Πιο μικρό απ' το μικρό / Τα πάντα όλα για το Win Rar !

Τα αρχεία τύπου RAR προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες συμπίεσης από τα κλασικά και δημοφιλή ZIP - οι επόμενες σελίδες αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.΄

Kάθε φορά που γίνεται αναφορά στη συμπίεση αρχείων και φακέλων που έχουμε αποθηκεύσει στον σκληρό δίσκο του PC μας, αυτόματα το μυαλό των περισσότερων συνδέει συνειρμικά τη διαδικασία με τα αρχεία ZIP. Η αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα τόσο δημοφιλές πρότυπο που ακόμα και τα Windows το υποστηρίζουν. Αλλά το ZIP δεν είναι σίγουρα το μοναδικό πρότυπο συμπίεσης αρχείων. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν δεκάδες τέτοια πρότυπα, κάποια από τα οποία είναι πολύ αποτελεσματικότερα από το ZIP σε όλους τους τομείς.
Στις επόμενες σελίδες θα επικεντρώσουμε στο πρότυπο RAR, το οποίο διαθέτει πολλαπλά πλεονεκτήματα: προσφέρει μεγαλύτερη συμπίεση, εξελιγμένες δυνατότητες κρυπτογράφησης (encryption) και υποστήριξη μεγάλων αρχείων. Έχει πάρει το όνομά του από τον δημιουργό του, Eugene Roshal (το RAR αποτελεί συντομογραφία του Roshal Archive), και παρόλο που το πρότυπο αυτό μπορεί να διαβαστεί από ένα μεγάλο αριθμό εργαλείων συμπίεσης, μπορεί να δημιουργηθεί αποκλειστικά με τη χρήση του προγράμματος WinRAR. Μία δωρεάν δοκιμαστική έκδοση του WinRAR (trial version) μπορείτε να κατεβάσετε από το www.rarsoft.com και παρόλο που η δοκιμαστική έκδοση του προγράμματος εμφανίζει ένα μήνυμα ειδοποίησης αγοράς του προγράμματος, παραμένει πλήρως λειτουργική ακόμα και στην περίπτωση που δεν προτίθεστε να το αγοράσετε. Εφόσον πάλι αποφασίσετε να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε το πρόγραμμα και προκειμένου να απαλλαχθείτε διαπαντός από το ενοχλητικό αυτό μήνυμα αγοράς, τότε θα χρειαστεί να καταβάλετε 29,95 ευρώ.

Γιατί RAR;
Το αρχείο ZIP σε καμία περίπτωση, όπως προειπώθηκε, δεν είναι το μοναδικό πρότυπο αρχείου συμπίεσης. Για την ακρίβεια υπάρχουν τόσα πολλά από αυτά, ώστε υπάρχει ένα πρότυπο που αντιστοιχεί σε κάθε γράμμα του αλφαβήτου: .ace, .arc, .cab, .dgc, .ice, .jar, .kgb, .lzh, .pea, για να αναφέρουμε κάποια. Ένας από τους λόγους που το πρότυπο ZIP είναι τόσο διαδεδομένο, οφείλεται εν μέρει στο γεγονός πως από την κυκλοφορία των XP και μετά, η Microsoft επέτρεψε τη δημιουργία και εξαγωγή αρχείων συμπίεσης του τύπου αυτού χωρίς τη χρήση επιπρόσθετου software. Στα Windows XP και στα Vista είναι πλέον δυνατή η μετατροπή αρχείων και φακέλων σε αρχεία συμπίεσης ZIP με λίγα μόνο κλικ. Εξάλλου, οι χρήστες των XP έχουν την επιλογή της δημιουργίας προστατευμένων με password αρχείων ZIP, αν και αυτή η επιλογή έχει εγκαταλειφθεί στα Vista. Παρόλο, επομένως, που το πρότυπο ZIP παραμένει το πιο δημοφιλές, δεν σημαίνει απαραίτητα πως είναι και το καλύτερο. Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν πρότυπα που προσφέρουν υψηλότερο βαθμό συμπίεσης και το RAR ανήκει σε αυτά. Το RAR υποστηρίζει δυνατότητα διαίρεσης σε τόμους (split archives: ένα συμπιεσμένο συλλογικό αρχείο που είναι διασπασμένο σε πολλά αρχεία για πιο εύκολο uploading ή αποστολή email - τα μεμονωμένα αρχεία μπορούν ακόλουθα να ενωθούν σε ένα ενιαίο αρχείο), επιλογές κρυπτογράφησης και υποστήριξη για επιδιόρθωση. Πριν αποφασίσετε, εντούτοις, να αλλάξετε από τα δημοφιλή αρχεία ZIP σε RAR, είναι σημαντικό να θυμάστε πως εφόσον τα RARs αποσταλούν σε κάποιον άλλο (μέσω email, για παράδειγμα), ο αποστολέας θα πρέπει να διαθέτει εγκατεστημένο ένα πρόγραμμα αποσυμπίεσης ώστε να μπορεί να χειριστεί το πρότυπο αυτό - εκτός και εάν συμπεριληφθεί από τον αποστολέα ένα αρχείο αυτόματης αποσυμπίεσης και θα εξηγήσουμε πιο κάτω πώς ακριβώς μπορεί να γίνει αυτό.

Ξεκινήστε
Πριν ξεκινήσετε να δημιουργείτε αρχεία RAR, θα χρειαστείτε ένα αντίγραφο του WinRAR, οπότε μεταβείτε στο site του κατασκευαστή ( www.rarsoft.com ). Μόλις ανοίξει η σελίδα, κάντε κλικ στο Download στα αριστερά και μετά τσεκάρετε στο πεδίο Localized WinRAR versions για το link Greece, ώστε να κατεβάσετε την ελληνική έκδοση. Αμέσως μόλις κατέβει το πρόγραμμα, κάντε διπλό κλικ για να το εγκαταστήσετε και κάντε μία παύση μόλις εμφανιστεί το πλαίσιο διαλόγου Εγκατάσταση του WinRAR. Στο πεδίο Συσχέτιση με αρχεία, βάλτε ένα τικ δίπλα στα πρότυπα συμπιεσμένων αρχείων τα οποία θέλετε να διαχειρίζεται το πρόγραμμα. Εφόσον έχετε εγκαταστήσει κάποιο διαφορετικό πρόγραμμα και προτιμάτε να το χρησιμοποιήσετε για τον χειρισμό των αρχείων ZIP, βεβαιωθείτε πως το κουτάκι ZIP δεν είναι τσεκαρισμένο. Όταν ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, εκκινήστε το WinRAR από την Επιφάνεια εργασίας των Windows ή από τη συντόμευση στο μενού Έναρξη.
Ο πιο εύκολος τρόπος για να δουλέψετε με το WinRAR είναι να κάνετε κλικ στο κουμπί Οδηγός (Wizard) στην Toolbar ώστε να ανοίξει το πλαίσιο διαλόγου. Πρόκειται ουσιαστικά για μία απλοποιημένη έκδοση του προγράμματος, όπου προσφέρεται η επιλογή για αποσυμπίεση, προσθήκη στοιχείων σε ένα υπάρχον και δημιουργία ενός νέου αρχείου RAR. Σε περίπτωση που επιθυμείτε αποσυμπίεση, απλά επιλέξτε ένα αρχείο RAR και κάντε κλικ στο Επόμενο, επιλέξτε έναν φάκελο προορισμού και πατήστε Τέλος. Για να δημιουργήσετε ένα νέο αρχείο RAR, κάντε κλικ στη σχετική επιλογή από τη βασική οθόνη του οδηγού και πατήστε Επόμενο. Επιλέξτε τα αρχεία ή τους φακέλους που θα συμπιέσετε και κάντε κλικ στο ΟΚ προτού διαλέξετε ένα όνομα και τοποθεσία και κάντε κλικ στο Επόμενο.

Επιλογές συμπίεσης
Βάζοντας ένα τικ στο κουτάκι Πολύ γρήγορα (στην περίπτωση αυτή είναι κατανοητό πως ο βαθμός συμπίεσης θα είναι χαμηλός), θα επιτύχετε άμεση δημιουργία ενός RAR σε βάρος όμως του μεγέθους του αρχείου. Η λειτουργία αυτή αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμη εάν δουλεύετε με έναν μεγάλο αριθμό από αρχεία, αλλά σε γενικές γραμμές δεν προτείνεται εφόσον το μέγεθος των αρχείων είναι σημαντικό για εσάς. Εφόσον δημιουργηθεί ένα archive για σκοπούς backup, η αυτοεπεξηγηματική επιλογή Να διαγραφούν στο τέλος τα στοιχεία που θα συμπιεστούν, πιθανώς να αποδειχτεί πολύ χρήσιμη, μιας και θα σας γλυτώσει από την ανάγκη να διαγράψετε τα αρχεία αφότου τα έχετε αποσυμπιέσει. Σε περίπτωση που το συμπιεσμένο archive θα πρέπει να αποσταλεί σε κάποιον χρήστη που δεν διαθέτει εγκατεστημένο το WinRAR, η επιλογή Δημιουργία αυτό-αποσυμπιεζόμενου αρχείου αποτελεί την προφανή επιλογή καθώς το απαιτούμενο software αποσυμπίεσης θα βρίσκεται ενσωματωμένο στο αρχείο. Για μεγαλύτερη ασφάλεια πατήστε το κουμπί Κωδικός πρόσβασης και ακόλουθα πληκτρολογήστε και επιβεβαιώστε ένα password για να προστατεύσετε το αρχείο σας. Ως πρόσθετο μέτρο ασφαλείας βάλτε ένα τικ στο κουτάκι Να κρύβονται και τα ονόματα των αρχείων, το οποίο θα αποτρέψει τους άλλους από το να αποσυμπιέσουν τα αρχεία καθώς και τα ονόματα των αρχείων που περιέχει, εκτός και εάν ο παραλήπτης διαθέτει το σωστό password.
Η τελευταία επιλογή που θα βρείτε στον Wizard είναι εκείνη που επιτρέπει τον διαχωρισμό των αρχείων σε τόμους. Πρόκειται για μία εξαιρετικά χρηστική λειτουργία κατά τη δημιουργία αρχείων για backup που θα αντιγραφούν σε CD/DVD. Αντί να προσπαθήσετε χειρωνακτικά να επιλέξετε τον σωστό αριθμό αρχείων που θα χωρέσουν στο επιλεγμένο σας μέσο, απλά χρησιμοποιήστε το drop-down menu για να επιλέξετε το κατάλληλο μέσο (δισκέτα, zip, CD, DVD και Αυτόματη επιλογή). Εφόσον το συνολικό μέγεθος του αρχείου υπερβαίνει το μέγεθος αυτό, θα χωριστεί αυτόματα σε δύο ή περισσότερα αρχεία. Όταν έλθει η στιγμή να αποσυμπιέσετε το αρχείο, θα κληθείτε να μεταβείτε στην τοποθεσία που βρίσκονται τα ποικίλα αρχεία που συνθέτουν το διαχωρισμένο archive, ώστε να αποκτήσετε πρόσβαση σε όλα τα περιεχόμενα αρχεία. Μία εναλλακτική λύση προσθήκης αρχείων σε ένα RAR archive μπορεί να βρεθεί στο συνοδευτικό πλαίσιο Βήμα Προς Βήμα στην επόμενη σελίδα.
Εκκινήστε το WinRAR από την Επιφάνεια εργασίας ή το μενού Έναρξη. Αφότου ανοίξει το πρόγραμμα, επιλέξτε ένα ή περισσότερα αρχεία και πατήστε το κουμπί Συμπίεση (το πρώτο κουμπί από τα αριστερά) στην Toolbar του προγράμματος. Πατήστε το κουμπί Αναζήτηση για να επιλέξετε πού θέλετε να αποθηκευτεί το πρόγραμμα και εισάγετε ένα όνομα γι' αυτό στο πεδίο Όνομα αρχείου. Βεβαιωθείτε πως έχετε επιλέξει RAR στο πεδίο Συμπίεση στη μορφή και χρησιμοποιήστε το επιθυμητό επίπεδο συμπίεσης στο πεδίο Μέθοδος συμπίεσης. Θυμηθείτε πώς τα archives με υψηλότερα επίπεδα συμπίεσης θα έχουν ως αποτέλεσμα μικρότερου μεγέθους αρχεία, αν και θα απαιτήσουν περισσότερο χρόνο για να συμπιεστούν και να αποσυμπιεστούν.
Για να επιτύχετε υψηλότερο επίπεδο συμπίεσης, επιλέξτε Καλύτερη δυνατή από το μενού Μέθοδος συμπίεσης και επίσης βάλτε ένα τικ στο κουτάκι Δημιουργία συμπαγούς αρχείου από το πεδίο Επιλογές συμπίεσης. Ο εν λόγω τρόπος συμπίεσης διασφαλίζει πως τα αρχεία που συνιστούν το archive δεν αντιμετωπίζονται ως μεμονωμένα αρχεία, αλλά σαν ένα και μοναδικό μπλοκ δεδομένων. Κατ' αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνονται μεγαλύτερα επίπεδα συμπίεσης, αν και υπάρχουν μειονεκτήματα. Το ίδιο το archive θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο για να δημιουργηθεί, όπως εξάλλου και να αποσυμπιεστεί. Επίσης, εφόσον ένα απλό αρχείο χρειαστεί να εξαχθεί από ένα αρχείο RAR, προϋποθέτει την αποσυμπίεση ολόκληρου του archive, οπότε η εξαγωγή ενός και μόνο αρχείου θα απαιτήσει το ίδιο χρόνο όπως και η εξαγωγή όλων των περιεχόμενων αρχείων.
Μπορείτε να ενεργοποιήσετε την επιλογή αυτό-αποσυμπιεζόμενου αρχείου, βάζοντας ένα τικ στο κουτάκι Αυτό-αποσυμπιεζόμενο (SFX), ενώ μπορείτε να τροποποιήσετε τις επιπρόσθετες ρυθμίσεις μετακινούμενοι στην καρτέλα Προχωρημένες. Πατήστε το κουμπί Επιλογές SFX και χρησιμοποιήστε το πεδίο κειμένου Προεπιλεγμένος φάκελος για αποσυμπίεση, ώστε να καθορίσετε τον προεπιλεγμένο φάκελο στον οποίο θα εξαχθούν τα αρχεία - η διαδικασία αυτή μπορεί εξάλλου να παραλειφθεί κατά τη διαδικασία αποσυμπίεσης, εφόσον το επιθυμείτε. Μεταβείτε στην καρτέλα Κείμενο και εικονίδια όπου είναι δυνατόν να τροποποιήσετε την εμφάνιση του πλαισίου διαλόγου αποσυμπίεσης που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της αυτό-αποσυμπίεσης, διαδικασία που μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη κατά την αποστολή archives σε άλλους χρήστες.

Αποθήκευση προφίλ
Το WinRAR χρησιμοποιεί εξ ορισμού μία προκαθορισμένη ποικιλία από προφίλ, στα οποία μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση πατώντας το κουμπί Προφίλ στην καρτέλα Γενικά (αφότου έχετε πατήσει το κουμπί Συμπίεση για τη δημιουργία νέου αρχείου συμπίεσης στο κεντρικό παράθυρο). Πιθανώς να ανακαλύψετε πως τα υπάρχοντα προφίλ δεν είναι της αρεσκείας σας, οπότε είναι δυνατόν να δημιουργήσετε δικά σας προφίλ, ώστε να μην απαιτείται κάθε φορά να χρησιμοποιείτε χειρωνακτικές ρυθμίσεις. Αφότου, λοιπόν, καθορίσετε μία σειρά από επιλογές συμπίεσης (όπως είναι το επίπεδο συμπίεσης, η χρήση αυτό-αποσυμπίεσης ή όχι, οι επιλογές ασφαλείας κ.ο.κ.), πατήστε το κουμπί Προφίλ και επιλέξτε Αποθήκευση των ρυθμίσεων σε νέο προφίλ από το drop-down menu πριν εισάγετε ένα κατάλληλο όνομα για το προφίλ σας.

Συμπέρασμα
Όπως δείξαμε στις προηγούμενες σελίδες, το πρότυπο RAR προσφέρει περισσότερη ευελιξία και μεγαλύτερη συμπίεση από το παλιό καλό ZIP. Είναι βέβαια κατανοητό πως τα πλεονεκτήματα αυτά πιθανώς να μην θεωρηθούν αρκετά ώστε να αλλάξετε το τόσο δημοφιλές, όσο και ευρέως συμβατό με άπειρα προγράμματα, ZIP - το αρχείο ZIP αποτελεί ένα εξαιρετικό πρότυπο συμπίεσης ούτως ή άλλως.
Παρόλα αυτά, εφόσον ανήκετε στην κατηγορία χρηστών που συμπιέζουν μεγάλο αριθμό αρχείων είτε πρόκειται για περιπτώσεις backup είτε για αποστολή με email σε φίλους ή συνεργάτες, τότε θα προτείναμε ανεπιφύλακτα τη δοκιμή μία εναλλακτικής λύσης όπως είναι το πρότυπο RAR - σε τελική ανάλυση δεν έχετε να χάσετε τίποτε.

Τα μυστικά του WinRAR
BHMA 1...
Ενας απλός τρόπος για να δημιουργήσετε αρχεία τύπου RAR είναι να κάνετε χρήση του μενού του WinRAR. Επιλέξτε ένα ή περισσότερα αρχεία και φακέλους και κάντε δεξί κλικ επάνω τους για να δείτε τις ποικίλες επιλογές συμπίεσης που προσφέρει το πρόγραμμα.

BHMA 2...
Στην περίπτωση που κάνετε δεξί κλικ σε ένα ήδη υπάρχον, συμπιεσμένο αρχείο RAR, θα μπορέσετε να αποσυμπιέσετε τα περιεχόμενα του αρχείου στον φάκελο που αυτό βρίσκεται ή σε έναν υποφάκελο που έχει το ίδιο όνομα με αυτό το αρχείο. Για ακόμα περισσότερες επιλογές, επιλέξτε το Αποσυμπίεση....

BHMA 3...
Τα υπάρχοντα συμπιεσμένα αρχεία όπως είναι τα ZIP μπορεί να μετατραπούν στο πρότυπο RAR. Εκκινήστε το WinRAR, κάντε κλικ στο μενού Εργαλεία στη γραμμή εργαλείων και επιλέξτε Μετατροπή αρχείων συμπίεσης. Από το πλαίσιο διαλόγου που θα ανοίξει, πατήστε το κουμπί Προσθήκη νέου ώστε να επιλέξετε ένα ή περισσότερα αρχεία. Αυτόματα, αυτά θα εμφανιστούν στο πεδίο Λίστα αρχείων προς μετατροπή.