Το 2014 εξελίχθηκε σε μια ισχνή χρονιά για τα adventure games, καθώς οι περισσότερες και πλέον αξιόλογες -από τις ούτως ή άλλως λιγοστές- κυκλοφορίες της κατηγορίας δεν ήταν παρά μεμονωμένα επεισόδια τίτλων, οι οποίοι μόλις τώρα πρωτοεμφανίζονταν ή, στην καλύτερη περίπτωση, ολοκληρώνονταν. Μεταξύ αυτών, παρουσιάστηκε το δεύτερο και καταληκτικό μέρος του Broken Sword V: The Serpent's Curse της Revolution Software, ενώ τέσσερα παιχνίδια διέθεσαν το πρώτο κεφάλαιο της ιστορίας τους. Ο λόγος για το Broken Age της Double Fine Productions, το Dreamfall Chapters της Red Thread Games και το Game of Thrones της Telltale Games. Το «βαρύ πυροβολικό» του genre εκείνο το διάστημα, η γερμανική Daedalic Entertainment, κυκλοφόρησε το 1954 Alcatraz, το πλέον «αδύναμο» adventure στην έως τώρα πορεία της. Αντιθέτως, από τις καλύτερες κριτικές εισέπραξε το Vanishing of Ethan Carter, ένα σύντομο, αλλά πανέμορφο indie first-person horror adventure της πολωνικής Astronauts.
Μέσα σε όλη αυτή τη… μετριότητα του είδους, η ουκρανική Frogwares επανήλθε με το νέο Sherlock Holmes παιχνίδι της, δύο χρόνια μετά το προηγούμενο, και συνολικά έβδομο του franchise από το μακρινό 2002. Οι ανατολικοευρωπαίοι developers αποτελούν μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση στο χώρο, έχοντας κατορθώσει όχι μόνο να διατηρούν την ανεξαρτησία τους εδώ και 20 χρόνια, αλλά συγχρόνως να «μεγαλώνουν» με αργούς, αλλά σταθερούς ρυθμούς, κάτι που αποτυπώνεται στα projects τους. Η σειρά Sherlock Holmes αποτελεί ασφαλώς τη ναυαρχίδα τους, καθώς μέχρι σήμερα μετρά εννέα τίτλους σε σύνολο 15 της εταιρίας, ενώ και οι υπόλοιποι ανήκουν ως επί το πλείστον στην κατηγορία των adventures. Η επιτυχία της πρώτης προέκυψε με αναλόγως βραδείς βηματισμούς, όπως έχει παραδεχτεί ο Waël Amr, ιδρυτής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Frogwares, η οποία εξακολούθησε να «χτίζει» σε βάθος χρόνου, μέχρι τη στιγμή που ένας τίτλος κατόρθωσε επιτέλους να κάνει τη μεγάλη διαφορά.
Εν έτει 2014, λοιπόν, παρουσιάστηκε το Sherlock Holmes: Crimes & Punishments, σημαίνοντας το ριζικό εκσυγχρονισμό του franchise αλλά και τη ραγδαία αναβάθμισή του σε τεχνικό επίπεδο, ενώ συγχρόνως έγινε ο πρώτος τίτλος της σειράς που διατέθηκε άμεσα σε δύο γενιές κονσολών (έβδομη και όγδοη), εκτός από τους υπολογιστές. Σε σχέση με το προ διετίας Testament of Sherlock Holmes, επρόκειτο όχι απλώς για ένα εντυπωσιακό «άλμα», αλλά συγχρόνως και μια αλλαγή προσανατολισμού· αυτή, σε κάθε περίπτωση, μαρτυρούσε τα αντανακλαστικά των Ουκρανών, την ανταπόκρισή τους ενώπιον των αναγκών που είχαν ήδη προκύψει στη νέα γενιά κονσολών, ενώ, βεβαίως, καταδείκνυε και την τεχνογνωσία τους για την υλοποίηση του επόμενου οράματός τους. Όλα τα ανωτέρω υποδηλώνουν εμμέσως πλην σαφώς ότι το παιχνίδι απευθύνεται σε σαφώς μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου σε σχέση με το παρελθόν, η οποία -για καλή του τύχη- ανταποκρίθηκε, και βεβαίως ότι ο βαθμός δυσκολίας έχει μειωθεί αισθητά, συγκριτικά με το προηγούμενο game, ενώ πλέον δεν υπάρχει διαβάθμιση στο difficulty level.
Η επιστροφή του Sherlock Holmes συνοδεύτηκε σε γενικές γραμμές από τις υψηλότερες βαθμολογίες που έχει εισπράξει τίτλος του franchise μέχρι σήμερα, διαφοροποιούμενος μεταξύ άλλων στο γεγονός ότι για πρώτη φορά δεν επικεντρώνεται σε μία συγκεκριμένη υπόθεση, αλλά προσεγγίζει έξι συνολικά, με υποτυπώδη, αν όχι μηδαμινή, σύνδεση μεταξύ τους. Και οι έξι περιπτώσεις, ωστόσο, διαδραματίζονται μεταξύ 1894 και 1895, καθιστώντας το Crimes & Punishments προγενέστερο στο timeline έναντι του προκατόχου του, και όχι μόνο, καθώς τα γεγονότα του Testament λαμβάνουν χώρα εν έτει 1898. Οι μισές υποθέσεις είναι πρωτότυπες, ενώ οι υπόλοιπες αποτελούν προσαρμογή ιστοριών ή στοιχείων ιστοριών, τις οποίες ο δημιουργός του Sherlock Holmes, Arthur Conan Doyle, δημοσίευσε εν έτεσι 1898 και 1904 στο περιοδικό Strand Magazine. Η πρώτη πρόκληση για τον δαιμόνιο ντετέκτιβ αφορά την εξιχνίαση της δολοφονίας του Peter Carey, γνωστού ως Black Peter, περί της οποίας όσοι έχουν ασχοληθεί προηγουμένως με το Testament, γνωρίζουν και το όπλο που χρησιμοποιήθηκε. Στο σύνολό τους οι υποθέσεις είναι ενδιαφέρουσες, ίσως όχι εξίσου ενθουσιαστικές, όμως δεν παύουν να ποικίλουν θεματικά, προσθέτοντας έτσι σημαντικά σε αφηγηματικό πλαίσιο.
Η πρόοδος κάθε ιστορίας γίνεται διά της συλλογής στοιχείων και πληροφοριών, οι οποίες αποκρυπτογραφούνται και ερμηνεύονται, κάτι που συμβαίνει μέσα από το παραδοσιακό, αλλά εμφαντικά αναβαθμισμένο deduction board. Σ’ αυτό ο Sherlock επεξεργάζεται τα δεδομένα, τα συνδέει και καταλήγει στα συμπεράσματά του. Ένα από τα πιο συναρπαστικά χαρακτηριστικά του παιχνιδιού είναι η δυνατότητα ολοκλήρωσης κάθε υπόθεσης με αρκετούς διαφορετικούς τρόπους, αναλόγως των πορισμάτων στα οποία καταλήγει ο πρωταγωνιστής και κατ’ επέκταση ο ίδιος ο gamer. Ορισμένα εξ αυτών μπορεί να… «μπάζουν» καταφανώς, αγνοώντας στοιχεία που είτε δεν έχουν συλλεγεί είτε δεν έχουν ληφθεί υπ’ όψιν για οποιονδήποτε λόγο, ενώ, και πάλι, στις υπόλοιπες περιπτώσεις δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρο ποια ήταν η «σωστή» ερμηνεία των περιστατικών. Μάλιστα, στο τέλος της εκάστοτε υπόθεσης ο Sherlock, και δι’ αυτού ο παίκτης, καλείται να απαντήσει σε ένα σοβαρό ηθικό δίλημμα. Ο τρόπος εξιχνίασης των εγκλημάτων αλλά και η τοποθέτηση-απόκριση ενώπιον της καταληκτικής «δοκιμασίας» συγκεντρώνονται σε δύο ποσοστά· αυτά καταδεικνύουν τους gamers, οι οποίοι επέλυσαν την υπόθεση με τον ίδιο τρόπο και απάντησαν στο δίλημμα αναλόγως. Στο walkthrough του υπογράφοντος, το πρώτο νούμερο κυμάνθηκε μεταξύ 5%-96% ανά υπόθεση, ενώ το δεύτερο μεταξύ 37%-82% ανά ηθική επιλογή.
Το Crimes & Punishments βρίθει αλλαγών και αναβαθμίσεων σε σχέση με τον προκάτοχό του, παρότι τον τοποθετεί σε ορισμένα απολύτως γνώριμα σκηνικά, όπως η οικεία της οδού 221B Baker Street, του Sherlock Holmes και του επιστήθιου φίλου του, Dr. John Watson, ο οποίος, όπως πάντα, τον συντροφεύει στις έρευνές του. Την παράσταση κλέβουν εξ αρχής τα εκπληκτικά γραφικά του παιχνιδιού· τα πρόσωπα των χαρακτήρων είναι εκφραστικότατα και εξαιρετικά λεπτομερή, απεικονίζοντας όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, έως τον ιδρώτα τους, ενώ υποδειγματικά είναι πλέον και τα animations, με μια φυσικότητα η οποία την προηγούμενη φορά είχε λείψει πάρα πολύ. Πρόκειται για τον πρώτο τίτλο της σειράς που έχει αναπτυχθεί με Unreal Engine (την 3, συγκεκριμένα), την οποία οι developers έχουν αξιοποιήσει με εντυπωσιακό τρόπο. Θα μπορούσε, ωστόσο, να έχει γίνει λίγο καλύτερη δουλειά στο lip sync, το οποίο εν τούτοις δεν παύει να είναι κλάσεις ανώτερο από εκείνο του Testament. Η απόδοση του περιβάλλοντος είναι ανάλογης ποιότητας, ενώ ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στους φωτισμούς και τις σκιάσεις. Παρά ταύτα, βρέθηκα αντιμέτωπος με πολλά glitches, τα οποία μετριάζουν μερικώς τη γενική αίσθηση.
Ένα από τα σημεία αναφοράς της δημιουργίας της Frogwares αποτελεί η απάλειψη των fixed καμερών με ισομετρική προοπτική, όπως συμβαίνει εν πολλοίς στα point & click adventures και υπήρχε ως επιλογή έως και την προκάτοχό της. Πρόκειται πλέον για ένα κλασικό videogame πρώτου ή τρίτου προσώπου, αν και ομολογώ ότι στη δεύτερη περίπτωση θα επιθυμούσα την κάμερα λίγο πιο μακριά από την πλάτη του Sherlock, διότι κάποιες φορές ο χειρισμός σε κλειστούς χώρους μπορεί να γίνει κάπως ενοχλητικός, δίχως να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος. Σε κάθε περίπτωση, ο τίτλος ενδείκνυται για playthrough με gamepad, το οποίο απλοποιεί τα πράγματα. Στο gameplay διαπιστώνεται μια σειρά προσθηκών και βελτιώσεων, αρχής γενομένης από το γεγονός ότι ο παίκτης μπορεί να «παγώσει» το χρόνο κατά τη διάρκεια των διαλόγων του Sherlock με τους εκάστοτε συνομιλητές του, προκειμένου ο detective, παρατηρώντας τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους, να διαμορφώνει σαφή εικόνα για το προφίλ ενός εκάστου, η οποία εν συνεχεία συνοψίζεται στο εξόχως χρηστικό user interface. Αυτές οι διαπιστώσεις είναι σημαντικές ενίοτε για την εξέλιξη των στιχομυθιών, προκειμένου ο ήρωας να δώσει την κατάλληλη απάντηση, κάτι που όταν δε συμβαίνει, επαναλαμβάνεται απλώς η προηγούμενη φράση έως ότου δοθεί η σωστή.
Βασικός gameplay μηχανισμός, ο οποίος εισάγεται εν προκειμένω, αφορά δύο… special abilities του Holmes, τα οποία εμμέσως πλην σαφώς είναι εκείνα που τον αναδεικνύουν έναντι των υπολοίπων ανθρώπων, εκτοξεύοντας το δείκτη παρατηρητικότητας και κορυφώνοντας τον επαγωγικό τρόπο σκέψης του. Αμφότερα τα ενεργοποιεί ο gamer, κατά προτίμηση κατόπιν σχετικής ένδειξης επί της οθόνης σε συγκεκριμένα σημεία, προκειμένου στη μία περίπτωση να εντοπίσει αντικείμενα, ίχνη κ.τ.τ., ενώ στη δεύτερη για τη νοερή αναδημιουργία σκηνών που έλαβαν χώρα. Σε άλλα χαρακτηριστικά, ο Sherlock έχει τη δυνατότητα μεταμφίεσης, αξιοποιώντας τη σχετική γκαρνταρόμπα του, η οποία κάποτε είναι και απαραίτητη, έχοντας να επιλέξει από μια ευρεία γκάμα ενδυμασιών, κουρεμάτων, ξυρισμάτων αλλά και συγκεκριμένων γυαλιών. Καταλυτικά αναβαθμίζεται επίσης ο ρόλος της βιβλιοθήκης και του ευρύτερου αρχείου του ήρωα, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις είναι χρήσιμο, αν όχι επιβεβλημένο, να το συμβουλευτεί. Επιπροσθέτως, ο Holmes μπορεί πλέον να μετακινείται μεταξύ συγκεκριμένων περιοχών, που απεικονίζονται στο χάρτη κατά την εκάστοτε αποστολή, χρησιμοποιώντας άμαξα. Η μετάβαση λειτουργεί ως loading screen, κατά την οποία μπορεί κάποιος να δει τον πρωταγωνιστή να διαβάζει ενίοτε το Crime and Punishment του Fyodor Dostoevsky, από το σχετικό λογοπαίγνιο με το οποίο προκύπτει ασφαλώς και ο τίτλος του παιχνιδιού.
Όπως συνέβη τουλάχιστον στο Testament of Sherlock Holmes, στο οποίο αναφερθήκαμε εκτενώς κατά το πρόσφατο παρελθόν, έτσι και αυτή τη φορά, γίνονται αναφορές σε προηγούμενες υποθέσεις-games· περί τούτων γνωρίζουν ακριβώς οι παλαιοί φίλοι της σειράς. Από εκεί και πέρα, φιλοδοξώντας να γίνει προσιτό σε περισσότερους παίκτες, όπως και συνέβη, το Crimes & Punishments μειώνει κατακόρυφα το βαθμό δυσκολίας σε σχέση με τον προκάτοχό του. Τώρα οι γρίφοι είναι πολύ λιγότεροι και πολύ πιο απλοί, τα αντικείμενα είναι μάλλον εύκολο να εντοπιστούν, ενώ τα ιδιαιτέρως απαιτητικά first-person puzzles του παρελθόντος έχουν ελαχιστοποιηθεί και περιορίζονται στο ξεκλείδωμα κλειδαριών. Η πρόκληση έγκειται επί της ουσίας στην ίδια την εξερεύνηση, στον τρόπο εξιχνίασης των εγκλημάτων και τις προκύπτουσες προσφερόμενες επιλογές. Συγκεντρώνοντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία σε κάθε υπόθεση και αποφεύγοντας τη χρήση βοήθειας, χρειάστηκα κάτι περισσότερο από 18 ώρες προκειμένου να δω τους τίτλους τέλους, με ορισμένα από τα διλήμματα να αποδεικνύονται πράγματι μεγάλα και να με γυρίζουν πίσω, σε περαιτέρω μελέτη των δεδομένων, αποφεύγοντας να αποφασίσω ελαφρά τη καρδία.
Εξαιρετική είναι η δουλειά που έχει γίνει πλέον στο voice acting, καθώς ο μεν Kerry Shale επανέρχεται για δεύτερη συνεχόμενη φορά στον πρωταγωνιστικό ρόλο, εξακολουθώντας να ερμηνεύει σε υψηλό επίπεδο, τώρα όμως πλαισιώνεται επιτέλους επάξια από το σύνολο των υπολοίπων ηθοποιών, σε έναν τομέα καταλυτικής σημασίας για το περιβόητο… immersion, δεδομένου του ύφους του παιχνιδιού. Ως Dr. Watson συμμετέχει για πρώτη και τελευταία φορά στη σειρά ο Nick Brimble, την παρουσία του οποίου θεωρώ πειστικότερη και σαφώς πιο «ζεστή» από την του πεντάκις προκατόχου του, David Riley, τουλάχιστον στο Testament, για το οποίο και έχω άποψη. Κατά τα φαινόμενα, ο Brimble έχει λάβει μέρος σε μόλις τέσσερα videogames στην καριέρα του, όλα στη διετία 2013/14· μεταξύ αυτών, την προηγούμενη χρονιά είχε υποδυθεί το ρόλο του Leontius, πατέρα του πρωταγωνιστή Marius Titus στο σπουδαίο -για συγκεκριμένους λόγους- Ryse: Son of Rome. Οι σινεφίλ, πάλι, ίσως μπορούν να τον θυμηθούν ως Little John στο Robin Hood: Prince of Thieves (1991) με τον Kevin Costner.
Πολύ ατμοσφαιρικό αποδεικνύεται το soundtrack του τίτλου, τις συνθέσεις του οποίου υπογράφει ο Kevin MacLeod. Ο συγκεκριμένος έχει επιλέξει στη σταδιοδρομία του να διαθέτει δωρεάν τη μουσική του στο διαδίκτυο, υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνει τα απαραίτητα credits όταν χρησιμοποιείται στα εκάστοτε projects, κάτι που του έχει επιτρέψει συμμετοχή σε χιλιάδες ταινίες! Η μουσική δεν ακούγεται καθ’ όλη τη διάρκεια, όταν όμως αυτό συμβαίνει, είναι εξόχως υποβλητική, με έμφαση σε αργές μελωδίες, στις οποίες πρωταγωνιστούν το πιάνο και τα έγχορδα της ευρύτερης οικογένειας του βιολιού. Το Sherlock Holmes: Crimes & Punishments απετέλεσε μια σπουδαία προσθήκη, η οποία ανανέωσε πλήρως το franchise της Frogwares, καθιστώντας τη δημιουργία της προσιτή σε πολύ περισσότερους gamers, έστω κι αν τούτο σήμανε μεγάλες εκπτώσεις για τους σκληροπυρηνικούς fans των τίτλων του παρελθόντος. Με τη συγκεκριμένη εξέλιξη κατόρθωσε να εκτοξεύσει τις πωλήσεις της σειράς, οι οποίες εν έτει 2017, κι ενώ επί ένα χρόνο κυκλοφορούσε ήδη το επόμενο κεφάλαιο αυτής, είχαν υπερβεί συνολικά τα 7 εκ. αντίτυπα! Πλην όμως, στο Sherlock Holmes: The Devil’s Daughter θα αναφερθούμε κάποια στιγμή στο μέλλον.