H αποτυχία των casual games

Γιατί η "μόδα" αυτή δεν συγκίνησε τους hardcore gamers.

Εδώ και καιρό σκέφτομαι να γράψω ένα άρθρο σχετικά με τα casual games και την άποψή μου για αυτά.

Αφορμή για την σημερινή μου απόφασή στάθηκε ένα χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg το οποίο αναφέρει ότι ο Don Mattrick, πρώην πρόεδρος του τμήματος Interactive Entertainment Business της Microsoft, ήθελε το 2010 να εξαγοράσει την Zynga, δημιουργό των πιο γνωστών casual games στο Facebook, όπως τα FarmVille, Mafia Wars, CityVille, YoVille, CityVille και άλλων γνωστών..."επιτυχιών", τις οποίες ακουμπήσαμε για κάτι ώρες τότε με την μεγάλη έξαρση και μετά τις αφήσαμε. Άντε στην καλύτερη οι hardcore gamers να είχαν ψιλοδοκιμάσει το Mafia Wars, κατά τα άλλα σε όλα τα υπόλοιπα από μακριά κι αγαπημένοι (αν έβγαινε ποτέ XVille μπορεί και να το έπαιζα, ίσως και Co-Op με τον Γιώργο Λόλα). Στόχος του Mattrick ήταν να φέρει τα casual games στo Xbox 360. Τότε ήταν η εποχή του Kinect, οπότε η casual "έξαρση" ήταν στα φορτε της, μαζί άλλωστε με τα Facebook games.

Τελικά ευτυχώς για εμάς το διοικητικό συμβούλιο της Microsoft δεν φάνηκε τόσο "ζεστό". Φανταστείτε ομάδες προγραμματιστών να φέρνουν το FarmVille ή το Mafia Wars στο Xbox Live και η Microsoft να διαφημίζει στην E3 ότι θα μπορείτε με το Kinect να δώσετε...γροθιά και να νικήσετε boss του Mafia Wars. Πιο casual...πεθαίνεις. Η παραπάνω είδηση φωτογραφίζει κατά μία έννοια έναν από τους λόγους που ο Don Mattrick δεν συμφωνούσε με την πολιτική των υπολοίπων στελεχών του στην Microsoft. Πρώτον ήθελε τα casual games, τα οποία θα εξηγήσω στη συνέχεια γιατί θεωρώ ότι δεν εκφράζουν τους περισσότερους gamers. Δεύτερον στην press conference του Xbox One το Μάιο η Microsoft εισέπραξε τα περισσότερα αρνητικά σχόλια και YouTube dislikes στην ιστορία της κι αυτό γιατί η παρουσίαση επικεντρώθηκε στις δυνατότητες σύνδεσης του Xbox Live με την τηλεόραση. Τρίτον γιατί η πολιτική των μεταχειρισμένων και του always online ήταν λάθος και ο Mattrick λίγο πριν φύγει αποφάσισε να παραδεχτεί το λάθος του με τρόπο και να την αποσύρει.

Εδώ που τα λέμε, ο Mattrick παραδέχτηκε και το δεύτερο από τα παραπάνω λάθη του, καθώς η παρουσίαση της Microsoft στην E3 που επικεντρώθηκε μόνο στα games ήταν ακριβώς αυτό που ζητούσε ο κόσμος. Επί της ουσίας λοιπόν, θέλουμε "πραγματικά games" και όχι casual games. Γιατί; Η συνέχεια στο σημερινό κείμενο του editorial.

Τι είναι τα casual games
Ας μπούμε όμως κατευθείαν στο ψητό. Ως casual game μπορούμε να θεωρήσουμε οποιοδήποτε παιχνίδι το οποίο στοχεύει στο ευρύ κοινό και έχει τόσο απλουστευμένο gameplay ώστε να μπορεί να παιχτεί από οποιονδήποτε άνθρωπο, ανεξαρτήτου ηλικίας ή φύλου. Έχει απλούς κανόνες, τόσο απλούς που δεν απαιτούν καν ιδιαίτερη σκέψη ή ικανότητες. Φυσικά τα casual games έχουν αντίστοιχα και χαμηλό κόστος για τους developers.

{youtube}1qqaqwZQnUQ|500|300{/youtube}

Η μόδα των casual games υπήρχε πάντοτε. Σύμφωνα με την μαμά-Wikipedia, παράγραφος 7, γραμμή 1, ο Pac-Man ήταν το 1980 το πρώτο casual game, παρότι κάποιοι ενδεχομένως να έχουν ένσταση ως προς το ότι απαιτούσε skill (αντανακλαστικά και πρόβλεψη καταστάσεων) ενώ την εποχή εκείνη...η τότε τεχνολογία δεν επέτρεπε πολυτέλειες στο σχεδιασμό χαρακτήρων. Η δική μου ένσταση είναι ότι το Pac-Man απαιτούσε τρελή επιδεξιότητα στα δύσκολα levels ενώ σε κρατούσε για αρκετές ώρες όταν τα περισσότερα casual games δεν το καταφέρνουν. Το Tetris το 1984 στα arcade ήταν το απόλυτο casual game. Θα θυμάστε άλλωστε στα ουφάδικα τα κοριτσάκια να το παίζουν με τις ώρες. Ενίοτε -παραδεχτείτε το- καθόμασταν δίπλα και παίζαμε ένα 2 Player mode, έτσι για να πιάσουμε κουβεντούλα. Δεν πιστεύω να τις αφήνατε να σας κερδίζουν που και που για να το παίξετε large, έτσι; Το 1986 θυμάμαι επίσης το Bubble Bobble, το οποίο δεν ήταν καθαρά casual game αλλά puzzle platform και σε αυτό κάναμε επίσης επίδειξη δύναμης στα κορίτσια με το Co-Op. Η δεκαετία έκλεισε με το Tetris του Game Boy το 1989, όπου τα casual games έγιναν για πρώτη φορά portable, ενώ με την έναρξη της (τελευταίας ρομαντικής) δεκαετίας του '90, υποδεχτήκαμε την πασιέτζα και τον ναρκαλιευτή στα Windows.

Από τότε μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει. Τα casual games που έγιναν επιτυχίες δεν είναι πολλά και η ζωή των gamers κυλούσε ήρεμα, έως ότου ήρθε η Nintendo με το Wii το 2005 και προσπάθησε να επαναφέρει τη μόδα. Για την ακρίβεια θα μου επιτρέψετε να πω ότι η Nintendo, καθότι παλαιότερη εταιρεία του χώρου, έχει αρκετές "απαρχαιωμένες" ιδέες. Όσο κι αν συμπαθούμε τον Shigeru Miyamoto, όσο εθιστικές κι αν είναι οι σειρές Super Mario και Zelda, είτε σε 2D είτε σε 3D, η διαρκής επανάληψή τους κατάντησε κουραστική. Συμφωνώ απόλυτα με την κυκλοφορία των games αυτών στα Wii και τα DS/3DS αλλά δεν θα έπρεπε να αποτελούν "τα games πρώτης γραμμής" για την Nintendo. Το ακριβώς αντίθετο παράδειγμα για να καταλάβετε τι εννοώ είναι η Naughty Dog. Δημιούργησε το Crash Bandicoot το '96, μια σειρά με εκδόσεις σε PSX και PS2. Παρά τις απαιτήσεις πολλών fans για νέες εκδόσεις, η Naughty Dog ασχολήθηκε με τη σειρά Uncharted (που πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως και απέσπασε κορυφαία reviews) και το The Last of Us, το οποίο μέχρι στιγμής έχει τον ίδιο υψηλό σεβασμό. Off-topic αυτό και θα εξηγήσω γιατί το λέω.

Πως το Wii έφερε τα casual games στο προσκήνιο
Η Nintendo λοιπόν θεώρησε ότι επειδή της έχουν βάλει την ταμπέλα "casual" (άδικα καθότι τα Super Mario και Zelda δεν είναι casual καθώς απαιτούν skill από τον παίκτη) ή ενίοτε την κατηγορούσαν ότι δημιουργεί "παιδικά games" χωρίς κάποιο υποτυπώδες σενάριο, είπε να αρχίσει να απευθύνεται στους casual gamers για να αποδείξει ότι εν τέλει ξέρει πολύ καλά που βαδίζει. Το Wii έσπασε τα ταμεία με 100 εκατομμύρια πωλήσεις και είναι μέχρι στιγμής πρώτο απέναντι σε PS3 και Xbox 360. Όσον αφορά στα games όμως; Πακέτο με το Wii γνωρίσαμε το Wiimote, το οποίο αποτέλεσε το απόλυτο εργαλείο κάθε casual gamer. Κουνήστε το στοχεύοντας στην τηλεόραση για να παίξετε casual games, περιστρέψτε το οριζόντια για να παίξετε σαν να έχετε ένα κανονικό gamepad.

{youtube}I6HBqwV_ReI|500|300{/youtube}

Το Wii τα πήγε εξαιρετικά από πλευράς πωλήσεων. Ας δούμε όμως πως τα πήγε όσον αφορά στα games που πούλησε. Εδώ έχουμε λοιπόν το φαινόμενο η Nintendo να δίνει εξ αρχής δώρο ένα game μαζί με κάθε κονσόλα και κατ' επέκταση να το προσμετράει στις πωλήσεις των games της. Με αυτό το σκεπτικό, το Wii Sports "πούλησε" 81 εκατομμύρια αντίτυπα, το Mario Kart Wii 33 εκατομμύρια αντίτυπα και το Wii Sports Resort 31. Αν τα αθροίσετε όλα μαζί έχετε 145 εκατομμύρια αντίτυπα, πράγμα που σημαίνει ότι τα 45 εκατομμύρια μόνο πουλήθηκαν ξεχωριστά. Από τα παραπάνω games, τα Wii Sports θεωρούνται casual και φυσικά στην πράξη κανείς δεν γνωρίζει τον πραγματικό αριθμό πωλήσεων.

Kinect και PlayStation Move
Οι Microsoft και Sony θέλησαν να εκμεταλλευτούν την παραπάνω "μόδα", με το Kinect το 2010 που έχει πουλήσει 24 εκατομμύρια κομμάτια και το PlayStation Move με 15 εκατομμύρια, τουλάχιστον με την τελευταία ανακοίνωση του Νοεμβρίου. Ο λόγος που το Kinect πούλησε σαν τρελό ήταν και η χρήση του ως κάμερα, καθώς όσοι θέλετε να κάνετε βιντεοκλήσεις με πολύ χαμηλό κόστος, αντί να αγοράσετε PC ή καινούργια κάμερα, πολύ απλά αγοράζετε Xbox 360 με Kinect στα 230 ευρώ.

Τελικά πέτυχε η συνταγή των casual games για τις δύο εταιρείες ή όχι; Ας ταξιδέψουμε λίγο πίσω κι ας θυμηθούμε τα παλιά. Στην E3 2010 η Microsoft παρουσίασε το Kinect. Το περιφερειακό κυκλοφόρησε με το Kinect Adventures! συνεπώς τα 20 εκατομμύρια πωλήσεων που μετρήθηκαν είναι (όπως και στην περίπτωση της Nintendo) άτοπα. Ο πιο σημαντικός τίτλος που είδαμε ήταν το Kinect Sports, μια αντιγραφή του Wii Sports σε καλύτερη έκδοση και το μόνο που ψιλοάξιζε τελικά από την πρώτη φουρνιά Kinect. Πούλησε 5.5 εκατομμύρια αντίτυπα και 2 στην δεύτερη έκδοσή του. Αμέσως επόμενο ήταν το Kinect Disneyland Adventures, το οποίο πραγματικά αξίζει γιατί σε μεταφέρει στην Disneyland όπου μιλάς με ήρωες της Disney, όταν IRL δεν έχεις τα φράγκα να πας. Κάπως έτσι μας άφησε η "κληρονομιά" του Kinect και η Microsoft μετά το ένα εκατομμύριο πωλήσεων σε Kinectimals, Kinect Star Wars και άλλους πολυδιαφημισμένους τίτλους κατάλαβε ότι τα casual games δεν της....πάνε και τόσο. Τα ελάττωσε κάθε χρόνο ώσπου έφτασε στην E3 2013 να δείχνει μόλις ένα, το Project Spark. Προφανώς το Kinect 2.0 στο Xbox One θα χρησιμεύει ως κάμερα στις βιντεοκλήσεις και ως συμπληρωματικό εργαλείο σε όσα games το υποστηριξουν.

{youtube}5H5BQlbrym0|500|300{/youtube}

Ας δούμε όμως τι κατάφερε η Sony. Γιατί πολλοί αναρωτιούνται "15 εκατομμύρια πωλήσεις το PS Move; Σίγουρα θα έχει games που πούλησαν μερικά εκατομμύρια". Για να ρίξουμε μια ματιά. Το Sports Champions που πωλούνταν μαζί με το PS Move (άρα πάλι δεν μπορούν οι πωλήσεις του να μετρηθούν ξεχωριστά) σημείωσε 3,5 εκατομμύρια πωλήσεις οι οποίες ανήκουν στον αριθμό των 15 που προαναφέραμε. Από εκεί και πέρα τα games που πούλησαν έστω πάνω από ένα εκατομμύριο είναι...ένα! Το EyePet! Και κατάφερε να πουλήσει ακριβώς ένα εκατομμύριο αντίτυπα, αφού διαφημίστηκε όσο κανένα άλλο από την Sony! Το Sorcery και το Medieval Moves που επίσης πολυδιαφημίστηκαν πούλησαν 200.000 αντίτυπα έκαστο + τις online πωλήσεις. Τι κι αν το PlayStation Move έχει μεγαλύτερη ακρίβεια από το Wiimote ή το Wiimote plus. Αυτό δεν έπαιξε κανένα ρόλο στην φτωχή ποιότητα των games έναντι της Nintendo. Τελικά όσοι αγόρασαν το PlayStation Move το χρησιμοποίησαν σε games όπως τα LittleBigPlanet, Killzone ή απλά το απέκτησαν έτσι για να υπάρχει λόγω χαμηλού κόστους με σκοπό να αποκτήσουν κάποιο παιχνίδι αργότερα.

Ο casual gamer
Ποιο είναι όμως το προφίλ του casual gamer ή αλλιώς "περιστασιακού gamer"; Προφανώς τα άτομα αυτά δεν έχουν μπει από μικροί στη διαδικασία να παίξουν games, όσο κι αν τα παρότρυναν οι φίλοι τους. Ασχολούνται λοιπόν περιστασιακά με party games στο Wii ή στο Kinect του Xbox 360, οργώνουν την φάρμα τους στο FarmVille έτσι για να κάνουν 10 λεπτά διάλειμμα από τη δουλειά ή το μάθημα Πληροφορικής και συνεχίζουν κανονικά τις υπόλοιπες καθημερινές ασχολίες τους. Όταν έχουν ελεύθερο χρόνο και δεν βγουν κάποια βόλτα δεν θα κάτσουν από μόνοι τους να παίξουν games, για πολλούς και διάφορους λόγους. Δεν θέλουν να εισέλθουν στον κόσμο των games όπως εμείς, δεν έχουν την όρεξη, την υπομονή ή την ικανότητα να το κάνουν. Απλά παίζουν για να "σκοτώσουν" λίγο την ώρα τους. Φυσικά σε αυτό παίζει ρόλο και το τι παρέες είχαν. Αν η παρέα τους στο σχολείο δεν έπαιζε games θα έχουν μάθει έτσι. 

Αυτό είναι ένα τρανό παράδειγμα του γιατί οι γυναίκες gamers στην Ελλάδα είναι το πρώτο δείγμα casual gamer. Εκεί που chatάρουν στο Facebook, μπορεί να ανοίξουν κι ένα Bejewelled. Κατά τα άλλα δύσκολα θα ασχοληθούν με σοβαρά games, κάτι που θεωρείται συνηθισμένο στην Αμερική και μια καθημερινότητα για τα asian girls. Στην Ελλάδα αν ένα κορίτσι gamer ακούει από τις φίλες της την ατάκα "Γιατί ασχολείσαι με αυτά;" προφανώς και θα απογοητευτεί και δεν θα φτάσει σε κάτι παραπάνω από ένα απλό Sims. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια η κατάσταση αντιστρέφεται.

Προσωπική εμπειρία
Ας γίνω όμως πιο συγκεκριμένος από την προσωπική μου εμπειρία με τα casual games και συγκεκριμένα στις κονσόλες έκτης γενιάς όπου ξαφνικά έπιασε τους τρεις κατασκευαστές μια "φαγούρα" να μας εισάγουν με το "έτσι θέλω" στο είδος. Από τα casual games του Wii έπαιξα τα Wii Sports και Wii Sports Resort. Παίζει να με κράτησαν με το ζόρι για καμιά ώρα, ενώ οι φίλοι που κάλεσα να παίξω είναι ζήτημα αν άντεξαν 10-15 λεπτά. Τα Kinect Sports και Kinect Sports: Season Two στο Xbox 360 είχαν τον χαβαλέ τους αλλά μετά από λίγα λετπά κι αφού επιχείρησα να κάνω όσο το δυνατόν υψηλότερο σκορ μπορούσα, πάλι δεν βρήκα κάποιο νόημα. Ζήτησα βέβαια από συγγενείς να μπουν στο χώρο μπροστά στην τηλεόραση και να παίξουν, μήπως και να τους βαφτίσω "casual gamers". Παίζει να άντεξαν 3-5 λεπτά ο καθένας.

Όσο για το PlayStation Move, έπαιξα για πρώτη φορά το Sports Champions και εξεπλάγην ευχάριστα με την ακρίβειά του. Επί της ουσίας όμως; Άφησα το παιχνίδι ύστερα από κανένα δίωρο, το Sports Champions 2 δεν θέλησε κανένας συντάκτης να το αναλάβει για review (ακόμα το έχω στο ντουλαπάκι του αυτοκινήτου μου και πραγματικά αν θέλει να αναλάβει αναγνώστης το review του...ευχαρίστως να του το παραχωρήσω!), ενώ τα μόνα αξιοσημείωτα επιτεύγματα ήταν το Sorcery και το Medieval Moves. Το πρώτο είχε λάβει πολύ υψηλό hype πριν κυκλοφορήσει και σου δίνει την αίσθηση ότι το PS Move είναι μαγικό ραβδί. Κατά βάση όμως απευθύνεται κυρίως σε μικρές ηλικίες κυρίως λόγω του χαμηλού A.I. Το The Fight: Lights Out ήταν εκ πρώτης όψεως η πρώτη σοβαρή απόπειρα δημιουργίας ενός hardcore game για το Move (με θέμα το boxing) που απέτυχε κυρίως λόγω του τραγικού χειρισμού, ενώ και από πλευράς γραφικών δεν ενθουσίασε. Τέλος, το Medieval Moves ως on-rails Action game, περιόριζε πολύ τον χρήστη ενώ με τόσο κακό χειρισμό ήταν επίσης καταδικασμένο να αποτύχει.

{youtube}1LCnaHr0LrM|500|300{/youtube}

Αυτά όσον αφορά στις κονσόλες. Στα smartphones έχω ένα iPhone 4 όπου έχω δοκιμάσει τα εξής. Καταρχήν τα Angry Birds για αρκετές ώρες, ώσπου όποτε κολλάω σε κάποια πίστα μετά από 4-5 απόπειρες την αφήνω. Δεν θα κάτσω πραγματικά να βρω την ακριβή γωνία που θα πρέπει να πετάξω το πουλί με την σφεντόνα μου. Το Cut the rope το βρήκα χαριτωμένο ώσπου από ορισμένα levels και μετά το άφησα γιατί ένιωσα κάπου το αίσθημα της επανάληψης, ενώ το Fruit Ninja παίζει και να το εγκατέλειψα στο πεντάλεπτο. Το Peggle ίσως και στο δίλεπτο τολμώ να πω.

Casual games: Τι προσφέρουν
Σε σύγκριση με τα hardcore gamers τα casual games δεν εξασκούν το μυαλό με τον ίδιο τρόπο. Σας βάζουν στη διαδικασία να επαναλάβετε κάποιες κινήσεις στην οθόνη ή στην καλύτερη των περιπτώσεων να κάνετε γυμναστική, με τα Wiimote, Kinect και PlayStation Move. Ειναι αυτά "πραγματικά games"; Για μένα σαφώς και θεωρούνται games που παίζουν το ρόλο τους, αλλά η θεωρία "Μέσω των casual games μπορούμε να προσεγγίσουμε νέους gamers" με βρίσκει αντίθετο. Δηλαδή το 1988 όταν ξεκίνησα να παίζω Amstrad και έλιωνα στο Pirates!, τα Double Dragon, το Sorcery και το Doppleganger τι περίμενα για να ασχοληθώ με τα games; Το Tetris και το Fruity Frank; Σίγουρα όχι. Πραγματικά τα games είτε τα έχουμε μέσα μας, είτε δεν τα έχουμε. Gamer γεννιέσαι, δεν γίνεσαι (με το ζόρι). Τα casual games δεν θα μπορέσουν έτσι εύκολα να μας κάνουν gamers. Συν τις άλλοις, τα hardcore games αυξάνουν τα αντανακλαστικά (First-Person Shooters), την σκέψη (Adventures), την στρατηγική (Strategy), την δεξιοτεχνία (Sports, Racing) και όλα αυτά μαζί (Action-Adventures) σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.

Αυτό που καταφέρνουν τα casual games είναι να μας κρατούν για λίγα λεπτά σε μια οθόνη και σπανιότερα για λίγες ώρες. Μέχρι εκεί. Μια ματιά στα κορυφαία apps του iOS όπως ανακοινώθηκαν σήμερα απ' την Apple θα σας πείσει. Αν κοιτάξουμε την λίστα θα δούμε το Angry Birds στην πρώτη θέση, κάτι απόλυτα λογικό. Αν μιλήσουμε περί πωλήσεων θα μου πείτε τώρα ορισμένοι ότι "Η σειρά Angry Birds έχει πάνω από 1 δις πωλήσεις". Οκ, με 0.7 ευρώ λογικό είναι, έχω αγοράσει κι εγώ όλες τις εκδόσεις στο App Store. Υπάρχει όμως έστω κι ένας hardcore gamer που θα κάθεται να εκσφενδονίζει...πουλιά πάνω σε πύργους από γουρούνια για πάνω από 2-3 ώρες ας πούμε; Αντίστοιχα το Fruit Ninja που βρίσκεται στη 2η θέση έχω δει να το παίζουν μόλις δύο φορές μπροστά μου, μία σε iPhone και μία προχθές σε iPad στο αεροπλάνο καθώς γύριζα από Αγγλία. Το ότι τα casual games πουλάνε σαν τρελά στο AppStore δεν είναι τυχαίο. Τα iPhone έχουν μεγάλη απήχηση στο business κοινό (καθότι ακριβά άλλωστε), το οποίο θέλει που και που να...ξεσκάσει από τις δουλειές και να δοκιμάσει κάτι να περάσει η ώρα. Οπότε γιατί όχι να μην αγοράσει ένα casual game. Αντίθετα, ένα σεβαστό ποσοστό hardcore gamers που έχουν iPhone το έχουν crack-άρει.

{youtube}2BqfjGDsHUs|500|300{/youtube}

Συμπεράσματα
Κατά την άποψή μου, το μόνο θετικό που μας δίνουν τα casual games (πέρα από το ότι απλά σκοτώνουμε την ώρα μας) είναι η ανάδειξη ανεξάρτητων προγραμματιστικών εταιρειών, όπως η Rovio (Angry Birds), PopCap (Plants vs Zombies και Peggle), Halfbrick Studios (Fruit Ninja), ZeptoLab (Cut the rope) και άλλες πολλές που με χαμηλό μπάτζετ, λίγα άτομα και ελάχιστες γνώσεις δημιούργησαν αυτά τα games απλά για να σκοτώνουμε την ώρα μας και μέχρι εκεί. Αυτό που δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω είναι γιατί οι Nintendo, Microsoft και Sony προσπάθησαν (κατά χρονολογική σειρά όπως τις έγραψα) να μας πλασάρουν τα casual games με το ζόρι ως "την νέα μόδα" και τελικά από φέτος κατάλαβαν το λάθος τους. Θα προτιμούσα οι developers τους να ασχολούνται με πιο σοβαρά games και όχι να διαμαρτύρονται οι κάτοχοι κονσολών για τις τρομερές ελλείψεις exclusive games. Αυτό είναι και το νόημα του άρθρου. Ότι καλώς ή κακώς, οι gamers δεν έχουμε αποδεχθεί τα casual games ως μια μόνιμη ενασχόληση.

Δεν μπορούν βρε αδερφέ τα casual games να καταφέρουν να μας κρατήσουν για μέρες, βδομάδες ή μήνες, όπως ένα League of Legends, Grand Theft Auto, Call of Duty, Fifa, Battlefield, Forza Motorsport, Gran Turismo και πάει λέγοντας. Είναι "εκτός εκκλησίας". Φτάνουν μέχρι...το προαύλιο το πολύ. Οι πωλήσεις μίλησαν από μόνες τους. Επομένως καλά θα κάνουν οι developers να αρχίσουν να ασχολούνται με πρωτότυπες ιδέες και να μας εκπλήσσουν παρά να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τα..."δισεκατομμύρια κόσμου που δεν παίζει games" έχοντας την ελπίδα ότι αυτοί μπορεί να γίνουν casual gamers, αργότερα...κανονικοί gamers κτλ. Θα το ξαναπώ λοιπόν για τελευταία φορά: Gamer γεννιέσαι, δεν γίνεσαι.