Κάνναβη

Για όσους κάνουν.

Να τι προκαλεί η κάνναβη σε κάθε όργανο του σώματος




Η χρήση της κάνναβης εμφανίζει αυξημένη κατανάλωση τα τελευταία χρόνια σε πολλές χώρες, και αρκετές είναι αυτές που το βγάζουν από την κατηγορία των ναρκωτικών και επιτρέπουν την ελεύθερη χρήση του, όπως το αλκοόλ. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι ο Καναδάς που πέρασε νόμο για την ελεύθερη χρήση της κάνναβης.

Πέρα από τις φαρμακευτικές χρήσης της κάνναβης, οι οποίες δεν ακόμα είναι ξεκάθαρες, οι επιστήμονες αναζητούν ακόμη πώς επιδρά το ναρκωτικό στον εγκέφαλο και γενικότερα στον ανθρώπινο οργανισμό. Μέχρι σήμερα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει είναι τα ακόλουθα.

Στον εγκέφαλο

Νοημοσύνη

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι μακροχρόνιοι χρήστες έχουν χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που δεν είναι χρήστες. Όμως αυτή η επίπτωση δεν έχει επιβεβαιωθεί, καθώς δεν υπάρχει -άμεση τουλάχιστον- σχέση ανάμεσα στις μειωμένες νοητικές επιδόσεις και στον μειωμένο όγκο του κογχομετωπιαίου φλοιού.

Από την άλλη, οι ερευνητές επεσήμαναν ότι οι αυξημένες νευρωνικές συνάψεις που παρατηρούνται στους μακροχρόνιους χρήστες, τόσο σε ανατομικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο, μπορεί να αντισταθμίζουν την απώλεια της εγκεφαλικής φαιάς ουσίας. Δηλαδή με τη χρήση της κάνναβης από τη μία χάνεται φαιά ουσία και από την άλλη δημιουργούνται νέες νευρικές συνάψεις.

Οι ερευνητές του Κέντρου Υγείας του Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου του Τέξας - Ντάλας, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια νευροεπιστήμης Φρανσέσκα Φίλμπι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), μελέτησαν τον εγκέφαλο 48 ενηλίκων χρηστών ηλικίας 20 έως 36 ετών (που έκαναν χρήση κατά μέσο όρο τρεις φορές τη μέρα) και 62 μη χρηστών (για λόγους σύγκρισης).

Η μελέτη έδειξε ότι όσο νωρίτερα αρχίσει κανείς την χρήση και όσο πιο συχνή είναι αυτή, τόσο πιο αυξημένες είναι οι διασυνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου. Αν και μετά από έξι έως οκτώ χρόνια συνεχόμενης χρήσης μαριχουάνας, οι «καλωδιώσεις» εμφανίζουν μείωση, παραμένουν πάντα περισσότερες από αυτές που διαθέτουν οι υγιείς μη χρήστες.

Οι νευρώνες (εγκεφαλικά κύτταρα) των χρηστών φαίνεται να προσαρμόζονται και να αναπληρώνουν τις όποιες απώλειες της εγκεφαλικής ουσίας. Αυτό, όπως είπε η Φρανσέσκα Φίλμπι, πιθανώς εξηγεί γιατί οι χρόνιοι χρήστες «φαίνεται να τα πηγαίνουν μια χαρά», παρά τον μικρότερο όγκο της φαιάς ουσίας τους, ιδίως στον κογχομετωπιαίο φλοιό.

Η μελέτη δείχνει ότι η φαιά ουσία του εγκεφάλου είναι πιο ευάλωτη σε σχέση με τη λευκή ουσία στις συνέπειες της τετραϋδροκανναβιδόλης. Οι βλάβες στον κογχομετωπιαίο φλοιό έχουν συσχετισθεί με μειωμένη ενσυναίσθηση (ικανότητα να νιώθει κανείς τα συναισθήματα των άλλων) και με μερικές μορφές ψυχοπάθειας. Η φαιά ουσία αποτελείται από τους κυρίως νευρώνες (τα εγκεφαλικά κύτταρα), ενώ η λευκή ουσία από τους συνδετικούς νευράξονες κατά μήκος των οποίων «ταξιδεύουν» τα νευρικά σήματα.

Ευφορία

Η δραστική ουσία τετραϋδροκανναβινόλη ερεθίζει κέντρα του εγκεφάλου τα οποία σχετίζονται με την ευχαρίστηση και για την ακρίβεια είναι τα ίδια κέντρα που προκαλούν τέρψη από ένα πολύ καλό γεύμα και το σεξ. Η κάνναβη δημιουργεί ένα είδος ευφορίας. Το πρόβλημα είναι ότι ο εγκέφαλος με τον καιρό συνηθίζει την κάνναβη και έτσι ζητάει ολοένα και περισσότερη ποσότητα για να εκκρίνει τις ορμόνες που προκαλούν ευφορία. Έτσι, ο χρήστης φτάνει σε σημείο να παίρνει υπερβολική ποσότητα, η οποία όπως σε κάθε φάρμακο, μετατρέπεται σε δηλητήριο για τον οργανισμό του.

Ισορροπία

Επηρεάζοντας την παρεγγεφαλίδα και τα βασικά γάγγλια, η μαριχουάνα μπορεί να προκαλέσει απώλεια ισορροπίας. Οι δύο αυτές περιοχές του εγκεφάλου είναι υπεύθυνες για τον συντονισμό, τον χρόνο αντίδρασης και την ισορροπία του σώματος. Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι καπνίζουν, συμπεριφέρονται στο δρόμο σαν μεθυσμένοι.

Η αλλαγή στη ροή αίματος στην παραγκεφαλίδα, προκαλεί επίσης απώλεια του χρόνου. Οι χρήστες κάποιες φορές αισθάνονται ότι η ώρα δεν περνάει με τίποτα και κάποιες φορές ότι κάνουν άλματα στον χρόνο. Συνήθως όταν κάποιος που έχει καπνίσει μαριχουάνα και περιμένει κάτι του φαίνεται αιώνας. Ενώ αν έχει χαλαρώσει για παράδειγμα στην τηλεόραση, η ώρα περνάει χωρίς να το καταλαβαίνει.

Μνήμη

Χωρίς να είναι γνωστός ο ακριβής μηχανισμός, η μαριχουάνα επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες και δημιουργεί τις μνήμες. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάτι να γίνεται μπροστά σου ή να σου δίνουν μία πληροφορία και εσύ ακολούθως να θυμάσαι κάτι τελείως διαφορετικό. Δηλαδή να δημιουργείς ψευδείς αναμνήσεις.

Στα υπόλοιπα όργανα

Καρδιά

Μόλις σε μερικά λεπτά από την πρώτη τζούρα, ο ρυθμός της καρδιάς αυξάνει από 20 έως 50 χτύπους το λεπτό, δηλαδή περίπου 70%. αυτό διαρκεί από 20 λεπτά έως 3 ώρες. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις ότι η κάνναβη μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή. Την ίδια στιγμή, μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση European Journal of Preventive Cardiology καταδεικνύει ότι οι χρήστες μαριχουάνας έχουν τριπλάσιο κίνδυνο να πεθάνουν από υπέρταση, σε σχέση με μη χρήστες. Ωστόσο, η μελέτη είχε ένα πρόβλημα: ονόμαζε «χρήστη» οποιωνδήποτε είχε καπνίσει έστω και μία φορά στη ζωή του μαριχουάνα.

Μάτια

Τα μάτια κοκκινίζουν. Αυτό συμβαίνει επειδή διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, και τα μάτια κοκκινίζουν σαν να είναι ερεθισμένα από κάποια χημική ουσία.

Όρεξη

Η μαριχουάνα έχει δύο παρεμβατικές οδούς για να ανοίξει την όρεξη. Η μία είναι να κλείνει το κύκλωμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για το αίσθημα του κορεσμού. Άρα η πείνα είναι ένα συνεχές αίσθημα.

Η δεύτερη είναι ότι ερεθίζει το πάγκρεας και εκκρίνει ινσουλίνη, την ουσία που διασπά τα ζάχαρα στον οργανισμό. Αυτό προκαλεί έντονη επιθυμία για γλυκό, αφού η ινσουλίνη που έχει εγκριθεί έχει ήδη διασπάσει τα ζάχαρα στον οργανισμό και τον έχει αφήσει χωρίς ενέργεια. Άρα, προκαλεί με αυτόν τον τρόπο τη λήψη ενέργειας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι όποιος κάνει χρήση, έχει διάθεση για καναπέ και όχι για δραστηριότητες.

Πνεύμονες

Όσον αφορά τους πνεύμονες, όσοι καπνίζουν συστηματικά μαριχουάνα είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν χρόνια βροχιολίτιδα, τα συμπτώματα της οποία σταματούν με τη διακοπή του καπνίσματος. Όσον αφορά τον καρκίνο του πνεύμονα, δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί. Ωστόσο, όταν καπνίζεται σε συνδυασμό με καπνό τσιγάρου και όχι ως καθαρό χόρτο, τότε οι συνθήκες πρόκλησης καρκίνου του πνεύμονα.

Ψυχική υγεία

Στην ψυχική σφαίρα, σε κάποιους ανθρώπους ενδέχεται να προκαλέσει κατάθλιψη, ενώ σε κάποιους άλλους να αναπτύξει σχιζοφρένεια. Η συστηματική χρήση έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί σε αρκετούς κοινωνική φοβία ή τους αλλάζει τη συμπεριφορά σε αντικοινωνική.

Σε κάθε περίπτωση οι επιστήμονες συνεχίζουν τις μελέτες, καθώς όπως φαίνεται η κάνναβης είναι το αλκοόλ του μέλλοντος και γνωρίζουμε ελάχιστα γι΄αυτήν.