραδεισένια νησιά που βλέπω στον ορίζοντα στις πίστες με θάλασσα και να μην ψοφάει το ρομπότ μου

Βαθμολογία
Γραφικά: 9
Ήχος: 8
Gameplay: 9
Αντοχή: 8
Γενικά: 8.5

Σενάριο φορτωμένο με φιλοσοφικά νοήματα και καθηλωτικοί γρίφοι συνθέτουν ένα αριστούργημα του είδους.

Γιάννης Μοσχονάς