Καταρχήν Vs Καταρχάς

O πρώτος λογος που τσακώθηκα με το Μάνο είναι επειδή δε μιλούσε σωστά Ελληνοκά. Τρανό παράδειγμα η διαφωνία μας στο πιο είναι το σωστό όταν θέλουμε να πούμε ΑΡΧΙΚΑ...

Εγώ λέω ότι το σωστό είναι καταρχήν γιατί σημαίναι κατα την αρχή σε αντίθεση με το καταρχάς που σημαίνει κατα τας αρχάς δηλαδή σύμφωνα με τις αρχές.

(δυστυχώς δεν έχω πρόσβαση σε πολυτονικό)
Η αρχή
της αρχής
τη αρχή
την αρχήν
ω αρχή

αι αρχαί
των αρχών
ταις αρχαίς
τας αρχάς
ω αρχαί

Όπως καταλαβαίνεις η μόνη διαφορά είναι η διαφορά μεταξύ ενικού και πληθυντικού και η σημασία τους στην νεοελληνική είναι παραπλήσια. Και τα δύο σημαίνουν "αρχικά". Η σωστή χρήση συνίσταται στο σε πόσα "αρχικά" αναφερόμαστε. Όπως καταλαβαίνεις αφού δεν έχεις βάλει την επιλογή και τα δύο αδυνατώ να ψηφίσω.

Φίλες μου καλές κι αγαπημένες, που λέει κι η Vefa,
Καμία απ' τις δύο (2) εκφράσεις δεν είναι λανθασμένη, αλλά:

- κατ' αρχάς: στην αρχή, αρχικά, πρώτα-πρώτα (έχει χρονική σημασία).
- κατ' αρχήν: στα βασικά σημεία, στην αρχή του πράγματος, δηλαδή στη βάση του, στις γενικές του γραμμές, στη γενική φιλοσοφία.

Π.χ. Κατ' αρχάς πρέπει να συνεννοηθούμε για τις υποχρεώσεις του κάθε ατόμου στην ομάδα.

Μπορεί να διαφωνούμε σε αρκετά σημεία, το παρήγορο όμως είναι ότι κατ' αρχήν συμφωνούμε (δηλαδή συμφωνούμε σε γενικές γραμμές, διαφωνούμε όμως σε επιμέρους σημεία).

Γενικά, όταν νιώθουμε ότι θα ακολουθήσει απαρίθμηση κάποιων στοιχείων, ή όταν θέλουμε να τονίσουμε το αρχικό στάδιο μιας κατάστασης, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το κατ' αρχάς.

Υ.Γ. Στη δημοτική οι λέξεις γράφονται χωρίς απόστροφο(καταρχήν, καταρχάς), ενώ στην αρχαία -απ' όπου δηλαδή τις πήραμε- με απόστροφο (κατ' αρχήν, κατ' αρχάς > κατά αρχήν, κατά αρχάς)

Και εσείς τσακώνεστε για κάτι πράγματα ρε παιδί μου...Ήμαρτον, όπως λέει ο Γεωργίου!!!

Εγώ θυμάμαι πάντως πολύ καλά πως μια καθηγήτρια που μας έκανε ιδιαίτερα στα αρχαία και έκθεση μας είχε πει ότι το «σωστό» είναι το καταρχάς

Όποτε...

Ωραία,το ξεκαθαρίσαμε κι αυτό...Αν και τείνει να μου μείνει το "κατ'αρχήν" πλέον...

PASaris\ wrote: Υ.Γ. Στη δημοτική οι λέξεις γράφονται χωρίς απόστροφο(καταρχήν, καταρχάς), ενώ στην αρχαία -απ' όπου δηλαδή τις πήραμε- με απόστροφο (κατ' αρχήν, κατ' αρχάς > κατά αρχήν, κατά αρχάς)

Γι'αυτό μου βγάζουν τις αποστρόφους οι διορθώτριες στο PC Master??? Εγώ έτσι τα έχω συνηθίσει,έτσι τα γράφω...

Βαθυστόχαστο θέμα..
Το διάβασα και είμαι ένα πτώμα

Είχα μία συζήτηση με την εκθεσού στο φροντιστήριο και μου είπε το καταρχάς το λέμε όταν θέλουμε να ξεκινήσουμε κάτι. Το καταρχήν το χρησιμοποιούμε εννοώντας τα αρχικά.
Καταρχάς, θα ήθελα να πω ότι...
Έγινε καταχήν συζήτηση του άρθρου 16 για την παιδεία...

Δεν διαλέγω κάποιο από τα δύο διότι και τα δύο σωστά είναι. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή που τα διαφοροποιεί. Αναλόγως τί θες να πείς!

Εψαξα το φλεγον ζητημα σε βιβλια και βρηκα τα εξης:
Το καταρχήν το χρησιμοποιουμε οταν μιλαμε γενικα.
Π.χ Καταρχην δεχομαι την προταση σου΄ελπιζω να συμφωνησουμε και στις λεπτομερειες.

Το κατ'αρχας το χρησιμοποιουμε οταν θελουμε να αρχισουμε
Π.χ Κατ'αρχας πρεπει να σας συστηθω.