Ταινία Ο Άνθρωπος του Θεού (Man of God) review
Προβολή:
Rio Cinemas, Λευκωσία (Nicosia Mall)
Η ζωή του Αγίου Νεκταρίου.
Ο σημερινός κινηματογράφος στερείται καλών ιδεών με αποτέλεσμα να βλέπουμε τα ίδια σενάρια να επαναλαμβάνονται με διάφορες παραλλαγές. Η ιδέα ωστόσο υλοποίησης μιας ταινίας με την ζωή ενός Αγίου είναι σίγουρα κάτι το ασυνήθιστο και πρωτότυπο. Αυτό είχε στο μυαλό της η νεότατη και άγνωστη στους περισσότερους σκηνοθέτρια και παραγωγός Yelena Popovic όταν έγραψε την ταινία “Man of God”. Ο Άνθρωπος του Θεού είναι μία από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες που μπορεί να δει κάποιος και που αφηγείται την ζωή του Άγιου Νεκταρίου. Είναι άξιο απορίας το πώς γίνεται μία Σέρβα παραγωγός να γράφει για έναν Έλληνα Άγιο και ο γράφων να αναπτύσσει video game για την…Σοβιετική Katyusha. Μάλλον οι σεναριογράφοι και οι game designers θα έπρεπε να ψάχνουν περισσότερο την ιστορία της χώρας τους.
Ο Άγιος Νεκτάριος στην πραγματικότητα πέρασε από τα αξιώματα του Μητροπολίτη και του Επισκόπου. Ήταν πολύ αγαπητός στο λαό για πολλούς και διάφορους λόγους που θα δείτε στην ταινία. Ωστόσο, ήταν τόσο ταπεινός και τόσο κοντά στον κόσμο, που είχε και πολλούς εχθρούς στις υψηλόβαθμες τάξεις των ιερέων. Αυτό ακριβώς πραγματεύεται και η ταινία, αν και αφηγείται την ιστορία της ζωής του ξεκινώντας από ένα χρονικό σημείο όπου ο πατέρας Νεκτάριος έχει ήδη ανέβει κάποια αξιώματα. Θα μπορούσε να ξεκινήσει από τα παιδικά του χρόνια, όπου πέρασε από πολλές κακουχίες, μιας και είχε γεννηθεί στην Ανατολική Θράκη και στη συνέχεια μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη. Η οικογένειά του ήταν σε δυσχερή οικονομική κατάσταση. Όλα αυτά δυστυχώς δεν παρουσιάζονται στο έργο, είτε για λόγους διάρκειας της ταινίας, είτε για λόγους μπάτζετ.Η ροή του σεναρίου είναι γρήγορη και με διαρκείς εναλλαγές σκηνικών. Χρονικά βρισκόμαστε στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα. Τα κοστούμια και τα σκηνικά δένουν άριστα με εκείνη την εποχή, όπως και τα άλογα και οι άμαξες που χρησιμοποιούνται, μιας και την εποχή εκείνη δεν κυκλοφορούσαν αυτοκίνητα στην Ελλάδα.
Το cast
Η ταινία δημιουργήθηκε στα αγγλικά, με σκοπό το έργο του Άγιου Νεκταρίου να γίνει γνωστό παγκοσμίως. Οι ηθοποιοί είναι κατά 95% Έλληνες, ωστόσο στο cast δεσπόζουν τα ονόματα του Alexander Petrov, που είναι πασίγνωστος στη Ρωσία και δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας και του Mickey Rourke που έχει πολύ μικρότερο ρόλο απ’ ότι περιμέναμε. Ο Χρήστος Λούλης καταφέρνει επίσης να εκπληρώσει άριστα τον ρόλο του. Καταρχήν τα αγγλικά του είναι σε πολύ καλό επίπεδο και κατά δεύτερον, όταν παίζει ρόλους στους οποίους εκνευρίζεται και ξεσπάει, τους παίζει σαν να το “έχει στο αίμα του”.
Τελευταίο όλων άφησα τον Άρη Σερβετάλη ως τον Πατέρα Νεκτάριο. Εμφανισιακά, ο Σερβετάλης ταιριάζει στο παρουσιαστικό του Άγιου Νεκταρίου και μάλιστα άφησε και το ανάλογο μούσι. Στο μακιγιάζ έγινε απίστευτη δουλειά, μιας και σε κάθε σκηνή, τα χρόνια οφείλουν να περνούν αναλογικά. Το δε περπάτημα του Σερβετάλη και οι κινήσεις του, είναι επίσης προσεγμένες. Σε κάθε σκηνή και ανάλογα με τις περιστάσεις, ξέρει ακριβώς πως να κινηθεί στο χώρο και πως να συμπεριφερθεί και σίγουρα κερδίζει τις εντυπώσεις. Εκεί όπου πιθανόν να απογοητευτείτε είναι στην αγγλική προφορά. Οι περισσότεροι ηθοποιοί μιλούν τα αγγλικά με καθαρά ελληνική χροιά. Στην περίπτωση του Σερβετάλη που έχει και τις περισσότερες ατάκες, υπάρχουν σκηνές όπου όταν ο ηθοποιός έχει πολλά λόγια, τότε είναι σαν να διαβάζει έτοιμο κείμενο προκειμένου να τα απομνημονεύσει. Κατά τα άλλα στην πλειοψηφία των σκηνών παίζει άριστα τον ρόλο του.
Οι εναλλαγές πλάνων και τα κοψίματα δείχνουν ότι όντως λόγω της αγγλικής γλώσσας θα υπήρξαν αρκετά cut σε κάθε σκηνή.Το cast έχει μια μείξη νέων και παλιών ηθοποιών που καταφέρνουν να αποδώσουν εξαιρετικά τις ερμηνείες τους. Ο Μάνος Γαβράς, η Καριοφυλλιά Καραμπέτη, ο Αλέξανδρος Μυλωνάς, ο Νικήτας Τσακίρογλου, η Τόνια Σωτηροπούλου, ο Μιχάλης Οικονόμου και πολλοί άλλοι, δένουν άριστα με τους ρόλους και το κλίμα της εποχής. Τα σκηνικά είναι προσεγμένα και οι διάλογοι δεν κουράζουν αφού δεν στέκονται για πολύ ώρα στο ίδιο σημείο. Η εναλλαγή των πλάνων είναι τόσο άριστη που μα δίνεται η εντύπωση ότι δεν γράφει και σκηνοθετεί η άπειρη (στην καρέκλα του σκηνοθέτη) Yelena Popovic, αλλά κάποιος πολύ έμπειρος σκηνοθέτης. Θα μπορούσε άραγε το σενάριο να ήταν στα ελληνικά; Ναι και αυτό θα βοηθούσε τους ηθοποιούς. Ωστόσο, ίσως δεν θα είχε την ίδια επιτυχία σε διεθνές επίπεδο. Πάντως, τα user reviews στο Imdb είναι κατά 90% ελληνικά, με το υπόλοιπο ποσοστό να μοιράζεται ανάμεσα σε Ρωσία, Ιταλία και άλλες χώρες. Αν η ταινία δεν θα προβληθεί σε πολλές χώρες, τότε αυτό σημαίνει ότι μάλλον θα ήταν προτιμότερη η χρήση των ελληνικών, η οποία ωστόσο γίνεται για λίγα δευτερόλεπτα σε απειροελάχιστες σκηνές της ταινίας. Προφανώς και αυτό ήταν απόφαση της Popovic. Αν όμως υπήρχε κάποιος Έλληνας στη θέση της τότε μάλλον θα επέλεγε τα ελληνικά και οι ερμηνείες θα ήταν ακόμη καλύτερες, χωρίς την ιδιαίτερη (σε επίπεδο cringe) προφορά των περισσότερων Ελλήνων ηθοποιών.
Η αφήγηση
Το περιεχόμενο του σεναρίου έχει να κάνει με την ζωή και το έργο του Πατέρα Νεκταρίου, ο οποίος ανακηρύχθηκε σε Άγιο 40 χρόνια μετά τον θάνατό του. Η αλήθεια για όσα πρέσβευε άργησε να αποκατασταθεί. Πέρα από την μη αφήγηση των πρώτων χρόνων της ζωής του, με μια μελέτη στη Wikipedia βλέπουμε ότι η ταινία έχει κι ορισμένες παραλείψεις από θαύματα που έκανε, ενώ ορισμένοι διάλογοι στο σενάριο αποδίδονται από την Popovic και με μια μικρή δόση υπερβολής, υπάρχουν δε κι ορισμένες μικρομετατροπές για τις ανάγκες ορθότερης και πιο βολικής ροής της πλοκής. Παρόλα αυτά, αποτυπώνεται η πλειοψηφία των σημαντικότερων γεγονότων της ζωής του. Το δε soundtrack του Zbigniew Preisner δένει πολύ καλά με το setting της ταινίας και με αυτό που όφειλε να έχει ένας Άγιος.
Σεναριακά, Ο Άνθρωπος του Θεού δεν σας κάνει κήρυγμα και δεν προσπαθεί να σας μεταλαμπαδεύσει θρησκευτικές πεποιθήσεις. Δεν θα σταθείτε βλέποντας θείες λειτουργίες και κηρύγματα. Προβάει την ζωή ενός Αγίου και ταυτόχρονα πως ο φθόνος και η συκοφαντία μπορεί να προσβάλει τις ανθρώπινες σχέσεις. Αποκαλύπτεται δε πως γίνεται ένας άνθρωπος να έχει τιτάνια ψυχραιμία σε όσα του συμβαίνουν και να ενδιαφέρεται πρωτίστως να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του και μετά τον ίδιο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εφόσον έσπασε τα ταμεία, ανοίγει τον δρόμο ώστε στο μέλλον να ακολουθήσουν και άλλες ταινίες θρησκευτικού ή ιστορικού περιεχομένου.
Το Man of God δεν απευθύνεται μόνο σε όσους πιστεύουν. Πολύ πιθανό βέβαια όσοι πιστεύουν (μέσα σε αυτούς και ο γράφων) να συγκινηθούν ακόμη περισσότερο. Θεωρώ όμως ότι υπάρχουν σκηνές όπου θα έχουν αγωνία και θα συγκινηθούν και όσοι δεν πιστεύουν, κυρίως διότι ο Άνθρωπος αυτός (με “Α” κεφαλαίο) θυσιάστηκε μέχρι τέλους στο να πετύχει τον σκοπό του και να κρατήσει τα πιστεύω του, με περίσσια ταπεινότητα, χωρίς να τηρεί τα στερεότυπα των άλλων ιερέων. Είναι μία ιστορία που δείχνει το μεγαλείο της ψυχής ενός ανθρώπου. Μια ιστορία που περνάει τα δικά της μηνύματα για τις ανθρώπινες σχέσεις και για το πόσο σημαντική είναι η ανιδιοτέλεια και το να προσφέρεις. Άλλωστε, όσα έχουμε σε αυτό τον κόσμο είναι προσωρινά. Στο τέλος, το μόνο που μας αναλογεί είναι δύο μέτρα γης.
Θετικά:
- Διαρκείς εναλλαγή σκηνικών και γρήγορη ροή ώστε να διατηρείται υψηλό το ενδιαφέρον
- Ερμηνείες και ατμόσφαιρα που ταιριάζουν στο κλίμα εκείνης της εποχής
- Σενάριο που παρουσιάζει την συντριπτική πλειοψηφία των γεγονότων όπως συνέβησαν
- Απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό και όχι μόνο σε όσους πιστεύουν
Αρνητικά:
- Η ποιότητα των αγγλικών στους Έλληνες ηθοποιούς
- Δεν παρουσιάζεται σχεδόν καθόλου η ζωή του Αγίου Νεκταρίου μέχρι να φτάσει σε μεγάλο αξίωμα
Βαθμολογία
Ερμηνείες: 8
Σκηνικά: 7
Σκηνοθεσία: 9
Σενάριο: 8.5
Soundtrack: 8
Γενικά: 8.2
Ιδανική εμπειρία, από τον απλό θεατή, μέχρι και για το μάθημα των Θρησκευτικών.