Τα gaming sites πληρώνουν τα σπασμένα

Η εθελοντική εργασία πέθανε!

Το σημερινό Editorial έχει έναν διαφορετικό χαρακτήρα. Σκοπός του είναι να σας αναλύσω λίγο το πως κινείται η αγορά της gaming βιομηχανίας σε σχέση με τον ρόλο των gaming μέσων.

Παρακολουθώντας την αγορά και γενικότερα τις πωλήσεις, οποιοσδήποτε μπορεί να συμπεράνει ότι πλέον τα gaming sites και το YouTube είναι αυτά που κινούν την βιομηχανία και αποτελούν βαρόμετρο για τις εταιρείες. Το τελευταίο διάστημα ανεβαίνει πολύ και το Twitch, που στο σύνολο των views δεν ξεπερνάει το YouTube αλλά έχει μεγαλύτερο interaction. Ποιο είναι όμως το κέρδος των περισσότερων όσων ασχολούνται με το gaming στο συντακτικό μέρος ή στο κομμάτι της προβολής βίντεο;

Φέτος το GameWorld.gr κλείνει 10 χρόνια παρουσίας και συγκεκριμένα το ερχόμενο καλοκαίρι. Μετά από αυτή την δεκαετία και τις εμπειρίες που αποκόμισα είμαι πεπεισμένος ότι η νοοτροπία των publishers είναι καθαρά "δύο ταχυτήτων". Απ' τη μία έχουμε publishers που ακολουθούν την τάση της βιομηχανίας και επενδύουν στο να παρέχουν σε όσο το δυνατόν περισσότερα μέσα είτε games για review, είτε χορηγίες, ενώ στον αντίποδα οι publishers που έχουν "κατεβάσει" ταχύτητα είναι όσοι δεν θέλουν να επενδύσουν έστω σε μία από τις δύο αυτές ενέργειες. Αμφότερες όμως είναι απαραίτητες για να κινηθεί η βιομηχανία. Τα games πρέπει να παιχτούν από τα μέσα, να μάθει ο κόσμος για αυτά, ενώ οι χορηγίες τα συντηρούν στη ζωή.

Στο τέλος...οι publishers κερδίζουν
Φανταστείτε μια πυραμίδα η οποία ονομάζεται "Gaming Industry". Στην κορυφή της βρίσκονται οι publishers. Ακριβώς από κάτω οι developers, οι retailers και οι αντιπροσωπείες (όλοι τους εξαρτώνται από το ρετιρέ ή έστω εξαιρούνται κάποιοι developers) και στην βάση της πυραμίδας τα gaming sites και τα youtube channels. Η πυραμίδα συμβολίζει και το οικονομικό status του καθενός. Αριθμητικά μάλιστα οι developers είναι περισσότεροι απ' τους publishers και στη βάση τα μέσα ακόμη περισσότερα.

Όσο προχωράει κάποιος προς τα κάτω παρατηρεί ότι ο τζίρος κάθε εταιρείας ολοένα και μειώνεται. Ενώ το αγοραστικό ενδιαφέρον για τα games αυξάνεται, θα ήταν λογικό να μπορούν να επωφεληθούν από αυτό τόσο οι developers όσο και τα μέσα ειδικού τύπου. Τελικά καταλήγουμε στο να βλέπουμε τους developers να εισπράττουν ένα μερίδιο των κερδών τους βάζοντας ουσιαστικά όλη την ιδέα, με τον publisher να αναλαμβάνει την διανομή, ενώ τα gaming sites αναλαμβάνουν όλη την..."βρώμικη δουλειά".

Κάθε gamer σήμερα έχει πρόσβαση στο Internet και εμπιστεύεται κάποιο μέσο για την ενημέρωσή του. Θεωρώ λοιπόν ότι η απήχηση των συγκεκριμένων μέσων προς τους gamers και τις πωλήσεις είναι τόσο μεγάλη που οι απολαβές κάθε μέσου δεν αντικατοπτρίζουν σε καμία περίπτωση την δουλειά που γίνεται από τους συντάκτες του. Τα sites στηρίζονται σε συγκεκριμένο διαφημιστικό χώρο (banners) ο οποίος προφανώς και δεν επαρκεί για να στηρίξει οικονομικά μία συντακτική ομάδα.

Στα αμιγώς gaming μέσα, στην Ελλάδα μόλις τρία πληρώνουν τους συντάκτες τους (διαβάζετε ήδη το ένα από αυτό) με αμοιβή που μπορεί κάποιος να αποκαλέσει "δεύτερη δουλειά". Στα υπόλοιπα μέσα δεν υπάρχουν πληρωμές για πολλούς και διάφορους λόγους (πολυιδιοκτησία, οικογενειακές υποχρεώσεις των κατόχων του site, μικρή επισκεψιμότητα κτλ.) Λογικό αφού ας μην ξεχνάμε άλλωστε κι εμείς ότι τα πρώτα τουλάχιστον τρία χρόνια κάπως έτσι ήμασταν. Επίσης σε καμία περίπτωση δεν καλύπτεται το εισόδημα κάποιου σοβαρά αν δεν έχει μια πρώτη δουλειά. Ούτε το YouTube με τα 50-120 ευρώ που δίνει το μήνα σε κάθε μεγάλο κανάλι gaming ή τεχνολογίας (ανάλογα με τα views του μήνα) μπορεί να στηρίξει όποιον ασχοληθεί σοβαρά.

Ορισμένοι publishers όφειλαν και οφείλουν να δώσουν μεγαλύτερη βάση στις αντιπροσωπείες τους για να μπορέσουν να πετύχουν πωλήσεις, μέσα από διαφημιστικές καμπάνιες. Κάποιοι το κάνουν σταθερά εδώ και χρόνια, γι' αυτό άλλωστε πετυχαίνουν πωλήσεις, άλλοι όμως αδιαφορούν, έχοντας το σκεπτικό "Sites είναι, σίγουρα θα θέλουν να γράψουν review". Κατά βάση, η gaming βιομηχανία στις περισσότερες χώρες πλην των τεχνολογικά προηγμένων, καταλήγει να στηρίζεται σε χομπίστες. Άτομα που γουστάρουν το gaming και γράφουν σε ένα μέσο άνευ αμοιβής, απλά για να κρατήσουν τα games αργότερα για την κονσόλα τους. Εν τέλει, όσοι αποφασίσουν να ασχοληθούν με την gaming βιομηχανία, παρατηρούν ότι το κέρδος είναι πολύ δύσκολο. Η πλειοψηφία όσων ασχολούνται με το gaming στην Ελλάδα καταλήγουν να μην πληρώνονται και αποκομίζουν τελικά μόνο τα games που γράφουν review.

Απ' τη μία, όπως λέει συχνά κι ο Παντελής "H μισή Ελλάδα έχει ανοίξει από ένα gaming site κι ένα κανάλι σε YouTube ή Twitch" κι από την άλλη η δική μου άποψη είναι ότι "Το μόνο που κρατάει την βιομηχανία είναι ο ανταγωνισμός". Ποιο site θα κερδίσει την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, ποιο θα πάρει τις αποκλειστικότητες, τα σχόλια, ποιο θα ανεβάσει την βάση χρηστών του κ.ο.κ. Αν δεν υπήρχε ο ανταγωνισμός, σκεφτείτε να ήμασταν κάτι δεκαετίες πίσω και τα μόνα gaming μέσα της χώρας να ήταν δύο περιοδικά. Κάθε εταιρεία προφανώς και θα ήθελε να διαφημιστεί σε αυτά για να προωθήσει τα προϊόντα της, αφού αν η ύλη δεν χωρούσε σε 50-60 σελίδες περιοδικού, τότε οι αρχισυντάκτες προκειμένου να επιβιώσει το μέσο τους θα αναγκαζόντουσαν να βάλουν μέσα...όποια εταιρεία θα τους συντηρούσε!

Σε όλα τα παραπάνω αναλογιστείτε την τάση ορισμένων publishers να θέλουν να πουλάνε τα games τους online, αποκομίζοντας ισχυρά ποσοστά από τους developers. Τι ακολουθεί μετά από αυτό; Αποκόπτουν τα έσοδα από τις αντιπροσωπείες κάθε χώρας, άρα δεν κινείται χρήμα στις εγχώριες αγορές, τόσο στις αντιπροσωπείες όσο και στα καταστήματα. Κατ' επέκταση τα gaming sites πάλι την πληρώνουν αφού οι χορηγίες τους ελαχιστοποιούνται. Η μόνη άμυνα των gamers είναι η αγορά retail παιχνιδιών και η στήριξη των καταστημάτων. Καλά τα Steam sales μία στο τόσο αλλά πείτε μου έναν λόγο να δίνετε 60 και 70 ευρώ για αγορές στο PSN και το Xbox Live και να βλέπετε το κατάστημα της γειτονιάς σας που πουλάει το παιχνίδι 55 ευρώ (boxed παρακαλώ κι όχι αέρα κοπανιστό) να κλείνει ή αντίστοιχα να κλείσουν στο μέλλον αντιπροσωπείες κι αν αντιμετωπίσετε κάποιο πρόβλημα που απαιτεί απάντηση απ' τον publisher να μην βγάζετε άκρη.

Αδυναμία κάλυψης της επικαιρότητας
Ένα ακόμη πολύ σοβαρό πρόβλημα που έχει κάθε gaming site είναι η έγκαιρη κάλυψη όλης της επικαιρότητας. Όταν ξεκινήσαμε το 2005 έπρεπε να καλύψουμε ειδήσεις, συνεντεύξεις και reviews. Σήμερα όμως το σκηνικό είναι τελείως διαφορετικό.

Τα gaming sites πρέπει να καλύπτουν:
- Ειδήσεις
- Previews από early access, alpha, preview εκδόσεις.
- Reviews
- Συνεντεύξεις
- Reviews των indie games που αυξάνονται ραγδαία
- Reviews των DLC
- Reviews των HD Remasters
- Reviews των Collections
- Ξεχωριστά reviews για τα games που χωρίζονται σε episodes
- YouTube videos
- (Προαιρετικά) Twitch.tv live streamings

Πόσα άτομα προσωπικό χρειάζεται ένα μέσο για να τα καταφέρει όλα αυτά στην ώρα τους; Σίγουρα πάνω από 20 ενεργά άτομα κάτι που τουλάχιστον για την Ελλάδα δεν ισχύει σε κανένα gaming site. Τι κι αν το 2014 γράψαμε 233 reviews ή το 2013 άλλα 220, πάλι καταλήγουμε στο ότι δεν καλύψαμε όλα τα games της αγοράς. Eιδικά τα indie που πολλαπλασιάζονται σε χρόνο Dt!

Ποια είναι η άμυνά μας ως μέσα; Υποθέτω το να αρχίζουμε να γράφουμε στα παλαιά των υποδημάτων μας κάθε DLC ή HD έκδοση παιχνιδιού που κυκλοφορούσε σε κονσόλα προηγούμενης γενιάς, μόνο και μόνο γιατί το backwards compatibility έπρεπε να πεθάνει στο βωμό του εύκολου κέρδους. Μπορώ να σκεφτώ πολλά ακόμη τέτοια παραδείγματα. Κατά βάση όμως, αν θέλουν να μας αποτελειώσουν θα το κάνουν. Αν μια μέρα ξυπνήσει ένας publisher και πει π.χ. "Το νέο FPS μου θα πωλείται μόνο Online κι όποιος γουστάρει" κι εκείνη τη χρονιά είναι όντως το καλύτερο FPS τότε τι θα κάνουμε; Το μπαλάκι πλέον στους gamers, δηλαδή στους πελάτες που κινούν τα νήματα.

Τα ratings πάνω απ' όλα
Η μόνη άμυνα της αγοράς, όσο κι αν ακουστεί περίεργο αυτό που θα πω, είναι το Metacritic και οι βαθμολογίες που αποτελούν κριτήριο αγοράς των games. Θυμάμαι περιόδους όπου γνωστή κατασκευάστρια εταιρεία κονσολών στην Ιαπωνία επέλεγε το ένα από τα δύο αμερικάνικα sites για τις χορηγίες της. Το αποτέλεσμα ήταν για κάμποσα χρόνια το άλλο site να χαντακώσει στις βαθμολογίες τα reviews των games της χωρίς να νοιάζεται για το οποιοδήποτε κράξιμο στα σχόλια.

Ναι, οκ, θα μου πείτε "Είστε πολύ εκβιαστές αν το κάνετε αυτό". Με την ίδια άνεση μπορώ να απαντήσω ότι το ίδιο εκβιαστικό είναι να βγάζεις κάτι δις τζίρο (γιατί 15 εκατομμύρια πωλήσεις σε ένα παιχνίδι είναι κοντά στο 1 δις) και να μην δίνεις ψίχουλα από το μπάτζετ σου στις αντιπροσωπείες σου ή σε μεμονωμένα sites. Σε σχέση κόστους διαφήμισης-απόδοσης, δεν θα σου φέρουν πωλήσεις ούτε οι διαφημίσεις στο δρόμο, ούτε οι μεγάλες εκθέσεις του εξωτερικού (εξαιρούνται E3 και Gamescom), ούτε τα events. Τουλάχιστον όχι στο βαθμό που θα σου φέρουν τα reviews και έστω μια στήριξη μία στο τόσο σε μέσα που -κακά τα ψέματα- είναι indie και δουλεύουν σε αυτά άνθρωποι σε καθημερινή βάση.

Στο παρελθόν έχουν κλείσει τα sites Gamespy, CVG, 1UP και εκατοντάδες περιοδικά ανά τον κόσμο. Στην Ελλάδα αυτό ισχύει στο πολλαπλάσιο. Οι όποιοι δημοσιογράφοι έμειναν έχουν μεταφερθεί σε δικά τους πλέον gaming sites, ενώ κάποιοι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν το επάγγελμα για βιοποριστικούς λόγους. Υποθέτω ότι σε κάποιες εταιρείες που διαθέτουν 0 ευρώ για διαφημιστικό μπάτζετ πρέπει να καλλιεργείται η νοοτροπία "Έλα τώρα, αφού αν κλείσει ένα μέσο όλο και κάποιο άλλο θα βρεθεί".

Κατά την άποψή μου λοιπόν, η αγορά των games πρέπει να αλλάξει νοοτροπία, ξεκινώντας από την κορυφή της πυραμίδας. Απ' τη στιγμή που οι συντάκτες δεν προλαβαίνουν σε καμία περίπτωση να καλύπτουν όλα τα games, θα πρέπει οι κυκλοφορίες να είναι πιο προσεκτικές, ενδεχομένως λιγότερες και με λανσάρισμα ίδιας ημερομηνίας για όλα τα format ώστε να ελαχιστοποιήσουμε έστω τον φόρτο εργασίας. Επιπρόσθετα, θα πρέπει κάποιοι publishers να ασχοληθούν λίγο πιο σοβαρά με τα gaming sites ή τα youtube channels στο διαφημιστικό μέρος γιατί προς το παρόν απέχουν συνειδητά.

Θεωρώ ότι αν ο τζίρος όσων έχουν μέσο δεν αυξηθεί, πόσο μάλλον δε αν μειωθεί, τότε θα καταλήξουμε στο είτε να κλείσουν κάποια μέσα προς επιβίωση των υπολοίπων (και δεν αναφέρομαι φυσικά στο GameWorld), είτε ορισμένοι συνάδελφοι να γκρινιάζουν σε αντιπροσωπείες και retailers, στέλνοντάς τους links από συνομιλίες που πέτυχαν σε κάποιο Forum ή καλή ώρα το σημερινό Editorial. Μπας και σταματήσουν οι εταιρείες συνεργασία με κάποιο μέσο και προλάβουν να σώσουν το "μαγαζάκι" τους.

Το μέλλον
Καταλήγοντας στο σημερινό Editorial-σεντόνι που πιστεύω ότι ήταν το πιο ειλικρινές που έχω γράψει ποτέ, θα ήθελα να κάνω δύο ακόμη παρατηρήσεις. Πρώτον ότι η κριτική προς τους publishers είναι πάντοτε εποικοδομητική, καλοπροαίρετη και με στόχο την μελλοντική βελτίωση. Αν δεν υπήρχαν τότε το gaming θα ζούσε μόνο μέσω των online αγορών με ότι αυτό συνεπάγεται.

Δεύτερον, εκτός από publishers "δύο ταχυτήτων" υπάρχουν και gaming sites "δύο ταχυτήτων" που π.χ. ξεκίνησαν πρόσφατα, δεν ανανεώνουν το site τους συχνά ή αδυνατούν να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος των reviews. Αντίστοιχα, υπάρχουν και youtube channels με ελάχιστους subscribers που απλά το παλεύουν. Θα προσθέσω λοιπόν στην ρήση του Παντελή το εξής: "Κανένας εργαζόμενος gaming μέσου δεν απέκτησε ποτέ σοβαρό εισόδημα όταν μιλάει γλώσσα που ξέρουν 15 εκατομμύρια άνθρωποι".

Η αγορά στην Ελλάδα είναι μικρή. Επομένως αν θέλετε τόσο πολύ να ασχοληθείτε με το gaming επαγγελματικά, διαλέξτε καλύτερα τον δρόμο του game development και μην συμβάλετε άλλο σε μια ήδη κορεσμένη αγορά πληροφόρησης. Όλες οι engines παρέχονται σήμερα δωρεάν. Σπουδάστε το αντικείμενο ή μελετήστε tutorials και φτιάξτε ένα παγκόσμιο προϊόν σε αγγλική γλώσσα και πουλήστε το. Εκτός κι αν πιστεύετε ακόμη ότι μπορείτε να γίνετε ο επόμενος...Pewdiepie.